Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
ASLİYE 2.TİCARET MAHKEMESİ

DOSYA NO : 2023/775
KARAR NO : 2023/984

DAVA : TAZMİNAT (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 28/06/2011
KARAR TARİHİ : 25/12/2023

Yukarıda açık kimliği yazılı taraflar arasında görülen TAZMİNAT davasının mahkememizde yapılan yargılaması neticesinde verilen 26/11/2021 tarih ve 2021/284 E. 2021/802 K.sayılı kararın temyizi üzerine Yargıtay 4 Hukuk Dairesinin 05/10/2022 tarih ve 2022/5888 E. 2022/11481 K.sayılı kararı ile bozularak dosyanın iadesinden sonra yeniden yapılan açık yargılama sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 06/09/2009 tarihinde meydana gelen kazada davacı …’un kullandığı araç ile … yönetimindeki kamyonun çarpıştığını, davalı sigorta şirketinin kazaya sebep olan aracı trafik poliçesiyle sigortaladığını; davalı …’ın kazaya sebep olan aracın maliki olduğunu, davalı … A.Ş’nin ise aracın işleteni olduğunu, kazada … ve …’nin de yaralandıklarını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davacı … için şimdilik 5.000,00 TL maddi, davacı … için şimdilik 2.500,00 TL maddi, davacı … için şimdilik 2.500,00 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte tüm davalılardan; davacı … için 75.000,00 TL, davacı … için 50.000,00 TL, davacı … için 50.000,00 TL manevi tazminatın ise kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte davalılar … ile … Gıda’dan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacılar vekilince sunulan 21.01.2014 tarihli ıslah dilekçesi ile dava dilekçesinde davacılardan … için talep edilen 5.000,00 TL maddi tazminat tutarı raporda belirtilen 117.434,90 TL’ye yükseltilmiştir.
CEVAP:
Davalı …Sigorta A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; … plakalı aracın müvekkili tarafça Trafik Poliçesi ile sigortalandığını, limitin 150.000,00 TL olduğunu, davacıların zararlarını karşıladığını, manevi tazminatın poliçe kapsamında olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; ceza dosyasının bekletici mesele yapılması gerektiğini, istenen tazminatın fahiş olduğunu, davalılara acil ihtiyaçları için 1.000,00 TL, araçlarındaki hasar için 1.000,00 TL, ambulans için 1.296,00 TL ödeme yapıldığını, tazminata hükmedilecek olursa 3.296,00 TL’nin mahsubu gerektiğini bildirmiş, HMK 31. maddesi gereğince talimat yoluyla verdiği ifadesinde ise “…. taşımanın … Gıda A.Ş adına yapıldığını, malikinin kendii olduğunu, … firmasından sabit ücret alınmadığını, taşıma başına kesilen fatura karşılığında ödeme yapıldığını, aralarında bir sözleşme olduğunu ancak kaybettiğini…” bildirmiştir.
Davalı … A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; işleten … ile aralarında hiçbir ilişki bulunmadığını, bulunsa bile taşıma yaptırılmasının müvekkiline işleten sıfatını kazandırmayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME:
Dava; trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi zararların giderilmesi talebine ilişkin tazminat davasıdır.
Dava ilk olarak 28.06.2011 tarihinde … 1 ATM.nin…E dosyası üzerinden açılmış, asliye ticaret mahkemelerinde çalışma usulünün HSK kararıyla değişmesi nedeniyle … (Kapatılan) 49. ATM’ne devredilerek … E sayısını almış, anılan mahkemenin kapanması üzerine mahkememize devrolunarak 2014/474 E sayılı dosya üzerinden yargılamaya devam edilmiştir.
Taraflar arasında kazanın varlığı, davacıların olay nedeniyle yaralanması ve sigorta poliçesi hususlarında tartışma bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık; kazadaki kusur durumu ve tazminat miktarı konusunda toplanmaktadır.
Olaya ilişkin hasar dosyası, trafik kazasının oluşumuna ilişkin soruşturma evrakları, tedavi belgeleri, tarafların ekonomik ve sosyal durumlarına ilişkin kolluk araştırma sonuçları ve alınan bilirkişi raporları, toplanan sair deliller, yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre;
1.Yargılama;
Yapılan yargılama sonunda mahkememizin 29.06.2015 tarih ve 2014/474 E. 2015/415 K.sayılı Kararı ile taşıma başına fatura kesilip ödeme yapılması şeklinde oluşan ilişkide … firmasının işleten sıfatını kazanamayacağı, bu nedenle sorumluluğunun bulunmayacağı gerekçesi ile davalı … AŞ hakkında açılan davanın husumet yönünden reddine, diğer davalılar yönünden ise davanın kısmen kabulü ile davacı … yönünden 117.434,90 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte, davacı … yönünden 248,28 TL, Davacı … yönünden 129,84 TL ‘nin dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalılar… Sigorta Şirketi ile …’dan tahsiline, manevi tazminat talepleri yönünden ise; Davacı … için 40.000 TL, … için 3000 TL ve … için 2000 TL manevi tazminatın davalı …’dan alınıp adı geçen davacılara verilmesine karar verilmiştir.
Hükmün temyizi üzerine Yargıtay 17.HD.si 08.06.2020 tarih ve 2019/2855 E. 2020/3682 K.sayılı kararı ile “2…Somut olayda kamyon sürücüsünün ceza dosyasındaki ifadesinde, olay günü … Tesislerine tavuk ürünleri bıraktığını beyan etmiştir. Eldeki dosyada ise uyuşmazlığın aydınlanması için davalı araç maliki …’ın talimatla alınan beyanında ise, meydana gelen kazada taşımanın … Gıda A.Ş adına yapıldığını, sadece … firması için taşıma yapıldığını, başka kişi ve firmalar için taşıma yapılmadığını belirtmiştir. Kaza fotoğraflarından kazaya karışan aracın üzerinde “…” yazısı olduğu anlaşılmış olup Karayolları Trafik Kanunu’nun 85. maddesi ve T.T.K. hükümleri gereği davalı … Gıda Pazarlama Tic. ve San. A.Ş’nin diğer davalılarla birlikte müşterek ve müteselsilen sorumlu olması gerekirken, işleteni olmadığından bahisle husumet yönünden davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış ve bozmayı gerektirmiştir.
3-Davacılar, dava açılırken talep edilen tazminatlara kaza tarihinden itibaren faiz işletilmesi talep edilmiş olup, mahkemece kurulan hükümde, maddi tazminata ilişkin dava tarihinden itibaren avans faize hükmedilmiş, manevi tazminata ilişkin ise faize hükmedilmemiştir.
Mahkemece, manevi tazminata ilişkin davacıların faiz talebi ile ilgili bir karar verilmesi gerekirken bu hususun unutularak göz ardı edilmesi doğru görülmemiştir.
4-Somut olayda uyuşmazlık, haksız eylemden kaynaklanmaktadır. Haksız eylem faili, ihtar ve ihbara gerek olmaksızın, zararın doğduğu anda, başka bir anlatımla haksız eylem tarihinden itibaren zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır. Dolayısıyla zarar gören, haksız eylem tarihinden itibaren temerrüt faizi isteme hakkına sahiptir. O halde, davalılar yönünden, maddi tazminata ilişkin faiz başlangıcının kaza tarihinden itibaren olması gerekir. Davalı sigorta yönünden ise faiz başlangıcının; 2918 sayılı KTK.nun 98/1, 99/1 maddeleri ile ZMSS poliçesi Genel Şartlarının B.2 maddesi uyarınca rizikonun belge ve bilgileri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Dosya kapsamından sigorta şirketine başvuru yapılıp yapılmadığı anlaşılmamakla, davalı sigorta şirketi yönünden faiz başlangıç tarihinin temerrüde düştüğü tarih belirlenmek suretiyle (sigorta şirketine yapılan başvurunun davalıya ulaştığı tarih gözetilerek), davalı sigorta şirketinin faizden sorumlu tutulması, başvuru yoksa en erken dava tarihinde temerrüde düşürüldüğünün kabulü ile dava tarihinden itibaren faizden sorumluluğuna hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 12. maddesinde, tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için Tarifenin İkinci Kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (yedinci maddenin ikinci fıkrası, dokuzuncu maddenin birinci fıkrasının son cümlesi ile onuncu maddenin son fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla,) Tarifenin üçüncü kısmına göre belirleneceği, ancak hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Mahkemece maddi tazminata yönelik davacı … lehine hükmedilecek vekalet ücretinin 129,84 TL olması gerekirken yazılı olduğu şekilde eksik hesaplanması doğru görülmemiştir….” gerekçesi ile bozularak dosya mahkememize iade edilmiştir.
2.Yargılama;
Bozma ilamına uyulduktan sonra yeniden yapılan yargılama sonunda mahkememizin 26/11/2021 tarih ve 2021/284 E. 2021/802 K.sayılı kararı ile davacılar vekilince sigorta şirketi yönünden dava tarihinden itibaren faiz işletilmesini talep ettiklerine dair 22.10.2021 tarihinde beyan dilekçesi sunulduğu belirtilerek,
1-Davacı …’un maddi tazminat davasının kabulü ile 117.434,90-TL maddi tazminatın 06/09/2009 kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faiziyle birlikte (davalı sigorta şirketi yönünden dava tarihinden itibaren işleyecek faizle birlikte ve poliçe teminat limiti ile sınırlı sorumlu tutulmak şartıyla) tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle davacı …’a verilmesine,
2-Davacılar … ve …’un maddi tazminat davalarının kısmen kabulü ile davacı … için 248,28-TL, davacı … için 129,84-TL maddi tazminatın 06/09/2009 kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faiziyle birlikte (davalı sigorta şirketi yönünden dava tarihinden itibaren işleyecek faizle birlikte ve poliçe teminat limiti ile sınırlı sorumlu tutulmak şartıyla) tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle anılan davacılara verilmesine, bu davacıların fazla istemlerinin reddine,
3-Davacıların manevi tazminat davalarının kısmen kabulü ile davacı … için 40.000,00-TL, … için 3.000,00-TL, … için 2.000,00-TL manevi tazminatın 06/09/2009 kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faiziyle birlikte, davalı sigorta şirketi dışındaki diğer davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile anılan davacılara verilmesine, davacıların fazla istemlerinin reddine,
4-Kabul edilen maddi ve manevi tazminat tutarları yönünden, mahkememizin 2014/474 E 2015/415 K sayılı ilk kararına göre yapılmış-yapılacak tahsilatlarla bu kararda hükmolunan tutarların tahsilinde tekerrür oluşturulmamasına karar verilmiştir.
Davalı … A.Ş. vekili 27.12.2021 tarihli dilekçesi ile hüükümde “reeskont avans” faizi uygulanmasına karar verildiğini, bu faiz türlerinin farklı olduğunu, uygulanacak faizin “reeskont faizi” mi yoksa “avans faizi mi” olduğu konusunda hükmün düzeltilmesini talep etmiş, talep mahkememizin 03.02.2022 tarihli ek-kararı ile reddedilmiştir.
Hükmün davalı … A.Ş. vekili tarafından temyizi üzerine Yargıtay 4 Hukuk Dairesinin 05/10/2022 tarih ve 2022/5888 E. 2022/11481 K.sayılı kararı ile bozularak dosyanın iadesinden sonra yeniden yapılan açık yargılama sonunda;
“…Somut olayda; davacı vekilince maddi ve manevi tazminatın reeskont avans faiziyle birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsili talep edilmiş, Mahkemenin 29.06.2015 tarihli ilk hükmünde maddi tazminat talepleri yönünden davacı … için dava tarihinden itibaren reeskont faiziyle, davacılar … ve … için dava tarihinden itibaren avans faiziyle davalılardan tahsiline karar verilmiş, manevi tazminat talepleri yönünden ise faiz türü belirtilmemiştir. Hükmün davacılar tarafından temyizi üzerine manevi tazminata ilişkin davacıların faiz talebi ile ilgili bir karar verilmesi gerekirken bu hususun unutularak göz ardı edilmesi, davalı sigorta şirketi yönünden faiz başlangıç tarihinin temerrüde düştüğü tarih belirlenmek suretiyle davalı sigorta şirketinin faizden sorumlu tutulması gerektiği hususlarına değinilmek suretiyle hüküm bozulmuştur. Bozma üzerine mahkemece tüm davacılar yönünden hükmedilen maddi ve manevi tazminatların ‘reeskont avans’ faiziyle davalılardan tahsiline şeklinde belirtilmek suretiyle hükmü temyiz eden davalı … A.Ş yönünden hem avans hem de reeskont faizine hükmedilmesi doğru olmayıp, infazda tereddüt oluşturacak bu hususun Mahkemece değerlendirilmek suretiyle davalı … A.Ş yönünden hükmedilecek faiz türünün belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi…” gerektiği gerekçesi ile bozularak dosya mahkememize iade edilmiştir.
