Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/240 E. 2023/771 K. 18.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/240 Esas
KARAR NO : 2023/771

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 04/04/2023
KARAR TARİHİ : 18/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Keşideci …Ltd. Şti. tarafından keşide edilip …Şti ’ne verilen ve …Tic Ltd.Şti tarafından da ciro edilip müvekkili şirketle arasındaki cari hesabına istinaden müvekkili şirkete teslim edilen, … Bankası A.Ş. … şubesine ait olan; … İBAN Nolu, … çek nolu, … – 28.02.2023 keşide yer ve tarihli 70.000,00 TL bedelli çek müvekkili şirketin muhasebe bölümünde zayi olduğunu, müvekkili şirkete ciro yolu ile teslim edilen çekin zayi olması sebebi ile çekin üçüncü şahısların eline geçmesi durumunda kötü niyetli olarak kullanılabileceğini ve müvekkili şirkete zarar verebileceğini, bu nedenle yargılama neticesinde çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
Muhatap banka kayıtları ve TTSG gazete ilanları celp edilmiş incelenmiştir.
Talep, 6102 sayılı TTK. 757 ve devamı maddelerinde belirtilen, rıza dışında elden çıktığı iddia edilen çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesine ilişkindir.
Bu çerçevede talep konusu çekle ilgili zayi nedeniyle iptal kararı verilmesinin şartlarının oluşup oluşmadığı araştırılmıştır.
Zayi nedeniyle çekin iptaline dair talepler açısından da kıyasen uygulanma ihtimali olan TTK. m. 759 uyarınca çeki eline geçiren bilinmiyorsa, çekin iptaline karar verilmesi istenebilir.
İptal isteminde bulunan kişi, çekleri elinde iken zıyaa uğradığını, inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve çekin suretini ibraz etmek veya çekin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.
Davacı, çekin iradesi dışında elden çıktığına dair beyanda bulunmuş, bu konuda ilan için gerekli masrafı karşılamış, çeklerle ilgili bilgileri sunmuş ve yapılan ilanlara rağmen çekin başkasının elinde haklı olarak bulunduğuna dair hiçbir beyan veya delil dosyaya sunulmamıştır.
TTK. m. 762 -764 uyarınca, elden çıkan çekler verilen süre içinde mahkememize sunulmamıştır.
Ayrıca belirmek gerekir ki, muhatap banka yazı cevabından, dava konusu çekin kanuni ibraz süresi içinde davacı tarafından bankaya ibraz edildiği, ancak karşılıksız olması sebebiyle herhangi bir ödeme yapılmadığı ve banka yükümlülük tutarının da ödenmediği anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere, çekin ibrazından sonra dahi kıymetli evrak vasıfları devam ettiği sürece TTK’nın 730. maddesi delaletiyle TTK’nın 669. ve devamı maddeleri uyarınca zayi nedeniyle iptal isteminde bulunulabileceğinden, çekin ibraz edilmiş olması tek başına zayi nedeniyle iptal davası açılmasına engel olmayıp, bedeli ödeninceye kadar çek hakkında iptal kararı verilmesi mümkündür (İSTANBUL BAM 13. HD. 2017/1072 E. 2018/588 K.; İZMİR BAM 11 HD. 2019/1095 E. 2019/721 K).
Bu bağlamda, bedeli ödenmeyen dava konusu çek hakkında davacının iptal davası açma hakkının bulunduğu noktasında tereddüt bulunmamaktadır.
Esasen hasımsız olarak açılan bu davada iptal talebinde bulunan şahsın ispat etmesi gereken husus, zilyedi bulunduğu çekin rizası hilafına elinden çıkmasıdır. Ancak, iptal davasında kesin ispat aranmayıp çekin kaybolduğunun “kuvvetle muhtemel” olduğunu göstermesi yeterlidir (TTK. m. 760).
Talep konusu çekin Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde ayrı ayrı üç defa ilan edildiği halde çeki bulan veya meşru hamili olduğunu iddia eden olmadığından ve mahkememizce de zayi olduğu kuvvetle muhtemel görüldüğünden 6102 sayılı T.T.K. nun 818/1-s maddesine atfen TTK’ nın 757-764 maddeleri hükümleri uyarınca çekin iptaline karar verilmiştir.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
Davanın KABULÜ ile;
1-Dava konusu … Bankası A.Ş., … Şubesine ait, keşidecisi …Tic. Ltd. Şti. olan, … seri numaralı, … 28/02/2023 keşide yer ve tarihli, 70.000,00 TL bedelli bir adet çekin TTK 818/1-s madde yollaması ile TTK 757-764 madde hükümleri uyarınca zayi nedeniyle İPTALİNE,
2-Alınması gereken 269,85 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 179,90 TL harcın mahsubu ile, eksik kalan bakiye 89,95 TL harcın davanın niteliği ve hasımsız olması nazara alınarak davacıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların davanın niteliği ve hasımsız olması gözetilerek kendi üzerinde BIRAKILMASINA, davanın hasımsız olması sebebiyle davacı lehine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
4-Davacı tarafından yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının ve teminatın karar kesinleştiğinde resen davacıya veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 18/10/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır