Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/735
KARAR NO : 2022/583

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/11/2021
KARAR TARİHİ : 22/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan istirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; finansal kiralama sözleşmesine konu ve mülkiyeti müvekkiline ait malların davalıya finansal kiralama yolu ile kiralandığını, davalıya sözleşme içinde yer alan teslim tesellüm belgeleri, faturalar ile teslim edildiğini, sözleşme gereğince ödenmesi gereken kira borçlarının vadesinde ödenmediğini, noter yoluyla ihtarnamenin keşide olunduğunu, borç bakiyesinin 60 gün içerisinde ödenmesini, sözleşmenin feshedileceğinin ihtar edildiğini, finansal kiralama sözleşmesinin müvekkil şirketçe haklı nedenle fesih edildiğini, hatta müvekkil lehine ihtiyati tedbir kararı verildiğini, bu çerçevede dava konusu olan malların davalıya aynen teslimine , aynen teslimde imkansızlık oluştuğu taktirde imkansızlığın oluştuğu tarihten itibaren işleyecek akdi faizi ile birlikte ekipman değerinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalının vekili cevap dilekçesi ile; dava konusu olan finansal kiralama sözleşmesinden kaynaklı herhangi bir belgenin mevcut olmadığını, keşide edilen noter ihtarına itiraz olunduğunu, müvekkilinin haksız zilyet olmadığını, iade ve teslim için borcun muaccel olmadığını, iade şartlarının oluşmadığını, bu nedenle davanın red olunmasını savunmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının dayandığı faturalar, dayanak belgeler özellikle ihtarnamenin içeriği, değişik iş dosyası da dikkate alındığında ihtarnamenin borçlulara tebliğ durumu, tanınan ödeme süresi ve buna dair dayanak belgeler, sözleşme hükümleri ve düzenlemeler ve yine inceleme gününe kadar davalını sunacağı kayıt içerikleri karşısında sözleşmenin feshi ile malın iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
Dayanılan sözleşme içeriğine göre taraflar arasında finansal kiralamaya dair akdi ilişki bulunduğu, sözleşmenin yapıldığı, dosyanın taraflarının adı geçen sözleşmenin tarafları konumunda bulunduğu, malın iadesi için tedbiren talepte bulunduğu, taraflar arasındaki varlığı tartışmasız sözleşme hükümlerine göre davacı şirketin defter ve kayıtlarının “münhasır delil niteliğinin” olduğu tartışmasızdır.
Dava konusunun değerinin Yargıtay uygulaması gereği KDV dahil piyasa rayiç değeri yargılama sırasında 1.652.000,00 TL olarak tespit edilmiş, bu çerçevede nisbi harca ilişkin eksiklik tam olarak giderilmiş, bu suretle yargılamaya devam olunmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu hükümlerinden doğmaktadır. (04/03/2021 tarihli ve 7292 sayılı Kanununun 20.maddesinde bu Kanununun 1.maddesinde yer alan “ve finansman” ibaresi, “finansman ve tasarruf finansman” şeklinde ve 4.fıkrada yer alan “ve finansman” ibaresi, “finansman şirketleri ve tasarruf finansman” şeklinde değiştirilmiş, bu suretle Kanunun yeni adı ise Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu olarak değişmiştir.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu’nun düzenlemesine göre; “Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir(madde 24/1). Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir(Madde 31/1). Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir(Madde 32/1). Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile 30 uncu maddenin ikinci fıkrası uyarınca kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın üçüncü kişilere satılması hâlinde sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir. Sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça iade edilen malın satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından yüksek olması durumunda aradaki fark kiralayan tarafından kiracıya ödenir. İade alınan malın üçüncü kişilere finansal kiralama yöntemiyle kiralanması hâlinde de aynı esaslar uygulanır(Madde 33/1). 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu 13/02/2012 tarihi itibariyle yürürlükten kalkmıştır(Madde 52/1). Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenen finansal kiralama sözleşmeleri için bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 3226 sayılı Kanunun süreye ilişkin hükümlerinin uygulanmasına devam olunur(Geçici Madde 4/1).”
13/12/2012 tarihi itibariyle 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu yürürlüğe girmiş olup uyuşmazlığa esas sözleşme bu tarihten sonra düzenlendiğinden yukarıda açıklanan kanun hükümlerinin uygulanması gerekir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konuları ile ilgili yapılan bilirkişi kurulu incelemesi sonucunda davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarında ihtarnameye konu borç miktarının davacı aleyhine ve davalı lehine olacak şekilde eksiksiz ve vadelerinde ödendiğine dair herhangi bir kaydın mevcut olmadığı, bu yönde davacı aleyhine somutlaştırılmış bir vakıa ve delilin mevcut olmadığı,davalı-kiracının taraflar arasında imzalanmış bulunan finansal kredi sözleşme ve ekindeki ödeme planlarına uygun bir şekilde taksitlerini eksiksiz ve vadelerinde ödeyemediği, 6361 sayılı Yasanın 31.maddesi ile belirlenen “Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.”koşulunun gerçekleştiği, ayrıca finansal kredi sözleşmesi uyarınca muacceliyetin gerçekleştiği, davacı-kiralayan şirketin keşide ettiği ihtarname ile talep edilen tutarın ihtarname ile verilen 60 günlük süre içinde ödenmediği, 60 günlük sürenin dolduğu, ödemenin gerçekleşmediği, bu suretle temerrüdün oluştuğu, 6361 sayılı Yasanın 32.maddesinin;“Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir.”şeklinde olduğu, sözleşme hükümleri uyarınca,sözleşmenin feshi halinde kiralananın,tüm sökme,nakliye, nakliye sigortası,taşıma ve yükleme masrafları kiracıya ait olmak üzere kiracı tarafından kiralayana iade ve teslim edilmesi gerektiği,ihtarname ile verilen 60  günlük  ödeme  süresi  içinde finansal kiralama işleminden kaynaklanan borcun ödenmemiş olması nedeniyle mal iade koşullarının gerçekleşmiş olduğu, ihtarname ile verilen sürenin dahi dolmuş olduğu, ödeme süresi içinde bu suretle ödemenin yapılmamış olduğu açıktır.
Öncelikle belirtmek gerekir ki akdin varlığına ve akde konu olan malın teslimine dair belgelerde davalıya atfedilen yazılı sözleşme ile malın teslimine dair belgelerdeki davalıya atfedilen kaşe ve imzaların varlığına yönelik inkar mevcut değildir. Bir başka deyişle bu konulara ilişkin vakıa ve deliller tartışma konusu değildir. Buna göre fesih ve iade koşullarının tartışılması gerekir.
Dayanak belgeler ve rapor içeriği dikkate alındığında davalının birbirini takip eden vadelerle ödemelerini tam ve eksiksiz olarak zamanında yapmadığı,davalının ödemeye dair sunmuş olduğu başkaca belgenin de olmadığı,ödemelerin hangi sözleşme,hangi ürün ve hangi dönem ödemeleri ile ilgili olduğuna dair açık ve denetime elverişli bir açıklamanın da bulunmadığı,bu nedenle davalının mevcut beyanlarının davalı aleyhine oluşan hukuki durumu ortadan kaldırmaktan uzak olduğu,raporun da bu açıdan gerekçeli ve denetime elverişli olduğu sonucuna varılmıştır.
Kaldı ki Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2014/12525E. 2014/17509K.sayılı kararında benimsendiği üzere davalı şirketin ticari defterlerinin incelenmemesi hususunun bozma nedeni yapılmamış olması, esasen uyuşmazlığın niteliği itibariyle finansal kiralama sözleşmelerindeki delil sözleşmesi içeriği dikkate alındığında davalı şirketin ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılmasına yer olmadığına dair ara karar dahi oluşturulmuştur.
Hal böyle olunca 6361 sayılı Kanunun m.30/f.1 ve m.31/f.1 hükümlerine göre sözleşmede öngörülen sürenin dolduğu, sözleşmenin ihlali karşısında m.32 ve m.33 hükümleri gereği davalı kiracının finansal kiralama konusu malları,davacı kiralayana derhal geri vermekle yükümlü olduğu, davalının kira borcunu bir yıl içinde ve birbirini takip eden vadelerle düzenli şekilde ödemediğinin münhasır delil niteliğindeki davacı defter ve kayıtları ile anlaşıldığı,6361 sayılı Kanunun m.31/f.1 hükmünün koşullarının oluştuğu, buna mukabil davalının finansal kiralama bedelini ödemiş olduğunu HMK m.200 vd. hükümleri çerçevesinde açık,kesin ve belirli belgeler ile ispatlayamadığı,adı geçen sözleşme gereği davalı kiracının dava konusu malları kiralayana iade ve teslim etme yükümlülüğünü de yerine getirmediği,esasen davacının dahi bu konularda ikrarının bulunmadığı gibi bilakis inkarının mevcut olduğu, bu nedenle sözleşmesinin haklı olarak feshedildiği sonucuna varılmıştır.
Öte yandan 6361sayılı Kanunun m.33/f.4 hükmü gözetildiğinde kiracıya gönderilecek ihtarname tebliğ olmasa dahi İİK m.68/b hükmü gereği davacı aleyhine sonuç doğurması mümkün değildir.
Yapılan açıklamalar karşısında davacının davasının aynen kabulüne, “…ŞTİ. FİRMASININ 22.05.2017 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN “2 ADET, 2016 MODEL,… MENŞEİLİ, … TİPLİ, SERİ NO.SU:… OLAN CNC TORNA TEZGAHI (KAYAR OTOMAT) VE TÜM AKSESUARLARI; …LTD.ŞTİ. FİRMASININ 22.05.2017 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN 2 ADET, 2016 MODEL, … MENŞEİLİ, … TİPLİ, SERİ NO.SU:…- … OLAN ÇUBUK SÜRÜCÜ SİSTEMİ VE TÜM AKSESUARLARI;
2 ADET, 2017 MODEL, …00 TİPLİ, …CANLI TAKIM; 2 ADET, 2017 MODEL, … TİPLİ, … CANLI TAKIM; “… FİRMASININ 14.07.2016 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN “1 ADET, 2016 MODEL, … MARKA, … MENŞEİLİ, … NO:… TİPLİ, … SERİ NUMARALI, YATAY KATMANLI TEL BOBİNİ SARMA MAKİNESİ VE TÜM AKSESUARLARI; “…TİC. LTD ŞTİ FİRMASININ 30.05.2016 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN “1 ADET, 2016 MODEL, …, … TİPLİ, … SERİ NUMARALI … SARIM MAKİNASI VE TÜM AKSESUARLARI; “… A.Ş. FİRMASININ 09.05.2016 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN “1 ADET, 2016 MODEL, … MARKA,…TORK VE AÇI DUYARGALI ELEKTRİKLİ SIKICI TİPLİ, 3 VİDALAYICI YÜK AYIRICI SIKMAMAKİNESİ VE TÜM AKSESUARLARI; “…LTD.ŞTİ. FİRMASININ 05.05.2016 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN “1 ADET, 2016 MODEL, …MARKA, 36 KV YÜK AYIRICISI KALIBI VE TÜM AKSESUARLARI; “….ŞTİ. FİRMASININ 16.05.2016 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN “1 ADET, 2016 MODEL, … MARKA, … TİPLİ, 3 EKSEN KARTEZYEN SAPLAMAKAYNAK SİSTEMİ (1250X1500 MM NET KULLANIM KARTEZEYE AÇILIMI) VE TÜM AKSESUARLARIN tüm ekipmanları ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine dair karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının aynen kabulüne,
“….LTD.ŞTİ. FİRMASININ 22.05.2017 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN “2 ADET, 2016 MODEL, … MENŞEİLİ, … TİPLİ, SERİ NO.SU:… OLAN CNC TORNA TEZGAHI (…) VE TÜM AKSESUARLARI;
…ŞTİ. FİRMASININ 22.05.2017 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN 2 ADET, 2016 MODEL, … MENŞEİLİ, … TİPLİ, SERİ NO.SU:…- … OLAN ÇUBUK SÜRÜCÜ SİSTEMİ VE TÜM AKSESUARLARI;
2 ADET, 2017 MODEL, … TİPLİ, SUP SPİNDEL CANLI TAKIM; 2 ADET, 2017 MODEL, …TİPLİ, … CANLI TAKIM;
“… FİRMASININ 14.07.2016 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN “1 ADET, 2016 MODEL, … MARKA, … MENŞEİLİ, … (…) …TİPLİ, … SERİ NUMARALI, YATAY KATMANLI TEL BOBİNİ SARMA MAKİNESİ VE TÜM AKSESUARLARI;
“…TİC. LTD ŞTİ FİRMASININ 30.05.2016 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN “1 ADET, 2016 MODEL, …, … TİPLİ, … SERİ NUMARALI … SARIM MAKİNASI VE TÜM AKSESUARLARI;
“…A.Ş. FİRMASININ 09.05.2016 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN “1 ADET, 2016 MODEL, … MARKA, …TİPLİ, 3 VİDALAYICI YÜK AYIRICI SIKMAMAKİNESİ VE TÜM AKSESUARLARI;
“…ŞTİ. FİRMASININ 05.05.2016 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN “1 ADET, 2016 MODEL, … MARKA, 36 KV YÜK AYIRICISI KALIBI VE TÜM AKSESUARLARI;
“…ŞTİ. FİRMASININ 16.05.2016 TARİHLİ PROFORMA FATURASINDA YER ALAN “1 ADET, 2016 MODEL, … MARKA, … TİPLİ, 3 EKSEN KARTEZYEN SAPLAMAKAYNAK SİSTEMİ (1250X1500 MM NET KULLANIM KARTEZEYE AÇILIMI) VE TÜM AKSESUARLARIN tüm ekipmanları ile birlikte davalıdan alınıp aynen davacıya verilmesine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 112.848,12‬‬ TL harçtan, peşin alınan 8.855,83TL peşin harç, 8.522,00 TL tamamlama harcı, 10.000,00 TL tamamlama harcı, 1.135,00 TL tamamlama harçlarının mahsup edilerek bakiye 84.335,29‬‬ TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 8.855,83TL peşin harç, 8.522,00 TL tamamlama harcı, 10.000,00 TL tamamlama harcı, 1.135,00 TL tamamlama harcı, 59,30 TL başvuru harcı toplamı olan 28.512,83‬ TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 2.500,00 TL bilirkişi ücreti, 120,00 TL posta ve tebligat ücreti ve … 10. Asliye Ticaret Mahkemesinin …D.İş sayılı dosyasında belirlenen 910,00 TL vekalet ücreti, 59,30 başvuru harcı, 8,50 vekalet harcı, 59,30 peşin harç, 165,50 TL posta ve tebligat gideri toplamı 3.822,60‬ TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince hesaplanan 180.160,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde bakiye avansın iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize veya bulunulan yer asliye ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla İstanbul BAM nezdinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere davacı vekilinin huzurunda davalı vekilinin yokluğunda ve oy birliği ile karar verildi.22/09/2022

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …