Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/514 E. 2023/635 K. 31.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/514 Esas
KARAR NO : 2023/635

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 28/07/2023
KARAR TARİHİ : 31/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … A.Ş. tarafından düzenlenip lehtar olan …TİC. LTD. ŞTİ. isimli firmaya teslim edilen 1 adet çekin Müvekkili ile lehtar arasındaki ticari ilişki gereğince Müvekkili adına cirolandığını, çeklerin müvekkiline teslim edilmeden önce lehtar nezdinde kaybolmak suretiyle zayi edildiğini, tüm araştırmalara rağmen bulunamadığını, keşidecisinin … A.Ş., …Bankası A.Ş. …Şubesi’ne ait keşide yeri …, vade tarihi 11.07.2023, seri numarası … olan ve 43.000,00-TL bedelli çek olduğunu, dava konusu çekin müvekkiline ulaşmadığından müvekkilinin alacağını tahsil edebilmesi için çekin iptal edilmesi gerektiğini, dava konusu adet çek üzerine öncelikle ödeme yasağı konularak yapılacak yargılama neticesinde iptaline karar verilmesini, çekin ilgili bankaya ibrazında ödemesinin durdurulmasına, icra takibine konu edilmesi halinde icra takibinin durdurulmasına; yargılama sonunda da çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, 6102 sayılı TTK.nun 818/s maddesi yollamasıyla TTK. 757 ila 764 maddelerine göre, kaybolan çekin iptali talebine ilişkindir.
6102 Sayılı TTK’nın 647/1. maddesinde,“Mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak kurulması amacıyla kıymetli evrakın devri için her hâlde senet üzerindeki zilyetliğin devri şarttır.”
6102 Sayılı TTK’nın 651/2 maddesinde;“Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.”
Yine aynı Kanunun 818/ 1 – s maddesi yollamasıyla çeklerde de uygulanması gereken 757/1. maddesinde ise;“İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” hükümleri düzenlenmiştir.
Somut olayda; dava dilekçesindeki anlatımlara göre iptali istenilen çekler dava dışı lehtar hakimiyetinde iken davacıya ulaşmadan kargoda kaybolduğu anlaşılmıştır. Talebe konu çek davacıya henüz teslim edilmediğinden davacı yetkili hamil değildir.
Bu kapsamda benzer bir ihtilafta İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesinin 2022/819 Esas, 2022/685 Karar sayılı ilamı ile “…6102 sayılı TTK hükmü uyarınca, emre yazılı veya belirli bir kimse lehine düzenlenen bono, ciro ve teslim yolu ile devredilebilir. Emre yazılı senetlerin devri iki tasarruf işleminin bir arada yapılması ile gerçekleşir. Bu işlemlerin birincisi senedin ciro edilmesi, ikincisi de buna ek olarak senedin zilyetliğinin devralana geçirilmesidir. Dolayısıyla, kambiyo senedinde mündemiç hakka sahip olmak için senet üzerindeki zilyetlik zorunludur. Dava konusu bonoların düzenlendikten sonra davacı lehtar/cirantaya teslim edilmeden kargoda kaybolduğu ileri sürüldüğüne göre, davacının davaya konu bonoların hâmili olmadığının kabulü gerekmektedir…” şeklindeki içtihat içeriği somut olayımız yönünden lehtar ve davacı arasındaki ilişkide de aynen geçerlidir.
Somut davada, dava dışı keşideci … A.Ş. tarafından düzenlenip lehtar olan … Tic. Ltd. Şti. isimli firmaya teslim edilen dava konusu çek davacı eline geçmeden dava dışı lehtar hakimiyetin kaybolduğu dava dilekçesinin içeriğinden açıkça anlaşılmaktadır. Bu haliyle davacı yararına kambiyo senedinde mündemiç hakka sahip olmak için senet üzerindeki zilyetlik zorunlu olduğundan; davacı dava konusu çek üzerinde dilekçe içeriğine göre hiç bir aşamada zilyetliği de bulunmadığından lehtar nezdinde kaybolan çek üzerinde davacının yetkili hamil olmadığı anlaşıldığından davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 269,85-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerine bırakılmasına,
4-HMK 333. maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde kullanılmayarak artan bakiye gider avansının ve yatırılan teminatın resen davacıya veya vekiline iadesine,
Dair, Davacının yokluğunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize ve bulunulan yer Asliye Ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 31/07/2023

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza