Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/703 Esas
KARAR NO : 2022/263

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 25/10/2021
KARAR TARİHİ : 29/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin hissedarı …, 23.10.2021 tarihinde, …’e bağlı … Sahilinde bulunduğu sırada müvekkil şirkete ait ortaklar pay defterinin içinde bulunduğu klasörü tüm dikkatine rağmen çaldırmıştır. Anılan nedenle müvekkil şirkete ait ortaklar pay defteri zayi olduğunu, Türk Ticaret Kanunu’nun 82/7. Maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklindedir. Yukarıda ifade ettiğimiz üzere müvekkil şirkete ait ortaklar pay defteri müvekkil şirket hissedarının tüm özen ve dikkatine rağmen çalındığından zayi olan ortaklar pay defterinin tespiti ve zayi belgesinin verilmesi talebiyle işbu davayı açma zarureti hasıl olduğunu, açıklanan müvekkil şirkete ait karar defterinin zayi olduğuna dair belgenin verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 25/02/2021 tarihli beyan dilekçesinde ortaklar pay defterinin çalındığına dair şikayet işleminin … CBS…Soruşturma, … Karar numaralı kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın sunulduğu anlaşılmıştır.
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe
Talep; TTK’nın 82/(7). maddesi gereğince zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nın 82/(7). maddesinde; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu istem çekişmesiz yargı işi olup hasımsız görülür. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” şeklinde düzenleme yapılmakla tacirlere ticari defter ve kayıtlarını saklama ve ibraz hususunda zorunluluk getirilmiştir.
213 Sayılı VUK’nın 13. maddesinin 4. bendine göre sahibinin iradesi dışındaki gelişen olaylar nedeni ile defter ve belgelerin elinden çıkmış kaybolmuş ve sel felaketi sonucu zayi olmasını mücbir sebep olarak tezahür etmektedir.
Bu kapsamda, davacının zayi belgesi verilmesi talep edilen şirket pay defterinin konulduğu yerde bulamaması nedeniyle korunması için gerekli dikkat ve özeni gösterip göstermediği, TTK’nın 82/(7). maddesindeki koşulların oluşup oluşmadığının denetimi gereklidir.
Davacı vekili şirketin hissedarı …, 23.10.2021 tarihinde, …’e bağlı … Sahilinde bulunduğu sırada müvekkil şirkete ait ortaklar pay defterinin içinde bulunduğu klasörü tüm dikkatine rağmen çaldırmış olduğunu belirtmiş; ceza yargılaması konusu fiil hakkında 25/02/2021 tarihli beyan dilekçesinde ortaklar pay defterinin çalındığına dair şikayet işleminin … Cumhuriyet Başsavcılığı … Soruşturma, …Karar numaralı kavuşturmaya yer olmadığına dair kararın verildiği dosya kapsamı ile anlaşılmıştır.
Bu kapsamda benzer nitelikteki uyuşmazlıklarda yüksek mahkemelerce verilen içtihatların tetkiki yoluna gidilerek yapılan incelemede;
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesinin 2020/281 Esas, 2020/533 Karar sayılı ilamında “…Somut olayda, talep eden şirket temsilcisinin polis karakoluna verdiği şikayet beyanında karar ve pay defterinin kaybolduğunu, yaptığı araştırma sonunda bulanamadığını, kaybolmuş veya çalınmış olabileceğini belirtiği, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının…. tarih ve…. Soruşturma … Karar no ile söz konusu şikayet (kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf eylemi) hakkında somut delil bulunmadığından kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği, talep dilekçesi ile de karar ve pay defterinin çalındığı bahisle zayi belgesi verilmesini istediği görülmüştür. Talep eden, tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle korumak zorundadır. (Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 15/10/2007 tarih 2006/9938 esas 2007/12819 karar, Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 03/12/2014 tarih 2014/13593 esas 2014/18941 karar sayılı emsal içtihatları). Tacir olması nedeniyle davacının basiretli davranma yükümlülüğü de bulunmaktadır.
Hal böyle olunca mahkemece, davacının zayi belgesi verilmesi talep edilen şirket karar ve pay defterinin konulduğu yerde bulamaması nedeniyle korunması için gerekli dikkat ve özeni göstermediği, TTK’nın 82/(7). maddesindeki koşulların oluşmadığı gözetilerek davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir….” şeklinde tespit ve değerlendirmelerde bulunulduğu;
… Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin 2019/1676 Esas, 2019/1654 Karar sayılı ilamında “…Somut olayda, davacı vekili, davacı şirketin 2017-2018 yıllarına ait pay defteri, karar defteri ve genel kurul müzakere defterinin şirkete ait otelde bulunan ofisten laptop çantası içinde bulunduğu sırada çalındığını ileri sürmüş ise de, hırsızlık olayının gerçekleştiğine ilişkin şikayet üzerine Kemer Cumhuriyet Başsavcılığının…… soruşturma sayılı dosyası kapsamında ve davacı tarafından bildirilen delillerden hırsızlığın gerçekleştiği anlaşılmadığı gibi şirkete ait tutulması zorunlu olan defterlerin laptop çantası içerisinde bulundurulması nedeniyle tacirin belgelerinin muhafazasında gerekli dikkat ve özeni göstermediği, İlk Derece Mahkemesi tarafından da benzer gerekçe ile davanın reddine karar verildiği, kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşılmaktadır….” şeklinde tespit ve değerlendirmelerde bulunulduğu anlaşılmaktadır.
Tüm dosya kapsamı ve atıf yapılan yüksek mahkeme kararları da nazara alınarak, … Cumhuriyet Başsavcılığı … Soruşturma sayılı dosyası kapsamında ve davacı tarafından bildirilen delillerden hırsızlığın gerçekleştiği hususunda somut bir delilin bulunmadığı, savcılık kovuşturmaya yer olmadığı kararının içeriğine göre de söz konusu şikayet (kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf eylemi) hakkında somut delil bulunmadığından kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verildiği, dikkate alınarak şirkete ait tutulması zorunlu olan defterlerin klasör içerisinde sabit olmayan surette bulundurulması nedeniyle tacirin belgelerinin muhafazasında gerekli dikkat ve özeni göstermediği, Kanun da tarif edildiği şekilde tacirin iradesi dışında bir zayii halinin mevcut olduğu iddia ve ispat edilmediğinden, (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesinin 2018/1891 Esas, 2018/1291 Karar sayılı ilamı) TTK’nın 82/(7) maddesindeki koşulların oluşmadığı kanaati ile davanın reddine dair hüküm tahsisi yoluna gidilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklanan nedenlerle;
1-Davanın reddine
2-Alınması gereklen 80,70 TL maktu karar ve ilam harcından başlangıçta peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu eksik alınan 21,40 TL’nin davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-HMK 333. maddesi uyarınca davacı tarafça yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen taraflara veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı tarafın yüzüne karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize ve bulunulan yer Asliye Ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.29/03/2022

Katip …
¸ e-imzalıdır

Hakim …
¸ e-imzalıdır