Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/559 E. 2022/822 K. 14.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/559 Esas
KARAR NO : 2022/822

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/08/2021
KARAR TARİHİ : 14/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının 31.01.2021 tarihi ile 01.03.2021 tarihleri arasında 227 kez geçiş ücreti ödemeksizin otoyollardan ihlâlli geçiş yaptığı, bedeli ödenmeden yapılan geçiş ücretlerinin 15 günlük sürede de ödenmediği için davalı hakkında … 32. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasıyla takip başlatıldığı, ödeme emrinin davalıya tebliğ edildiği, davalı tarafından 01.04.2021 tarihli dilekçe ile ödeme emrine haksız ve kötü niyetli olarak itiraz edildiği, takibin durdurulduğu ve müvekkili şirketin mağduriyetine sebep olunduğu, davalının belirtilen tarihlerde otoyoldan ihlâlli geçiş yaptığı, bu durumun şirket ihlalli geçiş dökümleri ve provizyon sonuçları ile kayıtlarının incelenmesiyle de tespit edileceğini, davalı tarafça da müvekkili şirket tarafından işletilen otoyolun taraflarınca kullanıldığının kabul edildiği, otoyol ve köprülerden geçiş yapılmadığına yönelik itirazın olmadığı, geçiş ücretlerinin ödendiğini ispat yükü, TMK m.6 ve HMK m.190 gereğince davalı yanın üstünde olduğu, davalının icraya yaptığı itiraz dilekçesinde yetki itirazında bulunmuş olduğu ancak müvekkili alacaklı şirketin adresinin mahkemenin yargı alanında kaldığı, tüm bu nedenlerle, icra dosyası asıl alacak tutarı oranında ihtiyati haciz kararı verilmesini, davalının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun itirazının iptali ile takibin devamına, davalının itirazının kötü niyetli olması ve alacağın likit olması sebebiyle asgari %20 oranında icra inkâr ve kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı borçluya yükletilmesine karar karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Dava dilekçesi ve ekleri davalıya usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen davalının herhangi bir cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
… 32.İcra Müdürlüğü … Esas sayılı takip dosyası, ihlalli geçişin yapıldığına dair geçiş dökümü, fotoğraflar, provizyon kayıtları, cari hesap kayıtları celp edilmiş incelenmiştir.
Dosya, Taşımacılık/ SMMM konusunda uzman bilirkişi …’a tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 09/08/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle ve sonuç olarak; “…6001 sayılı kanunun 30/7 maddesine göre 15 gün içerisinde ihlalli geçişler ödendiği takdirde gecikme cezası alınmayacağı hükmünün olduğu, bunun yanı sıra sürücülerin HGS ve OGS cihazlarını sürekli bakiyesi müsait tutmakla ve kontrol etmekle sorumlu olduğu, Karayolları Gene! Müdürlüğü Sitesinde OGS ve HGS ile ilgili açıklamalarda OGS sistemlerinden geçiş ihlali yapılması durumunda; geçiş ihlali yapılan plaka üzerine 15 (on beş) gün içinde OGS veya HGS abonesi olunması veya mevcut OGS veya HGS hesaplarında geçiş için yeterli bakiyesi olması durumunda cezalı geçiş ücreti uygulanmadığının duyurulduğu, Davalının, HGS/OGS cihazında yeterli bakiye varken geçiş anında değişik sebeplerden ücret alınamadığında cihazın uyarı sinyali vermesi sonucunda 15 gün içerisinde yanlışlığı giderecek yeterli süresi olduğu, davalının değişik kanallardan sahipliğindeki araçların plaklarını sorgulayarak borç durumunu öğrenebileceği, HGS/OGS cihazını doğru bir şekilde kullanmak, çalışır vaziyetinde tutmak ve cihazlara bağlı hesaplarını her zaman müsait olarak tutma sorumluluğunda olduğu, 6001 Sayılı Kanun’ da ve işletme protokolünde hiçbir şekilde ihlalli geçiş gerçekleştiren araç sahiplerine SMS, e-posta, ihtarname veya herhangi bir şekilde bildirim yapma yükümlülüğü ile ilgili bir düzenlemenin bulunmadığı, Davalının tüzel kişi tacir olduğu, davalının sahipliğindeki araçların yük taşımacılığında kullanılan ticari araçlar olduğu, Davacının CD içeriğinde sunduğu listede yer alan açıklamaların doğrultusunda; davaya konu …, …, …, …, … plakalı araçların OGS cihazlarına tanımlı hesaplarının müsait olmaması (ürün bakiyesinin yetersiz olması) nedeni ile geçiş bedellerinin alınamadığı, bir süre sonra ilgili OGS cihazının kara listeye alındığı, hesapların müsait hale getirilmemesi nedeni ile bu süreçten sonra yapılan tüm geçişlerin ihlalli geçiş olarak yansıtıldığı, Dava dosyası münderecatında mübrez delillerle sınırlı olmak kaydı ile davalının sahipliğinde olan …, …, …, …, … plakalı araçların 31.01.2021- 01.03.2021 tarihleri arasında davacının iletmesinde olan yol ve köprülerden 234 adet ücret ödemeden ihlalli geçişler yaptığı, davalıya 6.708,50 TL geçiş bedeli ücreti, yasa gereği geçiş bedelinin dört katı olan 26.834,00 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 33.542,50 TL borç tahakkuk ettirildiği, borç tutarının … 32. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyasından talep edilen borç tutarı ile örtüştüğü, Sayın Mahkemece itirazın iptaline karar verildiği takdirde, davacının 6.708,50 TL geçiş bedeli ücreti, yasa gereği geçiş bedelinin dört katı olan 26.834,00 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 33.542,50 TL asıl alacak ile takip tarihinden itibaren yıllık %16.75 reeskont avans faizini artan oranlarda talep edebileceği…” şeklinde tespit edilmiştir. Denetime açık ve gerekçeli bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Dava, ticari hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirketin işletme hakkına sahip olduğu köprü ve otoyollardan davalı şirkete ait araçların geçiş ücreti ödemeksizin kullanım yaptığı, davacının geçiş ücreti ve 6001 sayılı Kanundan kaynaklanan cezalarının tahsili amacıyla davalı hakkında icra takibi başlattığı, … 32.İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında davalı borçlunun ödeme emrine itiraz ettiği, ödeme emrine itiraz dilekçesinde davacı şirkete herhangi bir borcunun bulunmadığı savunmasında bulunduğu görülmüştür.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 30. maddesinde geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali hali düzenmiş, 1. Fıkrasında “Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin dört katı tutarında idarî para cezası verilir. Bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere, ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde, idari para cezasının tebliğ edilip edilmediğine bakılmaksızın, geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin bir katının idari para cezası olarak ödenmesi halinde idari para cezası bir kat verilmiş sayılır ve bu ceza için ayrıca tebligat yapılmaz. Bu takdirde idari para cezasından 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan indirim hükmü uygulanmaz.”
3. fıkrasında “Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idarî para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idarî para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idarî para cezaları 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilâtın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Genel Müdürlük hesaplarına aktarılır.”,
5. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.(…) Bununla birlikte, bu maddenin yedinci fıkrasına tabi olmak üzere ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlerden, ödemekle yükümlü oldukları geçiş ücreti ile birlikte bu ücretin bir katı ceza tahsil edilir. Ödemesiz geçiş tarihini izleyen kırk beşinci günden sonra ise geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza, araç sahibine ücret toplama sistemlerinde tanımlı olan bilgiler doğrultusunda, en az on beş gün önceden kısa mesaj, e-posta, ihbarname, e-devlet bildirimi vb. yöntemlerinden en az biriyle bilgi verilir. Bu tutar genel hükümlere göre tahsil edilir.”,
6. fıkrasında “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.”
7. fıkrasında “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz. Otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen yabancı plakalı araçlara uygulanan idari para cezaları için bu fıkrada belirlenen on beş günlük süre beklenmez. Ancak, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde idari para cezası tahsil edilmez.”
Geçiş ücreti ödemeksizin ihlalli geçiş yapılması halinde dört katı tutarında ceza uygulaması yapılmasının dayanağı bizatihi 6001 s. Kanundan kaynaklandığına göre, yasal düzenlemenin aksine mevcut cezanın hukuka aykırı olduğundan bahsedilemez. Geçiş ücreti ödemeksizin otoyol veya köprüyü kullanan davalının 15 günlük süre içinde ödeme yapması halinde herhangi bir cezaya maruz kalmayacağı da, yukarıda değinilen Kanunun emredici hükmüdür. Dolayıyla bu cezanın tahakkuk edilmesine engel olmak ve 15 günlük süre içinde geçiş ücretinin ödenmesi imkanına sahip olan davalının bu hak ve imkanı kullanmayarak kendisine ihbar yapılmadığını ileri sürmesi ve cezayı ödemekten kaçınmaya çalışması dürüstlük kuralına aykırılık teşkil etmektedir. O halde, süresi içinde ödeme yapmayan davalının asıl alacak tutarının dört katı tutarında olan ceza miktarından sorumlu olduğu ve ödemesi gerektiği konusunda duraksama bulunmamaktadır.
Dosyaya sunulan davalı şirkete ait araçların geçişleri ve otoyolu kullandığına yönelik kamera görüntüleri, İGB geçiş listesi ve provizyon kayıtları uyarınca davalı şirkete ait araçların köprü ve otoyollardan geçiş ücreti ödemeksizin ihlalli geçiş yaptığının sübuta erdiği, bu kapsamda davalı şirkete ait araçların 234 adet ücreti ödenmemiş ihlalli geçişin bulunduğu, Karayolu Taşımacılık uzmanı ve SMMM bilirkişi … vasıtasıyla yapılan incelemeler sonucunda ihlalli geçiş tarihleri itibariyle araçların hesabında yeterli bakiye bulunmadığı, araçlarda otomatik ödeme talimatının söz konusu olmadığı, bu suretle yeterli miktarda yükleme de yapılmadığınından ürünlerin kara listeye alındığı, on beş günlük provizyon süresince hesabın sürekli olarak kontrol edildiği ancak dava konusu geçişlerin hesap bakiyesi yeterli olmadığından tahsil edilemediği, bazı araçlarda OGS/ HGS hesabının dahi bulunmadığı, nihayetinde dava konusu yol ve köprü ücretlerinin davalıdan tahsil edilemediği, davalının köprü ve otoyolu kullanmasına rağmen ödeme yapmadığı, ödemeye ilişkin ya da hesapta yeterli bakiye bulunduğu hususunda hiçbir delil sunmadığı, bu nedenle borcu bulunmadığına yönelik savunmalarının ispatlanamadığından yerinde görülmemiştir.
Öte yandan, ihlalli geçiş kayıtlarının provizyon sonuçlarıyla uyumlu olması, uzman bilirkişi tarafından düzenlenen 09/08/2022 tarihli raporun denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olması karşısında 09/08/2022 tarihli bilirkişi raporu içeriği de denetlenerek hükme esas alınmıştır.
Bilirkişi raporundaki hesaplamalara karşı esasen davalının herhangi bir itirazı da bulunmamaktadır
Davalı icra dosyasında borca itiraz dilekçesinde, sistemin karttan çekmemesine bağlı olarak hesaba bakiye para yüklenmesi noktasında uyarı yapılmaması gerektiğini ileri sürmüş ise de; davalıya ait araçlarda otomotik ödeme talimatının bulunmadığı, ücreti karşılığında kullanılacak köprü ve otoyollardan geçiş esnasında bu ücretin davacı şirkete ödenmesi gerektiği, bu kapsamda davacının OGS / HGS hesabını geçiş ücretini karşılayacak tutarda hesabını sürekli müsait tutması ya da eksik varsa sonradan bakiye yüklemesi yapması gerektiğinin kanun hükmü gereği olup sorumluluktan ve geçiş bedelini ödemekten kaçınmaya yönelik itirazları kabul edilemez niteliktedir. Dolayısıyla davalı vekilinin hukuki ve yasal dayanaktan yoksun herhangi bir belge ve delile dayanmayan soyut nitelikte itirazları yerinde görülmemiştir.
Diğer taraftan; davacının icra takibinde geçiş ücreti ve ceza tutarı dışında işlemiş faiz ve KDV alacağı yönünden yapılan değerlendirmede, davalı şirkete ait araçların çeşitli tarihlerde çok sayıda ihlalli geçiş yaptığı, ihlalli geçiş ücretlerinin 15 günlük süre içerisinde ödenmediği, yasa gereği davalının ihlalli geçişten itibaren 15 gün sonra temerrüde düştüğü, bu nedenle davacı vekilinin geçiş ücreti ve para cezası üzerinden işlemiş faiz talebinin yerinde olduğu, diğer taraftan 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 24. maddesinin (c) bendinde “Vade farkı, fiyat farkı, kur farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler” matraha dahil olan unsurlar olarak belirlenmiş olduğundan davacı vekilinin KDV alacağı isteminin de yerinde olduğundan (Ankara BAM 25. H.D. 2020/1150 E., 2022/1223 K.) davacının asıl alacak tutarı dışında işlemiş faiz ve KDV alacağı talep edebileceği nazara alınarak gerekçeli ve hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir. Ayrıca, dava konusu alacağın likit ve muayyen olduğu İİK 67. maddesindeki yasal koşullar oluştuğundan davacı lehine icra inkar tazminatına karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
Davanın KABULÜ ile;
1-Davalının … 32.İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasına yönelik yapmış olduğu İTİRAZIN İPTALİ İLE; takibin kaldığı yerden aynı koşullar altında ve aynen devamına,
2-Alacağın likit ve muayyen olduğu anlaşılmakla asıl alacağın ( 33.542,50 TL ) %20’si oranındaki icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
3-Kabul edilen dava değeri (33.542,50 TL) üzerinden alınması gereken 2.291,28 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 405,12 TL harcın mahsubu ile eksik kalan bakiye 1.886,16 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yargılama nedeniyle yapılan 405,12 TL peşin harç, posta ve tebligat masrafı 77,60 TL ve bilirkişi ücreti 900,00 TL olmak üzere toplam 1.382,72 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1. maddesi uyarınca maktudan az olmamak koşulu ile belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin davalıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
7-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan anacak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki (2) haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 14/12/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır