Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/640 Esas
KARAR NO : 2023/18

DAVA : Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 28/09/2021
KARAR TARİHİ : 11/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 20.09.2020 tarihinde davalıya 300.000,00 TL limitli kasko poliçeli … plakalı araç ile …, …, … ve müvekkiline ait …plakalı araçlar arasında maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, … plakalı aracın %100 kusurlu olduğu, müvekkilinin aracı haricinde üç araca hasar verdiği ve hasar toplamlarının ZMMS limitini aştığı, bu nedenle kasko poliçesi dahilinde İMMS kapsamında başvuru yapılmasının hasıl olduğu, müvekkiline ait 2017 model, 15.172 km’deki aracın sıfır muadilinde olduğu, araçta büyük kaporta hasarı meydana geldiği, onarım, değişim ve boya masrafı yapıldığı, tramer kayıtlarına işlenen hasar nedeniyle aracın ikinci el piyasa değerinde ciddi bir düşüş yaşandığı, ödenmesi için davalı sigorta şirketine 05.08.2021 tarihinde başvuru yapıldığı, herhangi bir ödeme yapılmadığı, başvurunun cevapsız bırakılması nedeniyle dava şartı olarak başvurulan arabuluculuk sürecinin anlaşamama ile sonuçlandığı, değer kaybı hesaplanırken Anayasa Mahkemesi’nin 17.07.2020 tarihli iptal kararının göz önünde bulundurularak yerleşik Yargıtay içtihatları gereğince gerçek zarar ilkesi uyarınca rapor alınmasını talep ettikleri diğer hususlarla birlikte belirtilerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 4.100,00 TL değer kaybı tazminatının 05.08.2021 tarihini takip eden 8.iş günü itibarıyla avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Cevap: Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; 20.09.2020 tarihinde trafik kazasına karışan … plakalı aracın müvekkili şirkete 300.000,00 TL azami miktarlı/artan mali mesuliyet ile genişletilmiş kasko sigorta poliçesi ile sigortalı ve poliçeden doğan sorumluluğun üst limit olduğu, başvuru üzerine … nolu hasar dosyası açılarak davacıya ait araçta meydana gelen değer kaybı hesabı yapıldığı, ancak davacı tarafından fahiş bedel talep edildiğinden ödeme yapılamadığı, diğer yandan … plakalı aracın trafik sigortacısı … Sigorta A.Ş.’nin müvekkili şirkete rücu etmesi üzerine araç hasarı için … nolu hasar dosyası açılarak … Sigorta A.Ş.’ye 1.000,00 TL ödendiği, İMM sigortasının ZMS sigortası teminatının aşan kısımlarına karşı tamamlayıcı sigorta, bu tür sigortalarda asıl amacın zarar görenin uğradığı gerçek zararın giderilmesi, kusur oranında ve poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olduğu, kazaya karışan sürücülerin kusur oranının ve değer kaybının tespiti, değer kaybının belirlenebilmesi için 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren ZMS Genel Şartları uyarınca kriterler çerçevesinde hesaplama yapılması, değer kaybı mevcut ise gerçek değer kaybının belirlenmesi gerektiği, sigortacının tazminat ödemesi için gerekli ihbar yapılıp belgelerin ibrazından itibaren 8 iş günü içinde ödeme yapacağının hükme bağlandığı, ödeme yükümlülüğünün ancak bu tarihte muaccel hale geldiği, değer kaybı bedeli ödenmek istenmesine rağmen davacının fahiş talepte bulunması sebebiyle ödeme yapılamadığı, müvekkili şirketin temerrüde düşmediği, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizden sorumlu tutulabileceği diğer hususlarla birlikte belirtilerek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesi talep ettiği görülmüştür.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
Kaza tespit tutanağı, ruhsat fotokopisi, davaya konu araçta değişen onarılan ve boyanan parçalara ait fotoğraflar, işçilik detayı ve eksper raporu, faturalar, hasar başvuru dilekçesi, arabuluculuk tutanağı, 25/08/2020 tarih ve … nolu … plakalı araca ait kasko sigorta poliçesi, hasar dosyası, tramer kayıtları celp edilmiş, incelenmiştir.
Dosya, Uzman Yüksek Makine Mühendisi … Üniversitesi Makina Fakültesi Otomotiv Birimi Öğretim Görevlisi Bilirkişi … ve STK Hakemi Bilirkişi …’e tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya sunulan 30/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle ve sonuç olarak; “…1-)… plaka numaralı hususi otomobilin sürücüsü …’ün %100 (yüzde yüz) oranında tamamen asli kusurlu olduğu, 2-)Kazaya karışan diğer …, …, … ve … numaralı taşıtların sürücüleri …, …, … ve …’ye atfı kabil kusur bulunmadığı, 3-)Hadisenin meydana gelmesinde, dava konusu zararın doğmasında ve artmasında kusurlu başkaca kişi, kurum, kuruluş ve etkili faktör bulunmadığı, 4-)Davacı …’ye ait … plaka ve (…) şasi numaralı hususi otomobilin üzerinde meydana gelen reel değer kaybı zararının Yargıtay müstakar içtihatlarına göre olay tarihi döneminde 30.000,00 TL olduğu, 6-) … plakalı aracın trafik sigortacısı … Sigorta A.Ş.’ye hasar bedelini aşan 1.000,00 TL için ödeme yaptığının tespiti halinde davacının beyanı ve dosya kapsamı esas alınarak davalı sigorta kuruluşuna 05.08.2021 tarihinde başvuru. yaptığı, dava tarihinin 28.09.2021 olduğu göz önüne alındığında … plakalı araç üzerinde meydana gelen reel değer tutarı 30.000,00TL yönünden en erken tarihinde 28.09.2021 temerrüde düşeceği, tespit, hesap, sonuç, görüş ve kanaatine varılmıştır…” şeklinde mütalaa edilmiştir.
Davacı vekili 29/06/2022 tarihli ıslah dilekçesinde özetle; müvekkilinin fazlaya ilişkin dava ve talep hakkını saklı tutarak davalı aleyhine ikame ettikleri davada; bilirkişi incelemesi sonucunda dava dilekçesinde talep ettikleri alacakların 30.000 TL olduğu tespit edildiğinden … ’ın değer kaybı tazminatının sigorta kuruluşundan tahsili maksadı ile yapmış olduğu usulüne uygun başvuru dilekçesi ve ekleri nin 05.08.2021 tarihinde … barkod numaralı gönderi evrakı ile davalıya tebliğ edilmiş olmasına karşın taraflarına herhangi bir dönüş yapılmadığı, davalının 05.08.2021 tarihini takip eden sekizinci işgünü sonunda temerrüde düştüğü, tüm bu nedenlerle müvekkili …’nin ıslah ettikleri kısım ile dava dilekçesinde talep ettikleri miktarların birleştirilmesi sonucu bulunan; 30.000,00 TL değer kaybı tazminatının 05.08.2021 tarihini takip eden sekizinci işgünü sonu itibari ile işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Dava, trafik kazasından kaynaklanan değer kaybı tazminatı istemine ilişkindir.
… ili, … ilçesinde, 20/09/2020 tarihinde saat 20:00 sıralarında, davalı … Sigorta A.Ş.’nin kasko poliçesi kapsamında ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı olduğu, dava dışı …’e ait, olay yerinden yaya olarak firar etmesi sebebiyle kimliği tespit edilemeyen sürücünün (kaza sonrası kendi beyanı uyarınca …) sevk ve idaresindeki … plaka sayılı aracın … istikametinden … istikametine doğru seyrederken kaza mahalli olan … otoyolu üzerinde … ayırımı kuzey yolu mevkisine geldiğinde; sigortalı araç sürücüsünün direksiyon hakimiyetini kaybederek önce dava dışı …, …, … araçlara çarptıktan sonra, yine direksiyon hakimiyetini kaybederek kendi sol ön yan kısımları ile davacı …’ye ait, dava dışı…’nin sevk ve idaresindeki … plaka sayılı aracın sağ arka kısımlarına da çarptıktan sonra bariyerlere vurarak durabildiği zincirleme şekilde gerçekleşen trafik kazası sonucunda araçlarda maddi hasar meydana geldiği anlaşılmıştır.
Maddi hasarla sonuçlanan zincirleme trafik kazasında; sigortalı araç sürücüsü dava dışı …’ün araç sollama, doğrultu / şerit değiştirme ve manevra kurallarına uymaması sebebiyle aracının hızını ve teknik özelliklerini yol ve trafik koşullarına uygun şekilde hareket etmediğinden 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun 52/a-b , 84/f, 56/1-a madde hükümleri uyarınca %100 oranında asli ve tamamen kusurlu olduğu, kazaya karışan diğer araç sürücüleri ile davacıya ait aracın sürücüsü …’nn ihlal ettiği herhangi bir trafik kuralı bulunmadığı için kazanın oluş şeklinde kusurlarının olmadığı anlaşılmıştır.
Tarafların trafik kazasında kusur durumlarının tespitine yönelik olarak dosya, trafik kazaları kusur uzman Makina Mühendisi ve İ.T.Ü. Makine Fakültesi Öğretim Üyesi …’e tevdi edilmiştir. Mahkememizin kusur dağılımı yönündeki tespiti destekleyen ve benimseyen uzman bilirkişinin 30/05/2022 tarihli raporundaki tespitler, kazanın oluş şekli, sigortalı araç sürücünün ihlal ettiği trafik kuralları, yasal geciktirici nedenler ve bilimsel yönden yapılan detaylı açıklamalar içeren kusur raporuna gerekçeli ve denetime açık olduğundan itibar edilmiştir.
Mevcut raporda ifade edildiği üzere, şerit değiştirmeden önce etrafını ve çevresini kontrol etmeyen, hızını ve direksiyon sapma açısını yolun ve trafiğin şartlarına göre ayarlamayan, ani ve kontrolsüz şekilde şerit değiştirmek isterken aracının direksiyon hakimiyetini kaybederek kazaya sebebiyet veren, bu nedenle manevra ve şerit değiştirme kurallarını ihlal etmesi sebebiyle sigortalı araç sürücüsü …’ün %100 oranında asli ve tamamen kusurlu olduğu; kazaya karışan diğer araç sürücüleri ile davacıya ait aracın sürücüsü …’nin dört şeritli otoyolda nizami şekilde ilerlemeleri, sigortalı araç sürücüsünün darbesine maruz kalmaları, kazaya engel olmak adına alabilecekleri bir tedbir bulunmadığı, ayrıca herhangi bir trafik kuralı ihlal etmediğinden kazanın meydana gelmesinde / oluş şeklinde kusurunun bulunmadığı doğru bir şekilde ve somut olaya uygun olarak takdir ve tayin edilmiştir.
Esasen, trafik kazası hakkında alınan kusur raporuna karşı tarafların herhangi bir itirazı da bulunmamaktadır.
Uyuşmazlığın temeli, davacının aracında kaza nedeniyle değer kaybı olup olmadığı, varsa değer kaybı tazminatının tutarı noktasında toplanmaktadır.
Öncelikle belirtmek gerekir ki, davacının aracında meydana gelen hasara ilişkin tüm kayıtlar celp edilmiş, aracın önceki kazalarına ilişkin tüm tramer bilgileri de sorgulanarak dosya arasına alınmıştır.
Akabinde, meselenin halli özel ve teknik bilgi gerektirdiğinden alanında uzman makine mühendisi ve sigortacı bilirkişiden rapor alınmış, bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Değer kaybı konusunda uzman makine mühendisi bilirkişi 30/05/2022 tarihli raporunda; davacının aracında kaza nedeniyle 30.000,00 TL değer kaybı olduğunu hesaplamıştır.
Bilindiği üzere, yerleşik Yargıtay içtihatları doğrultusunda değer kaybı tazminatı belirlenirken; aracın olay tarihindeki serbest piyasa koşullarında dava konusu kazadan önceki 2. el piyasa rayiç değeri (aracın km.’si, modeli, kullanım tarzı, öncesinde hasarlı olup olmadığı vs…) ile kazadan sonra onarılmış haldeki 2. el piyasa rayiç değeri arasındaki farka (fark kriteri) göre hesaplama yapılması gerekmektedir.
Hemen belirtmek gerekir ki, bilirkişi raporu ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli olması, değer kaybı hesabında yerleşik içtihatlar uyarınca fark kriterinin esas alınması, dosya içindeki hasara ilişkin ödeme kayıtlarının ve poliçe limitlerinin isabetli ve doğru olarak tayin edilmesi karşısında hüküm kurmaya elverişlidir, bu nedenle içeriği de denetlenerek hükme esas alınmıştır.
Öte yandan; mahkememizce alınan değer kaybı tazminatı hesaplanmasına ilişkin bilirkişi raporuna karşı tarafların özellikle de davalının herhangi bir itirazı bulunmamaktadır.
Davalı sigorta şirketi vekili hem kusur hem de değer kaybı yönünden alınan bilirkişi raporuna karşı itirazda bulunmamakla birlikte, cevap dilekçesinde genel şartlarda yer alan cetveller uyarınca değer kaybının hesaplanması gerektiği yönünde savunmada bulunmuş ise de; Anayasa Mahkemesi tarafından verilen iptal kararı ve gerekçesi nazara alındığında değer kaybının genel şartlar ve ekli cetvellere göre belirlenemeyeceği açık olduğundan bu yöndeki savunması kabul edilmemiştir. (Bkz. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 2020/1680 E., 2022/1437 K.).
Mahkememizce hükme esas alınan 30/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda, yerleşik içtihatlara uygun olarak fark kriteri yöntemiyle hesaplama yapılmış, davacının aracında 30.000,00 TL değer kaybı olduğu tespit edilmiştir.
Bu aşamada önemle vurgulanmalıdır ki, davalı … Sigorta A.Ş., … plaka sayılı aracın kasko poliçesi kapsamında ihtiyari mali mesuliyet sigortacısıdır. İhtiyari mali mesuliyet sigortacısının değer kaybından sorumlu tutulabilmesi için öncelikle zorunlu mali mesuliyet sigortası kapsamında teminat limitlerinin tüketilmiş olması zorunludur. Başka bir anlatımla, zorunlu mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğunu ve teminat limitini aşan kısım yönünden davacının ancak ihtiyari mali mesuliyet sigortacısına başvurma hakkı bulunmaktadır.
Nitekim, somut olayda kazaya sebebiyet veren … plaka sayılı sigortalı aracın, trafik sigortacısı / zorunlu mali mesuliyet sigortacısı dava dışı … Sigorta A.Ş. olup, dava konusu trafik kazası nedeniyle teminat limitinin tamamen tüketilip tüketilmediği sigorta şirketine müzekkere yazılarak ve ödeme kayıtları dosya arasına alınarak denetlenmiştir. Bu itibarla, … plaka sayılı aracın zorunlu mali mesuliyet sigortası kapsamında trafik sigortası poliçesinde kaza başına maddi tazminat rizikosunun / teminat limitinin toplam 82.000,00 TL olduğu; ancak dava dışı zorunlu mali mesuliyet sigortacısı tarafından dava konusu trafik kazası nedeniyle toplam 83.500,00 TL tutarında teminat limitini aşan ödeme yapıldığı, başka bir anlatımla dava dışı zorunlu mali mesuliyet sigortacısının hasar dosyası içinde bulunan dekont ve ödeme belgelerinden teminat limitinin tümüyle tüketildiği anlaşılmıştır.
O halde, ZMMS kapsamında tüm teminat limiti tüketildiğinden kazaya tümüyle kendi kusuruyla sebebiyet veren sigortalı aracın kasko poliçesi uyarınca ihtiyari mali mesuliyet sigortacısına karşı, davacının değer kaybı tazminatını talep edebileceği ve davalının bu zarardan İMMS nedeniyle sorumlu olduğu noktasında duraksama yoktur.
Davacı bilirkişi raporuna karşı doğrultusunda ıslah dilekçesi sunmuş, ıslah talebiyle 30.000,00 TL değer kaybı tazminatının ödenmesini talep etmiş, bakiye ıslah harcını yatırmıştır.
Islah dilekçesi davalı sigorta şirketi vekiline tebliğ edilmiş, ıslah dilekçesine karşı davalı tarafından herhangi bir beyan ve itirazda bulunmamıştır.
Yapılan açıklamalar karşısında; dava dışı zorunlu mali mesuliyet sigortacısının dava konusu trafik kazası nedeniyle maddi tazminata ilişkin olarak ZMMS poliçesinde yer alan teminat limitinin tamamen tüketildiği, bu bağlamda ZMMS poliçesinde yer alan ve teminat limitini aşan kısım yönünden davacının İMMS sigortacısına değer kaybı tazminatı ödenmesi için dava açma hakkının mevcut olduğu, yapılan yargılama ve toplanan deliller çerçevesinde ve özellikle hükme esas alınan 30/05/2022 tarihli bilirkişi raporu doğrultusunda davacının aracında 30.000,00 TL değer kaybı tazminatı meydana geldiği, bilirkişi raporuna karşı tarafların herhangi bir itirazlarının da esasen söz konusu olmadığı anlaşılmakla, davacının aracında meydana gelen değer kaybı zararı için davalı ihtiyari mali mesuliyet sigortacısına karşı açmış olduğu davanın 29/06/2022 tarihli ıslah dilekçesi doğrultusunda kabulüne karar verilmiştir.
Ancak, davacı vekili, davalı sigorta şirketi yönünden hasar başvuru evrakının davalı sigorta şirketine tebliğ tarihi olan 05/08/2021 tarihinden itibaren avans faize hükmedilmesini talep etmiş ise de; davalı sigorta şirketi bakımından temerrüt tarihi, hasar başvuru evrakının sigorta şirketince tebliğ alındığı tarih değildir. Zira, 2918 sayılı KTK’ nın 99. maddesi uyarınca sigortacılar, hak sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarıyla belirlenen belgeleri, sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar. Bu itibarla, dava dilekçesi ekinde sunulan iadeli – taahhütlü tebliğ mazbatasından da görüleceği üzere, hasar başvuru evrakının davalı sigorta şirketi tarafından 05/08/2021 tarihinde tebliğ alındığı, 2918 sayılı KTK 99. maddesi uyarınca temerrütün tebliğ tarihinden itibaren 8 iş günü olduğu, bu süre hesaplandığında davalının 18/08/2021 tarihinde temerrüte düştüğü tespit edilmiş, dolayısıyla bu tarihten itibaren faize hükmedilmiştir.
Hemen belirtmek gerekir ki, davalı sigorta şirketi cevap dilekçesinde değer kaybı tazminatının fahiş olarak talep edildiğini ileri sürerek, poliçe uyarınca sorumluluktan kurtulması yahut temerrüt hükümlerinin uygulanmaması kabul edilemez.
Son olarak, davacı vekili ıslah dilekçesinde avans faizi talep etmiş ise de; sigortalı aracın ticari araç olmadığı, aksine dosya içinde bulunan ruhsat kaydında hususi bir araç olduğu anlaşılmakla yasal faize karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere );
Davanın 29/06/2022 tarihli ıslah dilekçesi doğrultusunda KABULÜ ile;
1-Davacı …’nin … plaka sayılı aracında meydana gelen 30.000,00 TL değer kaybı tazminatının temerrüt tarihi olan 18/08/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
2-Kabul edilen dava değeri ( 30.000,00 TL ) üzerinden alınması gereken 2.049,30 TL karar ve ilam harcından başlangıçta peşin alınan 70,02 TL peşin harcın ve 442,31 TL ıslah harcının mahsubu ile eksik kalan bakiye 1.536,97 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yargılama nedeniyle yapılan 70,02 TL peşin harç, 442,31 TL ıslah harcı, 66,30 TL posta ve tebligat masrafı ve 2.200,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.778,63 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1. maddesi uyarınca maktudan az olmamak koşulu ile belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin davalıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
6-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan anacak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 11/01/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır