Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/131 Esas
KARAR NO : 2023/605

DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/02/2023
KARAR TARİHİ : 12/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket … Şirketi (eski unvanı … A.Ş.) aleyhine … 13. İcra Dairesi … Esas sayılı dosya ile başlatılan takibin tamamen dayanaksız bir takip olduğunu, kötü niyet ihtiva ettiğini, takipten itiraz süresinden sonra haberdar olduklarını, davayı açma zorunluluğu olduğunu, takipte takibe dayanak olarak cari hesap alacağı açıklaması yapıldığını, davalı … ile müvekkili şirket arasında kurulan ticari ilişkinin 15 Temmuz 2016 tarihli darbe girişiminden sonra davalı şirkete kayyum atanması ve yayınların durdurulması sebebiyle feshedildiğini, takibe konu cari hesaba ilişkin davalı şirketin hiçbir alacağının bulunmadığını, söz konusu takibin ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasını, Müvekkili şirketin ile … arasında 2014 yılında haber alımı için sözleşme kurulduğunu, bu sözleşmeye teminat olarak 8.250 TL teminat senedi verildiğini, bir süre devam eden hizmetlerin akabinde 2016 tarihli darbe girişiminin akabinde …’na kayyum atandığı, kapatılmış ve müvekkili ile olan hizmet ilişkisinin tabii olarak sonlandığını, bu tarihe kadar olan hizmet hususunda ise müvekkil şirketin tüm ödemelerini gerçekleştirdiğini, davalı şirketin müvekkili şirketten herhangi bir alacağı kalmadığını, müvekkili şirketin bir cari hesap borcu kalmadığı gibi teminat senedi olarak verilen senedin ise müvekkili şirkete iade edilmediğini, müvekkili şirket ve aynı nitelikteki diğer şirketlerin haber ajansları ile olan çalışma biçiminin yıllık şekilde ilerlediğini, yılın başlangıcında teminat senedi verildiğini, yıl içerisinde hizmet alımlarına karşılık cari hesap ilişiksi kurulduğunu, cari hesap ödendiğinde ise yılın başında verilen teminat senedinin haber ajansları tarafından şirkete iade edildiğini, müvekkili şirketin davalı haricinde üç haber ajansı ile daha aynı çalışma biçimi ile çalışmakta olduğunu, davalıdan teminat senedinin alınamamış olmasının sebebinin davalı şirkete kayyım atanmış olması olduğunu, atanan kayyımın bu ticari teamülü bilmediğinden ve ödemelerin yapılıp yapılmadığını tespit etmeden müvekkilini borçlu olarak nitelendirdiğini ve müvekkili aleyhine icra takibi başlattığını, müvekkili şirketin …’na herhangi bir cari hesap borcu kalmadığına ilişkin 01.01.2015 başlangıç tarihi 31.12.2016 bitiş tarihli ekstre ekte sunulduğunu, sunulan belgenin 19.01.2016 tarihinde alındığını ve 21.12.2016 bitiş tarihli olduğu göz önüne alındığında müvekkilinin herhangi bir borcu kalmadığını, bu nedenlerle; kötü niyetle açılan takibin ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasına, …37. İcra Dairesi ……) Esas sayılı icra dosyasına konu cari hesap alacağı açıklamalı borcun mevcut olmadığının tespitine ve bu borç dayanak gösterilerek başlatılan takibin iptaline, Kötü niyetle hareket ederek müvekkilini zarara uğratan davalının %20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının iddialarını kabul etmediklerini, dava dilekçesinde davanın konu başlığı ile … 37. İcra Dairesinin … (…) Esas sayılı dosya ile başlatılan icra takibinin durdurulması ve bu takibe konu alacak hakkında menfi tespit davası olduğu belirtildiğini, açıklamalar kısmında … 13. İcra Dairesinin …Esas sayılı dosyadan başlatılan takibe ilişkin açıklamaların yapıldığını, takipten itiraz sonrasında haberdar olunduğundan işbu davanın açıldığını beyan ettiklerini, takibe konu alacağın açıklığa kavuşturulması açısından bu çelişkinin açıklığa kavuşturulması gerektiğini, müvekkili idare ile yapılan yazışmalar neticesinde; İstanbul Defterdarlığı KHK İşlemleri İl Bürosunca 668 sayılı OHAL KHK ile kapatılan … A.Ş. İle ilgili düzenlenen … tarih … sayılı İDK raporu 128-Şüpheli Alacaklar Hesabı bölümünde tespit edilen … AŞ. Den 18.870, 00 tl alacağın tahsili için İcra takibi başlatılmasının istenildiğini, bununla birlikte mezkur dava dosyasından Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı Arabuluculuk Davet Mektubunun idareye tebliği ile 08.06.2016 tarihinde … 37. İcra Müdürlüğünde icra takibi başlatıldığını ve takibin ise … Esas ile takip edildiğini, borçlu … A.Ş. unvan değişikliği ile … AŞ. ismini aldığını, alacakla ilgili başlatılan takibin ise usulüne uygun olduğunu, dava konusu olduğu düşünülen … 37. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyası ile talep edilen alacağın menfi tespitine yönelik işbu davada arabuluculuk başvurusunun anlaşamama nedeniyle son bulduğunun anlaşıldığını, İstanbul Defterdarlığı KHK İşlemleri İl Bürosunca 668 sayılı OHAL KHK ile kapatılan … AŞ. İle ilgili düzenlenen … tarih … sayılı İDK raporu 128-Şüpheli Alacaklar Hesabı bölümünde tespit edilen … AŞ. Den 18.870, 00 tl alacağın tahsili için İcra takibi başlatılmasının istenildiğini ve işbu alacağın … 37. İcra Müdürlüğünün … Esas Sayılı takip dosyası üzerinden talep edildiğini, müvekkili idarece anılan alacağın takip ve tahsiline işbu takip dosyası tarafından devam edildiğini, Hukuka uygun olarak devam eden bir takip söz konusu olduğundan alacağın olmadığından bahisle açılan işbu menfi tespit davasının reddi gerektiğini, davacı tarafça … 37. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı takip dosyası üzerinden talep edilen alacağın ödendiğine dair herhangi bir delilin sunulmadığını, usulüne uygun yapılan icra takibi sonucunda hakkında borçlu(davacı) tarafından herhangi bir şikayet, itiraz …vs. yollara başvurmayan davacı tarafın soyut, mesnetsiz iddialarla borçlu olmadığına ilişkin menfi tespit davası açmasında hukuki yararı olmadığını, davacı tarafın müvekkil idareden alacağın %20’si oranında kötüniyet tazminatı talep etmesi hukuken mümkün olmadığını, işbu menfi tespit davasında anılan icra takibindeki borcun ödendiğine ilişkin beyanda bulunan davacının ödemeye ilişkin bir belge ibraz etmediğini, döneminde yapılan icra takibine itiraz etmediğini, icra işlemlerine karşı şikayet…vs. hukuksal yollara başvurmadığını, OHAL KHK gereği devraldığı kurumun alacaklarını takip etmekle görevli müvekkili idarenin Hazine zararı oluşmasını önlemek için takibe devam etmesinin müvekkili idareyi hiçbir zaman kötüniyetli yapmayacağını, icra takibi başlatıldığında süresinde itiraz,sikayet …vs. işlemlerini yapmayan davacı tarafın; borcun ödendiği gerekçesi ile işbu davayı açmış ve ödemeye ilişkin belge dahi sunmadığını, davacının davasında kötü niyetli olduğunu, Hazine lehine alacağın %20 si oranında kötüniyet tazminatının müvekkili idareye ödenmesi gerektiğini talep etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
…37. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası, ödeme dekontları, cari hesap ekstreleri, banka kayıtları, ticaret sicil gazetesi celp edilmiş, incelenmiştir.
Dava, Kanun Hükmünde Kararname kapsamında kapatılan ve Hazineye devredilen … A.Ş.’ nin davacı şirketten cari hesap uyarınca alacaklı olmadığı iddiası ile icra takibinden sonra açılan menfi tespit istemine ilişkindir.
Yasal düzenlemelere bakıldığında;
668 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler İle Bazı Kurum Ve Kuruşlara Dair Düzenleme Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 2.maddesinde; “(1) Milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen Fethullahçı Terör Örgütüne (FETÖ/PDY) aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olan;.. c) Ekli (3) sayılı listede yer alan gazete ve dergiler ile yayınevi ve dağıtım kanalları kapatılmıştır. (3) Kapatılan gazete ve dergiler, yayınevi ve dağıtım kanalları ile özel radyo ve televizyon kuruluşlarına ait olan taşınırlar ve her türlü mal varlığı, alacak ve haklar, belge ve evrak Hazineye bedelsiz olarak devredilmiş sayılır, bunlara ait taşınmazlar tapuda resen Hazine adına her türlü kısıtlama ve taşınmaz yükünden ari olarak tescil edilir. Bunların her türlü borçlarından dolayı hiçbir şekilde Hazineden bir hak ve talepte bulunulamaz. Devre ilişkin işlemler ilgili tüm kurumlardan gerekli yardımı almak suretiyle Maliye Bakanlığı tarafından yerine getirilir.”
670 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 5.maddesinde; “(1) … tarihli ve … sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan Kanun Hükmünde Kararnameler gereğince kapatılan ve … Müdürlüğüne veya Hazineye devredilen kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanallarının her türlü taşınır, taşınmaz, malvarlığı, alacak ve hakları ile belge ve evraklarının (devralınan varlık); her türlü tespit işlemini yapmaya, kapsamını belirlemeye, idare etmeye, avans dahil her türlü alacak, senet, çek ve diğer kıymetli evraka ilişkin olarak dava ve icra takibi ile diğer her türlü işlemi yapmaya, devralınan varlıklarla ilgili olup kanaat getirici defter, kayıt ve belgelerle tevsik edilen borç ve yükümlülükleri tespite ve hiçbir şekilde devralınan varlıkların değerini geçmemesi, ek mali külfet getirmemesi, kefaletten doğmaması ve Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ/PDY)’ne aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olmayan kişilerle gerçek mal veya hizmet ilişkisine dayanması şartıyla bu varlıkların değerlendirilmesi suretiyle bunları uygun bir takvim dahilinde ödemeye, kapatılan kurum ve kuruluşların taahhüt ve garanti ettiği ancak vermediği mal ve hizmet bedellerinin ödemesini durdurmaya veya ödemeye, tahsili mümkün olmadığı anlaşılan veya tahsilinde ve takibinde yarar bulunmayan hak ve alacaklar ile taahhüt ve garantilerin tahsilinden vazgeçmeye, her türlü sulh işlemini yapmaya, devralınan varlıklarla ilişkili kredi veya gerçek bir mal veya hizmet ilişkisine dayanan borçlar nedeniyle konulmuş ve daha önce kaldırılmış takyidatları kredinin veya borcun ödenebilmesini sağlamak amacıyla kaldırıldığı andaki koşullarla tekrar koydurmaya ve ihyaya, menkul rehinleri dikkate almaya, devralınan varlıklara konulan takyidatların sınırlarını belirlemeye ve kaldırmaya, finansal kiralama dahil sözleşmelerin feshine veya devamına karar vermeye, devralınan varlıkların idaresi, değerlendirilmesi, elden çıkarılması için gerekli her türlü tedbiri almaya, gerektiğinde devralınan varlıkların tasfiyesi veya satışı amacıyla uygun görülen kamu kurum ve kuruluşlarına devretmeye, devir kapsamında olmadığı belirlenen varlıkları iadeye, kapatılanların gerçek kişiye ait olması halinde devralınacak varlıkların kapsamını belirlemeye, tereddütleri gidermeye, uygulamaları yönlendirmeye, bütün bu işlemleri yapmak amacıyla usul ve esasları belirlemeye, vakıflar yönünden … Müdürlüğü, diğerleri yönünden Maliye Bakanlığı yetkilidir…(3) Kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanallarının bağlı oldukları şirketlerin faaliyetleri sonlandırılarak ticari sicil kayıtları resen terkin edilir. Bunların devralınan varlıkları dışındaki varlıkları da Hazineye bedelsiz devredilmiş sayılır. Bu durumda şirketlere daha önce atanmış kayyımlar tasfiye memuru olarak görevlendirilebilir veya bu şirketlere tasfiye memuru atanabilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ve birinci fıkrada yer alan hususları bu şekilde devralınan varlıklar için de uygulamaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
670 Sayılı KHK ‘nın 5.maddesinin 1.fıkrası gereğince, … A.Ş. 27/7/2016 tarih 29783 sayılı Resmi Gazatede yayınlanan 668 Sayılı KHK ile olağanüstü hal kapsamında kapatılarak tüm mal varlığı Maliye Hazinesine devredilmiştir.
… A.Ş.’ nin İTO kaydı celp edildiğinde sicil kaydının terkin sebebyile kapalı olduğu, ticaret sicil gazetesi kayıtları getirdiğinde ise 670 s. KHK ile ticaret sicil kaydının 16/11/2016 tarihinde resen terkin edildiği, ayrıca bu durumun sicil gazetesinde 23/11/2016 tarihinde tescil ve ilan edildiği görülmüştür.
Diğer taraftan, UYAP’ tan dosya arasına ve KHK kapsamında kapatılan kurum ve kuruluşlarının listesinin yayınladığı belgede, … A.Ş.’ nin listede isminin (ticaret unvanı, kurum türü ve vergi numarası dahi açıkça yazılarak) mevcut olduğu belirlenmiştir.
Nitekim, bu durum Mahkememizce 12/07/2023 tarihli 2.celsede aynen “… A.Ş. hakkında KHK Kapsamında Kapatılan Dernek ve Kurumlara ilişkin listenin UYAP’tan çıkartılarak dosya arasına alındığı, adı geçen şirketin kapatılan kurum ve kuruluşlar listesinde olduğu görüldü. …A.Ş. ‘ nin ticaret sicil kayıtlarının İTO’ dan çıkartılarak dosya arasına alındığı görüldü. Okundu. (Yapılan incelemede; … A.Ş. ‘ nin 670 s. KHK Kapsamında kapatıldığı, 16/11/2016 tarihinde şirketin ticaret sicilden terkin edildiği, işbu terkinin ticaret sicil gazetesinde 23/11/2016 tarihinde ilan edildiği taraflara bildirildi.)” şeklinde ayrıca taraflara tefhim edilmiş, bildirilmiştir.
675 Sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararnamenin Dava ve Takip usulü başlıklı 16.maddesinde;
“(1) … tarihli ve … sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/8/2016 tarihinden önce açılan davalar ile bu kapsamda Hazine ile … Müdürlüğüne husumet yöneltilen davalarda mahkemelerce, 15/8/2016 tarihli ve 670 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle red kararı verilir. Bu kararlar duruşma günü beklenmeksizin dosya üzerinden kesin olarak verilir ve davacılara resen tebliğ edilir. Tarafların yaptığı yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılır.
(2) … tarihli ve … sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/8/2016 tarihinden önce başlatılan icra ve iflas takipleri ile bu kapsamda Hazine ile … Müdürlüğüne husumet yöneltilen takipler hakkında icra müdürlüklerince, 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi uyarınca düşme kararı verilir. Bu kararlar dosya üzerinden kesin olarak verilir ve takip alacaklısına resen tebliğ edilir. Tarafların yaptığı takip giderleri kendi üzerlerinde bırakılır.
(3) … tarihli ve … sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler veya kapatılma ya da resen terkin üzerine Maliye Bakanlığı ile … Müdürlüğü aleyhine 17/8/2016 tarihi dahil bu tarihten sonra açılan davalar ile icra ve iflas takipleri hakkında 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi gereğince dava veya takip şartının bulunmaması nedeniyle davanın reddine veya takibin düşmesine karar verilir.
(4) Birinci ve ikinci fıkralar uyarınca verilen kararlarda davacı veya alacaklının 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesinde belirtilen usule uygun olarak ilgili idari makama, tebliğ tarihinden itibaren otuz günlük hak düşürücü süre içinde başvurabileceği belirtilir. İdari başvuru üzerine idari merci tarafından verilecek karar aleyhine idari yargıda dava açılabilir. İdari yargının verdiği karar kesin olup, uyuşmazlık adli yargıda hiçbir şekilde dava konusu yapılamaz.” denilmektedir.
Bu itibarla; 675 sayılı KHK’nın 16. maddesi incelendiğinde, ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan Kanun Hükmündeki Kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/08/2016 tarihinden önce açılan davalar ile kapatılma ya da resen terkin üzerine bu tarihten sonra Maliye Bakanlığı ile … aleyhine açılan davaların dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verileceği düzenlenmiş olup, bu maddede dava ayrımına gidilmeksizin “davalar ” denildiğinden her türlü davanın dava şartı yokluğundan reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Dava şartları HMK’nın 114. Maddesinde düzenlenmiş olup bu maddenin son fıkrasında diğer kanunlarda yer alan dava şartlarına ilişkin hükümler saklıdır ifadesi bulunmaktadır.
Dava konusu menfi tespit olup davalılar arasında Maliye Hazinesinin de bulunduğu İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesinin 2020/986 Esas 2020/1046 Karar nolu ilamı, davalıların arasında yine Maliye Hazinesinin de bulunduğu İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 2020/1453 Esas 2022/1215 Karar nolu ilamı, Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 2017/3410 Esas 2020/358 Karar nolu ilamı, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2018/3126 Esas 2018/5057 Karar nolu ilamı, Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 2016/4110 Esas 2018/1091 Karar sayılı ilamı, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2020/5513 Esas 2021/3307 Karar nolu ilamı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesinin 2029/2411 Esas 2020/273 Karar nolu ilamlarında belirtildiği üzere “…6100 sayılı HMK’nın 114/2’de özel dava şartının kanunlarda getirebileceği düzenlenmiş olup bu özel dava şartı 670 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile getirilmiş olduğundan , adı geçen davalı aleyhine açılan davada 670 sayılı KHK madde 5 hükmü uyarınca dava şartı bulunmadığından davanın reddi gerekmekte olduğundan..” işaret edilmektedir..
Somut olaya birebir benzer ve emsal nitelikte taşıyan bir davada;
İSTANBUL BAM 45. HUKUK DAİRESİ 2022/1890 E. 2023/2 K. sayılı ilamı ile:
“…Dava, Kanun Hükmünde Kararname gereğince kapatılan ve Hazineye devredilen … AŞ’nin, davacı şirketten alacaklı olmadığı iddiası ile menfi tespit istemine ilişkindir.
27/07/2016 tarih ve 29783 (2. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 668 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler İle Bazı Kurum Ve Kuruşlara Dair Düzenleme Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 2.maddesinde; “(1) Milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen Fethullahçı Terör Örgütüne (FETÖ/PDY) aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olan; … c) Ekli (3) sayılı listede yer alan gazete ve dergiler ile yayınevi ve dağıtım kanalları kapatılmıştır. (3) Kapatılan gazete ve dergiler, yayınevi ve dağıtım kanalları ile özel radyo ve televizyon kuruluşlarına ait olan taşınırlar ve her türlü mal varlığı, alacak ve haklar, belge ve evrak Hazineye bedelsiz olarak devredilmiş sayılır, bunlara ait taşınmazlar tapuda resen Hazine adına her türlü kısıtlama ve taşınmaz yükünden ari olarak tescil edilir. Bunların her türlü borçlarından dolayı hiçbir şekilde Hazineden bir hak ve talepte bulunulamaz. Devre ilişkin işlemler ilgili tüm kurumlardan gerekli yardımı almak suretiyle Maliye Bakanlığı tarafından yerine getirilir.” düzenlemesine yer verilmiştir. … AŞ’ye ait kapatılan Özgür Düşünce Gazetesinin 668 sayılı KHK’ya ekli 3 sayılı listede gazeteler başlığı altında 40.sırada yer aldığı tespit edilmiştir.
17/08/2016 tarih ve 29804 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 670 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 5.maddesinde; “(1) … tarihli ve … sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan Kanun Hükmünde Kararnameler gereğince kapatılan ve … Müdürlüğüne veya Hazineye devredilen kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanallarının her türlü taşınır, taşınmaz, malvarlığı, alacak ve hakları ile belge ve evraklarının (devralınan varlık); her türlü tespit işlemini yapmaya, kapsamını belirlemeye, idare etmeye, avans dahil her türlü alacak, senet, çek ve diğer kıymetli evraka ilişkin olarak dava ve icra takibi ile diğer her türlü işlemi yapmaya, devralınan varlıklarla ilgili olup kanaat getirici defter, kayıt ve belgelerle tevsik edilen borç ve yükümlülükleri tespite ve hiçbir şekilde devralınan varlıkların değerini geçmemesi, ek mali külfet getirmemesi, kefaletten doğmaması ve Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ/PDY)’ne aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olmayan kişilerle gerçek mal veya hizmet ilişkisine dayanması şartıyla bu varlıkların değerlendirilmesi suretiyle bunları uygun bir takvim dahilinde ödemeye, kapatılan kurum ve kuruluşların taahhüt ve garanti ettiği ancak vermediği mal ve hizmet bedellerinin ödemesini durdurmaya veya ödemeye, tahsili mümkün olmadığı anlaşılan veya tahsilinde ve takibinde yarar bulunmayan hak ve alacaklar ile taahhüt ve garantilerin tahsilinden vazgeçmeye, her türlü sulh işlemini yapmaya, devralınan varlıklarla ilişkili kredi veya gerçek bir mal veya hizmet ilişkisine dayanan borçlar nedeniyle konulmuş ve daha önce kaldırılmış takyidatları kredinin veya borcun ödenebilmesini sağlamak amacıyla kaldırıldığı andaki koşullarla tekrar koydurmaya ve ihyaya, menkul rehinleri dikkate almaya, devralınan varlıklara konulan takyidatların sınırlarını belirlemeye ve kaldırmaya, finansal kiralama dahil sözleşmelerin feshine veya devamına karar vermeye, devralınan varlıkların idaresi, değerlendirilmesi, elden çıkarılması için gerekli her türlü tedbiri almaya, gerektiğinde devralınan varlıkların tasfiyesi veya satışı amacıyla uygun görülen kamu kurum ve kuruluşlarına devretmeye, devir kapsamında olmadığı belirlenen varlıkları iadeye, kapatılanların gerçek kişiye ait olması halinde devralınacak varlıkların kapsamını belirlemeye, tereddütleri gidermeye, uygulamaları yönlendirmeye, bütün bu işlemleri yapmak amacıyla usul ve esasları belirlemeye, vakıflar yönünden … Müdürlüğü, diğerleri yönünden Maliye Bakanlığı yetkilidir…(3) Kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanallarının bağlı oldukları şirketlerin faaliyetleri sonlandırılarak ticari sicil kayıtları resen terkin edilir. Bunların devralınan varlıkları dışındaki varlıkları da Hazineye bedelsiz devredilmiş sayılır. Bu durumda şirketlere daha önce atanmış kayyımlar tasfiye memuru olarak görevlendirilebilir veya bu şirketlere tasfiye memuru atanabilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ve birinci fıkrada yer alan hususları bu şekilde devralınan varlıklar için de uygulamaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
29/10/2016 tarih ve 29872 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 675 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 16.maddesinde; “(1) … tarihli ve … sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/8/2016 tarihinden önce açılan davalar ile bu kapsamda Hazine ile… Müdürlüğüne husumet yöneltilen davalarda mahkemelerce, 15/8/2016 tarihli ve 670 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle red kararı verilir. Bu kararlar duruşma günü beklenmeksizin dosya üzerinden kesin olarak verilir ve davacılara resen tebliğ edilir. Tarafların yaptığı yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılır. (2) … tarihli ve … sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/8/2016 tarihinden önce başlatılan icra ve iflas takipleri ile bu kapsamda Hazine ile … Müdürlüğüne husumet yöneltilen takipler hakkında icra müdürlüklerince, 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi uyarınca düşme kararı verilir. Bu kararlar dosya üzerinden kesin olarak verilir ve takip alacaklısına resen tebliğ edilir. Tarafların yaptığı takip giderleri kendi üzerlerinde bırakılır. (3) … tarihli ve … sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler veya kapatılma ya da resen terkin üzerine Maliye Bakanlığı ile … Müdürlüğü aleyhine 17/8/2016 tarihi dahil bu tarihten sonra açılan davalar ile icra ve iflas takipleri hakkında 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi gereğince dava veya takip şartının bulunmaması nedeniyle davanın reddine veya takibin düşmesine karar verilir. (4) Birinci ve ikinci fıkralar uyarınca verilen kararlarda davacı veya alacaklının 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesinde belirtilen usule uygun olarak ilgili idari makama, tebliğ tarihinden itibaren otuz günlük hak düşürücü süre içinde başvurabileceği belirtilir. İdari başvuru üzerine idari merci tarafından verilecek karar aleyhine idari yargıda dava açılabilir. İdari yargının verdiği karar kesin olup, uyuşmazlık adli yargıda hiçbir şekilde dava konusu yapılamaz.” düzenlemeleri yer almaktadır.
Dava; 23/03/2018 tarihinde açılmış olup, 675 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 16.maddesinin 3.fıkrasında 17/8/2016 tarihi dahil bu tarihten sonra açılan davalar hakkında, dava şartının bulunmaması nedeniyle ret kararı verileceği düzenlenmiştir. Ayrıca maddede yer alan davalar ibaresi, alacağın tahsili istemiyle sınırlı olmaksızın tüm davaları kapsamaktadır (Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 15/06/2020 tarih 2018/2523 E. 2020/1039 K., Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 28/11/2019 tarih 2019/4368 E. 2019/11752 K.). Bu nedenle davacı vekilinin eldeki davanın menfi tespit istemine ilişkin olması nedeniyle, ilgili KHK’nın somut olayda uygulanamayacağı yönündeki istinaf istemi yerinde olmayıp ilk derece mahkemesince yapılan değerlendirme sonucu verilen karar usul ve yasaya uygundur. HMK’nın 355. maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık olup olmadığı hususunda re’sen ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak inceleme yapılmış, kamu düzenine aykırı herhangi bir husus tespit edilmemiştir. Davacı vekilinin istinaf dilekçesinde yer verdiği itirazların açıklanan gerekçelerle yerinde olmadığı anlaşılmakla istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1.b.1 bendi gereğince esastan reddine…” şeklinde karar verilmiştir.
Yapılan açıklamalar karşısında; yukarıda değinilen yasal düzenlemeler, KHK hükümleri, Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi kararları dikkate alınarak, 670 Sayılı KHK ‘nın 5.maddesinin 1.fıkrası gereğince, …A.Ş.’nin 27/7/2016 tarih 29783 sayılı Resmi Gazatede yayınlanan 668 Sayılı KHK ile olağanüstü hal kapsamında kapatılan kuruluşlardan olduğu ve tüm mal varlığının Maliye Hazinesine devredildiğinden 17/08/2016 tarihinden sonra Maliye Hazinesine karşı açılan eldeki menfi tespit davasının 675 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 16/3. maddesi ve 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5. maddesi gereğince davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine, ayrıca mahkememizce davacının ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verildiği, bu bağlamda İİK 72. maddesi uyarınca davalı alacaklının tedbir kararı verilmesi sebebiyle alacağına geç kavuşması durumu söz konusu olmadığından davalının tazminat talebinin yasal koşullar oluşmadığından reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
1-Davacının davasının 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 16/3. maddesi ve 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5.maddesi kapsamında dava şartı yokluğundan usulden reddine,
2-Davalının tazminat talebinin yasal koşullar oluşmadığından reddine,
3-Alınması gereken 269,80 TL maktu karar ve ilam harcından başlangıçta peşin alınan 324,22 TL harcın mahsubu ile fazladan alınan 54,42 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep edilmesi halinde davacıya veya vekiline iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı yargılama sırasında kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden reddedilen edilen dava değeri üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1. maddesi uyarınca belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan toplam 3.200,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
7-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan anacak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 12/07/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır