Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
ASLİYE 2.TİCARET MAHKEMESİ

DOSYA NO : 2022/242
KARAR NO : 2023/684

DAVA : İTİRAZIN İPTALİ (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/03/2022
KARAR TARİHİ : 18/09/2023

Yukarıda açık kimliği yazılı taraflar arasında görülen İTİRAZIN İPTALİ davasının mahkememizde yapılan yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … işletmesinin müvekkil şirket tarafından yürütüldüğünü, davalı- Borçlu’ya ait … plakalı araç ile 01.02.2017-13.07.2018 tarihleri arasında birden fazla kez (5 kez) ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yapıldığını, geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerine, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 7. Fıkrası gereğince, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilme imkânı verildiğini, bu süre içerisinde ödenme yapılmaması üzerine, … 7. İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası üzerinden alacağının tahsili amacıyla icra takibi başlatıldığını, davalının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun bir şekildeborca itiraz ettiğini, takibin durduğunu, arabuluculuk başvurularının olumsuz sonuçlandığını belirterek itirazının iptali ile takibin devamına, davalının itirazının kötü niyetli ve alacağın likit olması sebebiyle asgari % 20 oranında icra inkâr ve kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevabında; mahkemenin görevsiz olduğunu, Tüketici Mahkemelerinin görevli olduğunu, mahkemenin yetkisiz olduğunu, müvekkilinin ikametgahının bulunduğu … Mahkemelerinin yetkili olduğunu, davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmadığını, müvekkilinin maliki olduğu … plaka sayılı araç ve ona bağlı … plaka sayılı dorseye ait OGS (Otomatik Geçiş Sistemi) hesaplarında düzenli olarak para bulundurulduğunu, OGS ödemelerinin … Bankası nezdindeki kredi kartından otomatik ödemeye bağlı olduğunu, otomatik olarak tahsil edildiğini, yeterli bakiyeyi bulundurulmasına rağmen, ücret tahsil edilememesinin kusurunun müvekkile yükletilemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME:
Dava; ticari hizmet satım ilişkisine dayalı borcun (Otoyol Geçiş Ücretleri) ödenmemesi üzerine alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
İtirazın iptali davalarının 2004 sayılı İİK’nın 67/1. fıkrası gereğince Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir.
Davacının … 7. İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile 01/11/2017 tarihinde, davalı aleyhine, 4.464,90.-TL asıl alacak, 283,13.-TL işlemiş faiz, 50,96.-TL KDV olmak üzere toplam 4.798,99.-TL alacak üzerinden ilamsız icra takibi başlattığı, (…) ödeme emrinin borçlu/davalıya 22/11/2017 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun 27/11/2017 tarihinde hiçbir borcu olmadığını, borcun tamamına ve faize itiraz ettiğini belirterek takibi durdurduğu, itiraz dilekçesinin davacı/alacaklı vekiline tebliğ edildiğine dair belgeye rastlanmadığı, davacının da 30/03/2022 tarihinde 1 yıllık yasal hak düşürücü süre içinde 2.183,45.-TL üzerinden huzurdaki itirazın iptali davası açtığı kabul edilmiştir. Bu nedenle davalının hak düşürücü süre yönündeki itirazları kabul edilmemiştir.
Taraflar tacir olduğundan davalı vekilinin görev itirazı yerinde görülmemiştir.
Davalı taraf mahkememizin yetkisine itiraz etmiştir. TBK.nun İfa yeri başlıklı 89.maddesi gereğince; Borcun ifa yeri, tarafların açık veya örtülü iradelerine göre belirlenir. Aksine bir anlaşma yoksa, aşağıdaki hükümler uygulanır; para borçları, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde ifa edilir, hükmü gereğince, davacının ikamet adresi … olması karşısında mahkememizin yetkili olduğu kabul edilmiş, itiraz yerinde görülmemiştir.
Taraflar arasında ticari ilişkinin varlığı tartışma konusu değildir. Söz konusu otoyolun davalıya ait araç ile kullanıldığı hususu taraflar arasında çekişmeli değildir.
Çözümlenmesi gereken sorun, davalının OGS hesaplarında, bağlı kredi kartında para bulundurmasına rağmen ücretlerin buradan tahsil edilememesinin sorumluluğunun davalıya yüklenip yüklenemeyeceği, davacının alacağının bulunup bulunmadığı, var ise miktarının ne olduğu noktasında toplanmaktadır.
Tarafların iddia ve savunmaları, dosyaya sundukları deliller, icra dosyası ile tüm dosya kapsamı ile beraber alınan bilirkişi raporları ve yapılan yargılama sonunda;
Davacının 3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre … hakkı sahibidir. İşletme hakkı sahibi davacı şirketin sorumluluğundaki, köprü ve otoyollardan geçişlerin, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30.maddesinin 5.fıkrası kapsamında ücretlendirildiği ve aynı düzenleme kapsamında ücret ödemeksizin yapılan geçişlerde; 25.05.2018 tarih ve 30431 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7144 Sayılı Kanunun 18.maddesi ile 6001 Sayılı Kanunun 30.maddesinin 1. ve 5. fıkralarında yer alan “on” ibareleri “dört” şeklinde değiştirildiği, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30. maddesinin 7. fikrasının “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz” hükmünü haiz olduğu, anılan madde gereği otoyol ve köprüden çıkış yapılan tarihi izleyen 15 gün içinde ödeme yapılması durumunda, 6001 sayılı Kanunun 30.maddesinin 7. fıkrasına göre ceza uygulaması yapılmadığı, ceza uygulama süresinin 15 günlük süre hitamında başlatıldığı anlaşılmaktır.
Bilirkişi raporunda da işaret edildiği üzere; Davacının işletme hakkına sahip olduğu, …, tarihleri arasında ücret ödemeksizin geçişler yaptığı belirtilen … plakalı aracın, 04.06.2015 tarihinden itibaren davalı … adına kayıtlı olduğu tescil bilgilerinden anlaşılmıştır.
Davacı şirketin 4046, 3465 ve 3996 sayılı Kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı ve 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30/5.maddesi kapsamında ücretlendirilen Karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araçlar için, 6001 sayılı Kanunun 30/7.maddesinin ihlalli geçiş tarihini izleyen 15 günlük sürede ceza uygulaması yapılmadığı, ancak 15 günlük süre hitamında, geçiş ücretleri ile gecikme ceza tutarının, 25.0S.2018 tarihinde yürürlüğe giren 7144 sayılı Kanunun 18. inci maddesi ile 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30/5.maddesinde yapılan değişiklik nedeniyle, 10 katından 4 katına indirildiği ve dolayısıyla da davacının, ödenmeyen geçiş ücretlerinden dolayı izah edilen mevzuattan kaynaklanan 4 kat ceza talep etme hakkı bulunduğu ve hesaplamanın bu şekilde yapıldığı anlaşılmıştır.
Davalıya ait … Plakalı aracın 01.02.2017-13.07.2017 tarihleri arasında ihalli 5 adet geçişi bulunduğu, geçiş ücretinin 405,90.-TL x 4 katı idari para cezası 1.623,60.-TL olmak üzere toplam borcun 2.029,50.-TL olduğu, 130,47.-TL ticari faiz, 23,48.-TL Faize uygulanan KDV olmak üzere 153,95.-TL eklenerek 2.183,45.-TL talep edildiği, dava değerinin de bu miktar olduğu bilirkişice hesaplanarak bulunmuştur.
Rapora davalı tarafından itiraz edilmiş, ek rapor alınmıştır.
08.05.2023 tarihli ek raporda; davalının itiraz dilekçesinde belirttiği ödemelere rastlanmadığı belirtilerek kök rapordaki tespit ve görüşlerde ısrar edilmiştir.
Bilirkişinin bu tespitine itibar etmemek için bir neden olmadığı gibi yapılan hesaplamada da bir yanlışlık görülmediğinden mahkememizce de kabul edilerek hükme esas alınmıştır. Yine davalı vekilinin diğer itirazları da mahkememizin hukuki bilgisi ve yorumu ile çözümlenebilecek nitelikte olduğu, bilirkişinin yorumu ile çözüme kavuşturulamayacağı düşünüldüğünden yeni bir rapor aldırılmasına yönelik itirazlar kabul edilmemiştir. Bu itirazlara ilişkin mahkememizin hukuki yorum ve görüşü aşağıda belirtilmiştir.
Davalının kusurunun bulunmadığı yönündeki savunmaları açısından ise; Bilindiği üzere, araçta hem OGS hem de HGS bulunmasına rağmen hesapta para bulunsa bile OGS/HGS hesabı bulunan bankadan veya PTT şubesinden olumlu cevap gelmemesi halinde gişede bulunan görevliye nakit veya kredi kartı ile ödeme yapılabilmektedir. Ancak çoğu zaman bu durum fark edilememektedir. Hesabında veya kartında bakiyesi olduğundan emin olan kişiler, ücretin çekildiği düşüncesi ve rahatlığı ile cezalı duruma düşebilmektedirler.
Davacı şirketin internet sitesinin incelenmesinde bilirkişinin de tespit ettiği üzere, davacı şirkete … internet adresinden ulaşılabilmektedir. Sitede, bütün uyarcı bilgilendirmelerin yapıldığı ve ihlalli sorgulamaların, plaka, vergi numarası ve TCKN numaraları üzerinden yapılabildiği, ihlalli geçiş varsa öğrenilebildiği, ve online ödeme yapılabildiği görülmektedir.
Davalı tacirdir. TTK.nun 18/2.maddesi gereğince, her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir. Teknik nedenlerden dolayı HGS veya OGS bakiyelerinin müsait olmamasına rağmen davacı işletmenin geçiş ücretlerini tahsil edememesinin sorumluluğu davacıya yüklenemez. Zira davalı taraf bu ödeme sistemine ilişkin hizmeti bankadan ve PTT’den almaktadır. Bu hizmetin verilmesindeki aksamaların sorumluluğu da davacıya ait değildir. Zira davalı taraf bu ödeme sistemine ilişkin veri hizmetini bankadan ve PTT’den almaktadır. Davalı ile söz konusu kurumlar anlaşma yapmaktadırlar ancak bu veriler davacı kuruma sağlıklı iletilememektedir. Veya geçiş anında davacı sistemlerinde bir aksaklık bu veri akışını bir an için engellemektedir. Veya o an yaşanan fiziki nedenler veri aktarımını engellemiştir. Örnekleri çoğaltmak mümkündür. Ancak bu hizmetin verilmesindeki aksamalar davacıya yüklenemez. Davacının tamamen kendine ait bir ödeme sistemi bulunmamaktadır. Ödemeleri HGS/OGS sistemlerinden almaktadır. Sistem izin verirse geçiş ücretini almakta, izin vermez ise alamamaktadır. Burada tam olarak bir inisiyatifi olduğu söylenemez. Kaldı ki basiretli bir tacir gibi davranması gereken davalının belirli periyotlarla davacının internet sitesinden geçiş ücretlerinin ödenip ödenmediğini kontrol ederek cezalı duruma düşmeme imkanı vardır. Bu ihmalin sorumluluğu da davacıya yüklenemez. Yasal düzenlemelerde geçişlere ilişkin hizmet bedelinin takibi sürecinin yükümlülüğünün davacı şirkete yüklenmediği, bu yönde bir ihtarname, bildirim, SMS veya elektronik yollarla bildirim vb. yükümlülüğü yüklenmemiştir. Hizmet alan kişilerin bu yöndeki şikayetleri bilindiğinden, otoyol işleticisi şirketlerin ödeme sürecine ilişkin otoyolda levhalar koymak suretiyle yolcuları bilgilendirmeye çalıştığı bilinmektedir. Bu nedenle yasal düzenlemeler karşısında otoyol geçiş hizmeti alanların (en azından tacirlerin) bu süreci kendilerinin takip etmesi gerekmektedir.
Davalı vekilinin bilirkişi raporuna karşı verdiği itiraz dilekçesinde de 10.02.2017, 11.02.2017, 13.02.2017, 04.03.2017, 04.03.2017 (üç adet geçiş), 19.02.2017 (2 adet geçiş) ücretlerinin otomatik olarak kesildiğini, ihlalli geçiş iddiasının kötü niyetli olduğunu belirterek ek rapor alınmasını talep etmiş ise de; … Bankasının 28.10.2022 tarih ve 51548 sayılı yazılarına ekli geçiş bilgilerinin bulunduğu hesap hareketlerinin incelenmesinde davalıya ait OGS nin bazı geçişlerde provizyon verdiği, ancak 12.07.2017 tarihinden itibaren bir hareketin olmadığı, yine yapılan tetkiklerde davacı tarafından dosyaya sunulan ihlalli geçişlerde bu OGS nin provizyon vermediği bilirkişi tarafından tespit edildiği gibi, mahkememizce de hesap hareketlerinin en son 12.07.2017 tarihinde saat 09:59:21’de … geçiş işlemine ilişkin provizyon kaydının bulunduğu görülmüştür. Bilirkişi incelemesinde de zaten ihlalli geçiş kapsamında kalan tarihler (16.02.2017, 06.03.2017, 14.03.2017, (iki adet) 28.07.2017) ile davalı vekilinin yukarıda bahsettiği tarihler arasında hiç bir ilgi bulunmadığı anlaşıldığından dava ve usul ekonomisi gereği ek rapor almaya gerek duyulmamış, itirazlar reddedilmiştir.
Takibe konu alacak likit (belirlenebilir) olduğundan alacak miktarı üzerinden davalının haksız itirazı nedeniyle takdiren % 20 oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
Davanın KABULÜNE,
1-Davacının … 7. İcra Müdürlügünün … sayılı dosyası ile davalı/borçlu aleyhine başlattığı icra takibine İTİRAZIN İPTALİNE,
Takibin 2.029,50-TL asıl alacak, 130,47-TL işlemiş faiz, 23,48-TL KDV olmak üzere toplam 2.183,45-TL üzerinden takip tarihindeki koşullarla DEVAMINA,
Asıl alacağa takip tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine ilişkin Kanunun 2. Maddesine göre takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi UYGULANMASINA,
İcra takibine yapılan itiraz haksız olduğundan ve likit (belirlenebilir) hüküm altına alınan alacak (2.183,45-TL) üzerinden % 20 hesabıyla 436,69-TL İcra inkar tazminatının davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
2-Alınması gereken karar ve ilam harcı 269,85-TL olup, peşin alınan 80,70-TL harcın mahsubu ile bakiye 189,15-TL harcın DAVALIDAN TAHSİLİYLE HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat masrafı 252,00-TL, bilirkişi ücreti 2.000,00-TL-TL’den oluşan 2.252,00-TL yargılama gideri ile 80,70-TL başvuru harcı, 80,70-TL peşin harç toplamı 2.413,4‬0-TL yargılama giderinin DAVALIDAN TAHSİLİYLE DAVACI TARAFA VERİLMESİNE,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 2.183,45-TL vekalet ücretinin DAVALIDAN TAHSİLİYLE DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde DAVACIYA İADESİNE,
6-Dava şartı arabuluculuk sürecinde Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin, davada haksız çıkan davalıdan 6183 sayılı Kanuna göre tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, HMK m.341/2 hükmü gereği miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.18/09/2023

KATİP

HAKİM