Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/742 Esas
KARAR NO : 2022/426

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/12/2020
KARAR TARİHİ : 31/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin 3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap- İşlet- Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre … işletme hakkı sahibi olduğunu, davalının 34ZB8873 plakalı araçları ile 06.11.2018-17.08.2019 tarihleri arasında ücret ödemeksizin işletme hakkı müvekkili şirkete ait olan … ihlalli geçişler yaptığını, bedeli ödenmeyen geçiş ücretleri ve bu ücretlere ait yasal cezalar toplamının süresi içerisinde ödenmemesi üzerine … 31.İcra Müdürlüğünün … E.sayılı takip dosyası ile icra takibine girişildiğini, davalının ise icra takibine itiraz ettiğini, davalının geçiş ücretlerini ödemediğinin sabit olup davalının haksız olduğunu, bu nedenlerle davanın kabulü ile … 31.İcra Müdürlüğünün … E.sayılı takip dosyasında davalının icra takibine vaki itirazının iptaline, icra takibinin geçiş ücreti ve gecikme cezası olmak üzere toplam 13.775,75 TL asıl alacak ile bu alacağa takip tarihinden önce işlemiz faiz (1.261,04 TL) ve KDV (226,99 TL) yönünden takip talebinde gösterilen şartlarla devamını, davalının takip konusu alacağın %20′ sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Davalı tarafa dava dilekçesi ve ekleri usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen davalı herhangi bir cevap dilekçesi sunmamıştır.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
Dava, 6001 sayılı Kanun uyarınca işletilen köprü ve otoyollardan davalıya ait araçların ihlalli geçiş ücretleri ile cezaları ve fer’ilerinin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine davalının itirazı nedeniyle, itirazın iptali davasıdır.
Uyuşmazlık, davacının işletme hakkına sahip olduğu köprü ve otoyollardan davalının araçlarının ihlalli geçişi olup olmadığı, takip tarihi itibariyle davacının alacak talep hakkı olup olmadığı ve tutarı hususlarındadır.
… 31. İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı takip dosyası getirtilerek incelenmiş, 13.775,75 TL asıl alacak ile bu alacağa takip tarihinden önce işlemiş faiz (1.261,04 TL) ve KDV(226,99-TL) yönünden ilamsız takip başlatılmış ise de; davalının takibe süresinde itirazı üzerine takibin durdurulduğu, davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açıldığı anlaşılmıştır.
Huzurdaki davaya konu icra takip dosyasının incelenmesinde davalının icra dairesinin yetkisine de itiraz ettiği görülerek, HMK m.163 uyarınca yetki itirazının ön sorun olarak ele alınmasına karar verilmiştir.
İşletmesi davacıya ait otoyol ve köprülerin kullanılmasından kaynaklı alacağın tahsili amacıyla başlatılan takibe yapılan itirazın iptali davasında yetkili mahkeme; taraflar arasında sözleşme ilişkisi kurulduğu gözetilerek HMK 10. maddesi uyarınca sözleşmenin ifa edileceği yer mahkemesinin bulunduğu icra dairesinin de yetkili olduğu, taraflar arasında sözleşme (hizmet); davacının işlettiği, 3. Köprü ve bağlantılı otoyoldan geçilmesine ilişkin olup, sözleşmenin ifa yeri davacının hizmet aldığı köprü ve otoyol gişelerin bulunduğu yargı çevresi olduğu, ihlalli geçişlere ilişkin kayıtlar incelendiğinde akdin ifa yeri hizmetin verildiği yer İstanbul yargı alanı içerisinde olduğundan, davalının icra dairesinin yetkisine itirazının reddine karar verilerek yargılama devam olunmuştur.
Takip dosyası, davacı vekilince sunulan ihlalli geçişlere ilişkin detayları, plaka ve araç geçiş görüntülerini, tarih ve saatlerini, davalının sisteme tanımlı HGS/OGS hesaplarına ilişkin geçiş sonrası 15 gün içindeki provizyon sorgulama sonuçlarını içeren CD incelenmiş, bilirkişi raporu alınmıştır.
25/6/2010 tarih ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun “Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali” başlıklı 30.maddesinde;
“(1) Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, o güzergahın en uzun mesafesine ait geçiş ücretinin on katı tutarında idari para cezası verilir.
(2) Erişme kontrolü uygulanan karayollarında kısıtlanan ve yasaklanan işler veya hareketleri yapanlar ve yaptıranlar ile koruma alanı içine giren hayvan sahiplerine Genel Müdürlükçe yetkilendirilen personel veya trafik polisi, trafik polisinin görev alanı dışında kalan yerlerde jandarma personeli tarafından beş yüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Bu Kanunun 18 inci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca karayolları sınır çizgileri dahilinde yasaklanan fiilleri işleyenler hakkında 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu hükümleri uygulanır. Şu kadar ki; 2872 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (s) bendinde belirtilen fiillerin şehirlerarası yolcu ve yük taşımacılığı yapanlar tarafından karayolları sınır çizgileri dahilinde işlenmesi halinde uygulanacak idari para cezası beş yüz Türk Lirasından aşağı olamaz. Karayolları sınır çizgileri dahilinde yasaklanan fiillerin denetimi ile 2872 sayılı Kanunda öngörülen yaptırımların uygulanmasında, Genel Müdürlük 2872 sayılı Kanunun 12 nci maddesi uyarınca yetkilendirilmiş kuruluşlardan sayılır.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idari para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idari para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idari para cezaları 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilatın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Genel Müdürlük hesaplarına aktarılır.
(4) Birinci fıkra uyarınca ödenmesi gereken idari para cezaları ile geçiş ücretleri ödenmeden, kabahatin işlendiği araçların fenni muayeneleri ile satış ve devirleri yapılmaz.
(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından o güzergahın en uzun mesafesine ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, ( 16/5/2018 tarih ve 7144 s.K/18. maddesi ile dört kat ceza şeklinde değiştirilmiştir) genel hükümlere göre tahsil edilir.
(6) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.
(7) Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz…..” hükümlerine yer verilmiştir.
Davacı şirket, 3996 sayılı Kanun kapsamında verilen yetkiye istinaden yaptığı otoyol ve köprüyü işletme hakkı bulunan bir sermaye şirketi olup, Davalının 2018-2019 yılında performans bilgilerine göre, 21.07.2007 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2007/12362 sayılı BKK. Uyarınca esnaf sınırını aşıp aşmadığının tespiti bakımından, 2018-2019 yılında verdiği Gelir Vergisi Beyannamesi, eki gelir tablosu ve performans bilgilerinin gönderilmesi ve bu bilgilere göre VUK 171/1 ve 3 no.lu bentlerde ilgili yıl için belirlenen nakdi limitin yarısını, 171/2 no.lu bentte belirlenen nakdi limitin tamamını, ilgili yıl yıllık gayrisafi iş hasılatı tutarı yönünden aşıp aşmadığının araştırılarak mahkememize bildirilmesi amacıyla İstanbul Vergi Dairesi Müdürlüğüne gerçek kişi olarak birinci sınıf tacir olup olmadığı, bilanço usulüne göre defter tutup tutmadığının araştırılması için müzekkere yazılmış; davalının da birinci sınıf tacir olduğu ve bilanço usulüne göre defter tuttuğu anlaşılmakla huzurdaki davanın nisbi ticari dava niteliği ile mahkememiz görevinde olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememiz dosyası ve sunulan deliller, ihlalli geçiş kamera kayıtları, cihazların bağlı olduğu hesaplardan yapılan tahsilatlara, provizyon sorgulama sonuçlarına ilişkin kayıtlar üzerinde mali bilirkişi vasıtasıyla yapılan inceleme sonucu bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 29.07.2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle ve sonuç olarak; Tüm bunlarla birlikte, geçiş ihlallerine ilişkin olarak, ihtalin gerçekleştiği günü takip eden 15 günlük süre içerisinde davalı yanın ödeme gerçekleştirdiğine yönelik herhangi bir belge ya da HGS/OGS ekstresinin dava dosyasına sunulu olmadığı,
Davacı yan alacak talebinin yerinde olduğunun kabul edilmesi halinde, ihlalli geçiş ücreti ve cezalar toplamının 13.775,75 TL olacağı,
İhlalli geçişin yapıldığı tarihi izleyen 15. Günün sonunda 4 kat cezanın tahakkuk ettiği hususu da dikkate alınarak temerrüt tarihi, ihlalli geçişin yapıldığı günden sonraki 16. Gün olarak dikkate alınmış, faiz oranı da tarafların tacir olması karşısında ticari avans faiz oranı uygulanmış olup, davacı yanın takipte talep edebileceği işlemiş faiz tutarının 1.182,52 + 212,85 KDV = 1.395,37 TL olacağı,” şeklinde tespit edilmiştir.
Dosya kapsamında bilirkişi raporunda bilirkişinin hesaplamasında faiz oranında %18,50 olarak aldığı, ancak Merkez Bankasınca yayınlanan faizlerde avans faizinin uyuşmazlık tarihi itibari ile %19,50 olduğu görülmekle; dosyaya rapor sunan bilirkişiden doğru faiz oranı uygulanmak suretiyle ek rapor tanzim edilmesinin istenilmesine karar verilmiş, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 27.02.2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle ve sonuç olarak; “Yukarıda yeniden yapılan hesaplama sonucunda, davacı yanın takipte talep edebileceği işlemiş faiz tutarının 1.259,49 + 226,71 KDV = 1.486,20 TL olduğu tespit edilmiş olup mahkemece takdirinize arz olunur. ” şeklinde tespit edilmiştir. Denetime açık ve gerekçeli bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun “Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali” başlıklı 30/5.maddesi gereğince; 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. (on katı ibaresi 16/5/2018 tarih ve 7144 s.K/18. maddesi ile 4 katına düşürülmüştür.) Anılan özel kanun uyarınca işlettiği köprü ve otoyoldan ücret ödemeden geçiş nedeniyle 15 gün içinde HGS/OGS hesabından tahsil edilemeyen ücreti talep hakkı olan davacı şirketin, kanunda düzenlenen ve idari para cezası değil özel kanundan kaynaklanan ceza niteliğindeki 4 katı cezayı talep hakkı bulunduğu, ihlalli geçişe ilişkin muhataba ayrıca bir tebliğ yapılması gerektiğine dair kanunda bir hüküm de bulunmadığı, borcun ödeme zamanının kanunda düzenlendiği anlaşılmakla, davacının alacak talep hakkı bulunduğu, davalının temerrüdünün doğrudan yasada belirlenen süre nedeniyle, ihlalli geçişlerden 15 gün sonrasında oluştuğu, bu nedenle davacının işlemiş faiz de talep edebileceği, KDV Kanunu uyarınca işlemiş faiz davacı şirket açısından bir gelir kalemi olduğundan KDV Kanunu gereği faizin KDV’sinin de (davalıdan tahsil edilip vergi idaresine beyan edilerek yatırılacak tutar olmakla) talep edilebileceği, ayrıca ihlalli geçiş ücretlerine ve dört kat cezalarına, temerrüt tarihinden itibaren (davalının ticari işletmesine ilişkin ticari araçların ihlalli geçişleri olduğundan) (kamu alacağı değil ticari akdi ilişki olduğundan) değişen oranda avans faizi isteyebileceği, davalının işlettiği araçlara ilişkin HGS/OGS hesaplarını oluşturma, plakaları hesaba tanımlama, bakiyelerinin mevcudiyetini ve yeterliliğini kontrol ve ödeme yükümlülüğü bulunduğu, davalı tarafça borcun ödendiğine dair bir delilin-iddianın dosyaya sunulmamış olduğu, incelenen kamera görüntülerinde davalıya ait araçların plakalarının yer aldığı anlaşılmakla, HGS/OGS hesabından geçiş anında veya 15 günlük süresi içinde ödenmeyen geçiş ücretinin 4 katı cezasından ve diğer takip fer’ilerinden ayrıca sorumlu olduğu, nitekim davacı vekilince de dava açılırken takipteki 10 kat ceza istemi 4 kata düşürülmek suretiyle talepte bulunulmakla, davalının ödediğini ispatlayamadığı bu tutardan sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Bilirkişi tarafından yapılan inceleme ve hesaplamanın esas itibariyle 6001 sayılı Kanuna, dosya kapsamına uygun, denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olduğu, davacının ihlalli geçişleri ve tahsil edemediği tutarı ispatlamış olduğu anlaşılmakla, raporda hesaplanan tutarlar üzerinden davanın aşağıdaki şekilde davalının … 31. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazının iptali İle takibin kaldığı yerden aynı koşullarla devamına karar vermek gerekmiştir. İcra ve İflas Kanunu’nun 67. maddesinin 2. fıkrası hükmünce, icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için, borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının alacağını mahkemede dava ederek haklı çıkması yasal koşullardandır. Bunlardan başka, alacağın likit ve belli olması da gerekir. Alacağın gerçek miktarı belli, sabit veya borçlu tarafından belirlenebilmesi için bütün unsurlar bilinmekte ya da bilinmesi gerekmekte, böylece borçlu tarafından borcun tutarının tahkik ve tayini mümkün ise; başka bir ifadeyle borçlu yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilir durumda ise alacağın likit ve muayyen olduğunun kabulü zorunludur. (Yargıtay 3.Hukuk Dairesinin 2021/3214 Esas, 2021/7424 Karar sayılı ilamı) Somut ihtilafta da ayrıca alacak likit ve itiraz kısmen haksız olduğundan kabul edilen alacakğın %20’si tutarında icra inkar tazminatı talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: (Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere);
1-Davanın kısmen kabulü ile
Davalının … 31. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına itirazının kısmen iptali ile takibin 13.775,75-TL asıl alacak, 1.259,49-TL faiz ve 226,71-TL KDV olmak üzere toplam 15.261,95-TL alacak yönünden, takip tarihi sonrası asıl alacak olan 13.775,75-TL’ye değişen oranlarda avans faizi işletilmek suretiyle devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Kabul edilen alacak miktarı olan 15.261,95-TL’ nin %20′ oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Kabul edilen dava değeri (15.261,95 TL) üzerinden alınması gereken 1.042,54 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 184,35 TL harcın mahsubu ile eksik kalan bakiye 858,19 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4- Davacı tarafından yatırılan 184,35-TL peşin harç, 54,40 TL başvurma harcı, 750,00 TL bilirkişi ücreti, 245,20 TL posta ve tebligat masrafı olmak üzere toplam 1.233,95-TL yargılama giderinin dava açılmadan evvel, davası kısmen kabul olan davacı I…Yatırım Ve İşletme Anonim Şirketi ile yapılan arabuluculuk görüşmelerine mazeret bildirmeksizin katılmaması sebebiyle 6325 sayılı HUAK m. 18/A-11.fıkrası uyarınca davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davalı taraf herhangi bir yargılama gideri yatırmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1 maddesi uyarınca belirlenen 5.100,00- TL maktu vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7-Davalı kendisini hüküm tarihinde bir vekille temsil ettirmediğinden reddedilen kısım yönünden davalı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
8-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin dava açılmadan evvel … Büro dosya numaralı, …Arabuluculuk numaralı, davacı … Yatırım Ve İşletme Anonim Şirketi ile yapılan arabuluculuk görüşmelerine mazeret bildirmeksizin katılmaması sebebiyle davalıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
9-HMK’nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize ve bulunulan yer Asliye Ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.31/05/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır