Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/453 E. 2021/510 K. 07.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/453 Esas
KARAR NO : 2021/510

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 28/06/2021
KARAR TARİHİ : 07/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Bankası … Mah. Şubesinin, … çek numaralı, keşidecisi …Tic Ltd Şti olan 04/09/2021 keşide tarihli 40.000,00 TL bedelli 1 adet çekin müvekkili şirketin uhdesinde iken kaybolduğunu, söz konusu çeklerin müvekkili şirket ile … arasındaki bir sözleşmenin teminatı olarak verilmiş ancak taraflar arasındaki sözleşme feshedildikten sonra söz konusu çeklerin … tarafından sözleşme feshi ve çeklerin müvekkili şirkete teslimine dair tutanakla imza altına alındığını, çeklerin müvekkili şirkete iade edildiğine dair belgeyi dava dilekçesi ekinde sunulduğunu, çeklerden bir tanesinin müvekkili yedinde bulunduğu sırada çalınmış veya kaybolduğunu, bu çeklerin kötü niyetli üçüncü kişiler tarafından kullanılabilir durumda olduğundan müvekkilinin mağdur olacağını, açmış oldukları iş bu davada müvekkili şirketin asla keşideci olarak kabul edilmemesi gerektiğini, zira keşidecisi olduğu çeklerin …Tic Ltd Şti’ye lehtar tarafından teslim edilerek geri döndüğünü ve çeklerin hamili olarak hak sahibinin artık müvekkili şirketin olduğunun belgeyle sabit olduğunu, Türk Ticaret Kanunu 651. Madde (2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyam ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.” hükmüne dayanılarak müvekkili şirketin hak sahibi olduğunun kabul edilerek davanın görülmesi gerektiğini belirterek tüm bu nedenlerle çek bedelleri bakımından çeklerin iptaline karar verilmesini ve müvekkilinin zarara uğramaması için çekler hakkında ödeme yasağı kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
Dava, kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir.
Yasal düzenlemelere bakıldığında;
6102 sayılı TTK’ nın 757.maddesinde “İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.” hükmünü içermektedir.
Yargısal uygulamalara bakıldığında;
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2013/2346 Esas, 2013/3334 Karar sayılı ilamında “…6102 sayılı TTK’nun 818 nci maddesi yollamasıyla uyuşmazlığa uygulanması gereken aynı Yasa’nın 757 nci maddesinde zayi nedeniyle çek iptal davasının ödeme yeri veya hamilin yerleşim yeri mahkemesinde görülebileceği hükme bağlanmıştır… ”
İstanbul BAM 37. Hukuk Dairesi 2017/1596 Esas, 2017/1608 Karar sayılı ilamında “… Aynı Kanunun 757/1. maddesinde iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişinin, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebileceği, 759/1. maddesinde ise poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebileceği hususu düzenlenmiştir. Somut olayda; çekin ödeme yeri, muhatap bankanın bulunduğu …’dır. Bu durumda uyuşmazlığın çözüm yeri … 5. Asliye Ticaret Mahkemesince görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.” şeklinde kararlar verilmiştir.
Bu itibarla, çek iptal davalarının yasal düzenleme gereği ancak ödeme (muhatap bankanın bulunduğu yer) veya hamilin yerleşim yeri mahkemesinden istenebileceği, bahse konu hükmün emredici nitelikte olduğu ve mahkemenin yetkisine ilişkin olarak kesin yetki kuralı niteliğinde olduğu konusunda duraksama yoktur.
Bilindiği üzere, yetkinin kesin olduğu hallerde mahkemenin yetkili olmaması (HMK m.114/1-ç) dava şartı niteliğinde olup, davanın her aşamasında hem taraflarca ileri sürülebileceği gibi Mahkemenin de bu hususu resen nazara alması zorunludur.
Somut olaya gelince; hamilin yerleşim yeri adresi …’dur. Davaya konu çekin ödeme yeri ise muhatap bankanın bulunduğu yer olan … adresidir. O halde, davacının davasını İstanbul Anadolu Asliye Ticaret Mahkemeleri veya … Asliye Ticaret Mahkemelerinde açması gerektiği halde, davanın mahkememizde açılması nedeniyle mahkememizin yetkili olmadığı açıktır. Açıklanan nedenlerle, eldeki uyuşmazlık bakımından mahkememizin yetkisiz olması nedeniyle HMK 114/1-ç madde yollaması ve HMK 115/2 maddesi hükmü uyarınca davanın kesin yetki dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiş, dosyanın yetkili mahkeme olan hamilin yerleşim yeri İstanbul Anadolu Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : (Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere)
1-Davanın mahkememizin yetkisiz olması nedeniyle HMK m.114/1-c madde yollaması ve HMK m.115/2 hükmü uyarınca USULDEN REDDİNE,
2-HMK m.20 hükmüne göre kararın kesinleştiği tarihten itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde ve talep halinde dosyanın yetkili İstanbul Anadolu (Nöbetçi) Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine, iki haftalık yasal süre içinde talepte bulunulmadığı takdirde dosyanın re’sen ele alınarak davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin ihtarına ,
3-Harç, yargılama gideri, vekalet ücretine ilişkin hususların yetkili mahkeme tarafından değerlendirilmesine,
Dair, davacı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf yasa yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu karar verildi. 07/07/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır