Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/135 E. 2021/716 K. 07.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/135 Esas
KARAR NO : 2021/716
DAVA : Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan), Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan), İpotek (Terkin İstemli)
DAVA TARİHİ : 09/09/2019
KARAR TARİHİ : 07/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan), Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan), İpotek (Terkin İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından mahkememize sunulan 09/09/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davacı tarafın davalı taraf ile Mardin … da bulunan … projesinin yapımı için gerekli yapı malzemelerinin alımı ve sözleşme tarihinden itibaren 15 gün süre içinde 31.05.2019 tarihine kadar teslimi için anlaştıklarını, davacı tarafın bu sözleşmeye dayalı olarak davalı tarafa avans olarak 103.060,00 USD toplam avans çekleri verdiğini, senelerin teminat olarak elden verildiğini ve 19.05.2019 tarihli sözleşme eki olan muacceliydi sözleşmesi ile kayıt altına alındığını, yine dava konusu sözleşme gereğince 3 adet taşınmaz için davacı tarafın ipotek koyduğunu, dava konusu ipoteklerin dava konusu iş karşılığı verildiği 19.05.2019 tarihli sözleşme eki olan ipotek sözleşmesi ile kayıt altına alındığını, dava konusu yapı malzemelerinin süresinde yapılmadığını ve teslim edilmediğini, sözleşmenin feshedildiğini, 08.06.2019 tarihinden, sözleşmenin feshedildiği 27.08.2019 tarihine kadar konan her gün için 1.500,00 TL toplam 118.500,00 TL cezai şartın kendine ödenmesini davalı taraftan istenildiğini, olumlu karşılık gelmeyince noter kanalıyla sözleşmenin feshedilmesini, senetlerin geri iade edilmesini, taşınmalardaki ipoteklerin kaldırılmasını, cezai şartın ödenmesini talep ettiklerini beyanla dava konusu senetler için ihtiyati tedbir kararı verilmesine, senetlerin bedelsiz kaldığının ve davalı şirkete borçlu olunmadığının tespitine, 118.500,00 TL cezai şartın yasal faizi ile davalı şirketten tahsiline, davalılardan … lehine konulan ve diğer davalı …’a temlik edilen ipoteklerin terkini ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı … vekili tarafından mahkememize sunulan 08/10/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın taleplerinde hukuki kargaşa ve infazda çelişki bulunduğunu, davacı talebinde menfi tespit, cezai şartın tahsili ve ipoteğin terkini tüm davalılardan müteselsilen talep ettiğini, dava dilekçesinin içeriğinde ise ipoteğin terki dışındaki taleplerinde taraflarını sorumlu tutmadığını ve ilgilerinin olmadığının belirtildiğini, taraflar arasındaki iç ilişki ipotek alacaklısını bağlamayacağını ve bu nedenle husumetlerinin bulunmadığını, eldeki davada müvekkilinin bir ipoteği temlik alan üçüncü kişi olduğunu, ayrıca davacı ile diğer davalılar arasındaki varsa temel ilişki ve sözleşmelerin tarafı olmadığını, yapılan ipotek temlikinin hukuki geçerliliği bulunmadığını, ipotek ile teminat altına alınmış alacağın temliki de TBK’nun alacağın temliki hükümlerine tabi olarak üçüncü kişilere devir ve temlik edilebileceğini, bunun için tapu kütüğünde bir tescil işlemi yapmaya gerek olmadığını, müvekkilinin devralmış olduğu ipotek temliknamesinin tamamen hukuka uygun olduğunu, davacının herhangi bir ödeme savunması ya da itirazının bulunmadığını, dolayısıyla bu aşamada bu ipotekler nedeniyle taraflarının üstün bir hakkı bulunduğunu beyanla davanın usul ve esastan reddine, tüm yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar … ile … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne çıkarılan tebligatın davalılara usul ve yasaya uygun şekilde tebliğ edilmesine rağmen davalılar davaya cevap vermeyerek ve duruşmalara katılmayarak HMK 128. maddesi gereğince davacının iddialarının tamamını inkar etmiş sayılmıştır.
DELİLLER: 16/05/2019 tarihli İli … İlçesi … Mah. … Ltd Şti … Yapı Malzemesi Alımı Sözleşmesi, … Noterliği’nin 27/08/2019 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi, Şanlıurfa … ve … Tapu Müdürlüğü kayıtları ve ipotek belgeleri, … Noterliği’nin 30/09/2019 tarih … yevmiye sayılı Devir Sözleşmesi, Ticaret sicil kayıtları, davacı şirketin ticari defter ve kayıtları, isticvap, bilirkişi raporu, arabulucu tutanağı ve tüm dosya kapsamı.
Mali Müşavir Bilirkişi … Say, İnşaat Mühendisi Bilirkişi … ile Hukukçu Bilirkişi Doç. Dr. … tarafından sunulan 11/06/2021 alındı tarihli bilirkişi raporuna göre; 1.Davacı tarafın 2019 yılına ait yasal defterlerini usulüne uygun tuttuğu ve sahibi lehine delil niteliği taşıdığı,
2.Mahkememizin 21.01.2021 Tarihli Duruşma Tutanağı ile Davalı … San. ve Tic. A.Ş.’nin ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi için … Asliye Ticaret Mahkemesine yazılan 2020- … talimata, davalı şirketin defterlerini ibraz etmediğinden bahisle bila ikmal iade edildiğini belirtildiği, davalı tarafın ticari defter ve kayıtlarının incelemediği, davacı taraf ile herhangi bir karşılaştırma yapılmadığı, bu hususla ilgili nihai takdirin Mahkememize bırakıldığı, HMK 222 (5) maddesinde “Taraflardan biri tacir olmasa dahi, tacir olan diğer tarafın ticari defterlerindeki kayıtları kabul edeceğini belirtir; ancak, karşı taraf defterlerini ibrazdan kaçınırsa, ibrazı talep eden taraf iddiasını ispat etmiş sayılır.” ifadesinin yer aldığı,
3.Davacı tarafın 2019 yılı ticari defter ve kayıtlarında, davaya konu olan 103.060,00-USD tutarlı senedin kayıtlı olmadığı, davalı/davalılar ile ilgili herhangi bir cari hesap hareketinin, borç ve alacak ilişkisinin bulunmadığı, davacı tarafın davalı/davalılara davaya konu senetler için herhangi bir borcunun bulunmadığı,
4.Davacı tarafın cezai şart alacağının başlangıç tarihi olarak 08.06.2019 tarihini, bitiş tarihi olarak 27.07.2019 sözleşmenin fesih tarihini esas aldığı, arada 79 gün olduğu ve cezai şart alacağının günlük 1.500,00 TL üzerinden toplam 118.500,00 TL olarak hesaplandığı,
5.Davacı … San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı … San. Ve Tic. A,Ş. arasında akdedilen sözleşmenin ilgili maddesinde, teslim edilmesi öngörülen yapı malzemelerinin davacı şirkete teslim edilmediği,
6.Davacı tarafça sözleşmenin feshedilmesiyle birlikte ipoteğin temelinde yer alan borcun sona erdiği, ipoteğin hukuki ilişkinin temelinde yer alan alacaktan bağımsız olmadığı hususu da göz önünde tutulduğunda, davacı tarafın 16.05.2019 tarihli sözleşmeyi feshetmesiyle birlikte sözleşmeden kaynaklı borcu sona erdiği için artık bu aşamada ipoteğin terkini koşullarının oluştuğunun belirtilebileceği bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanı, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava, davacı tarafça davalı şirket aleyhine açılan menfi tespit ve cezai şart alacağı, diğer davalılar aleyhine açılan ipotek terkini istemine ilişkindir.
