Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1137 E. 2022/306 K. 12.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1137 Esas
KARAR NO : 2022/306
DAVA : Menfi Tespit, İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/10/2019
KARAR TARİHİ : 12/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit, İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından Mahkememize sunulan 24/10/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile dava dışı … arasında yanmaya dayanıklı mal alımına ait sözleşme imzalandığı, bu sözleşmeye göre müvekkili firmanın teknik özellikleri şartnamede ayrıntılı olarak belirtilen Yanmaya Dayanıklı Elbiseleri …’ye teslim edeceğini, sözleşmenin süresinin işe başlama tarihinden itibaren 60 iş günü olduğunu, müvekkili şirketin …’nin teknik şartnamesine uygun olarak Yanmaya Dayanıklı Elbise yapımında kullanılmak üzere iplik alımı konusunda davalı firma ile anlaştığını, tüm şartnamede yazılı olan hususların davalı şirkete bildirildiğini ve buna uygun ipliklerin gönderilmesi için 15 Mart 2019 tarihinde 50.000 Euro ödemenin avans olarak davalıya gönderildiğini, müvekkili şirketin davalıyla anlaşmış oldukları hususları içeren 18 Mart 2019 tarihli iplik satış sözleşmesini ve … ‘nin teknik şartnamesini davalıya e posta olarak ilettiğini, davalınında yine aynı gün e posta ile sipariş kabul formunu müvekkiline gönderdiğini, müvekkilinin davalı şirketle anlaşması gereği 18 Nisan 2019 ‘da 200.000,00TL ve 25 Nisan 2019’da 200.000,00TL ödemeyi davalıya yaptığını, bu arada davalının ürettiği numunelerin 20 Mart 2019 tarihli test raporu ve 22 Nisan 2019 tarihli test raporlarından da anlaşılacağı üzere … nin teknik şartnamesindeki değerleri karşılayamadığını, durum davalı şirkete bildirilince, davalı şirketin müvekkilinin onayı dışında bir takım yeni çözümler ile ipliklerin … şartnamesindeki değerleri yakalamasını umduklarını beyan ettiğini, bunun üzerine iplikleri dokuyacak olan dava dışı … firmasının yetkilisinin cevabi e-postasından da anlaşılacağı üzere davalının numune iplikleri ekte sunulan numune test raporlarından da anlaşılacağı üzere … ‘nın şartnamesini hiçbir şekilde karşılamadığını, müvekkilinin onayı olmadan ve iplik numuneleri testleri geçmemesine rağmen sipariş formlarında Ne … dokuma iplikler olarak ayrıca belirtilmesine ve numunelerin … şartnamesindeki değerleri hiçbir zaman yakalamamış olmasına ve bu konuda yapılan anlaşma gereği davalının da sorumluluğu olmasına rağmen davalının müvekkili aleyhine faturalar kestiğini, davalı şirket tarafından kesilen faturalarda görüleceği üzere davalı şirketin kalite sorumluluğunun 45 gün olduğunu, müvekkili şirketin, davalı şirkete 28 Mart 2019 tarihinde …ye teslimat için az süre kaldığını belirten bir e posta ile sarı kumaşın kopma ve yırtılma mukavemetini karşılamadığını davalıya açıkça bildirildiğini, Davalı tarafın tüm ikazlara rağmen olayı hafife alması ile numunelerin …nin teknik şartnamesini karşılamaması ve teslimat gününe yetişmeyeceği müvekkil şirket tarafından anlaşılması üzerine 21 Mayıs 2019 tarihinde sözleşmeye uygun olmayan ve sözleşme gereği … teknik şartnamesini hiçbir şekilde karşılamayan dolayısıyla müvekkilin onayı olmaksızın kesilen faturaların iade edileceği davalıya bildirilerek ek 22 de yer alan iade faturalarının kesildiğini, Davalının bu faturalara … Noterliği … yevmiye no.lu ihtarname ile itiraz ettiğini, itirazda müvekkilin onayı alındığı beyan edilmişse de yukarıda belirttikleri gibi; davalı, müvekkilin onayı olmaksızın numune iplikler …’ nin teknik şartnamesinde öngörülen değer ve nitelikleri taşımadığı testlerle kanıtlanmasına rağmen üretilmiş ve bilgimiz dahi olmadan dava dışı … firmasına bırakıldığını, taraflarınca defalarca telefon görüşmesi yapılmasına rağmen ipliklerin davalı tarafından alınmadığını, …’te depo alanı olmadığı gerekçesiyle sözleşmeye aykırı iplikleri iade almamak için direnen davalıya gönderemediğini ve taraflarına bırakıldığını, yine aynı şekilde taraflarınca ipliklerin alınması davalı tarafa bildirilmişse de davalı iplikleri geri almamakta direndiğini, ileride yapılacak teknik bilirkişi incelemesinden de anlaşılacağı üzere dokunan iplikler … “nin teknik şartnamesine uygun olmadığı gibi İplik Satış Sözleşmesindeki nitelikleri de taşımadığını, iplikler hem sözleşmeye aykırı olarak gönderildiğini hem de ipliklerin nitelikleri itibarıyla sözleşmedeki şartları yerine getirmediğini yani …, teknik şartnamesini karşılamadığını, hukuki olarak davalı şirketin borcunu gereği gibi ifa edemediğini, müvekkil bu nedenle başka firma ile anlaşmak zorunda kaldığını bu firmaya da davalıya yapmış olduğu bedelden 479.246,54 TL daha fazla ödeme yapmak zorunda kaldığını, bir de geç teslimat nedeniyle … ye 111.923,78 TL ceza ödediğini, müvekkil şirketin sözleşme hükümlerine uymasına rağmen davalı şirketin sözleşmede belirtilen sürede sözleşmeye uygun koşullarda yükümlülüğünü yerine getirmediği gibi iyi niyet ve basiretli tacir yükümlülüklerini yok sayarak sözleşmeye aykırı ,gereği gibi ifa edilmeyen ve bir nevi kötü ifa niteliğindeki mallara isnat edilmiş faturaları keserek müvekkil ile arasındaki sürekli iş ilişkisi için kurulmuş … A.Ş. güvencesinde uygulanan Doğrudan Borçlanma Sistemine (…) ne faturaları yükleyerek hakkı olmadığı halde ödemeleri aldığını, bu nedenlerle davanın kabulü ile, 18/03/2019 tarihinde imzalanan iplik satış sözleşmesinin feshine, davalı firmaya ödedikleri -50.000 Euronun 15 Mart 2019 tarihinden, -200.000,00TLnin 18 Nisan 2019 tarihinden, -200.000,00TL nın 25Nisan 2019 tarihinden, -5.605,22TL nin 09 Ekim 2019 tarihinden, -21248,87 TLnin 14 Ekim 2019 tarihinden, -109.475,07 TLnin 21.10.2019 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek ticari faiziyle birlikte davacıya iadesine, henüz ödemesi yapılmamış olan toplam 973.183,03 TL’nin ve ilgili faturaların iptaline ve borçlu olmadıklarının tespitine, aynı zamanda söz konusu bedellerin ödenmesinin dava sonuçlanıncaya kadar ihtiyati tedbiren teminatsız alarak durdurulmasını ve … sistemi nedeniyle ödemelerin durdurulması için tedbir kararının … şubesine bildirilmesini, … sistemi nedeniyle bu tutarlar ödenmek zorunda kalınır ise davacıya ödenme tarihleri itibarıyla işleyecek en yüksek ticari faizi ile birlikte taraflarına geri ödenmesini, Davalıdan kaynaklı gecikme nedeni ile …’ye ödedikleri 111.923,78 TL cezanın 09/08/2019 tarihinden itibaren en yüksek ticari faizi ile birlikte taraflarına ödenmesini, Sözleşmeye aykırı ipliklerinin davalıya iadesini, fazlaya ait haklarının saklı tutulmasını, dava harç, avukatlık ücreti ve yargılama giderlerinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili tarafından Mahkememize sunulan 29/11/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacının dosyaya sunduğu 18.03.2019 tarihli iplik satış sözleşmesinde davalının imzasının bulunmadığını, taraftar arasında geçerli olan ve davalıyı bağlı kılan iplik satış sözleşmesinin davalının kaşe ve imzasının olduğu sözleşmenin olduğunu, taraftar arasında akdedilen İplik Sözleşmesi hükümlerince, üretime konu olacak ipliğin, “Ne 40/2” mı? yoksa “Ne 34 /2” mi olacağına ve/veya olması gerektiğine karar verme yükümlülüğü müvekkil şirketin edim ve yükümlülükleri arasında olmadığını, davacı şirket ve sözleşmede kumaş üreticisi olarak tanımlanan dava dışı …’in birlikte siparişe konu ipliği “Ne 34/2” olarak değiştirdiğini ve bu şekilde siparişi revize ettiğini, üretimin buna göre yapılarak ürünlerin teslim edildiğini, teslim edilen ürünlerin “Ne 34/2” olmasına ve ilk teslimin 12.04.2019 tarihinde teslim edilmesine rağmen TTK hükümlerine göre itirazın olmadığını, müvekkili şirket tarafından kumaşın kopma ve yırtılma mukavemetlerinin taahhüt edilmediğini, bunun iplikten etkileyen kısmı için yalnızca “ana üretim öncesi …’nun ürettiği “Numune” deki iplik mukavemetini taahhüt ettiği/edeceği İplik Sözleşmesine el yazısı ile şerh düşüldüğünü, bu şerhin, müvekkil şirketin Kumaşta ölçülecek olan yırtılma ve kopma mukavemetlerine dair yükümlü olmadığını ve bunu garanti etmediğini, sadece ve sadece istenilen karışıma ve renge uygun istenilen gramaja göre istenilen iplik kalınlığında (Ne) iplik üretmekle yükümlü olduğunun kanıtı olduğunu, zira müvekkil şirketin iplik satış sözleşmesine riayet ettiğini ve istenilen şekil ve şartlarda üretimi tamamladığını, müvekkil şirketin, ticari defter ve kayıtlarıyla sabit olduğu ve yukarıda da arz ve izah edildiği üzere; davacı şirketin talebiyle bağlı kalarak 12.04.2019 tarihinde Ne 34/2 ipliği deneme amaçlı olarak Davacıya fatura ederek talep edildiği gibi …’e sevk ettiğini, daha sonra 17.04.2019 tarihinde 2. parti sevkiyat yapıldığını ve devamında da siparişin tamamlandığını, Davacı şirketin, talep ettiği 34/2 ipliği 12.04.2019 tarihinde almaya başladığını, bu nedenle Türk Ticaret Kanununun “Ticari satış ve mal değişimi” başlıklı 23’ncü maddesi kapsamında 2 ve 8 günlük yasal süreler de bu tarihte başladığını, ancak davacı şirketin buna dair Türk Ticaret Kanununun “Ticari satış ve mal değişimi” başlıklı 23’ncü maddesi gereğince yasal süre zarfında bildirimde bulunulmadığından davanın yasal şartlarının mevcut olmadığını, bu nedenle davanın reddi gerektiğini beyan ederek; konulan ihtiyarı tedbirin kaldırılmasını ve davanın reddini talep etmektedir.
DELİLLER: 18/03/2019 tarihli İplik Satış Sözleşmesi, sipariş kabul formu, e-posta yazışmaları, Yanmaya dayanıklı mal atımına ait sözleşme, … teknik şartname, Ödeme dekontları, Faturalar, E-posta yızışmaları, Laboratuvar test raporları, … ceza makbuzu, … kayıtları, … Noterliği’nin 24/05/2019 tarih ve … yevmiye sayılı fatura iadesine ilişkin ihtarname, Davacı ve Davalı Şirket’in ticari defter ve kayıtları, Tanık beyanları, Keşif, … Bilirkişi isim listesi, Talimat Mahkemesince alınan Bilirkişi raporu, Bilirkişi Heyet Raporu, arabulucu tutanağı ve sarf kararı ile tüm dosya kapsamı.
Davacı Tanığı … duruşmada; “Davacı şirkette genel müdür olarak halen çalışmaktayım, teklif ve sözleşmelere ilişkin imza yetkim vardır, 2019 mart ayında …nün personelinin yangınla mücadele ekiplerinin alev almaz kıyafetlerinin ihalesini aldık, bunun için kumaşçılardan fiyatlar aldık, davalı firmadan da teklif aldık, daha önce çalıştığımız bir firmaydı, iplik üreticisi ve kumaş öretiyordu, bu ihaleyi alacak ancak bizim ürünlerimizle ihaleyi alabilir şeklinde iddialı söylemleri vardır, daha sonra ihaleyi aldık, davacı şirketin sahibinin davalı şirkete ihaleyi aldığında kumaşları senden alacağı sözü vardı, bununla ilgili Elyaf temini için … firmasının temsilcisi … beyle firma sahibimiz ve ben birlikte yemek yedik, bu görüşmede … firmasını da bu projeye dahil edilmesi görüşüldü, … dokuma ve boyama işleriyle uğraşıyordu, davacı ve davalı ile … firmasının bu işi yürütülmesine karar verildi. Sözleşmeler yapıldı, önce numuneler alında, testler yapıldı, numune çalışmaları uzun sürdü, testlerin hiçbirinde kopma ve yırtılma mukavemeti değerleri şart nağmedeki koşulları sağlamıyordu, bununla ilgili herkes fikir beyan etti ancak testten geçilemedi, ihale süresi dolmasına 15 gün kalmasına rağmen elimizde herhangi bir metaryal oluşturulamadı, cezayı müeyyidiyeside vardı, yangınla mücadele sezonu da başlıyacağı için vicdani olarak da sorumluluğumuz büyüktü, numunelerin testinde gerekli şart sağlanmamasına rağmen davalı firma ürünü üretmeye devam etmiş, kalan 15 günde ürünleri iade edeceğimizi söyledik, iade işlemlerine başladık, idareye de yeni anlıştığımız 2 , 3 senedir bu işi yapan firmadan aldığımızı kumaşlardan ürünü yaparak teslim ettik, testleri de geçti, personelede dağıtıldı, bundan sonra da ürünlerin iadesiyle ilgili ihtilaflar başladı, biz seri üretim için davalı firmaya onay vermedik, ipliklerin gerekli değeri sağlayamadığından dolayı davalının ürettiği ürünler testi geçemedi, ödenen faturalar davalı firmanın bankalarla çalışması nedeniyle … sistemine faturaları yüklemesinden kaynaklı olarak, bizimde o dönemde ihale şartlarını yerine getirebilmek için uğraş verdiğimizden ve yoğunluktan dolayı ödendi, bu sistem gereği banka parayı bizim hesabımızdan çekmektedir. Ödenen faturalara e posta yoluyla da itiraz ettik, iadesini de kestik, … sistemiyle çalışan firmaların faturaya itiraz edip edemeyeceğini, muhasebe bilgim olmadığından bilmiyorum, sistem iki tarafıda koruduğundan tek taraflı bir itiraz olmayacağını düşünüyorum, daha sonra aldığımız kumaşlar hazır kumaştır, iplikten üretilmedi ancak firma stogunda hazır değildi, üretip bize kumaş olarak teslim ettiler, sipariş formunda belirtilen … kodlu kumaş … ve ertesi gün … olarak talep edilmesinin nedeni, belirtilen numaralar iplik numarası olup mukavemeti etkileyecek nedenlerden dolayı denemeler yapıldığı için değiştirilmiştir, bu siparişin değişikliğinin nedeni bizim firmamızdan kaynaklı değildir. Davalı vekilinin bahsettiği e postalar firmaya gelmiştir. Almanyadaki fuarlarda katılım ücreti yüksek olduğu firmalar aynı standı birlikte kullanabilmektedir bizde …le almanyada ki fuarda aynı standı paylaştık, biz iplik numarası ile ilgilenmiyoruz ipliğin kalitesiyle ilgileniyoruz, bu yüzden şartları sağlayamadığı için ürünleri iade ettik, ayrıca iplikler dokumacı firmaya teslim edilmektedir, …’in ipliklerinin kendisine teslim edilmesini faturaların …ya kesilmesi daha sonra aramızda faturalaşacağına dair e posta ya da bildirimde bulunup bulunulmadığını bilmiyorum.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı Tanığı … … talimat mahkemesi duruşmasında; “Davacı şirket benim müşterim olur. Ben aynı zamanda … sanayi ve A.ş nin şirket yetkilisiyim. Davalı şirketten iplik numeleri davacı şirkete geldikten sonra iplik numuneleri bize kumaş haline getirilmesi için teslim edildi. bizde İpliği kumaş halinde getirdik ancak …nün istemiş olduğu değerler tutmadı. defalarca denememize rağmen tutturamadık. Sonra gelen iplikleri davacı şirkete iade ettik. Sonra iplikleri başka bir firmadan aldılar. Bizde bu ürünleri kumaş halinde …ya kumaş satış olarak verdik.18/03/2019 tarihli iplik satış sözleşmesinin … Tic a.ş başlıklı maddesinin 1.2.3 devam eden maddelerinde ipliğin (NE) olarak tanımlanan kalınlığının ve kumaş sıklığının ayarlanmasının kime ait olduğunun bilmiyorum. İplik seçiminin … tarafından yapıldığını biliyorum. Soruyuda tam olarak anlamıyorum çünkü ben sadece fason olarak üretim yaparım. Dokuma ve boyama işi bana aittir. Taraflar arasındaki sözleşmedeki teknik hususları bilemiyorum dedi. Davalı vekilinin talebi üzerine tanıktan soruldu: davacı şirket adına 06/03/2019 tarihinde NE 40/2 ipliğinde 54.6 kg 26/03/2019 tarihinde NE /40/2 38.4 kg ve 12/04/2019 tarihindeki NE 34/2 numaralı 33.1 kg numune iplikler fabrikaya gelen diğer numuler ile birlikte teslim alınmıştır. Ancak yapılan denemeler sonrasında tutmadığı için tekrar …ya iade edilmiştir. Bana göstermiş olduğumuz ve sormuş olduğunuz 13/04/2019 tarihli whatsapp mesajı ile bilgim yoktur. … bey bize bu ipliğin testleri geçtiğini hem video görüntülü olarak hem de resim dosyası ile bize garanti etti. Ben bana gösterilen msj …’nın talimatı ile attım. Ancak bu msj ların öncesindede başka mesajlaşmalarda vardır. Bu gösterilen mesajın öncesindeki mesajlarda … yetkilisi … tarafından Bana sormuş olduğunuz ipliklerin Orman ihalesindeki istenilen kriterlere uygun olduğu söylendi. Ve garantilendi. Biz sipariş verme mekanizması değiliz. …’nın talimatı ile işlem yapıyoruz. Daha fazla ayrıntıyı ben bilmiyorum. dedi, söz konusu ipliklerin özel üretim iplikler niteliğinde olup olmadığını ben bilmiyorum bu … ile … arasındaki bir işlemdir.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı Tanığı … duruşmada; “Ben davalı şirkette pazarlama satış temsilcisi olarak halen çalışıyorum, teknik konularla ben ilgilenmiyorum, satış teklifle ilgileniyorum, bu hususta pazarlama kordinatörü olarak görev yapan … … farklı ürün vererek sipariş formunu düzenlememi istedi, bende anlaşma şartlarını belirterek davacı şirkete sipariş formunu düzenleyip gönderdi, kaşe ve imzalı teyitlerini aldık daha sonra siparişi işleme alındı, sipariş sonrasında numune çalışmalarına geçildi, birden fazla numune gönderildi, farklı iplik numarası ve içeriklerde numuneler gönderildi, daha sonra 3 iplikten 2’si iptal edildi, son kalan iplik numarasıda NE 40/2’den NE 34/2 olarak değiştirildi, bunu da davacı firmaya bildirdik, bu değişiklik teknik görüşmeler sunucunda … beyin talimatıyla değişiklik yapıldı ve bilgi verildi, ürünlerin tesleri geçip geçemediğini ihale şartlarına uygun olup olmadığını bilmiyorum, bahsettiğim sipariş kabul formudur, … beyden iplik değişikliğini kim tarafından istenildiğini bilmiyorum, değişiklik üzerine bahadır beye e posta gönderdim e posta ayrıca … ve … beye de gitti, ipliklerden rakamı düşük olan daha kalındır. 34/2 kodlu iplik daha kalın bir ipliktir.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı Tanığı … duruşmada; “Davalı şirkette halen pazarlama kordinetörü olarak çalışmaktayım, ben dava konusu ipliklerle ilgil 2012 yılında doktoro tezimi tamamladım, tekstil mühendisiyim, konuyla ilgili olarak da başlangıçta …nın sahibi … bey müdürlerimden … bey ve … firmasından … ile görüştük, … bey böyle bir işi alacağını söyledi, bu işin iplik, kumaş ve konfeksiyon yönü vardır, iplik yönü ile ilgili olarak biz şartnameye bakarak neler yapabileceğimizi söyledik, kumaş yönüyle … sahibi … bey konuya baktı, bizim yönümüzle ilgili olarak biz ipliğin karışımı rengi, numarası (iplik kalınlığı) belirttik, kendi yapabileceğimiz konuları belirttik, … bey de kumaşla ilgili konuları belirtti, sonrasında 18 Mart tarihinde sözleşme imzalanarak iş başlamış oldu, konuya hakim olduğum için yapabileceğimiz konuları vadettitk, karsunun iplik sipariş sözleşmesi açıktır detaylar belirlidir, …nıın bize gönderdiği sipariş formuna yapamayacağımız konularda şerh düştük, bu iş başlarken iplik özel bir iplik olduğu için ön ödeme istedi, … bu ön ödemeleri yaparak işin siparişini vermiş oldu, iş çok ciddi bir iş olduğu için sözleşme öncesinde ve sözleşme sonrasında 30 ve 40 kiloluk küçük miktarda iplikler ürettik, bunu …’ya ve … firmasına gönderdik, bunu kronolojik olarak da sıraladık dosyada mevcuttur, bu gönderdiğimiz ürünlerden … ve … birlikte çalıştıkları için kumaş üretimini yaptı ve iplikleri … onayladı, bunun üzerine bizde yapılan değişikler ve en son gönderilen ipliklere ilişkin davacı firmaya bilgi verdik, sonrasında hızlı bir şekilde üretim yapılmasını sürenin kalmadığını belirterek bizden ürünlerin yapılması istendi , değişik zamanlarda ürettiğimiz ürünleri sevk ettik, bu işte karsunun sorumluluğu ipliğin karışımı, ipliğin kalınlığı gibi konularla sınırlıdır, onun dışında davacı firmanın bahsettiği diğer kumaş özellikliğiyle ilgili herhangi bir taahhüt verilmemiştir. Teknik olarak vermemizde mümkün değildir. Testlerle ilgili görüşmeler yaptık, kendi görüşlerimizi ilettik, ihale işi olduğu içi sorumluluk ihaleyi alan firmada dır, bizim sorumluluğumuz küçük parti üretimler yaparak ipliğe ilişkin gerekli şartları sağlamaktır, bizde bunun için küçük üretimler yaparak görmelerini sağladık, nitekim …nın siparişi 3 renk iken (sarı, lacivert ve yeşil) lacivert ve yeşil rentler …nün şartnamesinin tutturayamacağı için iptal ettiler, aynı iptali sarı renk içinde yapıbilirlerdi ancak yapmadılar, iptal nedeni kopma ve yırtılma olduğu için aynı husus sarı renk iplik içinde geçerliyli isteseler di bunu da iptal ederlerdi, davacı firmanın ve iş birliği yaptığı …in kendi insiyatifini kullanarak aldıkları riskin karsuya yükletilmesi doğru değildir, sözleşmeye şerh düştüğüm husus davacı taraf sözleşmeyi imzalayıp gönderdikten sonra bizim yapamayacağımız hususta şerh düşerek sözleşmeyi geri gönderdik, herhangi bir iptal olmadı ön ödeme yapılmıştır, sözleşmede …in imzası yoktur, taraf değildir, seri üretim onayını sipariş sözleşmesi ile başladık, düştüğümüz şerhe ilişkin olarak biz iplik ürettiğimizi iplikle ilgili olarak karışım ve diğer durumlara ilişkin sipariş öncesi ürettiğimiz 30, 40 kiloluk numuneleri teyit ettiğimiz bu şekilde teslim edeceğimizi söyledik, … taahhüt ettiği bütün kalite değerlerini sağlamıştır. İplik numaralarına ilişkin yazışma yaptık, … beyle yazıştık, sonrasında e posta ile bahadır beye bunların onayını sunduk gönderdik, bu doğrultuda üretime devam ettik.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
…. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… Talimat dosyası ile alınan bilirkişi … tarafından sunulan raporda özetle; Davalının 2019 yılı ticari defterlerinin açılış tasdikleri ve geçerli beratlarının (e-defter ve beratlar USB bellek ile rapor ekindedir) olduğu ve defterlerin sahibi lehine delil kudretinin olduğu, A-Davalı kayıtlarında; davacının 711.969,76-TL borçlu göründüğü tespit edilmiştir. Davaya konu faturalar kapsamında davacıya gönderilen ürünlerin toplamının ve bedellerinin;
” … ” üründen toplam 10.119,80-Kg ve 1.620.080,53-TL
” … ” üründen toplam 964,10-Kg ve 220.240,55-TL
TOPLAM 11.083,90-Kg ve 1.840.321,08-TL olduğu,
Davalı kayıtlarında; davacının göndermiş olduğu 50.000,00-Euro ve sonrasında göndermiş olduğu paralar toplamının 1.361.749,27-TL olduğu tespit edilmiştir.
Bilirkişiler Prof. Dr. …, Prof. Dr. … ve … tarafından 27/02/2022 tarihinde sunulan bilirkişi heyet raporunda özetle; Davacı ve dava dışı … firması, 34/2 ipliklerle seçtikleri 1/1 bezayağı ve ripstop örgü şeklinde, hedeflenen hava geçirgenliği ve mukavemet değerlerine ulaşamadıklarını, Uluslararası akredite laboratuvarlar olan … ve Intertek laboratuvarlarından alınan raporlar, 1/1 bezayağı ve ripstop örgü şekli ile gramaj, sıklık ve çözgü yönünde mukavemeti sağlayabildikleri halde şartnamedeki diğer parametreleri sağlamadığını göstermediğini, Şartnamenin diğer parametrelerinin sağlanıp sağlanamadığını anlamak için bu ipliklerle farklı dokuma konstrüksiyonu ve iplik sıklıklarının da denenmesi gerektiğini, dava konusu iplikler tek tip örgü şeklinde dokunmuş, farklı örgü tipleri ve sıklıklar denenmediğini, Dosya kapsamında, denendiğine dair bir bilgiye rastlanmadığını, bu sebeple, söz konusu ipliklerin ayıplı olup olmadığı, bu konstrüksiyonlar denenmeden söylenemeyeceğini, sektörel ve teknik inceleme neticesinde davaya konu malların ayıplı olup olmadıklarına ilişkin bir tespit yapılamadığını, …nün tanzim ettiği cezanın davalıya rücu edilip edilmeyeceği hususu, satılan malın ayıplı olması halinde gündeme geleceğinden, bu hususta bir tespit ve değerlendirme yapılamadığını, davacı şirketin 2019-2020 yıllarına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, Dosya kapsamında … Asliye Ticaret Mahkemesinden alınan 16/04/2021 tarihli Bilirkişi Raporunda Davalının 2019 yılı ticari defterlerinin açılış tasdikleri ve geçerli beratlarının olduğu ve defterlerin sahibi lehine delil kudretinin olduğu ve Davalı kayıtlarında davacının 711.969,76 TL borçlu göründüğü, Davacı … San. Tic. Ltd. Şti. ‘nin delil niteliğine haiz 2019 yılı defterlerine göre Davalı … San. Ve Tic. AŞ.’ne 711.969,76 TL borçlu olduğu, Taraflar arasında bir cari hesap uyuşmazlığının bulunmadığı, Davacı şirkete …nce 09/08/2019 tarihinde … numaralı ödeme emri belgesi düzenlediği, ilgili ödeme belgesinde Davacı şirkete 111.923,78 TL gecikme cezası kesildiği, gecikme cezasına ilişkin ödeme dekontu (banka dekontu) talep edildiği ancak incelemeye ibraz edilmediği, Davacı şirketin Davalı şirketin eksik, ayıplı ürün verdiği iddiasıyla raporumuzun sektör değerlendirmeler başlıklı kısmında belirtildiği üzere “Davacı Avukatı tarafından gönderilen ve … Teknik Şartnamesine uygun üretim ve teslim yapıldığı