Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1297 E. 2022/528 K. 13.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1297 Esas
KARAR NO : 2022/528
DAVA : Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak)
DAVA TARİHİ : 12/12/2019
KARAR TARİHİ : 13/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile … A.Ş. Arasında yapılan kredi sözleşmesine istinaden müvekkili şirket tarafından … kredisi kullanıldığını, akabinde müvekkili şirkete ait hesap özetinde 20/03/2017 tarihinde kredi hesap açılışı gerçekleştirildiği bu tarihten itibaren müvekkili şirketin hesabından belirli olmayan zaman, oran ve miktarlarda “Hayat Sigortası/Sağlık Sigortası Primi”, “Her Tür Kredi Limit Tahsis Ücreti”, “Kredi Tahsis Komisonu”, “Haberleşme Ücreti “, “Kredi Ekstre Posta Masrafı” ve “Periyodik Hizmet Komisyonu” adı altında haksız ücret tahsil edildiğini, haksız kesildiği meblağların iadesi için müvekkilince … Noterliğinin 21/05/2019 tarihli … yevmiye no’lu ihtarnamesi ve 04/07/2019 tarihli, … yevmiye no’lu ihtarnamesi ile kesilen meblağların iadesini talep ettiklerini, davalı banka tarafından keşide edilen ….Noterliğinin 28/05/2019 tarihli … yevmiye no’lu ihtarname ve 18/07/2019 tarihli mektup ile taleplerine olumlu verilmediğini beyan ederek; müvekkili şirketten usul ve yasaya aykırı olarak Hayat Sigortası/Sağlık Sigortası Primi”, “Her Tür Kredi Limit Tahsis Ücreti”, “Kredi Tahsis Komisonu”, “Haberleşme Ücreti “, “Kredi Ekstre Posta Masrafı” ve “Periyodik Hizmet Komisyonu” ücreti ve her ne nam altında olursa olsun tahsil etmiş olduğu masraf, gider, komisyon, ücret vb bilcümle kesintilerin fazlaya dair talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla ve şimdilik 1.000 TL sinin kesinti tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte müvekkiline ödenmesine,vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekilinin mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; Davacı şirket ile müvekkili Banka arasında imza edilmiş Genel Kredi Sözleşmesinin 8.1inci maddesine göre müvekkili bankanın ücret ve masraf tahsil etme yetkisinin bulunduğunu, davacının tacir olup; tüzel kişiliği haiz olan bir şirket olduğunu, tüketici hukukundan kaynaklanan hakların tacirlere uygulanamayacağını, müvekkili Banka bu hükme istinaden davacı firmaya yönelik olarak yapmış olduğu kredi limiti yenilemesi ve tahsisine istinaden davacı taraftan komisyon tahsil edildiğini, davacı tacir olup imzaladığı sözleşmenin içeriğine vakıf olduğunu, GKS’nin imza tarihinden önce davacı yana “Sözleşme Öncesi Bilgi Formu” verildiğini ve kendisi tarafından okunarak, teslim alındığını, TCMB 2002/1 sayılı Tebliğin 3 m. Göre değer menfaatlerin serbestçe belirleneceği, davacı basiretli bir tacir olarak aldığı kredinin maliyetini bilebilecek bir seviyede olduğu ve karşılıklı akit ile bağlı kalınarak kredi kullanıldığını, müvekkili banka ile yapılan sözleşmenin genel işlem şartları dahilince değerlendirilme olanağı bulunmadığını belirerek; davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Taraflar arasında imzalanan genel kredi sözleşmesi aslı, arabuluculuk son tutanak aslı, … Noterliğinin 21/05/2019 tarih ve … yevmiye no’lu ihtarname aslı, … Noterliğinin 04/07/2019 tarih ve 21014 yevmiye no’lu ihtarname aslı, … Noterliğinin 28/05/2019 tarihli … yevmiye no’lu ihtarname aslı, hesap ekstresi, … şubesinin 21/03/2021 tarihli müzekkere cevabı, … Bankası Finansal Koordinasyon Bölüm Başkanlığının 24/03/2021 tarihli müzekkere cevabı, … Bankası A.Ş. nin 23/03/2021 tarihli müzekkere cevabı, … A.Ş. nin 12/07/2021 tarihli müzekkere cevabı, bilirkişi kök ve ek raporları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; davalı banka tarafından davacının hesabından tahsil edilen her tür kredi limit tahsis ücret, kredi tahsis komisyonu ücreti, haberleşme ücreti, kredi ekstre posta masraf ücreti, periyodik hizmet komisyonu ücreti ve ferdi hayat sigortası primi ücretinin davalıdan tahsili istemine yönelik açılan kısmi alacak davasıdır.
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı banka tarafından müvekkiline … kredisi kullandırıldığını, kredi kullandırıldıktan sonra haksız yere ücret tahsil edildiğini, haksız yere kesilen ücretlerin iadesi için ihtarname keşide edildiğini, ancak ihtarnamelere olumlu yanıt verilmediğini ve kesilen ücretlerin iade edilmediğini belirterek kesilen ücretlerin işlem tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte ödenmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 8. Maddesi gereğince müvekkili bankanın tahsis edilen krediler üzerinden komisyon alma hak ve yetkisinin bulunduğunu, taraflar tacir olmakla genel işlem koşullarının uygulanmasının mümkün olmadığını, yapılan kesintiler sözleşmeye uygun olduğundan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde Bankacı bilirkişi … tarafından 08/02/2021 tarihinde düzenlenen bilirkişi raporuna göre; “davalı banka tarafından sözleşme sunulmasa da sözleşmenin var olduğunu ve ilgili maddelerini cevap dilekçesinde yazdığı, davalı bankanın 3 krediden dolayı bankanın alabileceği maksimum tutar 3×7500=22.500.00 TL olmasına karşın 18.650.00 TL tahsilatta bulunmuş olduğundan davacının iade talebinin yerinde olmadığı, davalı banka tarafından yapılan sigorta ile ilgili 10.678.43 TL’lik bir poliçe sunulmuş olup davacının iade talebinin yerinde olmadığı, diğer haberleşme ve posta masraflarına ilişkin değerlendirmede iş bu masrafların bankacılık hizmetleri gereği banka talebinin yerinde olduğu ve konuda haberleşme ve posta ve ekstre masraflarının TCMB yapılan bildirimde yazılı olduğu, yasa ve Yargıtay içtihatları doğrultusunda davalı bankanın müşteriden alınacak Periyodik hizmet komisyonunu TCMB na bildirimde bulunmadığından 4.200.00 TL nin davacıya iadesinin gerektiği, diğer bankaların uygulamış oldukları komisyon oranlarına ilişkin dosya içeriğinde herhangi bir belge bulunmadığından karşılaştırma yapılamadığı, Sayın mahkemenizce de davacının 4.200.00 TL lık talebinin yerinde olması halinde dava tarihinden itibaren avans faizi uygulanması gerektiği” şeklinde rapor düzenlendiği anlaşılmıştır. Davalı şirketten sözleşmenin celbi ve …, … Bankası, … ve … Bankasınndan 2017- 2018-2019 yıllarında kurumsal düzeyde açılacak ticari kredi işlemlerinde alınan kredi tahsis ücreti ve komisyon alacağı, haberleşme, posta ve ekstre masrafları konusunda komisyon oranları konusunda gelen müzekkere cevapları doğrultusunda ek rapor tanzimi için bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, bankacı bilirkişi … tarafından düzenlenen 30/12/2021 tarihli ek raporunda kök raporda herhangi bir değişiklik yapılmadığı, sözleşmenin tüm sayfaları sunulmadığından değerlendirme yapılmadığı anlaşılmıştır. Düzenlenen bilirkişi kök ve ek raporunun hüküm kurmaya elverişli olmadığı, taraf itirazlarını karşılamadığı, davalı tarafça sunulan ve kasaya alınan sözleşme aslının değerlendirilmediği anlaşılmakla hükme esas alınmamış ve davacıdan yapılan kesintinin sözleşmenin hangi düzenlemesine göre yapıldığı, miktarının ne olduğu, sözleşmede oran varsa ne olduğu, bankanın Merkez Bankasına bildirdiği oranların ne olduğu, kesintilerin emsal uygulamalarla ve sözleşmeye uygun olup olmadığı ve davacı tarafın davalı taraftan alacaklı olup olmadığı varsa alacak miktarı hususunda yeni bir bankacı bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, bankacı bilirkişi … tarafından 02/04/2022 tarihinde düzenlenen bilirkişi raporuna göre; “davalı bankanın … Şubesi ile davacı kredi lehtarı (asıl borçlu) … SAN. VE TİC. A.Ş. arasında yukarıda tabloda belirtildiği gibi 3.000.000,00 TL limitli Genel Kredi Sözleşmesi imzalandığı, taraflar arasında sözleşme öncesi bilgilendirme formu imzalandığı, davacı iş bu bilgilendirme formu kapsamında verilen sözleşme içeriğini inceleyip mutabık kalınması üzerine sözleşme imzalanıp davacıya ticari kredi kullandırılmış olduğu, davacıya kullandırılan kredilerden ve sağlanan hizmetlerden dolayı (BSMV dahil) toplam 33.810,18 TL tutarında ücret ve komisyon kesintisi yapıldığı, sözleşmenin 8/1 m. hükmüne göre, bankaca ve/veya yetkili kurumlar tarafından saptanan her nevi komisyon, masraf, hesap işletim ücretini, fon, BSMV ve KKDF (fon kesintisi) tahsil etme hak yetkisi bulunduğu, tahsil edilen kredi tahsis komisyonu ve limit belirleme ücreti yönünden Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre çok altında kaldığı, dosya içeriğinde bulunan iki ferdi kaza sigorta poliçesi ile 3 adet ferdi kaza sigorta zeyilnamesi dikkate alındığında, bu poliçelerden dolayı 10.678,43 TL prim kesintisi yapıldığı, sözkonusu poliçeler ile şirket ortakları ferdi kazalara karşı sigortalandığı, şirket ortaklarının bilgileri dışında yapılmış ise ve bunu da davacı somut delilleriyle ispatlayabilir ise iadelerinin gündeme gelebileceğini, davacıya kullandırılan kredilerle ilgili olarak İİK’nun 68/b m. uyarınca 3’er aylık dönemlerde gönderilen hesap ekstreleri nedeniyle alınan ücretin makul ve yerinde olduğu, haberleşme ücreti yönünden taraflar arasında kurulan kredi ilişkisi nedeniyle karşılıklı olarak çeşitli kanallardan başta telefon, SMS, internet vd. üzerinden iletişim kurulduğu, haliyle bunların bir işletme gideri olduğu ve davalı banka da bunları davacıya makul ölçüler dahilinde yansıttığı, periyodik hizmet komisyonu yönünden davalı bankanın 2017 ve 2018 yılları için TCMB bildirdiği ücret ve komisyonlara gelince, anılan tablodaki ücret ve komisyonlar irdelendiğinde “Periyodik hizmet komisyonu” adı altında açık bir ücret ve komisyon türüne rastlanılmadığı , dolayısıyla, davalı banka TCMB bildirmediği bir ücret ve komisyonu tahsil etmiş olması nedeniyle, bu komisyon tahsilatının mevzuata aykırılık teşkil etmekte olduğu ve davalı bankanın tahsil ettiği “ periyodik hizmet komisyonun “ neye ve hangi kritere göre belirlendiği belli olmadığı gibi, somut olarak gerçek anlamda hangi hizmetin sunulduğu ya da bu hizmetin davacı bazında bankaya maliyetinin ne miktarda olduğu belli olmadığından tahsil edilen 4.200,00 TL’nin iadesinin gerektiği” şeklinde rapor düzenlendiği anlaşılmıştır. Düzenlenen 02/04/2022 tarihli bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun, ve iadesi istenen her bir ücret kalemi yönünden sözleşme, emsal içtihatlar ve emsal uygulamalar gözetilerek değerlendirme yapıldığı ve denetime elverişli olmakla hükme esas alınmış ve davacı ve davalı vekilinin itirazlarının reddine karar verilmiştir.
Davacı vekili 20/05/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile dava değerini 5.200 TL’ye arttırdığı ve ıslah harcını yatırdığı anlaşılmıştır. Davacı vekilinin dava dilekçesinde her bir ücret kalemini ayrı ayrı belirttiği, bilirkişi raporunda da her bir ücret kaleminin ayrı ayrı değerlendirildiği anlaşılmakla, davanın kısmi dava olarak açıldığı ve talep edilen ve ıslah edilen her bir ücret kaleminin dava değeri ve ıslahla arttırılmış bedelinin ayrı ayrı gösterilmesi gerektiğinden, davacı vekiline dava dilekçesinde talep etmiş olduğu 1-Her tür kredi limit tahsis ücreti 2-Kredi tahsis komisyonu ücreti 3-Haberleşme ücreti 4-Kredi ekstre posta masraf ücreti 5-Periyodik Hizmet Komisyonu Ücreti 6-Ferdi hayat sigortası primi ücreti olmak üzere alacak kalemlerinin dava değerini ayrı ayrı belirtmek ve ıslah dilekçesiyle ıslah ettiği tutar doğrultusunda arttırdığı alacak kalemi ve miktarını ayrı ayrı belirtmek üzere HMK’nın 31 ve HMK’nın 119/1-ğ ve 2. Maddeleri uyarınca kesin süre verilmiş olup, kesin süre içerisinde davacı vekili tarafından sunulan beyan dilekçesinde talep edilen her bir alacak miktarının değerini ve arttırılan tutarı ayrı ayrı beyan ettiği anlaşılmıştır.
Davalı banka ile davacı … SAN. VE TİC. A.Ş. arasında 3.000.000,00 TL limitli Genel Kredi Sözleşmesi imzalandığı ve davacıya 3 adet kredi kullandırıldığı, davacı tarafça davalı banka tarafından tahsil edilen her tür kredi limit tahsis ücret, kredi tahsis komisyonu ücreti, haberleşme ücreti, kredi ekstre posta masraf ücreti, periyodik hizmet komisyonu ücreti ve ferdi hayat sigortası primi ücretinin iadesi istemine yönelik dava açıldığı, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 8/1 m. hükmüne göre, bankaca ve/veya yetkili kurumlar tarafından saptanan her nevi komisyon, masraf, hesap işletim ücretini, fon, BSMV ve KKDF (fon kesintisi) tahsil etme hak yetkisi bulunduğu, taraflar arasında sözleşme öncesi bilgilendirme formu imzalandığı, davacı iş bu bilgilendirme formu kapsamında verilen sözleşme içeriğini inceleyip mutabık kalınması üzerine sözleşme imzalanıp davacıya ticari kredi kullandırılmış olduğu, taraflar tacir olmakla sözleşme serbestisi ilkesi gereğince genel işlem koşullarından bahsedilemeyeceği, davalı bankanın tahsil ettiği her tür kredi limit tahsis ücreti, kredi tahsis komisyonu ücreti, haberleşme ücreti ile kredi ekstre posta masraf ücreti sözleşmeye, emsal banka uygulamalarına ve Yargıtay’ın bu yöndeki istikrar kazanmış içtihatlarına uygun olduğu anlaşılmakla iade koşullarının oluşmadığı Mahkememizce kabul edilmiştir. Ferdi kaza sigortası prim ücreti yönünden dosya içeriğinde bulunan iki ferdi kaza sigorta poliçesi ile 3 adet ferdi kaza sigorta zeyilnamesi dikkate alındığında, bu poliçelerden dolayı 10.678,43 TL prim kesintisi yapıldığı, söz konusu poliçeler ile şirket ortakları ferdi kazalara karşı sigortalandığı, şirket ortaklarının bilgileri dışında yapıldığının davacı tarafça yazılı delil ile ispatlanamadığından iade koşullarının oluşmadığı Mahkememizce kabul edilmiştir. Periyodik hizmet komisyonu ücreti alacağı yönünden davalı banka tarafından, TCMB’na bildirildiğine ilişkin herhangi bir belge sunulmadığı, BDDK tarafından yayımlanan finansal tüketicilerden alınacak masraf ve komisyonlarda da periyodik hizmet komisyonunun alınacağının yazılı olmadığı, davalı bankanın tahsil ettiği “ periyodik hizmet komisyonun “ neye ve hangi kritere göre belirlendiği belli olmadığı gibi, somut olarak gerçek anlamda hangi hizmetin sunulduğu ya da bu hizmetin davacı bazında bankaya maliyetinin ne miktarda olduğu belli olmadığından davalı banka tarafından tahsil edilen 4.200,00 TL’nin davacıya iadesinin gerektiği Mahkememizce kabul edilmiş olup düzenlenen 02/04/2022 tarihli bilirkişi raporu dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli olmakla hükme esas alınmış ve davanın kısmen kabulü ile; davacının periyodik hizmet komisyonu ücreti alacağı yönünden 950,00 TL’nin 02/04/2018 tarihinden itibaren, 3.250,00 TL’nin 20/05/2022 ıslah tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Yasa’nın 2/2 maddesi gereğince değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan   tahsili ile davacıya verilmesine,  davacının her tür kredi limit tahsis ücreti, kredi tahsis komisyonu ücreti, haberleşme ücreti, kredi ekstre posta masraf ücreti ve ferdi kaza sigortası primi ücreti yönünden alacak talebinin koşulları oluşmadığından reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile
1-) Davacının periyodik hizmet komisyonu ücreti alacağı yönünden 950,00 TL’nin 02/04/2018 tarihinden itibaren, 3.250,00 TL’nin 20/05/2022 ıslah tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Yasa’nın 2/2 maddesi gereğince değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan   tahsili ile davacıya verilmesine, 
2-) Davacının her tür kredi limit tahsis ücreti, kredi tahsis komisyonu ücreti, haberleşme ücreti, kredi ekstre posta masraf ücreti ve ferdi kaza sigortası primi ücreti yönünden alacak talebinin koşulları oluşmadığından reddine,
3-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 286,90-TL nisbi karar harcından peşin yatırılan 44,40-TL + 71,73-TL ıslah harcın mahsubu ile bakiye kalan 170,77-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-)Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 4.200,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-)Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 1.000,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı tarafa verilmesine,
6-)Davacı tarafça yatırılan 44,40-TL başvuru harcı, 44,40-TL peşin harç ve 71,73-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 160,53-TL harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
7-)Davacı tarafından yatırılan 1.650,00-TL Bilirkişi ücreti ve 259,10-TL posta giderinden ibaret toplam 1.909,10-TL yargılama giderinin kabul red oranına göre 1.541,78-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, kalan kısmın davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
8-)Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin kabul red oranına göre 1.066,03-TL’sinin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine, 253,97-TL’sinin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
9-)Taraflarca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 13/09/2022

Katip …
e-imzalı*

Hakim …
e-imzalı*