Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/834 E. 2022/910 K. 28.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/834 Esas
KARAR NO : 2022/910

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/12/2021
KARAR TARİHİ : 28/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava : Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; davalı borçluya ait …, …, … plakalı araçları ile 18.02.2017- 22.08.2018 tarihleri arasında ücret ödenmeksizin ihlalli geçişler yaptığı, geçiş ücretinin tahsili amacıyla borçlu hakkında … 20. İcra Müdürlüğü … Esas dosyası ile ilamsız takibe girişildiği, ancak borçlunun itirazı üzerine takibin durduğu, 6001 sayılı kanunun 30.7 fıkrası gereği ihlalli geçiş tarihinden itibaren 15 gün içerisinde geçiş bedellerinin cezasız ödeyebilme imkanı verildiği, davalının kanunda belirtilen süre içerinde ödememesi üzerine icra takibi başlatıldığı, davalının icra takibine tespit edilecek anapara hariç faize faiz oranına ve her türlü ferilerine itiraz ettiği, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, zorunlu olarak dava açmadan arabuluculuk başvurusu yapıldığı, arabuluculuk görüşmelerinin anlaşamama ile sonuçlandığı, davalının icra takibine tespit edilecek ana para hariç faize faiz oranına her türlü ferilerine ilişkin itirazlarının hukuki mesnetten yoksun olduğu, Davalı-Borçluya ait araçların Otoyol’ u kullandığı anlarda HGS/OGS hesapları müsait olmadığı, HGS/OGS hesabını müsait tutmak ve geçiş ücretini ödemeye yetecek bakiye bulundurmak davalı-borçlu tarafın sorumluluğunda olduğu, davalı-borçlu Hgs/Ogs hesabını müsait tutmayarak davacı-alacaklı müvekkil şirket’in sağladığı hizmetin karşılığında ücret ödeme yükümlülüğünü kendi kusuruyla ihlal ettiği, ücret ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine ilişkin tesis edilen işlemler, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün hizmetleri hakkında kanun’a uygun şekilde yürütüldüğü, bu kapsamda başvuranın yaptığı ihlalli geçişlerle ilgili ceza uygulanması hukuka uygun olduğu, OGS veya HGS cihaz ve hesaplarının uygun olmaması halinde araç sahipleri, ihlalli geçiş tarihinden başlayarak on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız olarak ödeyebilmekte olduğu, belirtilen süre içinde ücreti ödemeyenler hakkında ise kanunun açık hükmü uyarınca ücretin dört katı tutarında ceza uygulandığı, davacı-alacaklı şirketin söz konusu cezayı uygulamaması kanuna aykırılık teşkil edeceğinden bu konuda davacı-alacaklı şirkete bir sorumluluk yüklenmesi hukuka aykırı olacağı, davacı-alacaklı şirket’in gerek 6001 sayılı Kanun uyarınca gerekse de başkaca ilgili mevzuat kapsamında ihlalli geçiş yapan araç sahiplerine, ihlalli geçiş yapıldığına ilişkin herhangi bir bildirim yapma yükümlülüğü bulunmadığı, davalı şirkete ait …, …, … plakalı ticari kullanım niteliği bulunan araçları ile belirtilen tarihlerde mesleki ve ticari faaliyetini gerçekleştirdiği sırada, işletme hakkı davacı-alacaklı şirket’e devredilen otoyoldaki serbest geçiş bölgelerinden ücret ödenmeksizin takibe konu edilen ihlalli geçişleri yaptığı, davalı-borçlu hakkında başlatılan icra takibinde; 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un 2 nci maddesi uyarınca işlemiş ve işleyecek dönem için takip tarihinde yürürlükte olan avans faiz oranı %9,75 ise de takip tarihi sonrasında huzurdaki davanın açılış tarihi öncesinde 29.06.2018 tarihinden itibaren %19,50 olarak belirlendiği, ticari faiz oranı değişen oranlarda ve faiz oranlarındaki artıştan doğan her türlü haklarını saklı tutularak talepte bulunulduğu, İİK Md.67/2 uyarınca icra inkar tazminatı şartları oluşmuş olup, davalı – borçlu şirket aleyhine alacak ile birlikte en az %20 icra inkâr tazminatına hükmedilmesi gerektiği, bahse konu davada davacı alacaklı şirketin … 20. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyasından alacağının 2.619,61 TL olduğunu, davanın kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Davalıya dava dilekçesinin usulüne uygun tebliğine rağmen davalı tarafından cevap dilekçesinin dosyaya sunulmadığı görülmüştür.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
… 20. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı takip dosyası, … Arabuluculuk Bürosu’nun … Arabuluculuk dosyası, ihlalli geçişin yapıldığına dair geçiş dökümü, fotoğraflar, provizyon kayıtları, cari hesap kayıtlarI celp edilmiş incelenmiştir.
Dosya, Karayolu Taşımacılık/ SMMM konusunda uzman bilirkişi …’a tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 13/10/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle ve sonuç olarak; “…İzah olunan sebeplerle dosya kapsam ve münderecatına göre deliller uyarınca değerlendirmesi ve tüm nihai takdir Sayın Mahkemeye ait olmak üzere; 6001 sayılı kanunun 30/7 maddesine göre 15 gün içerisinde ihlalli geçişler ödendiği takdirde gecikme cezası alınmayacağı hükmünün olduğu, bunun yanı sıra sürücülerin HGS ve OGS cihazlarını sürekli bakiyesi müsait tutmakla ve kontrol etmekle sorumlu olduğu, Karayolları Genel Müdürlüğü Sitesinde OGS ve HGS ile ilgili açıklamalarda OGSsistemlerinden geçiş ihlali yapılması durumunda; geçiş ihlali yapılan plaka üzerine 15 (on beş) gün içinde OGS veya HGS abonesi olunması veya mevcut OGS veya HGS hesaplarında geçiş İçin yeterli bakiyesi olması durumunda cezalı geçiş ücreti uygulanmadığının duyurulduğu, Davalının, HGS/OGS cihazında yeterli bakiye varken geçiş anında değişik sebeplerden ücret alınamadığında cihazın uyarı sinyali vermesi sonucunda 15 gün içerisinde yanlışlığı giderecek yeterli süresi olduğu, davalının değişik kanallardan sahipliğindeki araçların plaklarını sorgulayarak borç durumunu öğrenebileceği, HGS/OGS cihazını doğru bir şekilde kullanmak, çalışır vaziyetinde tutmak ve cihazlara bağlı hesaplarını her zaman müsait olarak tutma sorumluluğunda olduğu, 3095 Sayılı Katma Değer vergisi Kanunu’ nun 24. Maddesi (c) bendinde faiz alacağı da KDV matrahları arasında gösterildiğinden ve yaygın Yargıtay kararlarında da aynı yönde içtihatlar olduğundan Davacının, davalıdan icra yolu ile tahsil edeceği faiz alacaklarından KDV tahakkuk ettirmeye ve talep etmeye hakkı olduğu, 6001 Sayılı Kanun’ da ve işletme protokolünde hiçbir şekilde ihlalli geçiş gerçekleştiren araç sahiplerine SMS, e-posta, ihtarname veya herhangi bir şekilde bildirim yapma yükümlülüğü ile ilgili bir düzenlemenin bulunmadığı, Davalının gerçek kişi tacir olduğu, davalının sahipliğindeki araçların ticari araçlar olduğu, Dava dosyası İçeriğinde mevcut delillerin ve davacının CD içeriğindeki Geçiş Görüntüleri ile İhlalli Geçiş Provizyon sorgulama listesinde görülen geçişlerin incelenmesi sonucunda, davalının sahipliğinde olan …, …, … plakalı araçları ile 18.02.2017- 22.08.2018 tarihleri arasında 112 kez ücret ödemeksizin, işletme hakkı davacı şirkette olan Köprü ve bağlı otoyolundan ihlalli geçişler gerçekleştirdiği, davalının araçlarına 481,65 TL Geçiş Bedeli, yasa gereği dört katı Geçiş Cezası 1.926,60 TL olmak üzere toplam 2.408,25 TL tahakkuk ettirildiği, borç tutarının … 20. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı ilamsız icra takip tutarı ile uyumlu olduğu, Sayın Mahkemece itirazın iptaline ve takibin devamına karar verildiği takdirde Davacının, 6001 sayılı yasa BAM ve yaygın Yargıtay kararları gereği davalıdan 2.408,25 TL asıl alacak 179,12 TL işlemiş faiz ve VUK 24/c maddesi gereği faiz üzerinden %18 KDV 32,24 TL olmak üzere toplam 2.619,61 TL ile takip tarihinden itibaren asıl alacak 2.408,25 TL üzerinden yıllık %19,50 işlemiş faizi değişen oranlarda ve işleyecek faiz için %18 KDV talep edebileceği…” şeklinde tespit edilmiştir. Denetime açık ve gerekçeli bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Dava, ticari hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirketin işletme hakkına sahip olduğu köprü ve otoyollardan davalıya ait araçların geçiş ücreti ödemeksizin kullanım yaptığı, davacının geçiş ücreti ve 6001 sayılı Kanundan kaynaklanan cezalarının tahsili amacıyla davalı hakkında icra takibi başlattığı, …. 20.İcra Müdürlüğünün…Esas sayılı takip dosyasında davalı borçlunun ödeme emrine itiraz ettiği, ödeme emrine itiraz dilekçesinde davacı şirkete herhangi bir borcunun olmadığı savunmasında bulunduğu görülmüştür.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30. maddesinde geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali hali düzenmiş, 1. Fıkrasında “Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin dört katı tutarında idarî para cezası verilir. (Ek cümleler: 1/7/2022-7417/53 md.) Bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere, ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde, idari para cezasının tebliğ edilip edilmediğine bakılmaksızın, geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin bir katının idari para cezası olarak ödenmesi halinde idari para cezası bir kat verilmiş sayılır ve bu ceza için ayrıca tebligat yapılmaz. Bu takdirde idari para cezasından 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan indirim hükmü uygulanmaz.”
3. fıkrasında “Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idarî para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idarî para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idarî para cezaları 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilâtın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Genel Müdürlük hesaplarına aktarılır.”,
5. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.(…) (Ek cümleler: 1/7/2022-7417/53 md.) Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.”,
6. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.”
7. fıkrasında “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirlenen on beş günlük süre beklenmez. (Ek cümle:23/7/2020-7252/9 md.) Ancak, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde idari para cezası tahsil edilmez.”
Geçiş ücreti ödemeksizin ihlalli geçiş yapılması halinde dört katı tutarında ceza uygulaması yapılmasının dayanağı bizatihi 6001 s. Kanundan kaynaklandığına göre, yasal düzenlemenin aksine mevcut cezanın hukuka aykırı olduğundan bahsedilemez. Geçiş ücreti ödemeksizin otoyol veya köprüyü kullanan davalının 15 günlük süre içinde ödeme yapması halinde herhangi bir cezaya maruz kalmayacağı da, yukarıda değinilen Kanunun emredici hükmüdür. Dolayıyla bu cezanın tahakkuk edilmesine engel olmak ve 15 günlük süre içinde geçiş ücretinin ödenmesi imkanına sahip olan davalının bu hak ve imkanı kullanmayarak kendisine ihbar yapılmadığını ileri sürmesi ve cezayı ödemekten kaçınmaya çalışması dürüstlük kuralına aykırılık teşkil etmektedir. O halde, süresi içinde ödeme yapmayan davalının asıl alacak tutarının dört katı tutarında olan ceza miktarından sorumlu olduğu ve ödemesi gerektiği konusunda duraksama bulunmamaktadır.
Dosyaya sunulan kamera görüntüleri, İGB geçiş listesi ve provizyon kayıtları uyarınca davalıya ait araçların köprü ve otoyollardan geçiş ücreti ödemeksizin ihlalli geçiş yaptığının sübuta erdiği, bu kapsamda davalıya ait araçların 112 adet ücreti ödenmemiş ihlalli geçişin bulunduğu, Karayolu Taşımacılık uzmanı ve SMMM bilirkişi… vasıtasıyla yapılan incelemeler sonucunda ihlalli geçiş tarihleri itibariyle araçların hesabında yeterli bakiye bulunmadığı, araçlarda otomatik ödeme talimatının söz konusu olmadığı, bu suretle yeterli miktarda yükleme de yapılmadığınından ürünlerin kara listeye alındığı, on beş günlük provizyon süresince hesabın sürekli olarak kontrol edildiği ancak dava konusu geçişlerin hesap bakiyesi yeterli olmadığından tahsil edilemediği, nihayetinde dava konusu yol ve köprü ücretlerinin davalıdan tahsil edilemediği, davalının köprü ve otoyolu kullanmasına rağmen ödeme yapmadığı, ödemeye ilişkin ya da hesapta yeterli bakiye bulunduğu hususunda hiçbir delil sunmadığı, bu nedenle borcu bulunmadığına yönelik savunmalarının ispatlanamadığından yerinde görülmemiştir.
Öte yandan, ihlalli geçiş kayıtlarının provizyon sonuçlarıyla uyumlu olması, uzman bilirkişi tarafından düzenlenen 13/10/2022 tarihli raporun denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olması karşısında 13/10/2022 tarihli bilirkişi raporu içeriği de denetlenerek hükme esas alınmıştır.
Bilirkişi raporundaki hesaplamalara karşı özellikle davalının herhangi bir itirazı bulunmamaktadır
Karayolu Taşımacılık uzmanı ve SMMM bilirkişi 13/10/2022 tarihli raporunda; icra takibinde talep edilen işlemiş faiz ve KDV alacağı yönünden hesaplama yaparak davacının bu kalemleri talep edebileceğini belirtmesine rağmen işlemiş faiz ve KDV alacağı yönünden nahai hukuki takdirinin mahkemeye ait olduğunu bildirmiştir.
Bu itibarla, davacının icra takibinde geçiş ücreti ve ceza tutarı dışında işlemiş faiz ve KDV alacağı yönünden yapılan değerlendirmede, davalıya ait araçların çeşitli tarihlerde çok sayıda ihlalli geçiş yaptığı, ihlalli geçiş ücretlerinin 15 günlük süre içerisinde ödenmediği, yasa gereği davalının ihlalli geçişten itibaren 15 gün sonra temerrüde düştüğü, bu nedenle davacı vekilinin geçiş ücreti ve para cezası üzerinden işlemiş faiz talebinin yerinde olduğu, diğer taraftan 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 24. maddesinin (c) bendinde “Vade farkı, fiyat farkı, kur farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler” matraha dahil olan unsurlar olarak belirlenmiş olduğundan davacı vekilinin KDV alacağı isteminin de yerinde olduğundan (Ankara BAM 25. H.D. 2020/1150 E., 2022/1223 K.) davacının hem işlemiş faiz hem de KDV alacağı talep edebileceği nazara alınarak gerekçeli ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne kararilmiştir. Ayrıca, dava konusu alacağın likit ve muayyen olduğu İİK 67. maddesindeki yasal koşullar oluştuğundan davacı lehine icra inkar tazminatına karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
Davanın KABULÜ ile;
1-Davalının … 20 .İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına yönelik yapmış olduğu İTİRAZIN İPTALİ ile; takibin kaldığı yerden aynı koşullar altında ve aynen devamına,
2-Alacağın likit ve muayyen olduğu anlaşılmakla hükmedilen asıl alacağın ( 2.619,61 TL ) %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Kabul edilen dava değeri (2.619,61 TL) üzerinden alınması gereken 178,94 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 59,30 TL’nin mahsubu ile eksik kalan bakiye 119,64 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yargılama nedeniyle yapılan 59,30 TL peşin harç, 115,90 TL posta ve tebligat masrafı, 850,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.025,20 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 13/1.2. maddesi uyarınca hükmedilecek vekalet ücretinin kabul edilen dava miktarını geçmemek koşulu ile belirlenen 2.619,61 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin davalıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
7-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, HMK 341/2.maddesi hükmü uyarınca miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 28/12/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır