Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/156 E. 2023/825 K. 08.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/156 Esas
KARAR NO : 2023/825

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/03/2023
KARAR TARİHİ : 08/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; …(“…”)’nun işletmesi Davacı Müvekkil Şirket tarafından yürütüldüğü, Davalı-Borçluya ait …. ve … plakalı araçları ile 26.12.2018 – 29.12.2020 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığı, geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 7. fıkrası gereğince, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre
içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkânı verilmekte ise de, işbu davaya konu ihlalli geçiş ücretlerinin anılan süre içerisinde ödenmediği tespit edildiği, geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine davacı müvekkil şirketçe; Davalı-Borçlu Şirket aleyhine … 12. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun 30/5 maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin dört katı tutarındaki gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla icra takibi başlatıldığı, davalı-Borçlu’ ya ödeme emri 15.10.2021 tarihinde tebliğ edildiği Davalı-Borçlu takibe itiraz ettiği, İlgili İcra Müdürlüğünce de söz konusu itirazın süresinde olması halinde takibin durdurulmasına karar verildiği, Davalı-Borçlunun itirazları zaman kazanma amacı ile haksız ve kötü niyetle yapılmış olduğundan, süresi içerisinde itirazın iptali davası açıldığını, bu nedenle davanın kabulüne, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap : Dava dilekçesi ve ekleri davalıya usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen davalı tarafından herhangi bir cevap dilekçesinin sunulmadığı görülmüştür.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
… 12. İcra Müdürlüğü… Esas sayılı takip dosyası, ihlalli geçişe konu araçların geçiş tarih itibariyle trafik tescil kayıtları, OGS / HGS hesap dökümleri, ihlalli geçişin yapıldığına dair geçiş dökümü, fotoğraflar ve provizyon kayıtları celp edilmiş incelenmiştir.
Dosya, Karayolu Taşımacılık uzmanı ve SMMM bilirkişi …’a tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 17/04/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle ve sonuç olarak; “… 6001 sayılı kanunun 30/7 maddesine göre 15 gün içerisinde ihlalli geçişler ödendiği takdirde gecikme cezası alınmayacağı hükmünün olduğu, bunun yanı sıra sürücülerin HGS ve OGS cihazlarını sürekli bakiyesi müsait tutmakla ve kontrol etmekle sorumlu olduğu, Karayolları Genel Müdürlüğü Sitesinde OGS ve HGS ile ilgili açıklamalarda OGS sistemlerinden geçiş ihlali yapılması durumunda; geçiş ihlali yapılan plaka üzerine 15 (on beş) gün içinde OGS veya HGS abonesi olunması veya mevcut OGS veya HGS hesaplarında geçiş için yeterli bakiyesi olması durumunda cezalı geçiş ücreti uygulanmadığının duyurulduğu,
Davalının, HGS/OGS cihazında yeterli bakiye varken geçiş anında değişik sebeplerden ücret alınamadığında cihazın uyarı sinyali vermesi sonucunda 15 gün içerisinde yanlışlığı giderecek yeterli süresi olduğu, davalının değişik kanallardan sahipliğindeki araçların plaklarını sorgulayarak borç durumunu öğrenebileceği, HGS/OGS cihazını doğru bir şekilde kullanmak, çalışır vaziyetinde tutmak ve cihazlara bağlı hesaplarını her zaman müsait olarak tutma sorumluluğunda olduğu, 3095 Sayılı Katma Değer vergisi Kanunu’ nun 24. Maddesi (c) bendinde faiz alacağı da KDV matrahları arasında gösterildiğinden ve yaygın Yargıtay kararlarında da aynı yönde içtihatlar olduğundan Davacının, davalıdan icra yolu ile tahsil edeceği faiz alacaklarından KDV tahakkuk ettirmeye ve talep etmeye hakkı olduğu, 6001 Sayılı Kanun’ da ve işletme protokolünde hiçbir şekilde ihlalli geçiş gerçekleştiren araç sahiplerine SMS, e-posta, ihtarname veya herhangi bir şekilde bildirim yapma yükümlülüğü ile ilgili bir düzenlemenin bulunmadığı, Davalının gerçek kişi tacir olduğu ve araçlarının yük naklinde kullanılan ticari araçlar olduğu, Dava dosyasında mevcut delillerin incelenmesi ve sorgulama ekranı Red Nedeni cevaplarına göre, Davalının sahipliğinde olan … ve … plakalı araçların 26.12.2018- 29.12.2020 tarihleri arasına ürün bakiyesi yetersiz olduğundan geçiş ücretlerinin alınamadığı, hesaplarda otomatik ödeme talimatının olmadığı, HGS ürününün kara listeye alındığı, bu durumda yapılan tüm geçişlerin Etiketsiz Geçiş olarak yapıldığı ve İhlalli Geçiş olarak tahakkuk ettirildiği, Dava dosyası içeriğinde mevcut delillerin ve davacının CD içeriğindeki Geçiş Görüntüleri ile İhlalli Geçiş Provizyon listesinin ve banka ekstrelerinin incelenmesi sonucunda Davalının sahipliğinde olan … ve …plakalı araçların 26.12.2018- 29.12.2020 tarihleri arasında ücret ödemeksizin, işletme hakkı davacı şirkette olan … 312 kez ihlalli geçişler gerçekleştirdiği, davalının araçlarına 4.513,20 TL Geçiş Bedeli, yasa gereği dört katı Geçiş Cezası 18.052,80 TL olmak üzere toplam 22.566,00 TL borç tahakkuk ettirildiği, Davacının, davalı aleyhine … 12. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından 22.499,25 TL asıl alacak, 4.789,41 İşlemiş Faiz, 862,08 TL %18 KDV olmak üzere toplam 28.150,74 TL Toplam alacak ile takip tarihinden itibaren %16,75 avans faizini artan oranlarda ve işleyecek faiz üzerinden %18 KDV talep ettiği, ilkesi gereği Davacının, 6001 sayılı yasa BAM ve yaygın Yargıtay kararları gereği davalıdan 22.499,25 TL asıl alacak, 4.789,41 İşlemiş Faiz, 862,08 TL %18 KDV olmak üzere toplam 28.150,74 TL Toplam alacak ile takip tarihinden itibaren%16,75 avans faizini artan oranlarda ve VUK 24/c maddesi gereği işleyecek faiz üzerinden %18 KDV’ yi talep edebileceği, sonuç ve kanaatine varılmıştır
…” şeklinde tespit edilmiştir. Denetime açık ve gerekçeli bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Dava, ticari hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Hemen belirtmek gerekir ki, davalı icra dosyasında ödeme emrine itiraz dilekçesi ile birlikte İstanbul İcra Müdürlüklerinin yetkisine itirazda bulunarak genel yetki kuralları uyarınca kendi yerleşim yeri icra müdürlüğü olan … İcra Müdürlüklerinin yetkili olduğunu belirtmiş ise de; taraflar arasında otoyol ve köprülerden bedeli karşılığında geçiş yapılmasına yönelik ticari hizmet sözleşmesinin bulunduğu, sözleşmelerden doğan davalarda özel yetki kuralları gereğince ifa yeri mahkemesinin de yetkili olduğu, İİK 50. madde atfı ve HMK 10. ile TBK 89. madde hükümleri uyarınca uyarınca sözleşmeden doğan alacağın para alacağı olması, para alacaklarının alacaklının yerleşim yerinde ifa edilmesi zorunluluğu karşısında davacı şirketin yerleşim yeri icra müdürlüğünün de somut olayda yetkili olduğu (Bakınız. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. H.D. 2020/2163 Esas, 2021/31 Karar), bu bağlamda davacının yerleşim yeri … Mahkememiz yargı çevresinde bulunduğu, öte yandan ihlalli geçişin yapıldığı gişelerin yani ticari hizmet sözleşmesinde ifa yerinin yine mahkememize yargı çevresi içinde olduğundan İstanbul İcra Müdürlüklerinin takip hukuku açısından yetkili olduğu (Bakınız. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. H.D. 2020/1311 Esas, 2020/2033 Karar) anlaşılmakla, davalının yetki itirazları yerinde görülmemiş, davanın esasının incelenmesine geçilmiştir.
Davacı şirketin işletme hakkına sahip olduğu köprü ve otoyollardan davalıya ait araçların geçiş ücreti ödemeksizin kullanım yaptığı, davacının geçiş ücreti ve 6001 sayılı Kanundan kaynaklanan cezalarının tahsili amacıyla davalı hakkında icra takibi başlattığı, … 12. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında davalı borçlunun ödeme emrine itiraz ettiği, ödeme emrine itiraz dilekçesinde davacı şirkete herhangi bir borcunun olmadığı savunmasında bulunduğu görülmüştür.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30. maddesinde geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali hali düzenmiş, 1. Fıkrasında “Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin dört katı tutarında idarî para cezası verilir. (Ek cümleler: 1/7/2022-7417/53 md.) Bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere, ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde, idari para cezasının tebliğ edilip edilmediğine bakılmaksızın, geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin bir katının idari para cezası olarak ödenmesi halinde idari para cezası bir kat verilmiş sayılır ve bu ceza için ayrıca tebligat yapılmaz. Bu takdirde idari para cezasından 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan indirim hükmü uygulanmaz.” 3. fıkrasında “Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idarî para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idarî para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idarî para cezaları 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilâtın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Genel Müdürlük hesaplarına aktarılır.”,
5. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.(…) (Ek cümleler: 1/7/2022-7417/53 md.) Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.”,
6. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.”
7. fıkrasında “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirlenen on beş günlük süre beklenmez. (Ek cümle:23/7/2020-7252/9 md.) Ancak, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde idari para cezası tahsil edilmez.”
Geçiş ücreti ödemeksizin ihlalli geçiş yapılması halinde dört katı tutarında ceza uygulaması yapılmasının dayanağı bizatihi 6001 s. Kanundan kaynaklandığına göre, yasal düzenlemenin aksine mevcut cezanın hukuka aykırı olduğundan bahsedilemez. Geçiş ücreti ödemeksizin otoyol veya köprüyü kullanan davalının 15 günlük süre içinde ödeme yapması halinde herhangi bir cezaya maruz kalmayacağı da, yukarıda değinilen Kanunun emredici hükmüdür. Dolayısıyla bu cezanın tahakkuk edilmesine engel olmak ve 15 günlük süre içinde geçiş ücretinin ödenmesi imkanına sahip olan davalının bu hak ve imkanı kullanmayarak kendisine ihbar yapılmadığını ileri sürmesi ve cezayı ödemekten kaçınmaya çalışması dürüstlük kuralına aykırılık teşkil etmektedir. O halde, süresi içinde ödeme yapmayan davalının asıl alacak tutarının dört katı tutarında olan ceza miktarından sorumlu olduğu ve ödemesi gerektiği konusunda duraksama bulunmamaktadır.
Dosyaya sunulan kamera görüntüleri, İGB geçiş listesi ve provizyon kayıtları uyarınca davalıya ait araçların köprü ve otoyollardan geçiş ücreti ödemeksizin 312 kez ihlalli geçiş yaptığının sübuta erdiği, bu kapsamda davalıya ait araçların ödenmemiş ihlalli geçişin bulunduğu, kara yolu taşımacılık uzmanı ve mali müşavir bilirkişi vasıtasıyla yapılan incelemeler sonucunda araçların hesabında yeterli bakiye bulunmadığı, araçlarda otomatik ödeme talimatının söz konusu olmadığı, yeterli miktarda yükleme de yapılmadığınından ürünlerin kara listeye alındığı, on beş günlük provizyon süresince hesabın sürekli olarak kontrol edildiği ancak dava konusu geçişlerin hesap bakiyesi yeterli olmadığından tahsil edilemediği, nihayetinde dava konusu yol ve köprü ücretlerinin davalıdan tahsil edilemediği bilirkişi raporuyla sübuta ermiş, davacı alacağının varlığını ve miktarını bilirkişi raporuyla ispat etmiştir.
Diğer taraftan; davalının köprü ve otoyolu kullanmasına rağmen ödeme yapmadığı, ödemeye ilişkin ya da hesapta yeterli bakiye bulunduğu hususunda hiçbir delil sunmadığı, hatta vakıa olarak dahi bu durumu ileri sürmediğinden borcu olmadığına ilişkin savunmaları ispatlanamadığından yerinde görülmemiştir. Öte yandan, ihlalli geçiş kayıtlarının provizyon sonuçlarıyla uyumlu olması, ihlalli geçiş gerçekleştiren araçların OGS / HGS hesap dökümleri, uzman bilirkişi tarafından düzenlenen 17/04/2023 tarihli rapor içeriği karşısında denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olması sebebiyle 17/04/2023 tarihli bilirkişi raporu içeriği de denetlenerek hükme esas alınmıştır.
Esasen, bilirkişi raporundaki bilimsel tespitlere, mütalaaya ve hesaplamalara karşı tarafların, özellikle de davalının herhangi bir itirazı bulunmamaktadır.
Davacının icra takibinde geçiş ücreti ve ceza tutarı dışında işlemiş faiz ve KDV alacağı yönünden yapılan değerlendirmede, davalıya ait araçların çeşitli tarihlerde çok sayıda ihlalli geçiş yaptığı, ihlalli geçiş ücretlerinin 15 günlük süre içerisinde ödenmediği, yasa gereği davalının ihlalli geçişten itibaren 15 gün sonra temerrüde düştüğü, bu nedenle davacı vekilinin geçiş ücreti ve para cezası üzerinden işlemiş faiz talebinin yerinde olduğu, diğer taraftan 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 24. maddesinin (c) bendinde “Vade farkı, fiyat farkı, kur farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler” matraha dahil olan unsurlar olarak belirlenmiş olduğundan davacı vekilinin KDV alacağı isteminin de yerinde olduğundan (Emsal bkz. Ankara BAM 25. HD. 2020/1150 E., 2022/1223 K.) davacının hem işlemiş faiz hem de KDV alacağı talep edebileceği nazara alınarak gerekçeli ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu doğrultusunda taleple bağlı kalınarak davanın kabulüne, ayrıca dava konusu alacağın likit ve muayyen olduğu İİK 67. maddesindeki yasal koşullar oluştuğundan davacı lehine icra inkar tazminatına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
Davanın KABULÜ ile;
1-Davalının … 12.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına dosyasına yönelik yapmış olduğu İTİRAZIN İPTALİ ile; takibin kaldığı yerden aynı koşullar altında ve aynen DEVAMINA,
2-Alacağın likit ve muayyen olduğu anlaşılmakla, hükmedilen asıl alacağın ( 28.150,74 TL ) %20’si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Kabul edilen dava değeri (28.150,74 TL) üzerinden alınması gereken 1.922,97 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 340,00 TL’nin mahsubu ile eksik kalan bakiye 1.582,97 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yargılama nedeniyle yapılan 340,00 TL peşin harç, 393,25 TL posta ve tebligat masrafı ile 1.750,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.483,25 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1. maddesi uyarınca maktudan az olmamak koşulu ile belirlenen 17.900,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 800,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin davalıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
7-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 08/11/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır