Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/230 Esas
KARAR NO : 2023/300

DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 30/03/2023
KARAR TARİHİ : 04/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Tic. Ltd. Şti.’nin müvekkili şirket nezdinde Nakliyat Emtia Sigortası ile sigortalı olduğunu, davalı … tarafından yapılan taşıma esnasında sigortalıya ait malların hasar gördüğünü, meydana gelen zarar miktarı ve kusur/rücu durumu ekspertiz raporu ile tespit edildiğini, tespit edilen zararın müvekkili sigorta şirketi tarafından 13.07.2022 tarihinde ödendiğini, ödenen sigorta tazminatının TTK m. 1481 kapsamında rücuen tazminini talep ettiklerini, taraflar arasındaki alacağın likit olduğunu, zarar neticesinde ödenen tazminat ekspertiz raporu ile tespit edildiğini, bu nedenle davalının haksız ve mesnetsiz itirazları sebebiyle asıl alacağın %20’sinden aşağı olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ettiklerini davalı ile yapılan arabuluculuk görüşmesinin anlaşamama ile sonlandırıldığını, huzurdaki davanın devam ettiği süreçte davalının malvarlığını azaltma ve elden çıkartma olasılığının bulunduğunu, müvekkili dava sonuçlansa dahi alacağına kavuşamayacağını belirterek tüm bu nedenlerle davalı tarafından … 19. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasına yapılan itirazının iptaline, takibin 62.181,16 üzerinden devamı ile 13.07.2022 tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte tahsiline, asıl alacak tutarının %20’sinden aşağı olmamak kaydıyla icra inkâr tazminatına hükmedilmesine, ayrıca davalının menkul, gayrimenkul malları ile 3. kişilerdeki hak ve alacaklarının ihtiyaten haczi ile yargılama giderleri, vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
… 19. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyası, ekspertiz raporu, konşimento belgesi, … 68. Noterliğinin …tarihli ihtarnamesi celp edilmiş, incelenmiştir.
Öncelikle, somut uyuşmazlık bakımından görevli mahkemenin, hangi mahkeme olduğunun tespit edilmesi gerekmektedir. Mahkemelerin görevi kanunla düzenlenir ve görev hususu kamu düzenine ilişkin olduğundan taraflarca her zaman ileri sürülebileceği gibi, hakim tarafından da yargılamanın her aşamasında resen nazara alınmak zorundadır.
Somut olayda; davacının nakliyat emtia sigortacısı, davalının taşıyıcı olduğu, dava dışı sigortalı tarafından Amerika ülkesinden makine satın alındığı, satın alınan bu makinenin Türkiye’ye öncelikle deniz yoluyla, akabinde de kara yoluyla taşınarak dava dışı alıcıya teslim edilmesinin kararlaştırıldığı, makinenin taşıma esnasındaki muhtemel hasarlara karşı hukuken korunması noktasında davacı sigorta şirketi tarafından nakliyat emtia sigorta sözleşmesi ile sigorta örtüsü altına alındığı, taşımanın başlangıç yerinin … varış yerinin ise Ankara olduğu, sigortalı makinenin öncelikle … ülkesindeki …deniz yoluyla getirilmesi, akabinde İstanbul’ dan kara yolu ile …’ ya götürüleceği, bu bağlamda gemiyle deniz yolu ile yapılan ilk taşımanın dava dilekçesi ekinde sunulan ekspertiz raporu ve konşimento belgesinden de sabit olduğu üzere davalı … A.Ş. tarafından gerçekleştirildiği, ardından sigortalı makinenin İstanbul’ dan…’ya … plaka sayılı kamyonla götürülerek teslim edildiği, ancak sigortalı makinenin taşıma sırasında hasar gördüğü, bu sebeple davacı sigortacı tarafından dava dışı sigortalıya hasar sebebiyle sigorta tazminatının ödendiği, davacının sigortalı makinenin deniz / gemi taşıma esnasında davalı şirketin taşıması sebebiyle hasar verilerek zarar gördüğü iddiasına dayanarak işbu itirazın iptali davasını açtığı anlaşılmıştır.
Davacı dava dilekçesinde delil olarak ekspertiz raporuna ve konşimento belgesine dayanmış, ekspertiz raporunun bir örneğini dilekçe ekinde ibraz etmiştir. Ekspertiz raporundan ve konşimento belgesinden de görüleceği üzere, sigortalı makine … A.Ş. tarafından …Limanından … Limanına deniz yoluyla ve gemi ile taşınmıştır. Nitekim, bu hususlar ekspertiz raporunda aynen ifade edilmiş olup, esasen çekişmesizdir.
Davacının deniz yolu ve kara yolu ile taşıma (çoklu taşıma) yapılmasına rağmen, davasını deniz yoluyla taşıma yapan davalı şirkete yöneltmiştir.
Bu noktada; davacı ekspertiz raporunda aynen “Taşımanın … – … arasının gemi ile … tarafından gerçekleştirildiği, … – … arasının ise karayolu ile …’ya ait … plakalı kamyonla yapıldığı anlaşılmıştır. Sigortalı beyanına göre …’a ulaşan ve konteynerden boşaltıldıktan sonra gümrükleme alanına indirilen makinanın ambalajlı halinin sigortalı şirket yetkilileri tarafından incelendiği, dış ambalaj ve sargı brandasında herhangi bir kusur görülmeyerek … – … taşımasının yapılacağı araca yükleme esnasında da kendilerinin refakat ettiği bildirilmiştir. …’ya ulaşan kamyonun ise boşaltılması esnasında üretici Haas şirketinin servis yetkililerinin bulunduğu ve gözetim işleminin gerçekleştirildiği belirtilmiştir. Boşaltma esnasında ise kamyon brandasının sağlam olduğu herhangi bir yırtığa rastlanmadığı bildirilmiştir. … – … taşımasının yağmurlu bir havada yapıldığı, makinanın ambalajının üst kısmının yırtık olduğunun sonradan anlaşıldığı, kamyon taşıması esnasında bir hasar olsa kamyon brandasının yırtılması sonucu makinanın ıslanabileceği, …’da boşaltma esnasında araç brandasında herhangi bir yırtık, kusur görülmediği ve makinada herhangi bir ıslanma meydana gelmediğinden anlaşılmıştır. Belirtilen nedenlerle, hasarın ilk taşıma esnasında taşıyıcı … A.Ş. sorumluluğu esnasında meydana gelmiş olduğu kanaatine varılmıştır. Talebimiz üzerine sigortalı tarafından taşıyıcı … A.Ş.’ye … 68. Noterliği … tarih ve … yevmiye nolu ihtarname ile hasarın kendilerine rücu edilebileceği ihtaren bildirilmiştir.”
“06.05.2022 tarihinde alınan hasar ihbarınıza istinaden; şirketinizden … numaralı poliçe sahibi sigortalı…Şti.’ne ait riziko konusu kıymetler üzerinde 30.04.2022 tarihinde oluşan hasar ile ilgili olarak yapılan ekspertiz çalışmaları sonucu tespit olunan hasar miktarı ile hasar neden ve niteliğine ilişkin bilgi, bulgu ve saptamalarımız iş bu raporla bilgilerinize takdim olunur. Sigortalı … Ltd.Şti.’nin | adet … model CNC tezgahın ABD’de yerleşik … şirketinden alımı konusunda anlaştığı, satıcı … şirketi tarafından 02.01.2022 tarih ve … nolu satış faturasının düzenlendiği, alımı gerçekleşen CNC tezgahnun …- … arası taşıma işlemini… şirketinin üstelendiği, ithalat işlemlerinin … Gümrük Müdürlüğü … tarih ve … nolu G. Giriş Beyannamesi ile tamamlandığı,… plakal le … arası taşıma işlemlerinin gerçekleştirildiği makinenin 30.04.2022 tarihinde alıcının …’daki tesislerine ulaştığında makinanın muhtelif yerlerinde darbe sonucu ezilme ve deformasyonların oluştuğu, söz konusu olayın alıcı şirket ve sürücü arasında düzenlenen tutanakla kayıt altına alındığı anlaşılmıştır. Taşımanın … – … arasının gemi ile … tarafından gerçekleştirildiği, … arasının ise karayolu ile …’ya ait … plakalı kamyonla yapıldığı anlaşılmıştır. Taşıma 40 HC konteyner ile yapılmıştır. Konteynerin iç yüksekliği 2,69 m.dir. taşınan makinanın yüksekliği ise 2,57 m.dir. yani konteyner tavanı arasında 12 cm. kadar bir boşluk bulunmaktadır. Hasar makinanın üst panellerinde ve alt kısmında yere yakın bir kısımda bulunan kablo kanal kapaklarında meydana gelmiştir. Olayın ise yükleme veya boşaltma esnasında önce makinanın tavan kısmındaki bölümün çarpması ve takiben makinanın dengesinin bozulması neticesi alttaki sac parçaların hasar görmesi ile oluştuğu düşünülmektedir. Sigortalı beyanına göre … taşımasının ise yağmurlu bir havada yapıldığı, makinanın ambalajının üst kısmının yırtık olduğu, kamyon taşıması esnasında bir hasar olsa makinanın ıslanacağı, … boşaltma esnasında araç brandasında herhangi bir yırtık, kusur görülmediği ve makinada herhangi bir ıslanma meydana gelmediğinden, hasarın ilk taşıma esnasında tahminen yükleme boşaltma esnasında meydana gelmiş olduğu kanaatine varılmıştır.” iddialarına dayanmışlardır.
Görüleceği üzere, davacı sigorta şirketi, sigortalı makindeki oluşan hasar iddiasını / vakıasını deniz yolu ile yapılan taşımadan ileri geldiğini ifade etmektedir. Davacının kara yolu ile yapılan taşımaya yönelik hasar iddiası / vakıası yoktur. Nitekim, davada husumet bu durum gözetilerek deniz yolu ile (gemiyle) taşıma yapan davalı şirkete yöneltilerek ikame edilmiştir.
Öte yandan; deniz yolu taşımacılığında görülen rizikolar sadece geminin açık denizde olduğu süreç içerisinde değil teslim alma limanında taşınan yükün gemiye yüklenmesi veya yükün teslim limanında boşaltılması sırasında demirli ve sabit vaziyette olan geminin gerek yükleme boşaltma araçlarından kaynaklı gerekse hava koşulalrından kaynaklı şekilde de bir tehlike ile karşılaşması imkan dahilindedir. Bu bağlamda yükün gemiye yüklenmesi, seyir süreci içerisinde gemide meydana gelen teknik bir arıza veya başkaca bir sebepten dolayı yükün başka bir gemiye aktarılması veya yükün gemiden boşaltılması işlemleri esnasında bir veya birden çok dengin gemi yada liman kreyninde veya diğer deniz araçlarına veyahut başka bir yere düşmesinden dolayı oluşan hasarlar ve yükte meydana gelen zararlar da teminat altındadır ( Bkz. Deniz yolu ile uluslararası eşya taşımalarında taşıyıcının sorumluluğu ve deniz sigortaları, Av. H. Cem KONGAR , Taşıma ve sigorta hukuku serisi sayfa 226 vd.) (EMSAL İÇTİHATLAR İÇİN BAKINIZ. İSTANBUL BAM 12. HUKUK DAİRESİ 2017/725 ESAS, 2018/537 KARAR; İSTANBUL BAM 43. HUKUK DAİRESİ 2022/1770 ESAS, 2023/91 KARAR ).
O halde, 6102 sayılı TTK’nın 1178. maddesi uyarınca uygulanması gereken hukukun deniz yolu ile taşıma hukuku olduğu, uyuşmazlığın Deniz Ticaretine dair hükümler ihtiva eden taşıyıcının sorumluluğunu düzenleyen hükümlere göre çözümlenmesi gerekeceği açıktır.
Dava konusu olayda deniz taşımasında hasarlanan emtia nedeni ile zarar talebinde bulunulduğuna göre, 6102 s. TTK ‘nın Deniz Ticareti faslına göre uyuşmazlığın çözümünde anılan madde hükümlerinin tartışılması, değerlendirilmesi ve de uygulanması gerektiğinden, davanın görülüp sonuçlandırılmasının Denizcilik İhtisas Mahkemesinin görevine girdiğinin kabulü zorunludur.
TTK 5/2.bendi uyarınca, bir yerde ticaret davalarına bakan birden çok asliye ticaret mahkemesi varsa HSK tarafından asliye ticaret mahkemelerinden biri veya bir kaçı deniz ticaretine ilişkin hukuk davalarına bakmakla görevlendirilebilir. Bu kapsamda, İstanbul ili sınırlarında görev yapmak üzere deniz ticaretinden doğan uyuşmazlıklara bakmak üzere İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi görevlendirilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, somut uyuşmazlığın çözümünde mahkememizin görevsiz olması sebebiyle HMK.114/1-c ve 115/2 maddeleri gereğince göreve ilişkin dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere);
1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE,
2-Açılan davanın göreve ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle HMK.114/1-c ve 115/2 maddeleri gereğince dava dilekçesinin USULDEN REDDİNE,
3-6100 sayılı HMK.nun 20 maddesi uyarınca kararın kesinleşmesinden sonra iki haftalık süre içerisinde talep edilmesi halinde dosyanın deniz ticaret davalarına bakmakla görevli İSTANBUL 17.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE,
4-İki haftalık süre içinde dosyanın gönderilmesi için talepte bulunulmaması halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin İHTARINA,
5-6100 sayılı HMK.nun 331.maddesi gereğince harç, vekalet ücreti ve yargılama giderlerin görevli mahkemece, davaya bir başka mahkemede devam edilmemesi ve davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi halinde ise yargılama giderlerinin mahkememiz dava dosyası üzerinden KARARA BAĞLANMASINA,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, tarafların yoluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 04/04/2023

Katip
E- İmza

Hakim
E- İmza