Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1222 E. 2019/221 K. 12.11.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1222 Esas
KARAR NO : 2019/221

DAVA : İtirazın İptali (Emanet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/11/2019
KARAR TARİHİ : 12/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili 11/11/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkiyi tarafından davalıya 15/11/2018 tarihinde 500.000 $ (USD) emanet olarak ödeme yaptığını, davalı tarafça geri ödenmediğini bu nedenle davalı hakkında İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra tikibi ile alacağın tahsilinin talep edildiğini, davalı aleyhine İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline, takip tarihi esas alınarak 500. 000, 00 USD ve ihtar tarihinden takip tarihene kadar 438,36 USD faiz olmak üzere 500,438,36 USD karşılığı 2.849,145,71 TL alacağının bulunduğunun tespitine, takibin takip talebindeki koşullara göre aynen devamına, alacağın likit olması nedeniyle takip miktarı üzerinden % 20 inkar tazminatının davalıdan tahsili ile müvekkile ödenmesine, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; dava, davacı tarafça davalı aleyhine ödünç verilen paranın tahsiline yönelik başlatılan İstanbul… İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı taraf; müvekkil tarafından davalıya 15.11.2018 tarihinde 500.000,00 USD emanet olarak ödeme yapıldığını, müvekkilin, işbu bedeli T.C. …bankası …(…) şubesindeki … İBAN NOLU hesabından davalının T.C. …Bankası … şubesinin (…) …… nolu banka hesabına “Emanet” olarak yatırıldığını, davalı tarafından bu bedelin alındığını, davalıdan bu bedelin sözlü istendiğini ancak ödeme yapılmayınca bu kez Bakırköy … Noterliğinin 03.09.2019 tarih ve… yevmiyeli ihtarı ile ödemenin yapılması talep edildiğini, ancak ödeme yapılmayınca bu kez İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası ile takip yapıldığını, alacağın borçlu davalı tarafından ödenmediğini bu nedenle başllattıkları icra takibine itirazın iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, icra takibine ve davaya konu edilen dava dilekçesinde miktarı ve cinsi belirtilen paranın davalıya ödünç olarak verilip verilmediği, iade edilip edilmediği, taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümünde görevli mahkemenin hangi mahkeme olduğu hususundadır.
Mahkemelerin görevi kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında mahkemece resen göz önüne alınır.
Ticaret Mahkemesinin görev alanını düzenleyen 6102 Sayılı TTK’nın 4 ve 5 maddeleri şu şekildedir:
“MADDE 4- (1) Her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın;
a) Bu Kanunda,
b) Türk Medenî Kanununun, rehin karşılığında ödünç verme işi ile uğraşanlar hakkındaki 962 ilâ 969 uncu maddelerinde,
c) 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun malvarlığının veya işletmenin devralınması ile işletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi hakkındaki 202 ve 203, rekabet yasağına ilişkin 444 ve 447,  yayın sözleşmesine dair 487 ilâ 501, kredi mektubu ve kredi emrini düzenleyen 515 ilâ 519, komisyon sözleşmesine ilişkin 532 ilâ 545, ticari temsilciler, ticari vekiller ve diğer tacir yardımcıları için öngörülmüş bulunan 547 ilâ 554, havale hakkındaki 555 ilâ 560, saklama sözleşmelerini düzenleyen 561 ilâ 580 inci maddelerinde,
d) Fikrî mülkiyet hukukuna dair mevzuatta,
e) Borsa, sergi, panayır ve pazarlar ile antrepo ve ticarete özgü diğer yerlere ilişkin özel hükümlerde,
f) Bankalara, diğer kredi kuruluşlarına, finansal kurumlara ve ödünç para verme işlerine ilişkin düzenlemelerde,
öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılır. Ancak, herhangi bir ticari işletmeyi ilgilendirmeyen havale, vedia ve fikir ve sanat eserlerine ilişkin haklardan doğan davalar bundan istisnadır.
MADDE 5- (1) Aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir.”
6100 Sayılı HMK’nın 2.maddesinde ise Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görev alanı düzenlenmiş olup, bu madde;
” Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir.” hükmünü haizdir.
Somut olayda dava konusu ihtilaf davacı tarafça davalıya ödünç olarak verilen döviz cinsi paranın davalı tarafça alınıp alınmadığı ve davacıya geri ödenmesi gerekip gerekmediğine ilişkin olup, yukarıda bahsedildiği üzere TTK 4/f maddesinde ”Bankalara diğer kredi kuruluşlarını finansal kurumlarına ödünç para verme işlerine ilişkin düzenlemelerin” mutlak ticari dava olduğunu belirtmiştir. Ancak aynı maddenin devamında da herhangi bir ticari işletmeyi ilgilendirmeyen havale, vedia ve fikir ve sanat eserlerine ilişkin haklardan doğan davaların bunun istinası olduğu belirtilmiştir. Eldeki davada davalı taraf tacir olsa da davacı tarafın Uyap entegrasyon ekranından alınan vergi kaydına göre tacir olmadığı ve ticaretle uğraştığına dair herhangi bir kaydın bulunmadığı anlaşılmakla, davacı tarafça davalıya ödünç/emanet verildiği iddia edilen bedelin herhangi bir ticari iş ya da işletmeyle alakalı olmadığı, davacının tacir olmadığı göz önüne alındığında taraflar arasındaki uyuşmazlığın borçlar kanunu hükümlerine göre değerlendirilmesi gerektiği açık olup İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nin 22/05/2018 tarih ve …Esas, … Karar sayılı içtihatı da bu doğrultudadır.
Dava dava konusu alacağın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili ve ticari iş niteliğinde olmadığından somut olayda dava TTK’da yer alan mutlak ticari davalardan değildir. Bu itibarla davaya bakma görevi genel mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesine ait olup, mahkememizin görev alanında değildir.
Görev itirazı yargılamanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece de re’sen nazara alınarak yargılamanın her aşamasında görevsizlik kararı verilebilir. HMK 2. madde ve TTK 5. maddesi gereğince davaya bakma görevi Mahkememize ait olmayıp davacı tarafça açılan davanın İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden, mahkememizin görevsizliğine ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı tarafça açılan DAVANIN, HMK 114/1-c maddesi gereğince mahkememizin görevsiz olması nedeniyle dava şartı yokluğundan HMK 115/2 maddesi gereğince USULDEN REDDİ ile, Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE,
2- HMK 20/1 maddesi gereğince, kararın kesinleşmesinden itibaren iki hafta içinde talep halinde dosyanın görevli ve yetkili İSTANBUL ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE tevzi edilmek üzere İstanbul Adliyesi Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna GÖNDERİLMESİNE, aksi halde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
3- Harç, yargılama giderleri, vekalet ücreti ve gider avansı hususunun görevli mahkemece değerlendirilmesine,
Dair; tarafların yokluğunda dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.
12/11/2019

Başkan …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Katip …
e-imza*

* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.