Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/21
KARAR NO : 2021/251
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/09/2019
KARAR TARİHİ : 17/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan 03/09/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davalı taraf ile 2018 yılında ticari ilişkilerinin başladığını, davacının yanında çalışan ….’un, davacı firma ile çeşitli malzemeler almak üzere anlaştığını, davacıya 30.000,00 TL meblağlı ayrı ayrı çekler kestirdiğini, verilen çeklerden bir kısmının …ne teslim edildiğini, anılan firma davacıya sipariş verilen ve çekleri kesilmek suretiyle teslim edilen malları davacıya teslim ettiğini, davacının kalan çeklerin malzeme karşılığı olmadığından iadesini istemiş olduğunu, ancak davalı firma çekleri geri vereceğini beyan etmiş olmasına rağmen çeklerin iade edilmediğini veya karşılığı malların teslim edilmediğini, davacının teslim aldığı malların tamamının bedelini ödemiş olduğunu, teslim edilmeyen mallar için bir borcunun doğmadığını, çekin … firmasından ciro edilmek suretiyle diğer davalıya geçtiğini, davacı ile davalı …’in hiçbir ticari ilişkisi olmadığını, davacıya çeşitli icra takipleri başlatıldığını, davacının ne bir tebligat ne de herhangi bir mahkeme ya da icra evrakı görmediğini, dolayısı ile icra takiplerine itirazların süresi içerisinde yapılma imkanına sahip olamadığını, davalı firmanın davacıya karşı … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E. sayılı dosyasında ilamsız icra yolu ile icra takibi başlatıldığını öğrendiğini, e devlet sistemi üzerinden karşılıksız çek keşide etmek suçundan davacıya karşı işlem başlatıldığını ve ….İcra Ceza Mahkemesi’nin 2018/ … , … İcra Ceza Mahkemesi’nin 2018/… E. sayılı dosyaları ile şikayette bulunulduğunu öğrendiğini beyanla teslim alınmayan malzemeler nedeni ile bir borç doğmayacağından müvekkilinin davalı firmaya hiçbir borcu olmaması nedeni ile icra takip dosyasının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava dilekçesinde dava konusunun davacının borcu olmadığına dair menfi tespit davası olduğunun belirtildiği, sonuç ve talep kısmında icra takip dosyasının iptaline karar verilmesinin talep edildiği görülmüş, çelişki nedeniyle 20/11/2019 tarihli duruşmada HMK 31 kapsamında davacı vekilinden sorulmuş, davacı vekili; “Dava dilekçemizin konu kısmında belirttiğimiz gibi dava müvekkilin davalılara borcu olmadığına dair menfi tespit davası olup talebimiz müvekkilin davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi ve …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… esas sayılı takip dosyasının iptaline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara tahmiline karar verilmesine karar verilmesidir.” beyanında bulunmuştur.
CEVAP : Davalı … vekili tarafından sunulan 04/10/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle;Davalının, ….İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı dosya ile takibe konulmuş olan … a ait iki adet çekin alacaklısı ve son hamili olduğunu, ticaret hayatındaki sürat ve güven ihtiyacı, ticari iş ve işlemlerin genel hükümlerden ayrı, özel kanuni şekil kurallarına bağlanması zorunlu kılınmış olduğunu, tedavül kabiliyeti ve kambiyo senetlerinin soyutluğu ilkelerinin de bu fonksiyona hizmet etmekte olduğunu, tedavül kabiliyetinin kambiyo senetlerini adi senetlerden ayırmakta olduğunu, müvekkilinin tedavül kabiliyeti olan kambiyo vasfına haiz çekin tarafına ciro edilmesi ve zilyetliğinin teslim edilmesi suretiyle çekin hamili olduğunu, davanın müvekkiline yöneltilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu beyanla, davacının haksız itirazının reddi ile icranın devamına ve davacı taraf aleyhine haksız itirazdan dolayı %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı … İthalat İhracat Ltd.Şti.’ye çıkarılan tebligatın davalıya usul ve yasaya uygun şekilde tebliğ edilmesine rağmen davalı taraf davaya cevap vermeyerek ve duruşmalara katılmayarak HMK 128. maddesi gereğince davacının iddialarının tamamını inkar etmiş sayılmıştır.
DELİLLER : …. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı icra dosyası, … Vergi Dairesi yazı cevabı, … Vergi Dairesine yazı cevabı, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
…. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; alacaklı davalı … tarafından borçlu davacı ve diğer borçlu dava dışı … aleyhine 31/03/2018 keşide tarihli 30.000-TL tutarlı çek ve 28/02/2018 keşide tarihli 30.000-TL tutarlı çeklere dayalı Kambiyo Senetlerine özgü yolla icra takibi başlatıldığı, takibin hala derdest olduğu anlaşılmıştır.
Mali Müşavir Bilirkişi … tarafından düzenlenen 14/01/2021 tarihli raporunda özetle;”Davacı yanın incelenen ticari defterlerinde davalı … Mobilya şirketi ile arasında ticari ilişkinin mevcut olduğunun tespit edildiği, davacının kendi ticari defterlerinde 31/12/2017 tarihi itibari ile davalı … şirketine borç ve alacağının bulunmadığını, ancak davacı tarafından davalı şirkete düzenlenen 8 adet 100.827,40-TL tutarlı iade faturaların mükerrer olarak iki kez kaydedilmek suretiyle davacının davalıya borcundan iki kez düşülmüş olduğu, bu bağlamda davacının 31/12/2017 tarihi itibariyle davalı … şirketine 100.827,04-TL borçlu olduğunun tespit edildiği, Maliye Bakanlığı’nca vergi mükelleflerinden aylık bazda (KDV hariç) 5.000 TL’nin üzerindeki Mal Alışlarını BA formu ile beyan etme yükümlülüğü getirildiği, davalı yanın 2017 yılı BA formunda; davacı yan tarafından davalı yana düzenlenen 9 adet KDV Hariç 111.725,00 TL bedelli faturanın davalı tarafından Maliyeye bildirimde bulunulduğunun tespit edildiği, davacının incelenen ticari defterlerinde 01/04/2017 tarihinde “10 adet verilen çek” açıklaması ile 270.000,00-TL tutarlı kaydın mevcut olduğunun görüldüğü, takibe konu edilen çeklerin bu (270.000,00 TL) çekler arasında yer alıp almadığının tespit edilemediği, Davacı tarafından davalı şirkete düzenlenen 8 adet 100.827,40 TL tutarlı faturaların mükerrer olarak iki kez davacı ticari defterlerine kaydedilmek suretiyle davacının davalıya olan cari borcundan iki kez düşülmüş olduğu, yine davacı kayıtlarında yer alan, nakit ödeme, verilen sipariş avansı, mal iadesi ile ilgili kayıtların olduğu görülmüş bu kayıtlara ilişkin dosya içeriğinde somut bir belge ve verinin mevcut olmadığının müşade edildiği, davacının incelenen ticari defterlerinde 01.04.2017 tarihinde “10 adet verilen çek” açıklaması ile 270.000,00 TL tutarlı kaydın mevcut olduğu ancak takibe konu edilen (… Şubesine ait olan 31.03.2018 tarihli … seri no.lu 30.000,00 TL tutarlı ve 28.02.2018 tarihli … seri no.lu 30.000,00 TL )çeklerin bu (270.000,00 TL) çekler arasında yer alıp almadığı tespit edilemediği, diğer yandan davacının ticari defter kayıtlarının muhasebe usul ve esaslarına uygun tutulmadığı, mevcut haliyle davacının davalı … Mobilya Tekstil İthalat İhracat Ltd. Şti.’ne (31.12.2017 tarihi itibariyle) 100.827,04-TL borçlu olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı” şeklinde görüş beyan edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre;dava, davacı tarafça davalılar aleyhine açılan kambiyo senedine dayalı icra takibinden dolayı menfi tespit istemine ilişkindir.
Davacı vekili, davalılardan … şirketi tarafından çek karşılığı malların teslim edilmediğini ve çeklerin iade edilmediğini, davacının diğer davalı …’e de borçlanmasının söz konusu olmadığını beyanla davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine ve … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… esas sayılı takibinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili, tedavül kabiliyeti olan çekin ciro ve zilyetliğinin teslimi sureti ile müvekkiline teslim edildiğinden davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … şirketine çıkarılan tebligatın davalıya usul ve yasaya uygun şekilde tebliğ edilmesine rağmen davalı taraf davaya cevap vermeyerek ve duruşmalara katılmayarak HMK 128. maddesi gereğince davacının iddialarının tamamını inkar etmiş sayılmıştır.
