Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
ASLİYE 2.TİCARET MAHKEMESİ

DOSYA NO : 2021/723
KARAR NO : 2023/985

DAVA : MENFİ TESPİT (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/11/2021
KARAR TARİHİ : 25/12/2023

Yukarıda açık kimliği yazılı taraflar arasında görülen MENFİ TESPİT davasının mahkememizde yapılan yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkili ile davalı şirket arasında, 22.09.2021 tarihli yazılı bir sözleşme yapıldığını, anlaşmaya göre davalının mobilya imalatında kullanılan 150.000 TL tutarındaki … kodlu ürünü 30 Ekim 2021 tarihine kadar teslim etmeyi taahhüt ettiğini, müvekkilinin … tarihli, … nolu, 50.000,00.-TL bedelli, … tarihli, … nolu, 50.000,00.-TL bedelli,… tarihli, … nolu, 50.000,00.-TL bedelli üç adet çeki davalıya teslim ettiğini ancak davalı tarafın ürünleri teslim etmediğini belirterek, müvekkilinin davalı şirkete herhangi bir borcunun olmadığının tespitine, bedelsiz olan işbu çeklerin müvekkiline iadesine, çeklerin iptaline, muhtemel icra takiplerinin tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 21.04.2022 tarihli dilekçesi ile dava konusu çeklerin ödendiğini belirterek çek bedellerinin iadesini istedikleri yönünde belanda bulunmuştur.
CEVAP:
Davalı, davaya cevap vermemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME:
Dava; ticari mal satım ilişkisi nedeniyle teslim edilerek ödenen çek bedellerinin, malların teslim edilmemesi nedeniyle isitirdatı istemine ilişkindir.
Davalı davaya cevap vermediğinden, taraflar arasında uzlaşılan bir nokta bulunmamaktadır.
Çözümlenmesi gereken sorun, taraflar arasında ticari ilişki olup olmadığı, var ise davacının iddiasına göre sipariş verdiği ürünlerin teslim edilip edilmediği, davalıdan istirdat edebileceği bir bedelin bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Tarafların iddia ve savunmaları, dosyaya sundukları deliller, icra dosyası ile tüm dosya kapsamı ile beraber alınan bilirkişi raporları ve yapılan yargılama sonunda;
Davacı vekilinin 21.04.2022 tarihli dilekçesi ile dava konusu çeklerin ödendiğini belirterek çek bedellerinin iadesini istedikleri yönünde belanda bulunması üzerine … Bankasına müzekkere yazılarak çeklerin ödenip ödenmediği sorulmuş, verilen cevabi yazıda “… İlgi yazınız gereği bankamız sistem kayıtlarımızda yapılan araştırmada, … TCK numaralı …adına kayıtlı; … seri numaralı … keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli çek bankamıza 02.12.2021 tarihinde 2170005451 vergi numaralı … ŞİRKETİ adına vekaleten … tarafından ibraz edilmiş karşılıksız olarak işlem görmüştür. Karşılıksız kalan tutar; 47.330,00 TL dir.Çek garanti bedeli 2.670,00 TL dir.03.12.2021 Tarihinde hamile ödenmiştir. Düzeltme hakkı kullanılmamıştır. … seri numaralı 31.01.2022 keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli çek bankamıza 07.02.2022 tarihinde … vergi numaralı … ŞİRKETİ tarafından ibraz edilmiş. Çek ödenmiştir. … seri numaralı 04.01.2022 keşide tarihli 50.000,00 TL bedelli çek 04.01.2022 tarihinde bankamıza takas aracılığı ile PASHA YATIRIN BANKASI tarafından ibraz edilmiş. Çek ödenmiştir…” denilmiştir.
… keşide tarihli … seri numaralı 50.000,00 TL bedelli çek karşılıksız işlemi yapılması nedeniyle … 3. İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyasında icra takibine konu edildiği davacı vekilinin 08.02.2021 tarihli dilekçesi ile bildirildiğinden, icra müdürlüğünden takip borcunun ödenip ödenmediği sorulmuş, verilen 27.10.2022 tarihli cevabi yazıda dosyanın 15.12.2021 tarihinde haricen tahsil ile kapatıldığı bildirilmiştir. Böylece dava İİK.nun 72/6.maddesi gereğince istirdat davasına dönüşmüştür.
Davacının ticari defter ve kayıtları üzerinde talimat yoluyla bilirkişi incelemesi yapılmıştır. Davacının 2021 yılı yevmiye defterinin TTK.nun 64/3.maddesi gereğince açılış/kapanış tasdiklerinin yapıldığı, defterlerin usulüne uygun olarak tutulduğu bilirkişi tarafından tespit edilmiş, bu nedenle defterlerin sahibi lehine delil oluşturma vasfına sahip olduğu kabul edilmiştir.
Davacının 2021 yılı yevmiye defterinin tetkikinde, davalı …Şirketi tarafından davacı adına düzenlenen bir fatura kaydına rastlanılmadığı, davacı tarafından davalı şirkete 3 adet çek verdiği, verilen çekler ile ilgili muhasebe kayıtlarının bulunduğu, davaya konu … tarihli, … Seri No’lu 50.000,00.-TL bedelli, … tarihli, … Seri No’lu 50.000,00.-TL bedelli, … tarihli, … Seri No’lu 50.000,00.-TL bedelli üç adet çekin davalı taraf hesabına kayıtlı olduğu, bu kayıt karşılığında bir mal (tutkal) teslim aldığına dair bir kayıt bulunmadığı, bilirkişi tarafından tespit edilmiştir.
Mahkememizce 21.10.2022 tarihli celsede davalının ticari defterlerinin incelenmesi için inceleme günü verilmiş ve davalıya tebliğ edilmiş ancak defterler ibraz edilmemiştir.
Ara karardaki ihtarat şablonunun Yargıtay içtihatlarına uygun olmadığı, eksik olduğu, bu nedenle kesin süre gibi sonuç doğurmayacağı düşünüldüğünden, hak kaybına neden olmamak bakımından bu kez 05.06.2023 tarihli celsede tekrar usulüne uygun ve Yargıtay uygulamasında aranan nitelikte defter inceleme günü verilerek davalıya tebliğ edilmiş, yine defter ve belgeler ibraz edilmemiştir.
6100 sayılı HMK.nun Ticari defterlerin ibrazı ve delil olması başlıklı 222.maddesi gereğince; Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır. Usulüne uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir. Diğer tarafın usulüne uygun olarak tutulan ticari defterlerinin, ilgili hususta hiçbir kayıt içermemesi hâlinde ticari defterler, sahibi lehine delil olarak kullanılamaz. Bu şartlara uygun olarak tutulan defterlerdeki sahibi lehine ve aleyhine olan kayıtlar birbirinden ayrılamaz.
Yukarıda yapılan açıklamalardan sonra somut olaya gelince;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında 22.09.2021 tarihli “Mal Alımı Sözleşmesi” imzalanmıştır. Sözleşmeye göre davalı, mobilya imalatında kullanılan 150.000 TL tutarındaki … kodlu ürünü 30 Ekim 2021 tarihine kadar teslim etmeyi taahhüt etmiştir. Davacı da bilirkişi incelemesine göre defterlerinde kayıtlı olduğu üzere … tarihli, … nolu, 50.000,00.-TL bedelli, … tarihli, … nolu, 50.000,00.-TL bedelli, … tarihli, … nolu, 50.000,00.-TL bedelli üç adet çeki davalıya teslim etmiştir. Ancak yine bilirkişi incelemesine göre davalı malları davacıya teslim etmemiştir. Yukarıda belirtildiği üzere Yapı Kredi Bankasının cevabi yazılarına göre çekler bankaya ibraz edilmiş, … ve … numaralı çekler davacı tarafından ödenmiştir. … nolu çek hakkında ise karşılıksız işlemi yapılmıştır. Bu çek … 3. İcra Müdürlüğünün… sayılı dosyasında icra takibine konu edilmiş, dosya 15.12.2021 tarihinde haricen tahsil ile kapatılmıştır. Böylece dava İİK.nun 72/6.maddesi gereğince istirdat davasına dönüşmüş olup davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekili tazminat ve ödeme tarihlerinden itibaren faiz talep etmediğinden taleple bağlı kalınarak tazminata ve faize hükmedilmemiştir (Emsal; İtirazın İptali ve Menfi Tespit Davaları,…, Seçkin, 2.Baskı, age.Sh.742, Yargıtay 15.HD.nin 15.02.1994 tarih ve 2459/7585 E.K. İle Yargıtay 19.HD.nin 12.05.2011 tarih ve 3254/6647 E.K. İle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesinin 2022/128 E. 2022/243 K.ile aynı dairenin 2019/2162 E. 2021/1749 K.).
Dosya kapsamına göre yukarıda açıklanan hususlar doğrultusunda aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
Davanın KABULÜNE,
1-Davacının davaya konu muhatabı …Bankası …Şubasi olan, … tarihli, … nolu, 50.000,00.-TL bedelli, … tarihli, … nolu, 50.000,00.-TL bedelli, … tarihli, … nolu, 50.000,00.-TL bedelli üç adet çek nedeniyle davalıya BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
Çek bedelleri yargılama sırasında tahsil edilmekle dava istirdat davasına dönüştüğünden çık bedellerinin toplam bedeli olan 150.000,00.-TL’nin davalıdan istirdatı ile DAVACIYA VERİLMESİNE,
2-Alınması gereken karar ve ilam harcı 10.246,5‬0-TL olup, peşin alınan 2.561,63-TL harcın mahsubu ile bakiye 7.684,87‬-TL harcın DAVALIDAN TAHSİLİYLE HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat masrafı 275,45‬-TL, bilirkişi ücreti 1.500,00-TL’den oluşan 1.775,45‬-TL yargılama gideri ile 59,30-TL başvuru harcı, 2.561,63-TL peşin harç toplamı 4.396,38‬-TL yargılama giderinin DAVALIDAN TAHSİLİYLE DAVACI TARAFA VERİLMESİNE,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 24.000,00-TL vekalet ücretinin DAVALIDAN TAHSİLİYLE DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde DAVACIYA İADESİNE,
Dair, tarafların yokluğunda, tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK. 341.maddesi uyarınca İstanbul BAM. nezdinde İSTİNAF yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı.25/12/2023

KATİP

HAKİM