Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/647 Esas
KARAR NO : 2023/326

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/09/2022
KARAR TARİHİ : 12/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı Müvekkil şirketin, 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre…’nun işletme hakkı sahibi; davalı ise işletme hakkı müvekkil şirkette bulunan otoyollarını ticari amaçla kullanmış olan kişi olduğu, Davalının, …, …, …, … ve … plakalı araçlarıyla 05.01.2021 ile 24.02.2021 tarihleri arasında 14 kez geçiş ücreti ödemeksizin davacı müvekkil şirketin işletmesinde olan otoyollardan ihlâlli geçiş yaptığı, bedeli ödenmeden yapılan geçiş ücretleri 15 günlük sürede de ödenmediği için davalı hakkında … 2.İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyasıyla takip başlatıldığı, Davalının taraf, itiraz dilekçesi ile borca, ferilerine ve yetkiye itiraz ettiği, Bunun sonucunda takibin durdurulduğu, ve davacı müvekkili şirketin mağduriyetine sebep olunduğu, İşbu itirazların kabul edilebilir hiçbir yanı bulunmadığı, davalı yanca sırf takibi durdurmak için yapıldığı, Davalının itiraz dilekçesinde “Takip yetkisiz icra dairesinde yapıldığını, Takip konusu yapılan borca ilişkin olarak borcunun bulunmadığını, itirazının kabulü ile takibin durdurulmasını istediği, … işletmecisi olduğunu, Söz konusu geçişleri kabul anlamına gelmemekle birlikte; söz konusu cezanın araç kiralayana yöneltilmesi gerektiğini, beyan ettiğini, Davalının belirtilen tarihlerde davacı müvekkil şirketin işletme hakkına sahip olduğu otoyollardan ihlâlli geçiş yaptığı, Davalının davacı müvekkil şirket tarafından işletilen otoyolun kullanılmadığına dair bir itirazı da bulunmadığı, bu sebeple borcun olmadığına dair ispat yükü, TMK m.6 ve HMK m.190 gereğince davalı yanın üstünde olduğu, davalının itirazının kötü niyetli olması ve alacağın likit olması sebebiyle asgari %20 oranında icra inkâr ve kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı borçluya yükletilmesine karar karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; Davalı Müvekkiline yöneltilen ihlali geçişler ve 4 kat ceza uygulamalarının hukuka aykırı olduğunu, davalı müvekkilinin rent a car işletmecisi olduğunu, araçlarını kiralık olarak verdiğini ve kiraladığı araçlarının bilgilerini sisteme kaydettiğini, Bu sistemdeki kayıtlı araçları görme yetkisinin davacıda da bulunduğunu, geçişi yapan davalı müvekkili değilken geçiş ücretinin davalı müvekkiline yansıtılmasının hukuka aykırı olduğunu, müvekkilinin geçiş ücretinden sorumlu tutulacağı düşünülse dahi 4 kat cezai uygulama yapılamayacağını, davalı müvekkilinin kirada olan aracının ihlalli geçiş yaptığı ve bu geçişler sonucu ödeme yapılması gerektiği 15 gün içerisinde ödeme yapılmaması halinde 4 katı cezai işlem uygulanacağının ihtar edilmesi gerektiğini, davacı tarafın dava dilekçesinde belirtmiş olduğu 4 katlık ceza; geçişin sözde cezai işleme maruz kalacak kişi tarafından gerçekleştirilmesi veya bilinmesi ve 15 günlük sürenin sonunda ödenmemesi halinde talep edilebilecek hale geldiğini, davalı müvekkilinden kiralanan araçları kiralayan kişiler tarafından kullanılmakta ve sözde ihlalli geçişler varsa kiralayanlar tarafından yapılmakta olduğunu, geçiş ücretlerinden ve 4 katlık cezasından kiralayanların sorumlu olmadığı iddia ediliyorsa ihlali geçişle ilgili ve ödenmemesi halinde uygulanacak cezai işlemle ilgili olarak davalı müvekkilinin bilgilendirilmesi, müvekkiline tebligat yapılması gerektiğini, müvekkilin bilgisi ve görgüsü dahilinde olmayan ve kendisine hiç bir tebliğin yapılmadığı bu durumda kendisinden 15 gün içinde ödemesi beklenerek 15 gün geçtikten sonra gerekli işlemler başlatılarak müvekkilinin cezayı ödemeye mahkum bırakılacağını, davacı sisteminde gördüğü üzere araç sahibinin değil de kiralayanın sözde ihlali geçişi gerçekleştirdiği durumlarda araç sahibine tebligat yapılmadan ve 15 günlük ödeme süresi kendisine ihtaren
bildirilmeden müvekkilinden 4 katlık cezaların da tahsilinin istenmesinin hukuka aykırı olduğunu, müvekkili açısından 15 günlük ödeme süresi henüz daha başlamadığını, müvekkilinin kiraya vermiş olduğu ve müvekkiline bir bilgilendirme yapmadan ve ödemesi için gün verilmeden sözde varsa ihlali geçişlerin ve cezalarının ödenmesinin beklenmesi hukuka aykırı olduğunu, ayrıca takipte olduğu gibi mahkeme de yetkisiz İstanbul Ticaret Mahkemesinde açıldığını, yetkili mahkemenin … Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesi olduğunu, bu nedenlerle davanın reddini, itirazın kabulünü, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
… 2.İcra Müdürlüğü … Esas sayılı takip dosyası, ihlalli geçişin yapıldığına dair geçiş dökümü, fotoğraflar, provizyon kayıtları, cari hesap kayıtları, davalının tacir sıfatının araştırılmasına yönelik müzekkere cevapları celp edilmiş incelenmiştir.
Dosya, Taşımacılık/ SMMM konusunda uzman bilirkişi …’a tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 21/03/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle ve sonuç olarak; “…6001 sayılı kanunun 30/7 maddesine göre 15 gün içerisinde ihlalli geçişler ödendiği takdirde gecikme cezası alınmayacağı hükmünün olduğu, bunun yanı sıra sürücülerin HGS ve OGS cihazlarını sürekli bakiyesi müsait tutmakla ve kontrol etmekle sorumlu olduğu, Karayolları Genel Müdürlüğü Sitesinde OGS ve HGS ile ilgili açıklamalarda OGS sistemlerinden geçiş ihlali yapılması durumunda; geçiş ihlali yapılan plaka üzerine 15 (on beş) gün içinde OGS veya HGS abonesi olunması veya mevcut OGS veya HGS hesaplarında geçiş için yeterli bakiyesi olması durumunda cezalı geçiş ücreti uygulanmadığının duyurulduğu, Davalının, HGS/OGS cihazında yeterli bakiye varken geçiş anında değişik sebeplerden ücret alınamadığında cihazın uyarı sinyali vermesi sonucunda 15 gün içerisinde yanlışlığı giderecek yeterli süresi olduğu, davalının değişik kanallardan sahipliğindeki araçların plaklarını sorgulayarak borç durumunu öğrenebileceği, HGS/OGS cihazını doğru bir şekilde kullanmak, çalışır vaziyetinde tutmak ve cihazlara bağlı hesaplarını her zaman müsait olarak tutma sorumluluğunda olduğu, 3095 Sayılı Katma Değer vergisi Kanunu’ nun 24. Maddesi (c) bendinde faiz alacağı da KDV matrahları arasında gösterildiğinden ve yaygın Yargıtay kararlarında da aynı yönde içtihatlar olduğundan Davacının, davalıdan icra yolu ile tahsil edeceği faiz alacaklarından KDV tahakkuk ettirmeye ve talep etmeye hakkı olduğu, 6001 Sayılı Kanun’ da ve işletme protokolünde hiçbir şekilde ihlalli geçiş gerçekleştiren araç sahiplerine SMS, e-posta, ihtarname veya herhangi bir şekilde bildirim yapma yükümlülüğü ile ilgili bir düzenlemenin bulunmadığı, Davalının gerçek kişi tacir olduğu ve araçlarının yolcu naklinde kullanılan kiralık ticari araçlar olduğu, Davalının sahibi olduğu araçların kiralık araçlar olduğunu beyan ettiği, geçiş bedellerinin araç plakasına tanımlı HGS/OGS ürünlerinden çekildiği, HGS hesabının kiralayan adına açılmış bir hesap olması halinde kiralayan kişi tarafından ödenmiş olacağı, ihlalli geçişlerde ise ruhsat sahibi adına ceza tahakkuk edileceği, davalının ihlalli geçiş bedellerini ve gecikme cezalarını kiralayana fatura etmesi gerekeceği, dolayısı ile davaya konu araçların yapmış olduğu ihlalli geçişlerden ruhsat sahibi davalının sorumlu olacağı, Davalının sahipliğinde olan …, …, …, …, … plakalı araçları ile 05.01.2021 ile 24.02.2021 tarihleri arasında ürün bakiyesi yetersiz olduğundan geçiş ücretlerinin alınamadığı, bu nedenlerle OGS/HGS ürününün kara listeye alındığı, ürünün bir süre sonra iptal edildiği ve bu durumda yapılan tüm geçişlerin Etiketsiz Geçiş olarak yapıldığı ve İhlalli Geçiş olarak tahakkuk ettirildiği, Sayın Mahkemece itirazın iptaline ve takibin devamına karar verildiği takdirde Davacının, 6001 sayılı yasa BAM ve yaygın Yargıtay kararları gereği davalıdan 112,50 TL Geçiş Bedeli, yasa gereği dört katı Geçiş Cezası 450,00 TL olmak üzere toplam 562,50 TL asıl alacağı talep edebileceği, takip tarihinden itibaren asıl alacak 562,50 TL üzerinden yıllık %9,00 işleyecek faizi değişen oranlarda talep edebileceği …” şeklinde tespit edilmiştir. Denetime açık ve gerekçeli bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Dava, ticari hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirketin işletme hakkına sahip olduğu köprü ve otoyollardan davalıya ait araçların geçiş ücreti ödemeksizin kullanım yaptığı, davacının geçiş ücreti ve 6001 sayılı Kanundan kaynaklanan cezalarının tahsili amacıyla davalı hakkında icra takibi başlattığı, … 2.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında davalı borçlunun ödeme emrine itiraz ettiği, ödeme emrine itiraz dilekçesinde davacı şirkete herhangi bir borcunun bulunmadığı savunmasında bulunduğu görülmüştür.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30. maddesinde geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali hali düzenmiş, 1. Fıkrasında “Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin dört katı tutarında idarî para cezası verilir. Bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere, ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde, idari para cezasının tebliğ edilip edilmediğine bakılmaksızın, geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin bir katının idari para cezası olarak ödenmesi halinde idari para cezası bir kat verilmiş sayılır ve bu ceza için ayrıca tebligat yapılmaz. Bu takdirde idari para cezasından 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan indirim hükmü uygulanmaz.” 3. fıkrasında “Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idarî para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idarî para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idarî para cezaları 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilâtın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Genel Müdürlük hesaplarına aktarılır.”,
5. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.(…) Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.”, 6. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.”
7. fıkrasında “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirlenen on beş günlük süre beklenmez. Ancak, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde idari para cezası tahsil edilmez.” Geçiş ücreti ödemeksizin ihlalli geçiş yapılması halinde dört katı tutarında ceza uygulaması yapılmasının dayanağı bizatihi 6001 s. Kanundan kaynaklandığına göre, yasal düzenlemenin aksine mevcut cezanın hukuka aykırı olduğundan bahsedilemez. Geçiş ücreti ödemeksizin otoyol veya köprüyü kullanan davalının 15 günlük süre içinde ödeme yapması halinde herhangi bir cezaya maruz kalmayacağı da, yukarıda değinilen Kanunun emredici hükmüdür. Dolayıyla bu cezanın tahakkuk edilmesine engel olmak ve 15 günlük süre içinde geçiş ücretinin ödenmesi imkanına sahip olan davalının bu hak ve imkanı kullanmayarak kendisine ihbar yapılmadığını ileri sürmesi ve cezayı ödemekten kaçınmaya çalışması dürüstlük kuralına aykırılık teşkil etmektedir. O halde, süresi içinde ödeme yapmayan davalının asıl alacak tutarının dört katı tutarında olan ceza miktarından sorumlu olduğu ve ödemesi gerektiği konusunda duraksama bulunmamaktadır.
Davalı cevap dilekçesi ile birlikte rent a car işletmecisi olduğunu, ihlalli geçişleri kendisinin yapmadığını ve sorumlu olmadığını savunmuş ise de; 6001 s. Kanunun 30/5. maddesi uyarınca geçiş ücretini ödemeden geçiş yapılan köprü ve otoyol bedellerden araç sahiplerinin sorumlu olduğu düzenlendiğinden davalının savunmalarına itibar edilmemiştir.
Dosyaya sunulan davalıya ait araçların geçişleri ve otoyolu kullandığına yönelik kamera görüntüleri, İGB geçiş listesi ve provizyon kayıtları uyarınca davalıya ait araçların köprü ve otoyollardan geçiş ücreti ödemeksizin ihlalli geçiş yaptığının sübuta erdiği, bu kapsamda davalıya ait araçların 14 adet ücreti ödenmemiş ihlalli geçişin bulunduğu, Karayolu Taşımacılık uzmanı ve SMMM bilirkişi … vasıtasıyla yapılan incelemeler sonucunda ihlalli geçiş tarihleri itibariyle araçların hesabında yeterli bakiye bulunmadığı, araçlarda otomatik ödeme talimatının söz konusu olmadığı, bu suretle yeterli miktarda yükleme de yapılmadığınından ürünlerin kara listeye alındığı, on beş günlük provizyon süresince hesabın sürekli olarak kontrol edildiği ancak dava konusu geçişlerin hesap bakiyesi yeterli olmadığından tahsil edilemediği, nihayetinde dava konusu yol ve köprü ücretlerinin davalıdan tahsil edilemediği, davalının köprü ve otoyolu kullanmasına rağmen ödeme yapmadığı, ödemeye ilişkin ya da hesapta yeterli bakiye bulunduğu hususunda hiçbir delil sunmadığı, bu nedenle borcu bulunmadığına yönelik savunmalarının ispatlanamadığından yerinde görülmemiştir.
Öte yandan, ihlalli geçiş kayıtlarının provizyon sonuçlarıyla uyumlu olması, uzman bilirkişi tarafından düzenlenen 21/03/2023 tarihli raporun denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olması karşısında 21/03/2023 tarihli bilirkişi raporu içeriği de denetlenerek hükme esas alınmıştır.
Bilirkişi raporundaki hesaplamalara karşı esasen davalının herhangi bir itirazı da bulunmamaktadır
Davalı vekili bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesinde rent a car işletmecisi olduğunu, ihlalli geçişleri kendisinin yapmadığını, geçiş bedelinin ve cezanın araç kiralayan şahısların ödemesi gerektiğini ve kendisinin sorumlu olmadığını savunmuş ise de; az yukarıda ifade edildiği üzere 6001 s. Kanunun 30/5. maddesi uyarınca geçiş ücretini ödemeden geçiş yapılan bedellerden araç sahiplerinin sorumlu olduğu düzenlendiğinden davalının itirazları anılan yasa hükmü karşısında yerinde görülmemiştir. Öte yandan, 6001 s. Kanunda düzenlenen ceza, trafik idari para cezası olmadığından davalının itirazlarının reddine karar verilmiştir.
Yapılan açıklamalar karşısında; gerekçeli ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne, ayrıca, dava konusu alacağın likit ve muayyen olduğu İİK 67. maddesindeki yasal koşullar oluştuğundan davacı lehine icra inkar tazminatına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
Davanın KABULÜ ile;
1-Davalının … 2.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına yönelik yapmış olduğu İTİRAZIN İPTALİ ile; takibin kaldığı yerden aynı koşullar altında ve aynen DEVAMINA,
2-Alacağın likit ve muayyen olduğu anlaşılmakla asıl alacağın (562,50TL) %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Kabul edilen dava değeri (562,50TL) üzerinden alınması gereken 179,90 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 80,70 harcın mahsubu ile eksik kalan bakiye 99,20 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yargılama nedeniyle yapılan 80,70 TL peşin harç, 104,25 TL posta ve tebligat masrafı ve 1.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.184,95 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen daav değeri üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/2. maddesi uyarınca hükmedilecek vekalet ücretinin kabul edilen dava miktarını geçmemek koşulu ile belirlenen 562,50 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 800,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin davalıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
7-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan anacak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, HMK 341/2 maddesi uyarınca miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 12/04/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır