Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/382 Esas
KARAR NO : 2023/692

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/05/2022
KARAR TARİHİ : 20/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili aleyhine; … 2. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı icra takip dosyasıyla kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, başlatılan icra takibinin haksız ve hukuki mesnetten yoksun olduğunu, İcra takibine konu çek üzerindeki imzanın müvekkiline ait olmadığını, müvekkilinin davalıya borcu olmadığını, davaya konu çekin seri numarasının …, keşide tarihinin 01/02/2021, … … Şubesi, keşide yerinin … ve 291.000,00 TL bedelli olduğunu, icra takibine konu çek üzerindeki imzanın müvekkiline ait olmadığın, çek üzerindeki imza ile müvekkiline ait örnek imzalar karşılaştırıldığında imzalar arasında çıplak gözle bile tespit edilebilen farklılıkların görüleceğini, müvekkilinin gerçekte borçlu olmadığı icra takibine konu edilmiş geçersiz çek sebebiyle icrai işlemlere maruz kaldığını ve borçlu olmadığı bir bedeli ödemek riski ile karşı karşıya kaldığını, sahte ve geçersiz çek nedeniyle 291.000,00 TL borç altına sokulmak istendiğini, bu nedenlerle icra takibine konu edilen 291.000,00 TL bedelli çekteki imzanın davacı müvekkiline ait olmadığının, çekin geçersiz olduğunun ve davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, … 2. İcra Müdürlüğü’nün … Esas Sayılı icra takibinin iptaline, müvekkili aleyhine yapılan haksız icra takibi nedeni ile %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Cevap: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının icra takibine ilişkin … 14. İcra Hukuk Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosyası ile imzaya itiraz iddiası ile takibin iptalini talep ettiğini, devam eden yargılamada işbu davasından feragat ettiğini, imzaya itirazından feragat eden borçlunun bu hususu yeni bir dava konusu yapmasının mümkün olmadığını, davacının borçlu olmadığını iddia ettiği çekin müvekkili şirkete müşteri cirosu ile geldiğini, çekte keşideci olarak yer alan …’ın çeki … Ltd. Şti. lehine düzenlediğini, müvekkilinin ciro silsilesi uyarınca yetkili hamil olduğunu, çek aslı ve imza örnekleri incelendiğinde imzaların davacıya ait olup olmadığı hususunun ortaya çıkacağını, davacının duruşmada hazır edilerek imza örneklerinin alınmasını, davacı tarafından imza örneklerinin bulunduğu belgeleri temin edilmesinin sağlanmasını ve toplanan imza örnekleri ve belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmesini, müvekkilinin çeki ciro yolu ile teslim aldığını, müvekkilinin iyi niyetli meşru hamil olduğunu, çek bedelini talep etme hakkı bulunduğunu, düzgün ciro silsilesi ile yetkili hamil konumunda olan müvekkilinin çek bedelini talep etmek hakkı bulunmakta olduğunu, iyi niyetli üçüncü kişi konumunda olan müvekkiline karşı davacı tarafından imzasının sahteliği iddiasına dayanılarak menfi tespit davası açılmasının mümkün olmadığını, davacı tarafın imza inkarını kabul etmediklerini, Müvekkilinin iyi niyetli, yetkili hamil olduğu gözetilerek aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücreti hükmedilmesi mümkün olmadığını, kötü niyet tazminatına hükmedilmesinin de mümkün olmadığını, davanın usulden reddine, mahkeme aksi kanaatte ise esastan reddine ve davacı yanın alacağın % 20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, masraf ve vekâlet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
… 2. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyası, takibe dayanak çek aslı, karşılaştırmaya elverişli ıslak imzalı tüm belge asılları ve imza örnekleri celp edilmiş, incelenmiştir.
Dosya, Adli Tıp Kurumu Fiziki İnceleme İhtisas Dairesi Emekli Adli Belge İnceleme ve Sahtecilik Uzmanı Grafolog bilirkişi …, Adli Tıp Kurumu Fiziki İnceleme İhtisas Dairesi Emekli Adli Belge İnceleme ve Sahtecilik Uzmanı Grafolog bilirkişi … ve Adli Tıp ve Belge İnceleme Uzmanı bilirkişi …’dan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya sunulan 04/05/2023 tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle ve sonuç olarak; “… İnceleme konusu, … A.Ş.- … Şubesine ait, keşidecisi …, keşide yeri İstanbul, keşide tarihi 01.02.2021 olan, “ 291,000-İkiyüzdoksanbirbin TL” tutarlı … seri nolu çekte bulunan keşide imzası ile …’a ait mevcut mukayese imzaları arasında ; tersim biçimi, işteklik derecesi, alışkanlıklar, istif, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından da farklılıklar saptandığından söz konusu keşide imzasının mevcut mukayese imzalarına kıyasla …’IN ELİ ÜRÜNÜ OLMADIĞI kanaatimizi bildirir rapordur …” şeklinde tespit edilmiştir. Denetime açık ve gerekçeli bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun tebliğ edilmiştir.
Dava, icra takibinden sonra açılan kambiyo evrakı olan takibe konu çekteki imza inkarı / sahtelik hukuksal sebebine dayalı menfi tespit istemine ilişkindir.
… 2. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyası incelendiğinde; takip alacaklısının davalı … Ltd. Şti, takip borçlularının ise davacı … ile dava dışı… A.Ş. ve … olduğu, kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla başlatılan icra takibinde toplam 299.813,71 TL alacak üzerinden icra takibine girişildiği görülmüştür.
İcra takibe dayanak belgenin …. A.Ş. … Şubesine ait, … seri numaralı, 01/02/2021 keşide tarihli ve 291.000,00 TL bedelli çek olduğu anlaşılmıştır.
İcra takibine dayanak çekte, davacı …’ın keşideci / düzenleyen, davalı … Ltd. Şti.’nin hamil olduğu tespit edilmiştir.
Davacı, dava konusu çekteki keşideci imzasının kendisine ait olmadığını iddia ederek menfi tespit isteminde bulunmuştur. Davalı taraf keşideci imzasını davacı imzasına benzediğini, ayrıca iyi niyetli ve meşru hamil olduğundan imza inkarına yönelik sahtelik definin kendisine karşı ileri sürülemeyeceğini savunmuştur.
Davacı tarafından icra takibine ilişkin olarak … 14. İcra Hukuk Mahkemesinin …E. sayılı dosyasında imzaya itiraz davasının açıldığı, davacının davasından feragat etmesi sebebiyle işbu davanın reddine karar verildiği görülmüştür. Hemen belirtmek gerekir ki, davalının cevap dilekçesinin aksine davacı taraf imzaya itirazından vazgeçmemiş, imzasını açıkça kabul etmemiş, yalnızca takibin iptali davasından feragat etmiştir. Bu halde, mevcut feragatın takip hukuku anlamında hukuken sonuç doğuracağı aşikardır. Başka bir anlatımla, davacının maddi hukuk anlamında belgenin kendisine karşı (çeke ilişkin) menfi tespit davası açmasına yasal bir engel yoktur. Davacı, maddi hukuk kapsamında çeke yönelik imza inkarında bulunabilir, genel mahkemelerde pekala menfi tespit davası açabilir. Bu nedenle, imzaya itiraz davasından takip hukuku kapsamında feragat edilmesinin, eldeki menfi tespit davasına etkisi bulunmadığından davalının davanın konusuz kaldığına yönelik beyanları ve davanın inceleme yapılmaksızın reddine karar verilmesi istemi isabetli görülmemiştir.
Uyuşmazlığın temeli, çekte inkar edilen keşideci imzasının davacıya ait olup olmadığı, imzanın davacıya ait olmaması halinde sahteliğe dayalı bu definin davalı hamile karşı ileri sürülüp sürülemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
İhtilafın çözümlenmesi amacıyla gerekli tüm araştırmalar yapılmış, bu kapsamda Mahkememizce çek aslı getirtilmiş, davacının karşılaştırmaya elverişli tüm ıslak imzalı belge asılları toplanmış, ayrıca davacının bol sayıda imza örnekleri alınmış, akabinde çek üzerinde adli tıp, belge inceleme uzmanı ve grafolog bilirkişilerden oluşan uzman bilirkişi kurulu vasıtasıyla imza incelemesi yapılmıştır.
Yapılan incelemede 04/05/2023 tarihli bilirkişi kurulu raporu ile çekteki keşideci imzasının davacı …’ın eli ürünü olmadığı / imzanın davacıya ait olmadığı belirlenmiştir.
Öte yandan; davalı hamilin davacı keşideci hakkında karşılıksız çek keşide etmek suçundan yaptığı şikayet sonucunda açılan … 1. İcra Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında davacının aynı şekilde çekteki imzayı inkar etmesi sebebiyle yapılan incelemede; farklı bir grafolog bilirkişi tarafından dahi (Grafolog bilirkişi … 02/07/2022 tarihli imza incelemesi raporu) çekteki keşideci imzasının davacıya ait olmadığı tespit edilmiştir.
Böylece; davaya konu çekin davacı tarafından düzenlenmemesi / imzanın davacıya ait olmaması sebebiyle davacının dava konusu çekten ve icra takibine konu borçtan herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
Bu aşamada belirtmek gerekir ki, davalı vekili bilirkişi raporuna karşı itirazda bulunarak yeniden inceleme yapılmasını talep etmiş ise de; rapor içeriğinde yapılan incelemenin ve tartışmanın ayrıntılı olduğu, mukayeseye esas alınan belgelerde tanzim tarihinden önceki belgelerin bulunduğu, imzaların tablolar halinde tüm dönemler karşılaştırılarak kapsamlı şekilde gösterildiği, hatta harf bazında detaylı kaligrafik inceleme dahi yapıldığı, hasılı alanında uzman bilirkişi kurulu raporunun gerekçeli, ayrıntılı ve denetime elverişli olduğu anlaşılmakla yeniden rapor alınması talebinin / itirazların reddine karar verilmiştir.
Davaya konu çekteki sahte imzanın hukuksal nitelendirmesine gelince; bilindiği üzere sahtelik def’i, senet metninden anlaşılan mutlak def’ilerden olduğundan iyiniyetli olsa dahi herkese / hamile karşı ileri sürülebilir. (Yargıtay 19.HD. 2013/18072E. 2014/1981K; Yargıtay 19.HD. 2015/9524E., 2016/526K.).
Yapılan açıklamalar karşısında; icra takibine ve eldeki davaya konu çekteki keşideci imzasının davacı …’a ait olmaması sebebiyle davanın kabulüne, davacının hem icra takibi hem de icra takibine dayanak teşkil eden çek sebebiyle ayrı ayrı davalıya borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiştir.
Davacının kötü niyet tazminatı istemi bakımından yapılan değerlendirmede; dava konusu çekte davalı hamilin cirosundan önce dava dışı lehtar ve cirantalara ait ciroların bulunduğu, dolayısıyla davalı hamilin kendisinden önceki cirolar sebebiyle senetteki imza sahteliğini bilmesinin mümkün olmadığı, zira davalının dava konusu çeki davacı keşideci dışında üçüncü kişilerden ciro yoluyla iktisap ettiği, bu nedenle icra takibinde kötü niyetli olduğu açıkça davacı tarafından ispat edilemediğinden 2004 s. İİK 72/5. maddesindeki tazminata yönelik yasal koşulların oluşmaması sebebiyle davacının kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
Davanın KABULÜ ile;
1-… 2.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası ile işbu icra takibine temel teşkil eden … A.Ş., … Şubesine ait,… seri numaralı, 01/02/2021 keşide tarihli ve 291.000,00 TL bedelli çek nedeniyle ayrı ayrı davacının davalıya BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
2-Davacının kötü niyet tazminatı talebinin yasal koşulların oluşmaması sebebiyle REDDİNE,
3-Kabul edilen dava değeri (299.813,71 TL) üzerinden alınması gereken 20.480,27 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 4.969,56 TL ile 151,50 TL tamamlama harcının mahsubu ile eksik kalan bakiye 15.359,21 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yargılama nedeniyle yapılan 4.969,56 TL peşin harç, 151,50 TL tamamlama harcı, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti ve 647,50 TL posta ve tebligat masrafı olmak üzere toplam 8.768,56 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen dava değeri (299.813,71 TL) üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1. maddesi uyarınca belirlenen 44.973,91 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan anacak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 20/09/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır