Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/427 Esas
KARAR NO : 2022/441

DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ : 14/08/2020
KARAR TARİHİ : 07/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete … no.lu Nakliyat Emtea Taşıma Sözleşmesi ile sigortalı bulunan …A.Ş. ne ait hassas boru makinesi ve aksamlarının davalı şirketlerin üst taşıyıcı, alt taşıyıcı ve fiili taşıyıcı konumundaki şirketlerin sigortacısı olduğunu, söz konusu emtiaların Avusturya’dan Türkiye’ye taşınması esnasında hasara uğramış olduğunu, müvekkili tarafından yaptırılan incelemede söz konusu emtiada 33.979,00 TL hasar meydana geldiğini, bu kapsamda müvekkilinin 27.12.2019 tarihinde sigortalısına gerekli ödemeyi yapmış olduğunu, bu kapsamda müvekkiline rücu hakkının doğmuş olduğunu ve davalıların hasardan sorumlu olduklarını, ödemesi yapılan tazminatın ödeme tarihinden itibaren işletilecek en yüksek ticari faizi ile birlikte tazminini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Davalı … Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; CMR Konvansiyonu’nun uygulanması gerektiğini, dava konusu taleplerin poliçe teminat kapsamında olmadığından müvekkilinin sorumluluğunun bulunmadığını, taşıma konusu emtianın römorkun en gerisine kapıya yakın yüklenmiş olduğunu, istiflemenin hatalı ve sabitlemenin yetersizliğinden dolayı yaşanan sarsıntılar ve frenlemeler sonucunda taşınan emteanın dorse gerisinde savrulma momenti ile sabitleme spanzetlerinden kurtulması ve düşmesi nedeniyle hasarlanmış olduğunu, davacı tarafından yüklerin kaymasını ve devrilmesini engellemek için sağa ve sola ahşap takozların çakılarak gerekli tedbirlerin alınmamış olduğunu, davanın reddini, talep etmiştir.
Cevap: Davalı … Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının netice ve talep bölümünün açıklatılması gerektiğini, emteanın ambalajsız olarak yüklenmiş olduğunu, taşıma konusu emteanın römorkun en gerisine kapıya yakın yüklenmiş olduğunu, istiflemenin hatalı ve sabitlemenin yetersizliğinden dolayı yaşanan sarsıntılar ve frenlemeler sonucunda taşınan emtianın dorse gerisinde savrulma momenti ile sabitleme spanzetlerinden kurtulması ve düşmesi nedeniyle hasarlanmış olduğunu, söz konusu hasara sabitlemenin yapılmamış olmasından kaynaklı ağır kusurun neden olmuş olduğunu, ayrıca tek taraflı olarak yapılan hasar ve zarar tespitini kabul etmediklerini, hasar tespiti yapılırken sovtaj değerinin düşülmesi gerektiğini, davanın reddini talep edilmiştir.
Cevap: Davalı … Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu olayın CMR Konvensiyonu kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini, müvekkilinin dava konusu taşımada sadece aracılık etmiş olduğunu, ayrıca usulsüz tebligat yapılmış olduğunu, müvekkilinin taşınan eşyaya yöneltik istifleme kapsamında malumatının olmadığını, taşıma şeklinin … olduğunu, bu kapsamda tüm risklerin alıcıya ait olduğunu, fiili taşıyanın ve forwarderin kusurunun bulunmadığını, ayrıca tek taraflı olarak yapılan eksper raporunun kabul edilmesinin mümkün olmadığını, davanın reddini talep etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
Uyuşmazlığın; davacı sigorta şirketine sigortalı bulunan dava dışı gönderici … A.Ş’ ye ait emtinın, uluslararası taşıma esnasında hasara uğramasından kaynaklı 33.979,00-TL olarak belirtilen ve ödenen hasar bedelinin, davalılar; Ana(üst) taşıyıcı …Ltd.Şti., fiili (alt) taşıyıcı … Şti. ve fiili taşıyıcının sigortacısından rücuen tahsili isteminden ibaret olduğu anlaşılmıştır.
Dava konusu edilen rücu talebine konu emtianın emteanın çıkış yerinin Avusturya, varış yerinin … olduğu anlaşılmakla; ülkemiz 30.10.1995 tarihinde CMR Konvansiyonu’nu kabul etmiş ve anılan Konvansiyon hükümleri bu tarihte yürürlüğe girmiştir. T.C. Anayasası’nın 90. maddesinin son fıkrası hükmünde “Usulüne uygun yürürlüğe konulmuş Milletlerarası Antlaşmalar kanun hükmündedir.” düzenlemesi mevcuttur
Dava konusu taşıma Avusturya -Türkiye arasında yapıldığından olaya CMR Konvansiyonu hükümlerinin uygulanması gerekmekte olup, taşıyanın kusurunun ve tazminat hesabının CMR Konvansiyonu hükümlerine göre değerlendirilmesi zorunludur.
Somut olayda davacı sigorta şirketinin rücu talebinin değerlendirilmesine yönelik olarak; taşıyıcının sorumluluğu eşyayı teslim aldığı an itibariyle başlayacağı, taşıyıcı eşyayı teslim alırken eşyanın ambalajının sağlam olup olmadığını kontrol etmekle yükümlü olduğu değerlendirilmektedir. Taşıyıcının gerekli kontrolleri yapması ile ilgili durumlar somut ihtilafa uygulanması gereken CMR Konvansiyonu Md.8’de şu şekilde açıklanmıştır;
“1. Yükü teslim aldığı sırada taşımacı şunları kontrol edecektir:
a) Parça sayısı ve bunların üzerindeki marka ve numaralar bakımından sevk mektubundaki beyanların doğruluğu,
b) Yükün ve bunların ambalajının görünürdeki durumu.
Dosya Bilirkişi …, … ve Nesimi …’na tevdi edildiği, bilirkişiler tarafından dosyaya sunulan 07.06.2021 tarihli bilirkişi heyet raporunda taşıyıcının kontrol sorumluluğu ile ilgili “Uygulamada göndericinin hesaplayamayacağı teknik bilgilere de (yol bilgisi, ağırlık bilgisi, yol şartları vs.) yine taşıyıcı hakimdir ve yüklenen aracını ve içerisine yüklenen malzemeleri korumak adına gerekli düzenlemeleri yapmak mecburiyetindir. Sürücünün sabitlemenin yetersiz olduğunun farkında olduğu, göndericiyi uyardığını beyan eden dilekçesi dosyada görülmüş olup, CMR üzerine bu konuya dair şerh düşülmediği de görülmüştür. Böyle bir durumda yükün ve aracın emniyetini sağlamak adına sürücünün kendi şirket yetkililerine de haber vermesi ve sabitlemenin yol şartlarına uygun hale getirilmesinin sağlanması ve ardından yola çıkması basiretli bir taşıyıcının izlemesi gereken süreç olarak bilinmektedir. Aksi takdirde sürücünün uyarıp, yola çıkması sorumluluğu direk göndericiye yüklemekten ibaret bir işlem olarak algılanabilir. 1 Numaralı davalı fiili taşıyıcı olan … Ltd. Şti.’nin kötü niyetli olmadığı ancak kusurlu davranış sergilediği kanaatine varıldığı,” şeklinde tespit ve değerlendirme yapıldığı görülmüştür.
…Ltd. Şti.’nin sorumluluğu yönünden m.7 hükmü uyarınca CMR Konvansiyonu’nun belirtilen maddesi uyarınca, taşıyıcı CMR Konşimentosu üzerinde fiil taşıyıcının herhangi bir çekince koymadığı da sabittir.
Akdi taşıyıcı konumunda olan …Şti.nin sorumluluğunun tespiti yönünden CMR Konvansiyonu Md.17’de şu şekilde açıklanmıştır;
“1. Taşımacı, yükü teslim aldığı andan, teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur.
2. Eğer kayıp, hasar veya gecikme istek sahibinin hatası veya ihmalinden, taşımacının hatasından değil de, istek sahibinin verdiği talimattan, yüke has bir kusurdan yahut da taşımacının önlenmesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelmiş ise, taşımacı sorumlu tutulamaz.
3. Taşımacı taşımayı yapmak için kullandığı kusurlu taşıtları, bu taşıtı kiraladığı kişinin veya vekilinin yahut çalışanlarının hata ve veya ihmallerinden dolayı sorumludur.”
Bilirkişiler tarafından dosyaya sunulan 07.06.2021 tarihli bilirkişi heyet raporunda akdi taşımacının sorumluluğu ile ilgili fiili taşıyıcının açık kusurlu davranışından dolayı taşıma ilişkisinin tarafı olan … Ltd.Şti.nin alt (fiili) taşıyıcının hata veya ihmallerinden sorumlu tutulabileceği görüşüne ulaşıldığı, denetime açık rapor içeriğinde tespit edilmiştir.
CMR Konvansiyonu hasar durumunda ödenecek tazminatı hakkında m.25 hükmü ile “Hasar durumunda taşımacı, yükün madde 23 paragraf, 1, 2 ve 4 gereğince belirlenen değerine göre hesaplanmış kiymetten düşme karşılığı olan bedeli öder.” şeklinde m 23’e atıfta bulunarak düzenlendiği, ilgili hükme göre ise 23/1. “Bu Sözleşmenin hükümleri gereğince bir taşıyıcı, yükün kısmen veya tamamen kaybından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğundan, bu tazminat yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki kıymetine göre hesaplanır.
23/2.Malın kiymeti, ticaret borsası fiyatına göre saptanır. Eğer böyle bir fiyat yoksa, geçerli piyasa fiyatlarına göre bir tespit yapılır. Eğer ne ticaret borsası fiyatı ne de geçerli piyasa fiyatı mevcutsa tespit, aynı cins ve kalitedeki malların normal kıymetine göre yapılır.
23/3 Bununla beraber, tazminat, eksik brüt ağırlığın kilogramı başına 8.33 hesap birimini aşmayacaktır.
23/4 Yükün taşınması dolayısıyla ödenen taşıma ücreti, gümrük resimleri ve diğer ödemelerde, malın tamamen kaybedilmesi halinde tamamen ödenir. Kısmen kaybolma halinde ise karşılaşılan zarar oranında ödeme yapılır. Bunlar dışında başka tazminat ödenmez.” şeklinde düzenleme bulunduğu görülmüştür.
Her ne kadar kök rapor içeriğinde döviz cinsinden hesaplama yapılmış ise Dosya Bilirkişi …, … ve …’na tevdi edildiği, bilirkişiler tarafından dosyaya sunulan 21.03.2022 tarihli bilirkişi heyet ek raporunda özetle ve sonuç olarak;
“Hasar gören makinenin brüt ağırlığı CMR ve Ekspertiz raporunda 5000 kg olarak görülmektedir.
5000 Kg x 8,33 SDR/Kg- 41.650 SDR
31.10.2019 tarihli TCMB Kurlarına göre 1 SDR— 7,8826 TL
41.650 x 7,8826 — 328.310,29 TL
İşbu raporun düzenlendiği 17.03.2022 tarihli TCMB Döviz Kurlarına göre;
1 SDR -20,3144 TL
41.650 x 20,3144- 846.094,76 TL
Yukarıda yer alan hesap, dosyanın karara bağlanacağı tarihteki güncel döviz kurları ile tekrar hesaplanabilir.
Talep edilen tazminat miktarı olan 33.979,00 TL’nin hesaplanan sınırlı sorumluluk miktarından düşük olması sebebiyle taşıyıcı firmaların tüm hasardan sorumlu tutulabilecekleri, Kök raporda hesaplamanın Euro cinsinden yapılmış olduğu, ancak taşımacıların tüm hasardan sorumlu tutulacakları görüşünün sabit olduğu,” şeklindeki denetime açık hesaplama içeriğine itibar edilmesi gerekmiştir.
Davalılardan sigorta şirketi yönünden ise davacı … Sigorta Şirketi … no’lu Nakliyat Emtea Taşıma Sözleşmesi ile 08/10/2019-29/03/2020 vade tarihleri arasında dava dışı … A.Ş.’ni sigortalayan şirket olduğu, dosya kapsamında yer alan belgelere göre 06/11/2019 tarihinde meydana gelen hasar, ilgili sigorta poliçe vadesi içerisinde gerçekleşmiş olduğu, davacı … Sigorta Şirketi’nin davaya konu hasar sebebiyle dava dışı sigortalısı … A.Ş.’ne 27/12/2019 tarihinde 33.979,00TL tutarında tazminat ödemesinde bulunduğu, davalılardan … Sigorta A.Ş.’nin, … poliçe numarası ile 05/11/2019- 05/11/2020 vade tarihleri arasında Nakliyat Aracısı / Komisyoncusunun Yasal Sorumluluk Sigorta Poliçesi ile diğer davalı … Ltd. Şti.’ni sigortalayan şirket olduğu, davalı … Ltd. Şti.’ni sigortalayan ilgili sigorta poliçesi içeriğine göre de “Ana Teminat” başlıklı maddesinde rücu taleplerinin de sigortalandığı, yine Emtia Nakliyat Sigortası Genel Şartları m.26 hükmü gereğince de davalı sigorta şirketi yönünden teminat kapsamında somut olay zararında bulunduğu, bu haliyle de davalı sigorta şirketine de rücu talebinden bulunabileceği kanaati ile 33.979,00-TL tazminatın ödeme tarihi olan 27/12/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, dair aşağıdaki şekilde hüküm fıkrası oluşturulmuştur.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
1-Davanın KABULÜ ile,
-33.979,00-TL tazminatın ödeme tarihi olan 27/12/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Kabul edilen dava değeri (33.979,00 TL) üzerinden alınması gereken 2.321,10 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 580,28 TL harcın mahsubu ile eksik kalan bakiye 1.740,82 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yargılama nedeniyle yapılan 580,28 TL peşin harç, 54,40 TL başvurma harcı, posta ve tebligat masrafı 233,50 TL, bilirkişi ücreti 2.250,00- TL olmak üzere toplam 3118,18 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davalılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerilerinde bırakılmasına karar verildi.
5-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1 maddesi uyarınca belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.360,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
7-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan anacak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, davalı …Sigorta vekilinin yokluğunda kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize ve bulunulan yer Asliye Ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 07/06/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır