Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/58 Esas
KARAR NO:2022/43

DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ:20/01/2022
KARAR TARİHİ:24/01/2022
KANUN YOLU:İSTİNAF

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin ticari hayatında yoğun olarak kıymetli evrakla çalışmakta kıymetli evraklarla ödeme alıp verdiğini, müvekkilininin evinden cebine koyarak çıktığı iki adet çek yedindeyken kaybolduğunu, davacı müvekkili çeklerinin hiçbir suretle bulamadığını, çek bilgilerinin şu şekilde olduğunu, … … Bankası, … … / … muhataplı, 27/01/2022 Vadeli, 200.000,00TL bedelli, keşidecisi … San. ve Tic. Ltd. Şti. olan … Seri Numaralı Çek ile … … Bankası, … … / … muhataplı, 10/02/2022 Vadeli, 200.000,00TL bedelli, keşidecisi … San. ve Tic. Ltd. Şti. olan … Seri Numaralı Çek olduğunu, davaya konu çeklerin kaybolduğunu, kaybolan bu çeklerin piyasada ticari itibari yüksek olan bir firma tarafından keşide edilmiş olduğundan, çeklerin vadelesinin henüz gelmemekle çeklerin vadesi geldiğinde çek karşılıklarının bankadan tahsil edilme olasılığı bulunmadığını, çeklerin kötü niyetli 3. kişilerin eline geçip suiistimal edilme ihtimalinin mevcut olduğunu, bu nedenle öncelikle çeklerin her türlü kullanımının engellenmesi için ivedilikle ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ettiklerini beyanla davanın kabulü ile, müvekkili yedindeyken kaybolan ve yukarıda bilgileri yazılı çeklerin ödenmesini önlemek için ivedilikle ödeme yasağı konulmasına ve dava sonunda söz konusu çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
Dava, kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir.
Yasal düzenlemelere bakıldığında;
6102 sayılı TTK’ nın 757.maddesinde “İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” hükmünü içermektedir.
Yargısal uygulamalara bakıldığında;
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2013/2346 Esas, 2013/3334 Karar sayılı ilamında “…6102 sayılı TTK’nun 818 nci maddesi yollamasıyla uyuşmazlığa uygulanması gereken aynı Yasa’nın 757 nci maddesinde zayi nedeniyle çek iptal davasının ödeme yeri veya hamilin yerleşim yeri mahkemesinde görülebileceği hükme bağlanmıştır… ”
İstanbul BAM 37. Hukuk Dairesi 2017/1596 Esas, 2017/1608 Karar sayılı ilamında “… Aynı Kanunun 757/1. maddesinde iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişinin, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebileceği, 759/1. maddesinde ise poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebileceği hususu düzenlenmiştir. Somut olayda; çekin ödeme yeri, muhatap bankanın bulunduğu … …’dır. Bu durumda uyuşmazlığın çözüm yeri … 5. Asliye Ticaret Mahkemesince görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.” şeklinde kararlar verilmiştir.
Bu itibarla, çek iptal davalarının yasal düzenleme gereği ancak ödeme (muhatap bankanın bulunduğu yer) veya hamilin yerleşim yeri mahkemesinden istenebileceği, bahse konu hükmün emredici nitelikte olduğu ve mahkemenin yetkisine ilişkin olarak kesin yetki kuralı niteliğinde olduğu konusunda duraksama yoktur.
Bilindiği üzere, yetkinin kesin olduğu hallerde mahkemenin yetkili olmaması (HMK m.114/1-ç) dava şartı niteliğinde olup, davanın her aşamasında hem taraflarca ileri sürülebileceği gibi Mahkemenin de bu hususu resen nazara alması zorunludur.
Somut olaya gelince; hamilin yerleşim yeri adresi hem dosyaya sunulan vekaletname içeriğinden hem de celp edilen mernis kayıtlarından da görüleceği üzere … / İstanbul’dur. Davaya konu çeklerin ödeme yeri ise muhatap bankanın bulunduğu yer olan (…) … / İstanbul adresidir. O halde, davacının davasını … Asliye Ticaret Mahkemelerinde açması gerektiği halde, davanın mahkememizde açılması nedeniyle mahkememizin yetkili olmadığı açıktır.
Açıklanan nedenlerle, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda (tarafların adalete mümkün olduğu ölçüde hızlı ulaşması ilkesi, esasen davanın hasımsız olması, yargıda hedef süre kriterleri, HMK’nın 30. maddesindeki usul ekonomisi ilkesi göz önünde bulundurularak) eldeki uyuşmazlık bakımından mahkememizin yetkisiz olması nedeniyle HMK 114/1-ç madde yollaması ve HMK 115/2 maddesi hükmü uyarınca davanın kesin yetki dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiş, dosyanın yetkili mahkeme olan hamilin yerleşim yeri … Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : (Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere);
1-Davanın mahkememizin yetkisiz olması nedeniyle HMK m.114/1-ç madde yollaması ve HMK m.115/2 hükmü uyarınca USULDEN REDDİNE,
2-HMK m.20 hükmüne göre kararın kesinleştiği tarihten itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde ve talep halinde dosyanın yetkili … (NÖBETÇİ) ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’ne gönderilmesine, iki haftalık yasal süre içinde talepte bulunulmadığı takdirde dosyanın re’sen ele alınarak davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin ihtarına,
3-Harç, yargılama gideri, vekalet ücretine ilişkin hususların yetkili mahkeme tarafından değerlendirilmesine,
Dair, davacının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf yasa yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu karar verildi.24/01/2022

Katip …
e-imza *

Hakim …
e-imza *