Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/672 Esas
KARAR NO : 2021/926

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 12/10/2021
KARAR TARİHİ : 24/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete ait … ticaret sicil numaralı ticari işletmesine ait genel kurul karar defteri ve ortaklar pay defterinin kaybolması nedeniyle zayi olduğunu, müvekkilinin tüm mali ve muhasebesel konulara ilişkin olarak mevzuata tabi yükümlülüklerini yerine getirmek amacıyla … ile çalıştığını, müvekkili şirketin 21/09/2021 tarihli Olağanüstü Genel Kurul Toplantısının yapılması amacıyla gerekli iş ve işlemleri yapması için müvekkili şirkete ait genel kurul karar defteri, yönetim kurulu müzakere defteri ve ortaklar pay defterinin …’ye teslim edildiğini, sonrasında istendiğinde … tarafından müvekkili şirkete verilen 11/10/2021 tarihli cevap yazısında yönetim kurulu müzakere defterinin gönderiminin yapıldığının ancak genel kurul karar defteri ve ortaklar pay defterinin bulunamadığının müvekkiline bildirildiğini, bu bildirim üzerine 15 günlük sürede dava açıldığını belirterek, müvekkili şirket dışı muhasebe firması nezdindeyken kaybolan genel kurul karar defteri ile ortaklar pay defterinin zayi olduğuna dair müvekkiline zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, TTK’nun 82. maddesine dayalı zayi belgesi talebine ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nun 82.maddesine göre; “Her tacir, ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, alınan ticari mektupları, gönderilen ticari mektupların suretlerini, 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür.”
Aynı maddenin 7.fıkrasına göre ise “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.”
Defterlerin kaybolduğunun öğrenildiği bildirilen tarih itibariyle davanın 15 günlük hak düşürücü süre içinde açıldığı anlaşılmıştır.
Ön inceleme celsesinde davacı vekilince, müvekkilinin kurulduğu tarihten itibaren kullandığı tek bir genel kurul karar defteri ve ortaklar pay defteri bulunduğu, bunların zayi olduğu açıklanmıştır.
Davacı vekilince bildirilen deliller toplanmış, davacı vekilince sunulan ve müvekkilinin SMMM’ye ve çalıştığı SMMM’nin müvekkiline yazdığı yazılar, bildirilen tanığın SMMM firmasında çalıştığına dair SGK evrakı, SMMM sözleşmesi incelenmiş, bildirilen tanığın duruşmada beyanları alınmış, davacının vergi dairesi mükellefiyet kayıtları, ticaret sicil kayıtları getirtilerek incelenmiş, yazılan müzekkere cevaplarından davacı mükellef hakkında herhangi bir vergi idaresi veya SGK incelemesi bulunmadığı, ancak vergi dairesince 05/11/2021 tarihinde yapılan yoklamada işyeri adresinde bulunmadığının tespit edilerek hakkında mükellefiyetinin re’sen terkin işlemlerinin başlatıldığı bildirilmiştir.
Davacı anonim şirketin incelenen ticaret sicil kaydına göre 1988’de kurulmuş bir şirket olduğu, tescil edilen son genel kurul kararının 2018 tarihli olduğu ve 07/10/2021 tarihinde tescil ettirildiği görülmüştür.
Davacı vekilince bildirilen tanık … duruşmada alınan beyanında “Davacı şirketin muhasebecisi olan …’in işyerinde ilk olarak 2007 yılında işe girdim, aralıklı olarak ayrıldım, çalıştım ayrıldım, sonra tekrar çalışmaya başladım, şu anda çalışıyorum, en son 01/05/2015 tarihinde çalışmaya başladım, sigorta sistemindeki kısa süreli girdi çıktı işlemleri dışında kesintisiz çalıştım, hala çalışıyorum, davacı şirket adres değişikliği yapacaktı, bununla ilgili 21/09/2021 tarihinde olağanüstü genel kurul toplantısı yapılacaktı, defterlere kararları SMM olarak biz yazıp toplantıda ortaklara okutarak imzalatıyoruz, bu nedenle şirketin yönetim kurulu karar defteri, genel kurul karar defteri, pay defteri bizim işyerimize teslim edilmişti, defterleri davacı şirketten alıp verirken bir teslim tutanağı düzenlediğimizi hatırlamıyorum, elden getirilip götürülüyordu, toplantı sonrası bu defterlerden ortaklar kurulu karar defteri ve pay defteri bizim işyerimizdeyken kayboldu, bütün müşterilerimizin defterlerini muhafaza ettiğimiz ayrı bir dolap vardır, bu dolaptan nasıl kaybolduğu konusunda bir bilgim yoktur, sadece kaybolmuş olduğunu, bu nedenle davacı şirkete iade edememiş olduğumuzu biliyorum, defterlerin hangi tarihte kaybolduğunu da bilmiyorum, biz defterlerin kaybolduğunu davacı şirketin isteme yazısı üzerine fark ettik ve davacı şirkete bildirdik” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Bir anonim şirkete ait Genel Kurul Karar Defteri ve Ortaklar Pay Defteri TTK uyarınca tutulması ve muhafazası zorunlu defterler olmakla TTK md.82 kapsamında zayi belgesi verilebilecek nitelikte belgeler ise de, TTK madde 82’ye göre zayi belgesi verilebilmesi için tacirin bir taraftan defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve özeni göstermiş olduğunu, diğer taraftan ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olduğunu ispatlaması zorunludur. Tacir, yasa gereği tutmak zorunda olduğu işletmesine ait defterler ve belgelerini iş yerinde ve emin koşullarda saklamak ve muhafaza etmek yükümlüğündedir.
Ancak 1988 yılında kurulmuş ve ticaret sicil kaydı hala faal görünen bir anonim şirketin tüm yıllar için tek bir genel kurul karar defteri ile tek bir ortaklar pay defteri kullandığını ileri sürmesi, anonim şirket için en önemli ve tutulması kanunen zorunlu defterlerden olan defterlerini kendi işyerinde güvenli bir yerde muhafaza etmesi ve adres değişikliğinden ibaret olağanüstü genel kurul toplantısını kendi işyerinde kendisinin yapması, genel kurul karar defterini kendisinin tutması-kararları yazması gerekirken herhangi bir güvenlik tedbiri almadan ve hangi koşullarda muhafaza edildiğini kontrol etmeden ve herhangi bir teslim tutanağı da düzenlemeden muhasebecisinin işyerine gönderdiğinin iler sürülmesi, muhasebecisinin kilitli olmayan dolabında muhafaza edilerek kaybolması hususları basiretli tacir davranışı olmadığından, davacı tacir anonim şirketin defterlerinin zayi olmaması için bir tacirden beklenen tüm dikkat ve özeni gösterdiğini ve ayrıca tüm dikkat ve özeni göstermesine rağmen defterlerin kendi iradesi dışında zayi olduğu hususlarını ispatlayamaması nedeniyle TTK 82. maddede yazılı koşullar birlikte oluşmadığından, dava konusu defterlerle ilgili zayi belgesi verilmesinin hukuki sonuçları da gözetildiğinde, dava konusu durumla birebir benzerlik taşıyan emsal Yargıtay 11. HD’nin 2016/817 E 2017/3842 K sayılı içtihadı ve benzer pek çok içtihadı da gözetilerek, davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın reddine,
2-Peşin alınan karar ve ilam harcı yeterli olduğundan yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan avansın kullanılmayan kısmının, karar kesinleştiğinde, istek halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK. 341.maddesi uyarınca İstanbul BAM. nezdinde İSTİNAF yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı.24/12/2021

Katip …

Hakim …