Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1192 Esas
KARAR NO : 2020/483
DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/10/2019
KARAR TARİHİ : 13/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Davalı şirket, … işlettiğini. Müvekkile ait; … plakalı aracın işlettiği yol ve köprülerden geçerken HGS’lerinde yeterli bakiye olduğu halde normal geçiş ücreti yerine sürekli cezalı geçiş ücreti tahakkuk ettirildiğini, davacıya ait araçların HGS’lerinde yeterli bakiye olduğu olgusu ekte yer alan söz konusu araçlara ait … Bankası hesap hareketleri ile müspit olduğunu, ayrıca söz konusu bankadan da davacıya ait HGS hesap hareketlerinin celbi ile davalı şirketin haksız ve hukuka aykırı olarak cezalı geçiş ücreti tahakkuku yapmış olduğu ispat edileceğini, davalı işletme, gişe-hgs-banka üçgeni içerisinde geçiş ücretinin tahsil edilmemesinden kaynaklı olarak davacı şirkete cezalı ücretler yansıtmada kendisinin sorumluluğu olmadığını iddia etmiş buna da araçların hgs şeridinin okunmaması, araçların hızlı geçmesi gibi bahaneler ürettiğini, tensiple birlikte davacı … TİC.LTD.ŞTİ.’nin … müşteri numarası ile; … plakalı araçların 16/09/2018 – 27/10/2018 tarihleri arasındaki PTT tarafından … na gönderilerek HGS cihazlarından tahsil edilen geçiş bilgilerinin ve cihazlara yapılan yüklemelerin celbi için … Bankasına müzekkere yazılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekilinin mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle;
Huzurdaki uyuşmazlıkta davacıya ait; … plakalı araçlarıyla 16.08.2018-25.03.2019 tarihleri arasında işletme hakkı müvekkil Şirket’e devredilen otoyoldaki serbest geçiş bölgelerinden (… vb.) ücret ödemeksizin geçişler yaptığını, müvekkil şirketçe; her bir geçişin tarihi ve provizyon tarihi ayrıntılı olarak belirtilmiş olup, sorgusu olumlu döndüğü için ceza tahakkuk ettirilmeyen ilgili tarihlere ilişkin geçişlere ait bilgiler de ayrıntılı olarak kaydını tutmuş buna ilişkin örnek olması adına … ve … plakalı araçların geçiş listeleri mahkememize sunulduğunu, açıklandığı üzere; ilgili geçişler için sorgu sonuçları olumlu dönenler için geçiş bedelleri çekilmiş ve ceza tahakkuk ettirilmediği, görüleceği üzere müvekkil şirketin sistemi her geçiş için hassas ve ayrıntılı bir inceleme yapmakta olup bunları DVDde sunulduğu şekilde kayıt altına aldığını, ihlalli geçişlere dair ve her bir plaka bazında ayrı listelenmiş excellerde plaka veyahut tarih bazında filtreleme yapılarak her bir aracın geçiş tarihi, provizyon tarihi, çıkış istasyonları, ödeme durumları ve sorgulama sayıları ayrıntılı olarak görüntülenebildiğini, davalının yaptığı geçişlere ilişkin ödeme alınmadığına ilişkin iddiaları müvekkil şirkete yüklenemeyecek bir sebeple ki bu durum etiketin yıpranmış olması, yanlış yerde konumlandırılması, OGS’nin iptal edilmiş olması ya da aracın giriş açısı ve hızının uygun olmamasından da kaynaklandığını, ancak oluşabilecek bu durumlardan dolayı müvekkil şirketin sorumlu tutulmaması mümkün olamayacağını, müvekkil şirket; her bir geçişin tarihi ve provizyon tarihi ayrıntılı olarak belirtilmiş olup, sorgusu olumlu döndüğü için ceza tahakkuk ettirilmeyen ilgili tarihlere ilişkin geçişlere ait bilgiler de ayrıntılı olarak kaydını tuttuğunu, dosyaya sunulu provizyon sorgu sonuçlarından da görüleceği üzere diğer geçişler için de ayrıntılı inceleme yapılmış ve sorgu sonuçları olumlu dönenler için geçiş ücretleri çekildiğini, açıklandığı üzere; ilgili geçişler için sorgu sonuçları olumlu dönenler için geçiş bedelleri çekilmiş ve ceza tahakkuk ettirilmediği, müvekkil şirketin sistemi her geçiş için hassas ve ayrıntılı bir inceleme yapmakta olup bunları daha sonra bilahere sunulacak dvdde yer aldığı şekliyle kayıt altına aldığını, huzurdaki haksız ve hukuka aykırı davanın esastan reddine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini, beyan ve talep etmiştir.
DELİLLER: … plakalı araçların geçişlerine ait görüntüler, HGS kayıtları ve geçiş dökümünü içerir CD, PTT kayıtları, HGS para yükleme talimatı bulunan … Bankası kayıtları, … Müdürlüğü müzekkere cevabı, Şırnak İl Emniyet Müdürlüğü müzekkere cevabı, … İl Emniyet Müdürlüğü müzekkere cevabı, bilirkişi raporu, arabuluculuk son tutanak aslı ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; Dava davalının otoyol geçiş tutarı ve 6001 sayılı Kanun gereğince tahakkuk ettirilen ceza tutarından kaynaklı İİK madde 72 ve devamı maddeleri uyarınca davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesi ile müvekkiline ait araçlar ile davalının işlettiği yol ve köprülerden geçerken HGS’lerinde yeterli bakiye olduğu halde normal geçiş ücreti yerine cezalı geçiş ücreti tahakkuk ettirildiğini bu nedenle İİK 72 ve devamı maddelerine göre davacının davalıya dava konusu kadar borçlu bulunmadığının tespiti ile dava konusunun yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile davacıya ait araçlarla ücret ödemeksizin ihlalli geçiş yapıldığını, HGS hesabını müsait tutmak, geçiş ücretini ödemeye yetecek bakiye bulundurmak davacının sorumluluğunda olduğunu, 6001 Sayılı Kanunun 30/7 maddesine göre ihlalli geçiş tarihinden başlayarak on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız ödeyebildiklerini, bu tarihten sonra ücreti ödemeyenler hakkında dört katı ceza uygulandığını, 6001 Sayılı Kanun gereği ihlalli geçiş yapan araç sahiplerine ihlalli geçiş yapıldığına dair herhangi bir bildirim yapma yükümlülüğünün bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
… Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü’ nün 27.01.2020 tarihli yazısı ekindeki Araç Özet Bilgisinden; …Plakalı Aracın dava konusu geçişleri ile ilgili dönemde davacının sahipliğinde … marka Çekici Yarı Römork olduğu, Ticari amaçla Yük Nakli için kullanıldığı tespit edilmiştir.
… Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü’ nün 24.01.2020 tarihli yazısı ekindeki Araç Özet Bilgisinden; … Plakalı Aracın dava konusu geçişleri ile ilgili dönemde davacının sahipliğinde … marka Çekici Yarı Römork olduğu, Ticari amaçla Yük Nakli için kullanıldığı tespit edilmiştir.
… Valiliği İl Emniyet Müdürlüğü’ nün 24.01.2020 tarihli yazısı ekindeki Araç Özet Bilgisinden; … Plakalı Araçların dava konusu geçişleri ile ilgili dönemde davacının sahipliğinde Çekici Yarı Römork olduğu, Ticari amaçla Yük Nakli için kullanıldığı tespit edilmiştir.
Bilirkişi SMM … tarafından düzenlenen 10/07/2020 tarihli bilirkişi raporuna göre;” … Plakalı Araçların dava konusu geçişleri ile ilgili dönemde davacının sahipliğinde Çekici Yarı Römork olduğu, Ticari amaçla Yük Nakli için kullanıldığı, İhlali Geçiş Listelerine göre yüz geçişin (100) ödemelerinin yapılmamış olduğu, listeye göre, bedeli ödenmeyen geçişlerin 7.504,05 TL, kanun gereği dört kat arttırılmış Gecikme Cezası 29.874,20 TL toplam 37.897,40 TL, (bir geçiş bedeli borçtan fazla ödediğinden Genel Toplamdan düşülmüştür) Ödenmeyen, fazla ödeme düşüldükten sonra toplam İhlalli Geçiş ve Gecikme Cezasının 37.351,40 TL olduğu, İhlali Geçiş Listelerine göre seksen dört geçişin (84) ödemelerinin yapılmış olduğu, ihlalli geçişten sonra tahsil edilen geçiş ücretleri için provizyonlarının 16 gün ve daha sonrasında alınmış olduğu, dolayısı ile kanun gereği ihlalli geçiş yapan araçlara 15 gün içerisinde ödenmesi yönünde süre tanındığı, davalının ihlalli Geçiş Listesine göre geçişler ile ilgili en az 15 kez sorgulama yapıldığı, 16 gün ve daha ileri tarihlerde de provizyon sorgulaması yapıldığı, davalının ihlalli Geçiş Listesine göre, davacının araçları ile ilgili HGS sorgulamalarında “Geçiş sırasında kullanmış olduğunuz araç plakanıza ait HGS etiketi hesabı iptal edilmiş ve/veya kapatılmış olduğu tespit edilmiştir.” “Bu müşterinin karayollarındaki bir geçişinin ücreti alınamamış. Bu yüzden geçişi kara listeye düşebilir. Akabinde aynı kişi bizim işletmekte olduğumuz otoyolu kullanması halinde provizyon cevabı olarak Kara liste alınacaktır. Müşterinin hesabına para yatırması gerekmektedir” uyarısının verdiği, Red Nedeni Olarak ““Kayıt Bulunamadı / OGS de tanımlı olmayan plaka, İptal Ürün / Kayıt Bulunamadı, İptal Ürün / İptal, Ürün, Ürün kara listede / İptal Ürün, Ürün kara listede / OGS de tanımlı olmayan plaka, İptal Ürün / Ürün kara listede, İptal Ürün / Kayıt Bulunamadı, İptal Ürün / Uyumsuz veri değerleri, Ürün kara listede / Provizyon istek talebinde veri, İptal Ürün / Uyumsuz veri değerleri” bilgilerinin olduğu, Bakiye Durumu Etiket Durumu Bölümlerinde “BAKIYEYOK” “ETIKET YOK” bilgilerinin olduğu, … Bankası CD içeriğinin incelenmesi sonucunda, davacının dava konusu araçların HGS cihazlarına yükleme yaptığı, bazı geçişlerde HGS bakiyesi yetersiz ve/veya Geçişte uyarı vermesi sonucunda Geçiş sırasında Kartla Ödeme yaptığı, Banka HGS hesabının eksi (-) çıkmasının mümkün olmadığı, Yüklemeler ile Geçiş Bedelleri arasındaki farkın önceki tarihlerdeki yüklemeler ile karşılanmış olabileceği, davacının itiraz ettiği İhlalli Geçiş Bedellerinin tutarının Gecikme Cezası hariç 7.544,60 TL olduğu, davacının HGS hesaplarında İhlalli Geçiş Bedellerini de karşılayacak yeterli bakiye olması durumunda … Bankası CD’ sinde yer alan listelere göre müspet fark çıkması gerekeceği, dava dosyası münderecatında mübrez bilgi ve belgeler, CD kayıtları, banka kayıtları bir arada nazara alınarak incelenmesi sonucunda, davalı şirketin ihlalli geçiş nedeniyle tahakkuk ettirmiş olduğu cezaların yas gereği olduğu, haklı nedenlere dayandığı, yasal mevzuat kapsamında kesilen ihlalli geçiş bedellerinin 6001 Sayılı yasanın 30 maddesinin 5 fıkrasına göre, 7144 sayılı kanunla değişen hali ile 4 katı tutarında Gecikme cezası tahakkuk ettirildiği, davalının yasaya ve İhlalli Geçişlerdeki genel uygulamalara göre davacıdan bedeli ödenmeyen geçişler bedeli 7.504,05 TL, kanun gereği dört kat arttırılmış Gecikme Cezası 29.874,20 TL toplam 37.897,40 TL, (bir geçiş bedeli borçtan fazla ödediğinden Genel Toplamdan düşülmüştür) Ödenmeyen, fazla ödeme düşüldükten sonra toplam İhlalli Geçiş ve Gecikme Cezası 37.351,40 TL bedeli davacıdan talep etmeye hakkı olduğu, davalının İhlalli Geçiş Listesinde yer alan geçişlerin 12.07.2018-25.03.2019 tarihleri arasını kapsadığı, davacının dava dosyasına sunduğu Banka ekstrelerinin 18-06-2018-25.09.2018 dönemini kapsadığı, … Bankası Geçiş Ücretleri ve Yüklemeler ile ilgili CD içeriği listelerin 11.09.2018-27.09.2018 dönemlerini kapsadığı, dolayısı ile inceleme ve değerlendirmelerin … Bankası Cd içeriği 11.09.2018-27.09.2018 tarihleri arası yapıldığı, üzerinden yapıldığı, 12.07.2018-11.09.2018 ve 27.09.2018-25.0.2020 tarihleri arası Geçiş Ücretleri ile ilgili olarak eğer var ise bankadan istenmesinin nihai hukuki değerlendirmesinin Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu” şeklinde rapor düzenlenmiştir.
6001 sayılı kanunun 30/7 maddesine göre 15 gün içerisinde ihlalli geçişler ödendiği takdirde gecikme cezası alınmayacağı hükmünün olduğu, bunun yanı sıra sürücülerin HGS ve OGS cihazlarını sürekli bakiyesi müsait tutmakla ve kontrol etmekle sorumlu olduğu, geçiş esnasında sesli uyarı ile araçların ikaz edildiği, davacının, ihlalli geçişlerini sitem üzerinden, internetten de kontrol edilerek 15 gün içerisinde hata varsa düzeltme, bakiyesi yoksa tamamlama ve/veya ödeme imkânı olduğu, davalının, Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayollarının … nın işletimini üstlenen şirket olduğu 6001 Sayılı yasanın 30 maddesinin 5 fıkrasına göre 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden o güzergâhın en uzun mesafesine ait geçiş ücreti ile birlikte, 7144 sayılı kanunla değişen 4 katı tutarında cezayı talep etme hakkı olduğu, 6001 Sayılı Kanun’ da ve işletme protokolünde hiçbir şekilde ihlalli geçiş gerçekleştiren araç sahiplerine SMS, e-posta, ihtarname veya herhangi bir şekilde bildirim yapma yükümlülüğü ile ilgili bir düzenlemenin bulunmadığı, Karayolları Genel Müdürlüğü Sitesinde OGS ve HGS ile ilgili açıklamalarda OGS sistemlerinden geçiş ihlali yapılması durumunda; geçiş ihlali yapılan plaka üzerine 15 (on beş) gün içinde OGS veya HGS abonesi olunması veya mevcut OGS veya HGS hesaplarında geçiş için yeterli bakiyesi olması durumunda cezalı geçiş ücreti uygulanmadığının duyurulduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili bilirkişi raporunda belirtilen … Bankası kayıtlarının celbi ile ek rapor alınmasını talep etmişse de dosyanın esasına bir etki etmeyeceği anlaşıldığından reddine karar verilmiş, davacı vekili son celse tahkikat aşaması tamamlandıktan sonra davanın … Bankasına ihbarını talep etmişse de HMK 61. Maddesi gereğince tahkikat sonuçlanıncaya kadar davanın ihbarı mümkün olduğundan reddine karar verilmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; … plakalı araçların dava konusu geçişleri ile ilgili dönemde davacının sahipliğinde Çekici Yarı Römork olduğu, Ticari amaçla Yük Nakli için kullanıldığı, İhlali Geçiş Listelerine göre yüz geçişin (100) ödemelerinin yapılmamış olduğu, listeye göre, bedeli ödenmeyen geçişlerin toplam İhlalli Geçiş ve Gecikme Cezasının 37.351,40 TL olduğu, ihlalli geçişten sonra tahsil edilen geçiş ücretleri için provizyonlarının 16 gün ve daha sonrasında alınmış olduğu, dolayısı ile kanun gereği ihlalli geçiş yapan araçlara 15 gün içerisinde ödenmesi yönünde süre tanındığı, davacı ve davalının tüzel kişi tacir olduğu, davacının araçlarını ticari amaçla kullandığı, ihlalli geçişlerin zamanında ödenmediğinde sonuçlarının bilincinde olduğu, davacının geçiş bedelini, ceza bedeli tahakkuk ettirilmeden ve geçişi takiben 15 gün içinde ödeme yapabilme imkanı varken ödemediğinin anlaşıldığı (emsal nitelikte … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesinin 2019/… E. 2019/… K sayılı ilamı), bu nedenle davalının 6001 Sayılı Kanun uyarınca ihlalli geçiş ve gecikme cezası tahakkuk ettirmesi usul ve yasaya uygun olduğundan davacı tarafça davalı aleyhine açılan menfi tespit davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR:Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklandığı üzere;
1-)Davacı tarafça davalı aleyhine açılan davanın REDDİNE,
2-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre alınması gereken 54.40 TL harcın peşin alınan 386,53-TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 332,13-TL’nin davacıya iadesine,
3-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 7. Madde gereğince hesap olunan 3.400,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-)Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320-TL’nin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı tarafından yatırılan artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde bakiye kısmının davacıya iadesine,
Dair, davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 13/10/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır