Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:… Esas
KARAR NO :2022/436

DAVA:Maddi ve Manevi Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:10/06/2011
KARAR TARİHİ:06/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davetiye sektöründe yıllardır faaliyet gösteren köklü bir firma olduğunu, kendisine ait tasarımlarla oluşturduğu davetiye ürünlerini …, … ve … markalarıyla piyasaya sürdüğünü; müvekkilinin … Davetiye Kataloğundaki 5298 sayılı davetiyenin, davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 20426 sayılı davetiye görseli ile, 2440 sayılı davetiyenin davalıya ait 20407 sayılı davetiye görseli ile, 2062 sayılı davetiyenin davalıya ait 20501 sayılı davetiye görseli ile, 2448 sayılı davetiyenin davalıya ait 20465 sayılı davetiye görseli ile, 2467 sayılı davetiyenin davalıya ait 20475 sayılı davetiye görseli ile, 2470 sayılı davetiyenin davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 3130 sayılı davetiye görseli ile, 6103 sayılı davetiyenin davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1080 sayılı davetiye görseli ile, 6100 sayılı davetiyenin davalıya ait 1031 sayılı davetiye görseli ile, 6163 sayılı davetiyenin davalıya ait 1111 sayılı davetiye görseli ile, 2103 sayılı davetiyenin davalıya ait 1123 sayılı davetiye görseli ile, 2100 sayılı davetiyenin davalıya ait 1122 sayılı davetiye görseli ile, 2449 sayılı davetiyenin davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 20486 sayılı davetiye görseli ile taklit edildiğini; ayrıca müvekkiline ait … Davetiye Kataloğunun kapağındaki insan figürlerinin davalıya ait … davetiye kataloğundaki 20479 sayılı davetiye kapağında aynen kullanıldığını, müvekkiline ait … Davetiye Kataloğunda 2465 sayılı davetiyenin kapağında yer alan gelin ve damat figürünün davalı tarafından aynen kopya edilerek davalıya ait … davetiye kataloğundaki … sayılı davetiyenin kapağı haline getirildiğini, müvekkilinin bu durumları tespiti üzerine, davalının bayisi olan …’a ait işyerinde….FSHM… D. İş sayılı dosyası ile tespit yaptırdığını, davalı hakkında …’da suç duyurusunda bulunarak arama-el koyma yaptırdıklarını, ayrıca müvekkili adına tescilli diğer bazı tasarımlarla ilgili olarak da davalının taklitleri nedeniyle müvekkilinin tescilli tasarımdan doğan hakları ihlal edildiğinden davalı aleyhine … FSHM … E. sayılı davayı açtığını, davalının bu eylemlerinin müvekkili şirket ve müvekkili şirketin tek sahibi olan yetkilisi davacı… aleyhine haksız rekabet anlamına geldiğini, müvekkillerinin yıllardır davalının haksız rekabet oluşturan fiilleri nedeniyle mağdur olduğu ve telafisi imkansız zararlara uğradığını, hatta müvekkilinin bayisini arayan bir matbaanın davalının davetiye kodunu söyleyerek müvekkiline sipariş vermeye kalkıştığını, müvekkillerinin yıllardır davalarla uğraşmak zorunda kaldığını ve yıprandığını, davalının taklit ve tecavüz fiillerinden dolayı müvekkillerinin hem bayileri önünde hem de davetiye piyasasında prestijini kaybettiğini, davacı şirket yöneticisinin ve ortaklarının psikolojilerinin bozulduğunu, bayilerinin bayilik ilişkilerini sonlandırdığını belirterek, davalının müvekkiline ait dava konusu tasarımları-davetiyeleri taklit ederek üretme, yayma, dağıtma, satışa arz etme, satma, internet adresinde teşhir etme şeklinde haksız kazanç elde etmesi nedeniyle, haksız rekabet oluşturan fiillerinin men’ine, hükmün TTK md.61 gereği üç ulusal gazetede ilan edilmesine, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacı şirket için şimdilik yoksun kalınan kazanca ilişkin 50.000,00 TL maddi tazminatın, ayrıca piyasadaki itibarı zedelenen davacı şirket müdürü için 50.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde yazılı tescilli tasarımlar ve müvekkili adına tescil edilmek üzere olan tescilsiz tasarımlar nedeniyle FSHM’nin görevli olduğunu, bu nedenle davanın esasa girilmeden görev yönünden reddinin gerektiğini, yetkili mahkemenin müvekkilinin ikametgâh adresi olan …/… mahkemeleri (FSHM sıfatıyla … 1.Asliye HM) olduğunu, davacının aynı taleplerle … 1.FSHM … E dosyasında da dava açtığını ve bu davanın derdest olması sebebi ile esasa girilmeden reddinin gerektiğini, davacı tarafından müvekkiline sözlü olarak bazı modeller ile ilgili talepte bulunulduğunu ve 350.000,00 USD talep edildiğini, müvekkilinin ürünlerinin benzer olmadığı ve davacının ürünlerinin 554 sayılı KHK’da öngörülen yenilik ve ayırt edicilik niteliğini karşılamadığı belirtilerek bu talebe itiraz edildiğini, yine de ihtilaf konusu tasarımların kataloglardan çıkarılacağının e-posta ile davacı vekiline bildirildiğini, davacının müvekkilini zor durumda bırakmak için sürekli farklı mahkemelerde dava açtığını, davacının bildirimi sonrası anılan davetiyelerin satışlarının müvekkilince durdurulmuş olduğunu, davacının suç duyurusu üzerine müvekkili hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiğini, davacı şirketçe müvekkilinin bayisi olan …’ndaki yerde yapılan delil tespitinin, müvekkilini bayi karşısında küçük düşürmek amacı ile yapıldığını, davacı tarafın kendisine ait olduğunu iddia ettiği modeller ile ilgili hak sahipliğini ispatlayan hiçbir delilinin bulunmadığını, davaya konu edilen tasarımların-ürünlerin üzerinde herhangi bir tescil bulunmadığını, aksine müvekkilinin bu tasarımların müvekkili adına tescili için TPE’ye başvuru yapmış olduğunu, taraflar arasında pek çok dava bulunduğunu, davacı tarafın delil tespitine konu ettiği modellerin gerek yurt içinde gerek yurtdışında birçok firma tarafından kullanıldığını, müvekkilinin davacılar yönünden haksız rekabet oluşturan tasarım veya üretiminin-satışının bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, davacı şirkete ait tescilsiz davetiye tasarımlarının davalı şirketçe taklit edilerek piyasaya sürüldüğü gerekçesiyle TTK haksız rekabet hükümlerine göre açılan haksız rekabetin men’i, ilanı, maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
Dava ilk olarak (ATM’lerin tamamen heyetli mahkemeler şeklinde görev yaptığı dönemde) … ATM … E dosyasıyla açılmış, tensip zaptından sonra ATM’lerin tamamen tek hakimli şekilde çalışmaya başlaması nedeniyle İstanbul (Kapatılan) 49 ATM … E dosyasına devrolmuş, mahkemenin kapanması üzerine mahkememizin … E dosyasına devrolmuş, … Esas dosyamızda ise dava konusu edilen davetiyelerin bir kısmı davalı adına tescilli hale geldiğinden mahkememizin görevsiz ve fikri ve sınai haklar hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle, aşağıda detayı belirtilen davetiyeler yönünden açılan davanın (… E … K sayılı kararla) görev yönünden usulden reddine karar verilmiş, tescilsiz olan ve detayı aşağıda belirtilen tasarımlar yönünden açılan dava ise dosyadan tefrik edilerek Mahkememizin … E dosyasına kaydedilmiştir.
Dava dilekçesinde dava konusu olarak bildirilen tasarımlar şu şekildedir:
1-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 5298 sayılı davetiye-davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 20426 sayılı davetiye
2-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2440 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 20407 sayılı davetiye
3-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2062 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 20501 sayılı davetiye
4-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2448 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 20465 sayılı davetiye
5-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2467 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 20475 sayılı davetiye
6-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2470 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 3130 sayılı davetiye
7-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 6103 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1080 sayılı davetiye
8-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 6100 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1031 sayılı davetiye
9-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 6163 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1111 sayılı davetiye
10-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2103 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1123 sayılı davetiye
11-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2100 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1122 sayılı davetiye
12-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2449 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 20486 sayılı davetiye
13-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğu kapağı- davalıya ait … davetiye kataloğundaki 20479 sayılı davetiye kapağı
14-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğunda 2465 sayılı davetiye kapağında yer alan gelin ve damat figürü- davalıya ait … davetiye kataloğundaki … sayılı davetiye kapağı.
Dava dilekçesinde tescilli-tescilsiz pek çok tasarımdan sözedilmesi, yargılama boyunca alınan bilirkişi raporlarında yukarıdaki tüm tasarımlarla ilgili, ayrıca dava dilekçesinde sözedilen tescilli tasarımlarla ilgili tespitler bulunması, dava konusu tasarımların hangileri olduğu konusunda dosyada somutlaştırma olmaması nedeniyle, 14/01/2019 tarihli celsede davacı vekiline ve ayrıca davalı vekiline mahkememizce süre verilerek dava konusu tasarımları açıklaması istenmiş, davacı vekilince sunulan 28/01/2019 tarihli dilekçede, yukarıda yer alan tasarımlardan 13 ve 14. sırada yer alanların dava konusu olmadığı belirtilmişse de, anılan iki tasarımla ilgili olarak bunların da dava konusu olduğuna dair davacılar vekilince dosyaya davetiye asılları-görselleri sunulmak suretiyle, yargılama sırasında alınan bilirkişi raporlarında hep tespitler yapılmış olması, bu iki tasarımla ilgili “davalının tasarımlarının haksız rekabet oluşturacak benzerlik taşımadığı” tespitlerinin yapılmış olması, davacılar vekilince bu aşamaya kadar bu iki tasarımın dava konusu olmadığına dair bir beyanın-açıklamanın olmaması hususları hep birlikte gözönüne alındığında, yargılamada gelinen bu aşamadan sonra davacı vekilinin .28/01/2019 tarihli dilekçesi ile bu iki tasarımın dava konusu olmadığına dair yaptığı açıklamanın kabulü mümkün değildir, nitekim davalı vekilince de dosyanın mevcut durumu kapsamında bu iki tasarımın da dava konusu olduğuna dair açıklama yapılmış olmakla, anılan tasarımların dava konusu tasarımlardan olduğu mahkememizce kabul edilmiştir.
Dava dilekçesinde davacı şirket adına tescilli tasarımlardan da tek tek bahsedilmişse de, davacı vekilince 06/12/2011 tarihli celsede ve 05/12/2011 tarihli celsede, tescilli tasarımlarla ilgili olarak … 1. FSHM’nin … E dosyasında dava açıldığı, mahkememizdeki davanın ise tescilsiz tasarımlarla ilgili açılmış olduğu açıklanmış, bu nedenle davalı vekilinin (HUMK döneminde dava açıldığından derdestlik HUMK md 187’ye göre ilk itiraz olmakla) süresinde cevap dilekçesiyle ileri sürdüğü derdestlik ilk itirazı, … 1.FSHM … E dava dosyasının ve ekindeki birleşen dosyanın celbedilip incelenmesi sonrası o dosyada dava konusu olan tasarımların davacı şirkete tescilli tasarımlara ilişkin olduğu, birleşen davanın ise dosyamız davalısı tarafından “davacıya tescilli tasarımların hükümsüzlüğü istemiyle açılmış” dava olduğu ve davamızın konusu tescilsiz tasarımlarla aynı olmadığı anlaşıldığından, 09/04/2012 tarihli celse ara kararıyla yerinde görülmeyerek reddedilmiştir.