Dava dosyasına konu çek suretleri incelendiğinde; çeklerin lehdarının davalı … isimli şirket olduğu ve bu suretle ilk cirantanın da aynı şirket olması dolayısıyla çekin arka yüzünde yer alan ciro silsilesinin düzgün olarak teşekkül ettiği ve bu suretle de davalı …’e çekin teslim olunduğu, bu davalının çeki kötü niyetle ve ağır kusurla devir alındığının ispat olunamaması, kıymetli evrakta sebepten mücerretlik ilkesi, davacı ile lehdar davalı arasındaki ilişkiden kaynaklanan definin mutlak defi olmayıp ciro yoluyla çeki teslim alan davalı …’e ileri sürülememesi nedeniyle davalı … bakımından yerine olmayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Diğer davalı şirket bakımından ise; mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen rapor ile, Davacının incelenen ticari defterlerine göre davalı şirket ile aralarında ticari ilişki bulunduğu, 8 adet 100.827,40 TL tutarlı faturaların mükerrer olarak iki kez davacı ticari defterlerine kaydedilmek suretiyle davacının davalıya olan cari borcundan iki kez düşüldüğü, davacının incelenen ticari defterlerinde 01.04.2017 tarihinde “10 adet verilen çek” açıklaması ile 270.000.00 TL tutarlı kaydın mevcut olduğu, yine davacı kayıtlarında yer alan, nakit ödeme, verilen sipariş avansı, mal iadesi ile ilgili kayıtların olduğu ancak bu kayıtlara ilişkin somut delil ibraz edilmediği, davayı konu edilen icra dosyasına dayanak çeklerin bu çekler arasında yer alıp almadığının tespit edilemediği, davacının ticari defter kayıtlarının muhasebe usul ve esaslarına uygun tutulmadığı, mevcut haliyle davacının davalı … İthalat İhracat Ltd. Şti.’ne (31.12.2017 tarihi itibariyle) 100.827,04 TL borçlu olduğu tespit edilmiştir.
Kural olarak çek, bir ödeme vasıtası olup, aksi kararlaştırılmadıkça mevcut bir borcun tediyesi amacı ile verildiği yönünde bir karine mevcut olduğundan bu karinenin aksini iddia eden davacı çeklerin avans olarak verildiğini ve karşılığında mal teslim edilmediğini yazılı delille ispatlamakla yükümlüdür. Dava konusu icra takibine dayanak çekler yönünden Davacının takip konusu çeklerin avans çeki olarak verildiğini HMK’nın 201. maddesi uyarınca usulüne uygun olarak yazılı delille kanıtlayamadığı ve bu konuda açıkça yemin deliline de dayanmadığı, düzenlenen denetime ve kanaat edinmeye el verişli bilirkişi raporu ile de davacının kendi ticari kayıtlarına göre davalı … şirketine borçlu olduğu tespit edilmiş olduğundan, davalı … Ltd. Şti. yönünden davacı tarafın, Davalı … İhr. Ltd. Şti’ye borçlu olmadığının tespiti talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça açılan DAVANIN REDDİ ile;
a)Davacı tarafın, Davalı …’e borçlu olmadığının tespiti talebinin ve …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… esas sayılı takibinin iptali talebinin REDDİNE,
b)Davacı tarafın, Davalı … İth. İhr. Ltd. Şti’ye borçlu olmadığının tespiti talebinin REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre alınması gereken 59,30-TL nispi karar harcından peşin yatırılan 512,33-TL harcın mahsubu ile bakiye fazlaca yatan 453,00-TL harcın hükmün kesinleşmesine müteakip istek halinde yatırana iadesine,
3-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı … taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre hesaplanan 8.600,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı …’e verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair; davacı vekilinin ve davalı … vekilkinin yüzüne karşı, diğer davalı şirketin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/03/2021

Katip …
e-imza*

Hakim …
e-imza*

* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.