bildirilen kumaşların üreticisi … Türkiye firmasından temin edildiği…” buna istinaden dava dışı … Firması tarafından Davacı şirkete e-faturalar düzenlendiği, davacı ve … AŞ’ye raporumuzun Mali İnceleme kısmında detayları verilmiş davacı şirketin dava dışı … Firmasından 2.506.063,29 TL bedelin kumaş aldığı ancak incelemelerine … Firması ile olan sözleşme ve … firmasına yapılan ödemelere ilişkin belgeler ibraz edilmediğinin sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanı, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava, davacı tarafça davalı aleyhine açılan taraflar arasındaki iplik satış sözleşmesinden kaynaklı ödenen faturalara ilişkin bedelin istirdadı, ödenmeyenler yönünden borçlu olmadığının tespiti tespiti istemine ilişkindir.
Davacı taraf davalı ile aralarındaki iplik satış sözleşmesi kapsamında …’nün yangına dayanıklı malı alımına ilişkin sözleşme ve teknik şartnameye uygun kumaş dokunmak üzere iplik alındığını ancak ancak alınan ipliklerden üretilen kumaşların teknik şartnamedeki yeterliliği sağlamadığı, yeterli mukavemeti taşımadığı bu nedenle davalıdan alınan ipliklerden üretilen kumaşların ayıplı olduğu gerekçesiyle sözleşme kapsamında ödenen fatura bedellerinin istirdadına ve ödenmeyen faturalar yönünde borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı taraf ise kumaşta ölçülecek olan yırtılma ve kopma mukavemetlerine dair yükümlü olmadıklarını ve bunu garanti etmediklerini, sadece ve sadece istenilen karışıma ve renge uygun istenilen gramaja göre istenilen iplik kalınlığında (Ne) iplik üretmekle yükümlü olduklarını, belirlenen nitelikteki ipliği üreterek teslim ettiklerini, iplik satış sözleşmesine riayet ederek istenilen şekil ve şartlarda üretimi tamamladıklarını bu nedenle haksız davanın reddini talep etmiştir.
Taraflar arasındaki ihtilaf davacı şirket ile davalı şirket arasındaki iplik satış sözleşmesi kapsamında üretilen iplik ve kumaşların ayıplı olup olmadıkları, ayıplı ise davalının bundan sorumlu olup olmadığı, bu kapsamda davacı şirketin ödenmeyen faturalardan dolayı borçlu olup olmadığı, ödenenlerin istirdadı koşullarının oluşup oluşmadığından kaynaklıdır.
Davacı tarafın ihtiyati tedbir talebi hakkında Mahkememizin 01/11/2019 tarihli tensip zaptının 9 numaralı bendi gereğince; Davacı tarafın İhtiyati tedbir talebinin kabulü ile, 2004 sayılı Yasanın 72/2.maddesi uyarınca dava değeri olan 973.183,03-TL’nin % 15’i oranında teminat yatırılması halinde, davalı tarafça davacı hakkında dava konusu taraflar arasındaki sözleşmeden kaynaklanan fatura alacaklarından dolayı dava tarihinden önce takibe geçilmemiş olması kaydı ve ayrıca iyi niyetli üçüncü kişilerin haklarını etkilememek ve iyi niyetli üçüncü kişiler yönünden sonuç doğurmamak kaydı ile icra takibinin tedbiren durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce taraf delilleri toplanılmış, tanıklar dinlenilmiş, mahallinde keşif yapılarak, davacı ve davalı tarafın ticari defter ve kayıtları incelenerek bilirkişi raporu alınmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; davacı tarafça davalı şirket aleyhine dava konusu iplik satış sözleşmesi kapsamında alınan iplik ve dokunan kumaşların yeterli mukavemeti sağlamadığı, istenilen değerde olmadığından bahisle ayıplı olduğu iddiasıyla ödenen bedellerin iadesi, ödenmeyenler yönünden borçlu olmadığının tespiti istemine yönelik dava açılmış olup, davalı taraf davacı taraf ile aralarındaki sözleşme kapsamında belirlenen nitelikteki iplikleri teslim ettiklerini, kumaşın dokunmasından sorumlu olmadıklarını bu nedenle davanın reddini talep etmiş olup, Mahkememizce dava ve sözleşme konusu iplikler üzerinde Tekstil Mühendisi teknik bilirkişi tarafından yapılan incelemeler neticesinde; Davacı ve dava dışı … firması, 34/2 ipliklerle seçtikleri 1/1 bezayağı ve ripstop örgü şeklinde, hedeflenen hava geçirgenliği ve mukavemet değerlerine ulaşamadıkları, Uluslararası akredite laboratuvarlar olan … ve … laboratuvarlarından alınan raporlar, 1/1 bezayağı ve ripstop örgü şekli ile gramaj, sıklık ve çözgü yönünde mukavemeti sağlayabildikleri halde şartnamedeki diğer parametreleri sağlamadığını göstermediği, Şartnamenin diğer parametrelerinin sağlanıp sağlanamadığını anlamak için bu ipliklerle farklı dokuma konstrüksiyonu ve iplik sıklıklarının da denenmesi gerektiğini, dava konusu iplikler tek tip örgü şeklinde dokunduğu, farklı örgü tipleri ve sıklıkların denenmediği, dosya kapsamında, denendiğine dair bir bilgiye rastlanmadığı, bu sebeple söz konusu ipliklerin ayıplı olup olmadığının, bu konstrüksiyonlar denenmeden söylenemeyeceğini, sektörel ve teknik inceleme neticesinde davaya konu malların ayıplı olup olmadıklarına ilişkin bir tespit yapılamadığı bildirilmekle, taraflar arasındaki 18/03/2019 tarihli İplik Satış Sözleşmesine bakıldığında davacı ve davalı firma ile birlikte dava dışı … firmalarının sorumluluklarının teknik şartlar kısmında ayrı ayrı belirlendiği açık olup, dinlenen tanık beyanları ve dosya kapsamındaki deliller ile davalı firmanın iplik üretimini gerçekleştirdiği, dava dışı …’in de üretilen bu ürünlerden kumaş ürettiği açık olup, tarafların imzasını taşıyan 18/03/2019 tarihli iplik satış sözleşmesine davalı … tarafından şerh düşülerek kopma ve yırtılma mukavemetinde davalının onaylanan numunedeki iplik mukavemetini taahhüt ettiği açıkça belirtilmiş olup, kumaşların dokumasının dava dışı … firması tarafından gerçekleştirilmesi ve dinlenen tanık beyanları ile de sabit olduğu üzere iplik değişikliğinin davacı firmanın bilgisi ve kabulü dahilinde olduğu, düzenlenen dosya kapsamına uygun denetime elverişli bulunan bilirkişi raporundaki tespitler ile de sözleşmeye konu ipliklerin … teknik şartnamesindeki değer ve nitelikleri taşıyıp taşımadığının tespiti için üretilen kumaşlarda farklı dokuma yöntem ve iplik sıklıklarının denenmesi gerektiğinin açıkça belirtildiği, bu haliyle davalı firmanın iplik üretiminden sorumlu olması belirlenen tür ve nitelikteki ipliği ürettiği, kumaşları dokuma yükümlülüğünün dava dışı … firmasına ait olması nedeniyle davalının dokumadan sorumlu olmadığı, davalı şirket tarafından yangına mukavemetli kumaş üretimine esas ipliklerin taraflarca belirlenen şekilde davacı tarafın bilgisi ve kabulü dahilinde üreterek teslim edildiği bu haliyle sözleşme konusu ipliklerin belirlenen nitelikte olmadığı ve ayıplı olduğu hususunun ispata elverişle delillerle ispatlanamadığı sabit olduğundan davacı tarafça açılan davanın reddine ve değişen delil durumu nedeniyle Mahkememizin 01/11/2019 tarihli ihtiyati tedbir kararının HMK 396/1 maddesi gereğince kaldırılmasına dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı tarafça açılan DAVANIN REDDİNE,
2- Mahkememizin 01/11/2019 tarihli ihtiyati tedbir kararının değişen delil durumu nedeniyle HMK 396/1 maddesi gereğince kaldırılmasına,
3- Davacı tarafın kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından davalı tarafın HMK 329 maddesi kapsamındaki taleplerinin reddine,
4- Davacı tarafça yatırılan peşin harçtan maktu 80,70-TL karar harcının mahsubu ile fazla yatırılan 30.888,79-TL peşin harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacı tarafa iadesine,
5- Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin haksız çıkan davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
6- Davacı tarafça yargılama sırasında yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
7- Davalı tarafça yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8- Davalı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 96.271,34-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9- Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Dair; davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 12/05/2022

Başkan …
e-imza*

Üye …
e-imza*

Üye …
e-imza*

Katip …
e-imza*

*Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.