Cevap dilekçesinde ileri sürülen yetki ilk itirazı ise, haksız rekabetin aynı zamanda haksız fiilin özel bir türü olması, dava öncesi davalının …’da bulunan bayisinin işyerinde davacı tarafından…. FSHM… D.iş dosyasıyla tespit-el koyma işlemi yaptırılmış olması, uyuşmazlığa özgü kesin yetki kuralı bulunmaması nedeniyle, uyuşmazlık ve dava tarihinde yürürlükte olan 1086 sayılı HUMK md 21 uyarınca haksız fiilin işlendiği yer mahkemesi de yetkili olduğu ve …/İstanbul adresi İstanbul adliyesinin yetki alanında bulunduğundan, davalının cevap dilekçesiyle süresinde ileri sürdüğü yetki ilk itirazı 28/05/2012 tarihli celse ara kararıyla yerinde görülmeyerek reddedilmiştir.
Dava konusu edilen tescilsiz tasarımlara ilişkin davetiye-katalog kapağı asılları, örnekleri, davacının sunulan satış faturaları incelenmiş, TPE tescil kayıtları, yazışma cevapları, dava öncesi D.iş tespit dosyası, taraflar arasındaki … 1.FSHM … E ile … 1.Asliye HM … E dosyasıyla açılıp FSHM ihtisas mahkemesi olarak yeni kurulan 3.Asliye HM’nin HSK kararıyla görevlendirilmesi nedeniyle … 3.Asliye HM (FSHM sıfatıyla) … E dosyası haline gelen dava dosyaları celbedilip incelenmiş, dava konusu tescilsiz tasarımların haksız rekabet oluşturacak şekilde benzerlik taşıyıp taşımadığı konusunda (ilk iki rapor tespitleri arasında çelişki oluştuğundan) üç farklı bilirkişi kurulundan raporlar alınmıştır.
Yargılama sırasında, davalının dava konusu tescilsiz tasarımların adına tesciline ilişkin dava öncesi TPE’ye başvuru yaptığının bildirilmesi nedeniyle, mahkememizin görevli sayılıp sayılamayacağının belirlenmesi için tescil sürecinin tamamlanması beklenmiş, dava konusu tasarımlar TPE tarafından davalı adına tescil edilmişse de, davacının … 1. Asliye HM … E dosyasında “davalı adına yapılan tescillerin hükümsüzlüğüne karar verilmesi” istemiyle açtığı ve daha sonra ihtisas mahkemesi sıfatıyla … 3.Asliye HM … E dosyasında görülen davanın sonuçlanması ve verilen kararın kesinleşmesi bekletici mesele yapılmıştır.
Anılan dosyada ilk olarak … 1. AHM … E dosyasından verilen nihai kararda, bir kısım tasarımlarla ilgili olarak “TPE’ye itiraz süresi içinde -itiraz yapılıp sonucu beklenmeden- dava açıldığından davanın reddine”, diğer tasarımlarla ilgili ise (8-30-31-46-50-54 alt no.lu tesciller) hükümsüzlük koşulları oluşmadığından davanın reddine dair karar verilmiş, Yargıtay temyiz incelemesinde “erken açılan dava” kısmına yönelik red kararı eleştiri konusu yapılmamış, sadece 8-30-31-46-50-54 alt no.lu tesciller hakkında red kararı eksik inceleme gerekçesiyle verildiği gerekçesiyle davacının temyiz istemi kabul edilerek karar bozulmuş, bozma sonrası dosyanın … 3. AHM’ne devrolması üzerine kaydedildiği yeni esas olan … E’ta bozma ilamına uyulmasına karar verilerek, “davalı adına tescillerin hükümsüzlüğüne karar verme koşullarının oluşmadığı” gerekçesiyle davacının davası tümden reddedilmiş, son hükmün temyiz edilmeksizin 21/12/2018 tarihinde kesinleştiği 30/05/2019 tarihli yazıyla mahkememize bildirilmiştir. Davadaki “erken açılan dava” gerekçesiyle kısmen redde ilişkin ilk karardaki hüküm konusu olan tasarımların içinde de davamızın konusu olan tasarımlardan yer aldığından, davacının TPE’ye yaptığı “davalı adına yapılan tescillere itiraz-iptal” istemlerinin sonucu da mahkememiz yargılamasında ayrıca beklenmiştir.
Dava konusu tasarımlarla ilgili tescil kayıtlarına ilişkin yapılan yazışmalara alınan cevaplar, … 3.AHM … E davasında verilen kararın kesinleşmesi sonucu, dava konusu tasarımlardan davacı katalogunda 2440, 2448, 2449, 2467 no.larda yer alan tasarımlar ve davacının … davetiye katalog kapağı (davalıda 20479 no.lu katalog kapağı) hakkında davalı adına TPE’de yapılan tescil-faydalı model belgesi verilmesi işlemlerinin, davacının yaptığı itiraz reddedilerek kesinleşmiş olduğu, davamızın konusu olan diğer tasarımlarla ilgili olarak ise, davacının davalı adına yapılan tescil kayıtlarına itirazları TPE tarafından kabul edilerek, davalı adına yapılan tescil kayıtlarının iptal edilmiş durumda olduğu tespit edilmiştir.
TPE’den alınan yazı cevabına göre, davalının … sayılı tescil başvurusuna konu tasarımlardan, davacının itirazı reddedilerek davalı adına tescili kesinleşen tasarımlardan sadece 4 adedi (… alt no.lu tescil, 2448-46 alt no.lu tescil, … alt no.lu tescil, … alt no.lu tescil) davamızın konusu olan tasarımlara ilişkindir, davalı adına tescili kesinleşen diğer tasarımların davamızın konusu tasarımlarla ilgisi bulunmamaktadır; davalının 2012/03731 sayılı tescil başvurusuna konu tasarımlardan da sadece bir adedi (davacı şirketin … Davetiye Kataloğu kapağı- davalıya ait … davetiye kataloğundaki 20479 sayılı davetiye kapağı-29 alt no.lu tescil) davamızın konusu olan tasarımlardandır. Bu 5 adet davetiye tasarımı yönünden, dava öncesi bunların davalı adına tescilli olduğu, ancak davacının itirazları üzerine tescil konusunda davaların devam etmesi nedeniyle Mahkememizin … E dosyası yargılaması sırasında bekletici mesele yapılıp kesinleşen dava sonuçlarına göre davalıya tescili kesinleşmiş olduğundan, Mahkememizin … E dosyasında öncelikle her iki tarafa da tescilsiz tasarım durumunda olan davetiyeler hakkındaki davanın iş bu dosyadan tefrikine karar verilmiş, sonra da davalıya tescilli 5 davetiye yönünden … E … K sayılı kararla davanın görev yönünden usulden reddine karar verilmiştir.
Mahkememizin … E dosyasından tefrik edilen tescilsiz davetiye tasarımlarına ilişkin davada Mahkememiz görevli olduğundan, işbu … E dosyamıza kaydedilmiş olup, iş bu davanın konusu olan tescilsiz tasarımlar ise aşağıdakilerdir:
1-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 5298 sayılı davetiye-davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 20426 sayılı davetiye
2-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2062 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 20501 sayılı davetiye
3-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2470 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 3130 sayılı davetiye
4-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 6103 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1080 sayılı davetiye
5-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 6100 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1031 sayılı davetiye
6-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 6163 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1111 sayılı davetiye
7-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2103 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1123 sayılı davetiye
8-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2100 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1122 sayılı davetiye
9-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğunda 2465 sayılı davetiye kapağında yer alan gelin ve damat figürü- davalıya ait … davetiye kataloğundaki … sayılı davetiye kapağı.
Dava konusu tasarımlarla ilgili olarak TPE’nin tescil süreci yürütmesi, tescil taleplerini kabul etmesi, bir kısım tasarımlar hakkında davacının itirazlarını kabul ederek davalı adına tescil kayıtlarını iptal etmiş olması hususları hep birlikte gözönüne alındığında, dava konusu davetiye tasarımlarının herhangi bir kimsenin hak sahipliği ileri süremeyeceği anonim nitelikte tasarımlar olmadığı, ilgili fikri ve sınai haklar mevzuatı kapsamında korunması gereken güzel sanat eseri niteliğinde olduklarının kabul edilmesi gerektiği sonucu ortaya çıkmaktadır.
Bu tescilsiz tasarımlarla ilgili olarak, yargılamanın Mahkememizin … Esas dosyasında (tefrik öncesi) devam ettiği sırada alınan son ve çelişki giderici bilirkişi raporu tespitlerine göre; sadece davalının 5 adet davetiye tasarımının, ortalama alıcı gözüyle bakıldığında aralarında genel izlenim itibariyle karıştırılmaya sebebiyet verebilecek benzerlik bulunduğundan, davacı açısından haksız rekabet oluşturduğu tespiti yapılmıştır. Yukarıda işbu davanın konusu olduğu açıklanan 9 adet davetiye tasarımı içinde, çelişki giderici son bilirkişi kurulu raporu tespitleri kapsamında haksız rekabet oluşturduğu tespit edilmiş olanların detayları şöyledir:
1-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2062 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 20501 sayılı davetiye
2-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2470 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 3130 sayılı davetiye
3-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 6103 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1080 sayılı davetiye
4-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2103 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1123 sayılı davetiye
5-Davacı şirketin … Davetiye Kataloğundaki 2100 sayılı davetiye- davalıya ait … Davetiye Kataloğundaki 1122 sayılı davetiye

Bu tespit üzerine, davacı şirketin talep edebileceği yoksun kalınan kar zararının (maddi tazminatın) hesaplanabilmesi için davacı şirketin ve davalı şirketin dava tarihindeki (2011) ve önceki üç yıla ait ticari defter ve kayıtlarının mali bilirkişi ve sektör bilirkişisi vasıtasıyla incelenmesine karar verilmişse de, her iki taraf da, ticari defterlerin yasal saklama süreleri dolduğundan imha edildiğini-taşınma nedeniyle ulaşılamadığını belirterek incelemeye defter-kayıt ibraz etmemişlerdir. Bunun üzerine davacı şirket lehine TBK md 42 ve Yargıtay içtihat ve uygulamaları çerçevesinde, hakkaniyet gereği mahkememizce takdir edilebilecek maddi tazminat miktarı konusunda takdiri delil kapsamında sektör uygulamaları-fiyatlamaları-piyasa koşulları açısından Mahkememiz takdirinde yararlanabilmek için, önce davacı şirketin ve davalının dava tarihi ve öncesi üç yılda verdiği kurumlar vergisi beyannameleri -bilançoları-gelir tabloları vergi dairelerinden celbedilmiş, taraf vekillerine ayrı ayrı, dosyada son alınan bilirkişi kurulu raporunda haksız rekabet oluşturduğu tespit edilen davetiye tasarımlarının, dava tarihi ve önceki üç yıl içindeki üretim ve satış miktarları ile tutarları bakımından, müvekkillerinin işletme portföyü ve cirosu içindeki ortalama oranlarını bildirmek üzere süre ve imkan verilmişse de bu hususta beyanda bulunan-belge sunan olmamış, dosya ek rapor düzenlemeleri için son çelişki giderici raporu düzenleyen bilirkişi kuruluna sevkedilmiş ve bilirkişi kurulundan, dosya içinde mevcut tarafların beyanname-bilanço-gelir tabloları, diğer dava dosyalarında düzenlenmiş raporlar ve tüm deliller incelenmek suretiyle, davalının İstanbul’da şube, dava öncesi Keşan’da merkez işyeri ve ayrıca internet adresi üzerinden davetiye satışı yaptığı gözetilerek, dosyada düzenledikleri son kök raporda haksız rekabet oluşturduğu tespit edilen davetiyelerden, dava öncesi son üç yıl içinde davalının hangi oranda üretim ve satış yapmış olabileceği, bu davetiyelerin davalının ürün portföyü içinde oranının (%) ne kadar olabileceği, davetiyelerin dava öncesi son üç yılda ortalama satış fiyatları, son üç yıl içinde bu davetiyelerden yıllık ortalama ne kadar gelir ve kar elde etmiş olabileceği hususlarında, özellikle sektör bilirkişisi tarafından sektör uygulamaları, piyasa rayiçleri ve yaklaşık satış miktarı-tutarları hakkında görüşlerinin bildirilmesinin, TBK m.42 kapsamında hakkaniyete uygun bir tazminat belirlenebilmesi açısından, davalının dosyada mevcut son bilirkişi raporuyla haksız rekabet oluşturan üretim ve satışları nedeniyle davacı şirketin (dava tarihi itibariyle) yaklaşık ne kadar ve kaç TL yoksun kaldığı kârı yani talep edebileceği maddi tazminat olabileceği hakkında gerekçeli, ayrıntılı görüş ve tespitlerinin bildirilmesi istenmiş, taraflarca ticari defter ve kayıtlar dosyaya sunulmamış olsa da, hakkaniyet gereği mahkemece hukuken değerlendirme yapılması gerektiğinden, raporda “defter-kayıt sunulmadığından tespit edilemedi” yazılmaması, yukarıda açıklandığı üzere sektör uzmanı, haksız rekabet uzmanı, mali uzman sıfatlarıyla, dosyaya celbedilen taraf beyannameleri, bilanço ve gelir tabloları, haksız rekabet oluşturan davetiye sayıları, piyasada bu davetiyelerin gördüğü rağbet, muhtemel üretim miktarları ve satış ciroları konusunda sektör ve piyasa uygulamaları, dava tarihi ve öncesi üç yıl ortalamasına göre piyasa rayiç satış fiyatları gözetilerek, yaklaşık-ortalama tahmini zarar görüşlerinin bildirilmesi gerektiği bilirkişi kuruluna bildirilmiştir.
Bilirkişi kurulundan alınan son ek raporda; dava tarihi itibariyle, davalının haksız rekabet oluşturan 5 adet davetiye tasarımları yönünden döneminin piyasa koşulları, satılabilecek en yüksek miktarlar, sektör kar oranı ve diğer etkenler birlikte değerlendirildiğinde, davacı şirketin yoksun kaldığı karın dava tarihi itibariyle yaklaşık 4.194,00 TL olabileceği görüşü bildirilmiştir.
Mahkememizin … Esas dosyasından tefrik edilerek işbu … Esas dosyaya kaydedilen 9 adet tescilsiz tasarım yönünden yargılamaya devam edilmek istenmişse de, … Esas dosyada dava açılırken her iki davacı için tek bir maktu başvuru harcı yatırılmış olduğu, hatta her davacının ayrı ayrı 50.000,00 TL tazminat talebi olmasına yani toplam dava değerinin 100.000,00 TL olmasına rağmen sadece 50.000,00 TL üzerinden tek peşin karar harcı yatırılmış olduğu, davacılardan biri için hiçbir başvuru harcı yatırılmamış olduğu, peşin harcın ise dava değerinin sadece yarısı için yatırılmış olduğu, tefrik nedeniyle esastan yargılamaya devam edilecek olduğundan eksik harçların yatırtılması gerektiği tespit edilmekle; Mahkememizin iş bu … E dosyasında yargılamaya devam edilebilmesi için öncelikle Harçlar Kanunu ve HMK uyarınca harçların tamamlatılması zorunlu olduğundan, 21/01/2022 tarihli duruşma ara kararıyla davacılar vekiline “davadaki toplam talebin-dava değerinin 100.000,00-TL olduğu anlaşıldığından ve dava dilekçesinde davacı şirket için 50.000,00-TL maddi tazminat, davacı gerçek kişi için 50.000,00-TL manevi tazminat talep edildiği anlaşılmakla, her davacı için ayrı ayrı 80,70-TL başvuru harcı ve her davacı için ayrı ayrı 853,88-TL peşin karar harcı olmak üzere toplam 1.869,16-TL eksik harcı mahkeme veznesine yatırmak üzere gelecek celseye kadar kesin süre verilmesine, kesin sürede yatırılmazsa Harçlar Kanunu md 27 ila 30. maddeleri gereği dosyanın işlemden kaldırılacağı ve devamında yine yatırılmazsa HMK m.150 uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin ihtarına (ihtarat yapıldı)” şeklinde kesin süre verilmişse de eksik harçlar yatırılmamıştır.
Dosyanın 25/02/2022 tarihinde yapılan duruşmasında davacılar vekili; “müvekkil şirketle hiçbir şekilde iletişim kurmamız mümkün olmamıştır, gerekli olan harç müvekkilimizce tarafımıza veya mahkemeye gönderilmemiştir, bu sebeple harç tamamlanamamış olup bu hususta takdiri mahkemeye bırakıyoruz” şeklinde beyanda bulunmuş, davalı vekilince de; “usul hususunda takdir mahkemenindir, davanın esastan reddine karar verilmesini talep ederiz” şeklinde beyanda bulunmuştur. Davacılar tarafından yatırılması gereken eksik harçların yatırılmamış olması nedeniyle, 25/02/2022 tarihli duruşmada, HMK m.150 uyarınca üç aylık yasal süre içinde harçlar yatırılana kadar her iki davacı yönünden dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK 150. maddesi “Usulüne uygun şekilde davet edilmiş taraflar gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir. İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar süresinin dolduğu gün itibariyle açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.” hükümlerini ihtiva etmektedir.
Dosya kapsamından davacılar vekili tarafından dosyanın işlemden kaldırıldığı 25/02/2022 tarihli duruşmadan itibaren üç aylık yasal süre içerisinde eksik harçlar yatırılarak dosyanın işleme konulmasının talep edilmediği, bu nedenle 25/05/2022 tarihi itibariyle davanın açılmamış sayılmasına karar verme koşulu oluştuğu anlaşılmakla, HMK 150. maddesi gereği davanın açılmamış sayılmasına ve yargılama giderleri ve vekalet ücretinin HMK md 331/3 gereği davacılara yüklenmesine karar vermek gerekmiştir. Her iki davacı yönünden de davanın açılmamış sayılmasına karar verilmişse de, davacılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığından, biri maddi tazminat biri manevi tazminat davası açmış olduğundan, AAÜT’nin 10.4 maddesi ve emsal Yargıtay 11. HD’nin 2019/4131 E 2020/61 K sayılı içtihadı da gözetilerek, her iki davacı aleyhine-davalı lehine ayrı ayrı maktu vekalet ücreti hükmedilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Yatırılması gereken eksik harçların yatırılmamış olması, bu nedenle verilen işlemden kaldırma kararı sonrası yasal süre içinde eksik harçlar yatırılarak dosyanın işleme konmasının istenmemesi nedeniyle, 492 sayılı Harçlar K. 27 ila 32. maddeleri ve 6100 sayılı HMK.nın 150. maddesi gereğince her iki davacı açısından davanın açılmamış sayılmasına,
2-Alınması gereken maktu 80,70 TL + 80,70 TL= 171,40 TL başvuru harcı ile 80,70 TL karar ve ilam harcı toplamı 242,10 TL harcın davacılardan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davalı yargılama sırasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, davacı şirketin açılmamış sayılmasına karar verilen maddi tazminat davası nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 7/1. maddesi uyarınca belirlenen 5.100,00 TL maktu vekalet ücretinin davacı şirketten alınarak davalıya verilmesine,
4-Davalı yargılama sırasında kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, davacı…’ın açılmamış sayılmasına karar verilen manevi tazminat davası nedeniyle karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 7/1. maddesi uyarınca belirlenen 5.100,00 TL maktu vekalet ücretinin bu davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-HMK 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK. 341.maddesi uyarınca İstanbul BAM. nezdinde İSTİNAF yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı.
06/06/2022

Katip …

Hakim …