Davacı taraf davalı şirket ile aralarındaki … yapımı için malzeme alımına ilişkin sözleşme yapıldığını, davalı şirketin edimlerini süresinde yerine getirmediğini, bu nedenle sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini, sözleşmeden dolayı teminat olarak verilen senetlerden dolayı borçlu olmadıklarını, ayrıca sözleşmedeki cezai şart gereği davalı şirketten cezai şart alacağı bulunduğunu, yine teminat olarak verilen ipoteklerin terkinine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … ipoteği temlik alan iyi niyetli üçüncü kişi konumunda olduğunu, davacı ve davalı şirket arasındaki sözleşmenin tarafı olmadığını, ipotekten dolayı alacaklı olduğunu bu nedenle haksız davanın reddini talep etmiştir.
Davalılar … ile … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne çıkarılan tebligatın davalılara usul ve yasaya uygun şekilde tebliğ edilmesine rağmen davalılar tarafından davaya cevap vermeyerek ve duruşmalara katılmayarak HMK 128. maddesi gereğince davacının iddialarının tamamını inkar etmiş sayılmıştır.
Mali Müşavir Bilirkişi … Say, İnşaat Mühendisi Bilirkişi … ile Hukukçu Bilirkişi Doç. Dr. … tarafından sunulan 11/06/2021 alındı tarihli bilirkişi raporuna göre; Davacı tarafın 2019 yılına ait yasal defterlerini usulüne uygun tuttuğu ve sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, Mahkememizin 21.01.2021 Tarihli Duruşma Tutanağı ile Davalı … San. ve Tic. A.Ş.’nin ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi için … Asliye Ticaret Mahkemesine yazılan 2020-… talimata, davalı şirketin defterlerini ibraz etmediğinden bahisle bila ikmal iade edildiğini belirtildiği, davalı tarafın ticari defter ve kayıtlarının incelemediği, davacı taraf ile herhangi bir karşılaştırma yapılmadığı, bu hususla ilgili nihai takdirin Mahkememize bırakıldığı,
HMK 222 (5) maddesinde “Taraflardan biri tacir olmasa dahi, tacir olan diğer tarafın ticari defterlerindeki kayıtları kabul edeceğini belirtir; ancak, karşı taraf defterlerini ibrazdan kaçınırsa, ibrazı talep eden taraf iddiasını ispat etmiş sayılır.” ifadesinin yer aldığı, Davacı tarafın 2019 yılı ticari defter ve kayıtlarında, davaya konu olan 103.060,00-USD tutarlı senedin kayıtlı olmadığı, davalı/davalılar ile ilgili herhangi bir cari hesap hareketinin, borç ve alacak ilişkisinin bulunmadığı, davacı tarafın davalı/davalılara davaya konu senetler için herhangi bir borcunun bulunmadığı,
Davacı tarafın cezai şart alacağının başlangıç tarihi olarak 08.06.2019 tarihini, bitiş tarihi olarak 27.07.2019 sözleşmenin fesih tarihini esas aldığı, arada 79 gün olduğu ve cezai şart alacağının günlük 1.500,00 TL üzerinden toplam 118.500,00 TL olarak hesaplandığı,
Davacı … San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı … San. Ve Tic. A,Ş. arasında akdedilen sözleşmenin ilgili maddesinde, teslim edilmesi öngörülen yapı malzemelerinin davacı şirkete teslim edilmediği,
Davacı tarafça sözleşmenin feshedilmesiyle birlikte ipoteğin temelinde yer alan borcun sona erdiği, ipoteğin hukuki ilişkinin temelinde yer alan alacaktan bağımsız olmadığı hususu da göz önünde tutulduğunda, davacı tarafın 16.05.2019 tarihli sözleşmeyi feshetmesiyle birlikte sözleşmeden kaynaklı borcu sona erdiği için artık bu aşamada ipoteğin terkini koşullarının oluştuğunun belirtilebileceği bildirilmiştir.
Dava konusu ihtilaf davacı şirket ile davalı şirket arasında akdedilen …i yapımı için malzeme alımına ilişkin yapılan sözleşme kapsamında davalı şirketin edimlerini yerine getirip getirmediği, sözleşme kapsamında verilen bonolardan dolayı davacı tarafın davalı şirkete borçlu olup olmadığı, davacının sözleşmeden kaynaklanan cezai şart alacağının bulunup bulunmadığı ve sözleşme kapsamında verilen ipoteklerin terkininin gerekip gerekmediği hususlarından kaynakladır.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında toplanan deliller kapsamında; davacı tarafça davalı şirket ve diğer davalılar aleyhine dava konusu …i yapımı için malzeme alımına ilişkin yapılan sözleşmeden doğan edimlerin davalı şirket tarafından yerine getirilmediğinden sözleşme kapsamında verilen bonolardan dolayı borçlu olmadığının tespiti, sözleşmede belirlenen cezai şartın tahsili ve ipoteklerin terkini istemine yönelik dava açılmış olup, davacı tarafça sözleşmede belirlenen malların teslim edilmediğini iddiası üzerine davalı şirket ve yetkilisi tarafından davaya cevap verilmediğinden dava konusu malların davacı şirkete teslim edilip edilmediği hususu ihtarını içerir talimat mahkemesince düzenlenen isticvap davetiyelerinin davalı şirket yetkilisi … ve davalı şirkete usulüne uygun tebliğ edilmesine rağmen belirlen duruşma gününde hazır bulunmadıkları ve mazeret de bildirmediklerinden davacı tarafın iddialarını kabul etmiş sayıldıklarından dolayı dava ve sözleşme konusu malların davalı şirket tarafından davacı şirkete teslim edilmediği ispata olunmakla, davalı şirket tarafından taraflar arasındaki sözleşmeden doğan edimlerin yerine getirilmediği anlaşılmakla, talimat mahkemesince yapılan tebligata rağmen davalı şirketin ticari defter ve kayıtlarını ibrazdan kaçınması da göz önüne alındığında davacı şirketin ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılan inceleme neticesinde düzenlenen dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli bulunan bilirkişi raporu ile de tespit edildiği üzere sözleşme konusu malların teslim edilmemesinden dolayı davalı tarafça sözleşmeden kaynaklanan edimlerin yerine getirilmemesi nedeniyle davacı şirket tarafından sözleşme kapsamında davalı şirkete verilen dava konusu bonolardan dolayı davacı şirketin davalı şirkete borcunun bulunmadığı aynı zamanda davalı şirketin sözleşmeden doğan edimlerini yerine getirmemesi nedeniyle davacı tarafın sözleşmenin 7. maddesinde belirlenen cezai şart düzenlemesi kapsamında cezai şart alacağına hak kazandığı tartışmasız olduğundan Davacı … San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin dava konusu, senetlerden dolayı davalı … San.ve Tic. A.Ş.’ye borçlu olmadığının tespitine, Davacı … San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin sözleşmeden kaynaklanan 118.500,00-TL cezai şart alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı … San.ve Tic. A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine dair karar verilmiştir.
Davacı şirketin dava konusu sözleşme kapsamında davalı şirkete ipotek verilen taşınmazlar üzerindeki ipoteklerin kaldırılması talebi yönünden ise; dava ve sözleşme konusu taşınmazlar davacı şirket lehine dava dışı gerçek kişi … tarafından ipotek verilmiş olup, taşınmazların maliki davacı şirket olmadığından ve TMK’nın 883. maddesine göre ” Alacak sona erince ipotekli taşınmazın maliki alacaklıdan ipoteğin terkin edilmesini isteyebilir.” düzenlemesi kapsamında ipoteğin terkini ipotek olarak verilen taşınmazın maliki tarafından istenebileceğinden ve davacı şirketin sözleşme kapsamında teminat olarak verilen ipotekli taşınmazların maliki olmadığından aktif husumetinin bulunmadığı anlaşıldığından Davacı … San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından davalılar … ve … aleyhine açılan ipoteğin terkinine yönelik davanın HMK’nın 114/1-d ve 115/2. maddeleri gereğince aktif husumet yokluğu sebebiyle usulden reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı tarafça açılan DAVANIN KISMEN KABULÜ ile;
a) Davacı … Enerji San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin dava konusu,
30.08.2019 vade, 28.04.2019 tanzim tarihli, keşide yeri Ankara, 13.060 USD miktarlı
02.09.2019 vade, 28.04.2019 tanzim tarihli, keşide yeri Ankara, 10.000 USD miktarlı
04.09.2019 vade, 28.04.2019 tanzim tarihli, keşide yeri Ankara, 10.000 USD miktarlı
06.09.2019 vade, 28.04.2019 tanzim tarihli, keşide yeri Ankara, 10.000 USD miktarlı
09.09.2019 vade, 28.04.2019 tanzim tarihli, keşide yeri Ankara, 10.000 USD miktarlı
12.09.2019 vade, 28.04.2019 tanzim tarihli, keşide yeri Ankara, 10.000 USD miktarlı
16.09.2019 vade, 28.04.2019 tanzim tarihli, keşide yeri Ankara, 10.000 USD miktarlı
18.09.2019 vade, 28.04.2019 tanzim tarihli, keşide yeri Ankara, 10.000 USD miktarlı
20.09.2019 vade, 28.04.2019 tanzim tarihli, keşide yeri Ankara, 10.000 USD miktarlı
24.09.2019 vade, 28.04.2019 tanzim tarihli, keşide yeri Ankara, 10.000 USD miktarlı
senetlerden dolayı davalı … San.ve Tic. A.Ş.’ye BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
b) Davacı … San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin sözleşmeden kaynaklanan 118.500,00-TL cezai şart alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı … San.ve Tic. A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine,
c) Davacı … San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından davalılar … ve … aleyhine açılan ipoteğin terkinine yönelik davanın HMK’nın 114/1-d ve 115/2. maddeleri gereğince aktif husumet yokluğu sebebiyle USULDEN REDDİNE,
2- Davacı tarafça yatırılan peşin harcın alınması gereken 48.293,29-TL karar harcından mahsubu ile bakiye 23.349,46-TL karar harcının davalı … San.ve Tic. A.Ş.’ tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
3- Dava türünün menfi tespit davası olması nedeniyle zorunlu arabuluculuğa tabi olmasa da davacı tarafça davadan önce arabuluculuğa gidilmesi tarafların arabuluculuk görüşmesi sonrasında anlaşamamaları nedeniyle arabulucuya kamudan ödenen giderin yargılama gideri olarak sayılmasına ve ödenen 1.320,00-TL arabulucu ücretinin haksız çıkan davalı … San.ve Tic. A.Ş.’den tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
4- Davacı tarafça yargılama sırasında yatırılan 44,40-TL başvuru harcı, 24.943,83-TL peşin harç olmak üzere toplam 24.988,43-TL harç giderinin davalı … San.ve Tic. A.Ş.’den alınarak davacı tarafa verilmesine,
5- Davacı tarafça yargılama sırasında yapılan 36 adet tebligat-posta gideri 464,58-TL, bilirkişi ücreti 2.000,00-TL olmak üzere toplam 2.464,58-TL yargılama giderinin davalı … San.ve Tic. A.Ş.’den alınarak davacı tarafa bırakılmasına, davacı tarafça diğer davalılar yönünden yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6- Davacı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 52.398,63-TL vekalet ücretinin davalı … San.ve Tic. A.Ş.’den alınarak davacı tarafa verilmesine,
7- Davalı … yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 7/2 maddesi uyarınca hesaplanan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine,
8- Davacı tarafça yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran davacı tarafa resen iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı … vekilinin ve diğer davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.07/10/2021

Başkan …
e-imza *

Üye …
e-imza *

Üye …
e-imza *

Katip …
e-imza *

* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.