3.Yargılama;
Bozma ilamına uyulduktan sonra yeniden yapılan yargılama sonunda;
Yargılama sırasında tarafların bildirdiği tüm deliller toplanmış, … Asliye CM… E ceza dava dosyası, davacıların kaza sonrası gördükleri tedavilerin evrakı, kaza tutanağı, davalı sigorta şirketinin hasar dosyası ve poliçesi, SGK yazı cevapları, tarafların kolluğa yaptırılan ekonomik sosyal durum araştırma sonuçları incelenmiş, … Asliye HM (ATM)’ye talimat yazılarak davalılardan …’ın HMK md 31 kapsamında diğer davalı … Gıda ile arasındaki akdi ilişkiye dair beyanları alınmış, çift taraflı trafik kazasına karışan araç sürücülerinin kusur oranları hakkında trafik kazalarında uzman İTÜ Karayolu ve Trafik Müh. Fak.Emekli Öğretim Üyesi Prof. bilirkişiden rapor alınmış, davacıların kaza nedeniyle oluşan kalıcı ve geçici işgücü oran ve süreleri hakkında ATK’dan bilirkişi raporları alınmış, davada talep edilebilecek maddi tazminat tutarları hakkında aktüer bilirkişiden rapor alınmıştır.
… Asliye Ceza Mahkemesi’nin … E. … K.sayılı kararına göre; davacı …’un idaresindeki araçla aynı yöndeki davalı Mehmet idaresindeki kamyon ve römorkunun … Tesislerine giriş için sola manevra yaptığı sırada araçların çarpıştığı, kamyon sürücüsü …’un tam kusurlu bulunarak cezalandırıldığı, kararın kesinleştiği anlaşılmıştır. Ceza mahkemesinin kesinleşmiş kararıyla yapılan maddi vakıa tespitleri TBK md 74 kapsamında mahkememiz yönünden bağlayıcı olduğu gibi, mahkememizce alınan kusur raporu da, ceza yargılamasındaki kusur tespitini doğrulamıştır.
Davacıların yaralanmalarına ilişkin alınan ATK maluliyet raporlarında, kaza nedeniyle davacı …’un kalıcı maluliyet oranı %27,2, geçici iş göremezlik süresi 6 ay olduğu; davacı …’de sürekli maluliyet oluşmadığı, geçici iş göremezlik süresinin 15 gün olduğu, davacı …’un sürekli maluliyetinin oluşmadığı, geçici iş göremezlik süresinin 1 hafta olduğu tespit edilip bildirilmiştir. belirlenmiştir.
Yapılan bu tespitlere göre, meydana gelen maddi zarar yönünden aktüer bilirkişiden alınan raporda ise; Davacı …’un kalıcı iş gücü kaybı zararının 117.434,90 TL, geçici iş göremezlik zararının 3.407,09 TL olduğu, davacı…’nin geçici iş göremezlik zararının 248,28 TL olduğu, davacı …’un geçici iş göremezlik zararının 129,24 TL olduğu hesaplanıp bildirilmiştir.
Davacılar … ve … SGK kapsamında iş göremezlik ödemesi yapılıp yapılmadığı sorulmuş, belirtilen konuda ödeme yapılmadığı anlaşılmıştır.
Aktüer bilirkişi raporu sonrası davacılar vekilince sunulan 21.01.2014 tarihli ıslah dilekçesi ile, dava dilekçesinde advacılardan … için talep edilen 5.000,00 TL maddi tazminat tutarı raporda belirtilen 117.434,90 TL’ye yükseltilerek eksik peşin harç yatırılmıştır.
Tüm dosya kapsamı, toplanan-incelenen deliller, denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli bulunan bilirkişi raporları ile Yargıtay 17.HD’nin bozma ilamı gerekçeleri hep birlikte değerlendirildiğinde, davalılardan Mehmet’in kazaya karışan ve kazanın oluşumunda %100 kusurlu olduğu tespit edilen … plakalı çekici/… plakalı römork aracın trafik tescil kaydındaki maliki ve işleteni olduğu, dosyada yapılan tespitlere göre diğer davalı … Gıda..AŞ’ye bu araçla sabit ücretle olmasa bile ücret karşılığı taşıma hizmeti verdiği, nitekim araç üzerinde anılan davalının ünvanının tepede “…” şeklinde yazılı bulunduğu, dava dışı araç sürücüsünün de kaza anında … Gıda tesislerine yük taşırken kazayı yaptığını beyan ettiği ve bu hususların ceza dava dosyasında da tespitli olduğu, talimatla beyanı alınan davalı malik …’ın da kaza tarihindeki taşıma işinin … tesislerine taşıma olduğu, … dışında başka firma için taşıma yapmadığı hususunu teyit etmiş olduğu, bu nedenle … Gıda’nın da dava konusu trafik kazasında KTK md 3 kapsamında işleten sıfatı bulunduğu, davacıların kazada yaralanmaları nedeniyle oluşan zararlarından bu davalıların işleten sıfatıyla, diğer davalı … Sigorta AŞ’nin ise kaza tarihinde geçerli ZMMS poliçesi kapsamında işletenin hukuki sorumluluğunu temin etmesi nedeniyle poliçe teminat limitleri dahilinde müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, hükmedilen tazminatların poliçe teminat limitlerinin (kaza tarihinde kişi başına 150.000,00 TL, kaza başına 1.500.000,00 TL) altında kaldığı, dava öncesi davacılara kalıcı ve geçici iş gücü kaybı zararına karşılık ödeme yapıldığının davalılarca ispatlanamamış durumda olduğu, mahkememizin 2014/474 E dosyasından verilen 2015/415 K sayılı ilk kararın, Mahkememizin 08/01/2019 tarihli Ek Kararı ile davalılar … ve … A.Ş. yönünden temyiz edilmemiş sayılmasına karar verilmesiyle, ilk kararda hükmedilen maddi tazminat tutarları ve vekalet ücreti tutarları yönünden davacılar lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu anlaşılmakla, davacıların maddi tazminat taleplerinin dava ve ıslah dilekçesi dikkate alınarak davacı … yönünden tam kabulüne, diğer davacılar yönünden aktüer raporda tespit edilen tutarlar üzerinden kısmen kabulüne dair, mahkememizce bozma öncesi verilen ilk kararda hükmolunan tazminat tutarları davalılardan … ve … A.T.Sig.AŞ yönünden kesinleşmiş durumda olmakla birlikte davalı … Gıda hakkında ilk defa (bozma ilamı gereği) bu kararla hüküm kurulduğundan ve temerrüt tarihleri bozma ilamına göre yeniden belirlendiğinden, tazminat tutarlarının kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Manevi tazminat yönünden; manevi tazminat bir sebepsiz zenginleşme aracı olmamakla birlikte caydırıcılık unsuru da taşıması gerektiği, paranın alım gücü, tarafların ekonomik ve sosyal durumlarına ilişkin tespitler de incelenmek suretiyle, dava konusu kaza nedeniyle uğranılan zararların etkisini azaltacak ancak sebepsiz zenginleşmeye yol açmayacak oranda hakkaniyete uygun bir tazminat verilmesi gerektiği kanaatiyle, davacı … için 40.000,00 TL, … için 3.000,00 TL, … için 2.000,00 TL manevi tazminat takdir edilmesinin dosya kapsamına, davacıların yaralanmalarının niteliğine, kazanın oluş şekli ve kusur durumuna uygun olduğu kanaatine varılmakla, ilk kararla ilgili Yargıtay temyiz incelemesinde bu tutarlar yönünden bozma bulunmamakla taraflar lehine/aleyhine usuli kazanılmış hak da doğduğu gözetilerek, manevi tazminat taleplerinin bu tutarlar üzerinden ve bozma ilamına uygun şekilde davalılardan … Gıda..AŞ işleten sıfatıyla ve diğer davalı …’la müştereken müteselsilen sorumlu tutulmak suretiyle, davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Davalı sigorta şirketinin maddi tazminat talepleriyle ilgili dava öncesi temerrüde düşürülüp düşürülmediği yönünden yapılan incelemede ise, dosyada davalı sigorta şirketinin davacılara dava öncesi 28.03.2011 tarihinde yazdığı yazıyla maluliyet raporu sunulması gerektiğini bildirdiği görülmüş, dava öncesi davacıların sigorta şirketine başvuru yapmış olduğu anlaşılmışsa da, başvurunun sigorta şirketine hangi tarihte ulaştığı konusunda ispat yükü davacılarda olduğundan, bu hususta davacılar vekiline süre ve imkan verilerek dava öncesi davalı sigorta şirketine yaptığı başvurunun hangi tarihte sigorta şirketine ulaştığı konusunda beyanda bulunması istenmiş, davacılar vekilince bu bilginin aradan geçen süre de gözetilerek temin edilemediği, bu nedenle sigorta şirketi yönünden dava tarihinden itibaren faiz işletilmesini talep ettiklerine dair 22.10.2021 tarihinde beyan dilekçesi sunulmuştur. Taleple bağlılık ilkesi gereği, davalı sigorta şirketinin temerrüdünün dava tarihinde oluştuğu kabul edilerek, kabul edilen maddi tazminat tutarlarına dava tarihinden itibaren faiz işletilmiştir.
Yargıtay bozma ilamında da işaret edildiği üzere;
Mahkememizin 29.06.2015 tarihli ilk hükmünde maddi tazminat talepleri yönünden davacı … için dava tarihinden itibaren reeskont faiziyle, davacılar … ve … için dava tarihinden itibaren avans faiziyle davalılardan tahsiline karar verilmiştir. Hüküm davacılar vekilince temyiz edilmiştir ancak faiz türü temyize konu edilmediğinden bu faiz türleri artık kesinleşmiştir. Bu nedenle hüküm kurulurken bu duruma dikkat edilerek karar verilmiştir.
Manevi tazminat talepleri yönünden ise 29.06.2015 tarihli hükümde faiz türü belirtilmemiştir. Hüküm bu yönden ve davalı sigorta şirketi yönünden faiz başlangıç tarihi de belirlenmesi gerektiği noktasından bozulmuştur. Bozma üzerine mahkememizce tüm davacılar yönünden hükmedilen manevi tazminatların ‘reeskont avans’ faiziyle davalılardan tahsiline şeklinde hüküm kurulmuştur. Hükmü davalı … A.Ş tarafından başka hususlarla birlikte hem avans hem de reeskont faizine hükmedilmesinin doğru olmadığı, yasal faize hükmedilebileceği noktasından temyiz edilmiş, hüküm de faiz türünün belirlenmesi gerektiği noktasından bozulmuştur.
Davacılar ile davalı arasındaki iş ticari olmadığından manevi tazminat yönünden yasal faiz uygulanmasına karar vermek gerekmiş olup, yukarıda açıklanan hususlar doğrultusunda aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
Davanın KISMEN KABULÜNE,
A-Maddi Tazminat Talepleri Yönünden;
1-Davacı … yönünden;
117.434,90-TL maddi tazminatın 06/09/2009 kaza tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte (davalı sigorta şirketi dava tarihinden itibaren işleyecek faizle birlikte ve poliçe teminat limiti ile sınırlı sorumlu tutulmak şartıyla) tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle DAVACIYA VERİLMESİNE,
2-Davacı … yönünden;
248,28-TLmaddi tazminatın 06/09/2009 kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte (davalı sigorta şirketi dava tarihinden itibaren işleyecek faizle birlikte ve poliçe teminat limiti ile sınırlı sorumlu tutulmak şartıyla) tüm davalılardan mmüştereken ve müteselsilen tahsiliyle DAVACIYA VERİLMESİNE,
Fazlaya ilişkin taleplerin REDDİNE,
3-Davacı … yönünden;
129,84-TL maddi tazminatın 06/09/2009 kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte (davalı sigorta şirketi dava tarihinden itibaren işleyecek faizle birlikte ve poliçe teminat limiti ile sınırlı sorumlu tutulmak şartıyla) tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle DAVACIYA VERİLMESİNE,
Fazlaya ilişkin taleplerin REDDİNE,
B-Manevi Tazminat Talepleri Yönünden;
1-Davacı … için 40.000,00-TL, … için 3.000,00-TL, … için 2.000,00-TL manevi tazminatın 06/09/2009 kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte, davalı sigorta şirketi dışındaki diğer davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle DAVACIYA VERİLMESİNE,
Fazlaya ilişkin taleplerin REDDİNE,
2-Kabul edilen maddi ve manevi tazminat tutarları yönünden, mahkememizin 2014/474 E 2015/415 K sayılı ilk kararına ve 2021/284 E 2021/802 K sayılı ikinci kararına göre yapılmış-yapılacak tahsilatlarla bu kararda hükmolunan tutarların TAHSİLİNDE TEKERRÜR OLUŞTURULMAMASINA,
3-Alınması gereken harç 11.121,75-TL olup, 519,75-TL peşin harç ile 385,00-TL ıslah harcından oluşan 904,75-TL harcın mahsubu ile bakiye 10.217,00-TL karar ve ilâm harcının (davalılardan …AŞ maddi tazminata isabet eden 8.047,80-TL harç tutarıyla sınırlı sorumlu tutulmak şartıyla ve tahsilde tekerrür olmamak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle HAZİNEYE GELİR KAYDINA; Mahkememizin 2014/474 E 2015/415 K ve 2021/284 E 2021/802 K ilamları sonrası yazılan harç tahsil müzekkeresi üzerine tahsilat yapıldıysa mahsubu için İLGİLİ VERGİ DAİRESİNE MÜZEKKERE YAZILMASINA,
4-Davacılar tarafından bozma öncesi ve sonrası yapılan posta ve tebligat masrafı 755,50-TL, bilirkişi ücreti 700,00-TL, ATK masrafı 1.512,75-TL olmak üzere toplam 2.968,25‬-TL yargılama giderinin maddi tazminat kabul/red oranına göre hesaplanan 2.856,20-TL’si ile 18,40-TL başvuru harcı toplamı (904,75-TL peşin harcın ilk kararda davacılara iadesine karar verilmiştir) 2.874,6‬0-TL yargılama giderinin (giderlerin maddi ve manevi tazminat yargılaması için birlikte yapılmış olması nedeniyle tazminat tutarlarına ve taraf sayısına göre tamamen ayrıştırmak mümkün olmadığından, davalılar … ve … Gıda ..AŞ yargılama giderinin takdiren tüm dava değeri üzerinden tüm kabul/red oranı %54-%46’ya göre hesaplanan 1.552,28-TL’si ile sınırlı sorumlu tutulmak şartıyla) davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, bakiyesinin davacılar üzerinde bırakılmasına, mahkememizin 2014/474 E 2015/415 K sayılı ve 2021/284 E 2021/802 K ilamları ile hükmolunan tutarlar yönünden TAHSİLDE TEKERRÜR OLUŞTURULMAMASINA,
5-Davalı … A.Ş tarafından yapılan 16,00-TL yargılama giderinden, kabul/red oranına göre takdir edilen (ilk karardaki tutarlar yönünden davacılar lehine usuli kazanılmış hak oluştuğundan) 1,00 TL’sinin davacılardan (mahkememizin 2014/474 E 2015/415 K sayılı ve 2021/284 E 2021/802 K ilamları ile hükmolunan tutarlar yönünden tahsilde tekerrür oluşturmamak şartıyla) alınıp bu davalıya verilmesine, KALAN KISMIN DAVALI SİGORTA ŞİRKETİ ÜZERİNDE BIRAKILMASINA,
6-Davalı … tarafından yapılan 22,00 TL yargılama giderinden, kabul/red oranına göre takdir edilen (ilk karardaki tutarlar yönünden davacılar lehine usuli kazanılmış hak oluştuğundan) 10,12 TL’sinin davacıdan (mahkememizin 2014/474 E 2015/415 K sayılı ve 2021/284 E 2021/802 K ilamları ile hükmolunan tutarlar yönünden tahsilde tekerrür oluşturmamak şartıyla) alınıp davalı Mehmet’e verilmesine, KALAN KISMIN DAVALI ÜZERİNDE BIRAKILMASINA,
7-Davalı … Gıda… A.Ş. tarafından yapılan 350,00-TL yargılama giderinden, kabul/red oranına göre takdir edilen (ilk karardaki tutarlar yönünden davacılar lehine usuli kazanılmış hak oluştuğundan) 161‬,00-TL’sinin davacıdan (mahkememizin 2014/474 E 2015/415 K sayılı ve 2021/284 E 2021/802 K ilamları ile hükmolunan tutarlar yönünden tahsilde tekerrür oluşturmamak şartıyla) alınıp davalı … Gıda… A.Ş.’ye verilmesine, KALAN KISMIN DAVALI ÜZERİNDE BIRAKILMASINA,
8-Davacılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden, kabul edilen maddi tazminat tutarları üzerinden yürürlükteki AAÜT gereğince hesap ve takdir olunan, davacı … için 18.789,58-TL (mahkememizce verilen ilk hükme karşı yalnızca davalılardan … Gıda… A.Ş. tarafından temyiz yoluna başvurulduğu, davacının ilk hükme karşı herhangi bir temyiz başvurusu bulunmadığından ilk hükümde davacı yararına hükmedilen vekalet ücreti yönünden davalı … Gıda… A.Ş. yararına usuli kazanılmış hak oluştuğundan, davalı … Gıda… A.Ş.’nin ilk hükümde takdir edilen 15.106,32-TLsi ile sınırlı sorumlu tutulmak şartıyla), davacı … için 248,28-TL, davacı … için 129,84-TL nispi vekâlet ücretlerinin tüm davalılardan (mahkememizin 2014/474 E 2015/415 K sayılı ve 2021/284 E 2021/802 K ilamları ile hükmolunan tutarlar yönünden tahsilde tekerrür oluşturmamak şartıyla) müştereken ve müteselsilen tahsili ile, BAHSİ GEÇEN DAVACILARA AYRI AYRI VERİLMESİNE,
9-Davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden, reddedilen maddi tazminat tutarları üzerinden yürürlükteki AAÜT gereğince hesap ve takdir olunan (red sebebi ortak olduğundan) 2.251,72-TL vekalet ücretinin davacı …’den, 2.370,16-TL vekalet ücretinin davacı…’tan tek olarak tahsili ile (mahkememizin 2014/474 E 2015/415 K sayılı ve 2021/284 E 2021/802 K ilamları ile hükmolunan tutarlar yönünden tahsilde tekerrür oluşturmamak şartıyla) DAVALILARA TEK OLARAK VERİLMESİNE,
10-Davacılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden, kabul edilen manevi tazminat tutarları üzerinden yürürlükteki AAÜT gereğince hesap ve takdir olunan, davacı … için 17.900,00-TL (mahkememizce verilen ilk hükme karşı yalnızca davalılardan … Gıda… A.Ş. tarafından temyiz yoluna başvurulduğu, davacının ilk hükme karşı herhangi bir temyiz başvurusu bulunmadığından ilk hükümde davacı yararına hükmedilen vekalet ücreti yönünden davalı … Gıda… A.Ş. yararına usuli kazanılmış hak oluştuğundan, davalı … Gıda… A.Ş.’nin ilk hükümde takdir edilen 6.000,00-TLsi ile sınırlı sorumlu tutulmak şartıyla), davacı … için 3.000,00-TL, davacı … için 2.000,00-TL nispi vekâlet ücretlerinin davalı … ve … Gıda…A.Ş.’den (… aleyhine mahkememizin 2014/474 E 2015/415 K sayılı ve 2021/284 E 2021/802 K ilamları ile hükmolunan tutarlar yönünden tahsilde tekerrür oluşturmamak şartıyla) müştereken ve müteselsilen tahsili ile, BAHSİ GEÇEN DAVACILARA AYRI AYRI VERİLMESİNE,
11-Davalı … ve … Gıda..A.Ş kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden, reddedilen manevi tazminat tutarları üzerinden yürürlükteki AAÜT gereğince hesap ve takdir olunan (hakkında ilk defa tazmin hükmü kurulan … Gıda aleyhine ve davacılar lehine ilk karardaki tutarlar yönünden usuli kazanılmış bir hak bulunmadığından ve Tarife md 10/2 gereği davacılar lehine hükmolunan tutarı geçemeyeceğinden, ayrıca tüm davalıların red sebebi ortak olduğundan) 17.900,00-TL vekalet ücretinin davacı …’dan, 3.000,00-TL vekalet ücretinin davacı …’den, 2.000,00-TL vekalet ücretinin davacı …’tan (ilk karardaki tutarlar yönünden davacılar lehine-davalılardan Mehmet aleyhine usuli kazanılmış hak oluştuğundan, davalı Mehmet’e bu tutarların davacı …’dan 4.150,00 TL, davacı …’den 1.500,00 TL, davacı …’tan 1.500,00 TL şeklinde alınarak, davalı …’a bu tutarlarla sınırlı verilmesi şartıyla) tek olarak ve mahkememizin 2014/474 E 2015/415 K sayılı ve 2021/284 E 2021/802 K ilamları ile hükmolunan tutarlar yönünden tahsilde tekerrür oluşturmamak şartıyla tahsili ile BAHSİ GEÇEN DAVALILARA TEK OLARAK VERİLMESİNE,
12-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde İLGİLİ TARAFA İADESİNE,
Dair, tarafların yokluğunda, tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK. 341.maddesi uyarınca Yargıtay ilgili hukuk dairesinde TEMYİZ yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı.25/12/2023

KATİP

HAKİM