Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/473 Esas
KARAR NO : 2023/219
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/06/2022
KARAR TARİHİ : 15/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; …’nun işletmesi davacı tarafından yürütüldüğü, Davalı-Borçlu’ya ait … plakalı araçlar ile 22.03.2019-25.04.2019 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldıüı, İhlalli geçiş listesi ekte sunulduğu, geçiş ücretlerinin süresi içerisinde ödenmemesi üzerine Müvekkil Şirketçe; Davalı-borçlu aleyhine … 26. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile ödenmeyen geçiş ücretleri ve geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun 30/5 maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 katı tutarındaki gecikme cezası alacağının tahsili amacıyla icra takibi başlatıldığı ancak Davalı-Borçlu-, “yetkiye, borcun tamamına, ferilerine, işlemiş faize” itiraz etmiş, İlgili İcra Müdürlüğünce de söz konusu itirazın süresinde olması halinde takibin durdurulmasına karar verildiği, Davalı-borçlu in itirazları zaman kazanma amacı ile haksız ve kötüniyetle yapılmış olduğundan, Mezkur dava ikame edilmeden önce Davalı tarafça … 26. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ve borcun ödenmesine ilişkin arabuluculuk başvurusunda bulunulmuş ancak; anlaşmaya varılmadığı, davalı-borçluya ait … plakalı araçlarca, işletme hakkı Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket’e ait Otoyol’dan 22.03.2019-25.04.2019 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığı, davalı-borçluya ait araçların Otoyol’u kullandığı anlarda HGS/OGS hesapların müsait olmadığı, Takdir
edileceği üzere HGS/OGS hesabını müsait tutmak ve geçiş ücretini ödemeye yetecek bakiye bulundurmak Davalı-borçlu in sorumluluğunda olduğu, Davalı-borçlu … plakalı ticari kullanım niteliği bulunan araçları ile 22.03.2019-25.04.2019
tarihleri arasında mesleki ve ticari faaliyetini gerçekleştirdiği sırada, işletme hakkı Davacı-Alacaklı Müvekkil Şirket’e devredilen otoyoldaki serbest geçiş bölgelerinden ücret ödenmeksizin takibe konu edilen ihlalli geçişleri yaptığı, Davalı-borçlu hakkında … 26. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası ile başlatılan icra takibinde; 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un 2 nci maddesi uyarınca işlemiş ve işleyecek dönem için takip tarihinde yürürlükte olan %19,50 ticari faiz oranı- değişen oranlarda ve faiz oranlarındaki artıştan doğan her türlü hakkımız saklı tutularak talepte bulunduğu, açıklanan nedenler ve toplanacak deliller doğrultusunda, müvekkili şirketin fazlaya ilişkin ve başkaca tüm yasal talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davanın kabulü ile davalının … 26. İcra Müdürlüğü’nün … E Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline, avans faiz oranlarında yapılan değişiklikler uyarınca faizin değişen oranlarda kademeli olarak hesaplanmasıgerektiği göz önünde bulundurularak devamına, Davalı tarafça … 26. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına konu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere belirlenecek icra inkâr tazminatının davalıdan tahsili ile müvekkili şirkete ödenmesine; Yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap : Dava dilekçesi ve ekleri davalıya usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen davalı tarafından herhangi bir cevap dilekçesinin sunulmadığı görülmüştür.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
… 26. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı takip dosyası, … Arabuluculuk Bürosu’nun …Arabuluculuk dosyası, ihlalli geçişe konu araçların geçiş tarih itibariyle trafik tescil kayıtları, ihlalli geçişin yapıldığına dair geçiş dökümü, fotoğraflar, provizyon kayıtları, cari hesap kayıtları celp edilmiş incelenmiştir.
Dosya, SMMM Mali Müşavir bilirkişi …’a tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 29/12/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle ve sonuç olarak; “…Dosya kapsamı ve dosyaya sunulan CD incelendiğinde muhtelif plakalı araçlara ait tespit edilen dönem içindeki ihlali geçiş görüntülü kaydının ayrıca ihlali geçiş listesi ve sistem dökümünün (Provizyon Sorgularını İçeren Tablonun Bulunduğunu, kamera kayıtlarında da yer alan araç plaka görüntüleri ile
kayıtları ile ihlali geçiş nedeni ile dava konusu icra işlemi uygulanan araç plakaları ile aynı olduğu, Davalıya ait ; … plakalı ticari kullanım niteliği bulunan araçları ile 22.03.2019-25.04.2019 tarihleri arasında ödeme yapmadan geçiş yaptığını, bedeli ödenmeyen geçiş ücretlerinin bu ücretlere ait Asıl Alacak 7.245,00TL, İşlemiş Faiz 312,59TL, KDV,56,27 TL olmak üzere toplamda 7.613,86 TL olarak takip başlatmış ise de 25.06.2010 Tarihli ve 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30 uncu mad.’de “Bununla birlikte bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tar ihini izleyen 45 gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin 1 katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz Geçiş tarihini izleyen 45 günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş-çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte 4 katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az 15 gün önceden kısa msj, e-Posta ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.
Dosya içerisinde davalıya geçi ihlali geçiş ücretlerinin ödendiğine dair herhangi bir bilgi belgenin bulunmadığı buna göre davalı tarafından kaçak geçiş ile ilgili ödeme dekontu vb belge sunmadığı görülmekle 25.06.2010 tarihli ve Karayolları Genel Müd kanun maddesi göre Davalı Tarafından 45 gün içerisinde geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapıldığı, bu hususa göre davacı tarafın davalı tarafından 4 Kat ceza tutarında talep edebileceği ve tüm bu hususlar neticesinde davacının davalı yandan icra takip tarihi olan 15.08.2019 tarihi itibariyle; 7.613,86TL Tutarında bulunabileceği Sonuç ve kanaatine varılmıştır
…” şeklinde tespit edilmiştir. Denetime açık ve gerekçeli bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Dava, ticari hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Hemen belirtmek gerekir ki, davalı icra dosyasında ödeme emrine itiraz dilekçesi ile birlikte İstanbul İcra Müdürlüklerinin yetkisine itirazda bulunarak genel yetki kuralları uyarınca kendi yerleşim yeri icra müdürlüğü olan … İcra Müdürlüklerinin yetkili olduğunu belirtmiş ise de; taraflar arasında otoyol ve köprülerden bedeli karşılığında geçiş yapılmasına yönelik ticari hizmet sözleşmesinin bulunduğu, sözleşmelerden doğan davalarda özel yetki kuralları gereğince ifa yeri mahkemesinin de yetkili olduğu, İİK 50. madde atfı ve HMK 10. ile TBK 89. madde hükümleri uyarınca uyarınca sözleşmeden doğan alacağın para alacağı olması, para alacaklarının alacaklının yerleşim yerinde ifa edilmesi zorunluluğu karşısında davacı şirketin yerleşim yeri icra müdürlüğünün de somut olayda yetkili olduğu, bu bağlamda davacının yerleşim yeri (Sarıyer/İstanbul) Mahkememiz yargı çevresinde bulunduğu, öte yandan ihlalli geçişin yapıldığı gişelerin yani ticari hizmet sözleşmesinde ifa yerinin yine mahkememize yargı çevresi içinde olduğundan İstanbul İcra Müdürlüklerinin takip hukuku ve eldeki dava açısından Mahkememizin yetkili olduğu (Bakınız. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. H.D. 2020/1311 Esas, 2020/2033 Karar) anlaşılmakla, davalının yetki itirazları yerinde görülmemiş, davanın esasının incelenmesine geçilmiştir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirketin işletme hakkına sahip olduğu köprü ve otoyollardan davalıya ait araçların geçiş ücreti ödemeksizin kullanım yaptığı, davacının geçiş ücreti ve 6001 sayılı Kanundan kaynaklanan cezalarının tahsili amacıyla davalı hakkında icra takibi başlattığı, … 26. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında davalı borçlunun ödeme emrine itiraz ettiği, ödeme emrine itiraz dilekçesinde davacı şirkete herhangi bir borcunun olmadığı savunmasında bulunduğu görülmüştür.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30. maddesinde geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali hali düzenmiş, 1. Fıkrasında “Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin dört katı tutarında idarî para cezası verilir. (Ek cümleler: 1/7/2022-7417/53 md.) Bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere, ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde, idari para cezasının tebliğ edilip edilmediğine bakılmaksızın, geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin bir katının idari para cezası olarak ödenmesi halinde idari para cezası bir kat verilmiş sayılır ve bu ceza için ayrıca tebligat yapılmaz. Bu takdirde idari para cezasından 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan indirim hükmü uygulanmaz.”
3. fıkrasında “Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idarî para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idarî para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idarî para cezaları 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilâtın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Genel Müdürlük hesaplarına aktarılır.”,
5. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.(…) (Ek cümleler: 1/7/2022-7417/53 md.) Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.”,
6. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.”
7. fıkrasında “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirlenen on beş günlük süre beklenmez. (Ek cümle:23/7/2020-7252/9 md.) Ancak, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde idari para cezası tahsil edilmez.”
Geçiş ücreti ödemeksizin ihlalli geçiş yapılması halinde dört katı tutarında ceza uygulaması yapılmasının dayanağı bizatihi 6001 s. Kanundan kaynaklandığına göre, yasal düzenlemenin aksine mevcut cezanın hukuka aykırı olduğundan bahsedilemez. Geçiş ücreti ödemeksizin otoyol veya köprüyü kullanan davalının 15 günlük süre içinde ödeme yapması halinde herhangi bir cezaya maruz kalmayacağı da, yukarıda değinilen Kanunun emredici hükmüdür. Dolayıyla bu cezanın tahakkuk edilmesine engel olmak ve 15 günlük süre içinde geçiş ücretinin ödenmesi imkanına sahip olan davalının bu hak ve imkanı kullanmayarak kendisine ihbar yapılmadığını ileri sürmesi ve cezayı ödemekten kaçınmaya çalışması dürüstlük kuralına aykırılık teşkil etmektedir. O halde, süresi içinde ödeme yapmayan davalının asıl alacak tutarının dört katı tutarında olan ceza miktarından sorumlu olduğu ve ödemesi gerektiği konusunda duraksama bulunmamaktadır.
Dosyaya sunulan kamera görüntüleri, İGB geçiş listesi ve provizyon kayıtları uyarınca davalıya ait araçların köprü ve otoyollardan geçiş ücreti ödemeksizin ihlalli geçiş yaptığının sübuta erdiği, bu kapsamda davalıya ait araçların ödenmemiş ihlalli geçişin bulunduğu, Mali Müşavir bilirkişi vasıtasıyla yapılan incelemeler sonucunda araçların hesabında yeterli bakiye bulunmadığı, araçlarda otomatik ödeme talimatının söz konusu olmadığı, yeterli miktarda yükleme de yapılmadığınından ürünlerin kara listeye alındığı, on beş günlük provizyon süresince hesabın sürekli olarak kontrol edildiği ancak dava konusu geçişlerin hesap bakiyesi yeterli olmadığından tahsil edilemediği, nihayetinde dava konusu yol ve köprü ücretlerinin davalıdan tahsil edilemediği, davalının köprü ve otoyolu kullanmasına rağmen ödeme yapmadığı, ödemeye ilişkin ya da hesapta yeterli bakiye bulunduğu hususunda hiçbir delil sunmadığı, bu nedenle borcu bulunmadığına yönelik savunmalarının ispatlanamadığından yerinde görülmemiştir.
Öte yandan, ihlalli geçiş kayıtlarının provizyon sonuçlarıyla uyumlu olması, uzman bilirkişi tarafından düzenlenen 29/12/2022 tarihli raporun denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olması karşısında 29/12/2022 tarihli bilirkişi raporu içeriği de denetlenerek hükme esas alınmıştır.
Bilirkişi raporundaki hesaplamalara karşı esasen tarafların herhangi bir itirazı bulunmamaktadır.
Davacının icra takibinde geçiş ücreti ve ceza tutarı dışında işlemiş faiz ve KDV alacağı yönünden yapılan değerlendirmede, davalıya ait araçların çeşitli tarihlerde çok sayıda ihlalli geçiş yaptığı, ihlalli geçiş ücretlerinin 15 günlük süre içerisinde ödenmediği, yasa gereği davalının ihlalli geçişten itibaren 15 gün sonra temerrüde düştüğü, bu nedenle davacı vekilinin geçiş ücreti ve para cezası üzerinden işlemiş faiz talebinin yerinde olduğu, diğer taraftan 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 24. maddesinin (c) bendinde “Vade farkı, fiyat farkı, kur farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler” matraha dahil olan unsurlar olarak belirlenmiş olduğundan davacı vekilinin KDV alacağı isteminin de yerinde olduğundan (Ankara BAM 25. H.D. 2020/1150 E., 2022/1223 K.) davacının hem işlemiş faiz hem de KDV alacağı talep edebileceği nazara alınarak gerekçeli ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne, ayrıca dava konusu alacağın likit ve muayyen olduğu İİK 67. maddesindeki yasal koşullar oluştuğundan davacı lehine icra inkar tazminatına karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
Davanın KABULÜ ile;
1-Davalının … 26.İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı takip dosyasına yönelik yapmış olduğu İTİRAZIN İPTALİ ile; takibin kaldığı yerden aynı koşullar altında ve aynen DEVAMINA,
2-Alacağın likit ve muayyen olduğu anlaşılmakla hükmedilen asıl alacağın (7.613,86 TL) %20’si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Kabul edilen dava değeri (7.613,86 TL) üzerinden alınması gereken 520,10 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 91,96 TL’nin mahsubu ile eksik kalan bakiye 428,14 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yargılama nedeniyle yapılan 91,96 TL peşin harç, 140,25 TL posta ve tebligat masrafı, 1.200,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.432,21 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 13/2. maddesi uyarınca hükmedilecek vekalet ücretinin kabul edilen dava miktarını geçmemek koşulu ile belirlenen 7.613,86 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin davalıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
7-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, HMK 341/2.maddesi hükmü uyarınca miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 15/03/2023
Katip
¸e-imzalıdır
Hakim
¸e-imzalıdır