Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/445 Esas
KARAR NO :2022/772

DAVA:Sıra Cetveline İtiraz (İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetveline Yönelik Kayıt Kabul Ve Terkin Talebi (İİK 235))
DAVA TARİHİ:24/06/2021
KARAR TARİHİ:06/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Sıra Cetveline İtiraz (İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetveline Yönelik Kayıt Kabul Ve Terkin Talebi (İİK 235)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili müflis … İnş. Ltd. Şti. bünyesinde 19.09.2017 tarihinde çalışmaya başladığını, çalıştığı süre boyunca hem müflis … İnş. Ltd. Şti’ne hem de müflis davalı şirket işçisi gibi iş ilişkisini sürdürdüğünü, görev tanımı kapsamında tüm işleri bu iki şirket için gerçekleştirdiğini, tüm çalışma süresi boyunca her iki şirkete tam zamanlı hizmet verdiğini, 31.01.2020 tarihinde iş akdinin 23 koduyla feshedildiğini, davalı şirket hakkında …. İflas Dairesi’nin … Esas sayılı dosyaları üzerinden işlem yürütüldüğünü, alacak kayıt talebinin reddedildiğini beyanla …. İflas Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası üzerinden haksız ve hukuka aykırı olarak verilen alacak kaydının reddi kararın kaldırılarak, net 14.926,03 TL kıdem tazminatı, net 6.863,82 TL ihbar tazminatı ve brüt 6.814,30 TL yıllık izin ücreti olmak üzere toplam 28.604,15 TL alacağın kabulü ile sıra cetveline kavdedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının müvekkili şirketin işvereni olmadığını, davanın husumet yokluğundan reddi gerektiğini, hizmet akdinin beyan edilenden daha kısa bir süre boyunca devam ettiğini, hizmet akdinin kesintisiz olup olmadığının belirsiz olduğunu, ücret ve hizmet akdi süresi bilinmeden söz konusu tazminatların hesaplanmasının mümkün olmadığını, bu sebeple alacak kaydı yapılmasının da mümkün olmadığını, iş akdinin kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanacak şekilde sona ermediğini, iş sözleşmesini kendi iradesiyle sonlandırdığını, bu nedenle kıdem tazminatı hakkı bulunmadığını, iş akdini 23 kodu ile sonlandıran davacının ihbar tazminatı hakkının bulunmadığını, yıllık izin ücretine ilişkin somut bir beyanda bulunulmadığını, talebin gerçeğe aykırı olduğunu, davacı taleplerinin soyut istemlerden ibaret olduğunu, talep ve davaya konu alacakların zamanaşımına uğradığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
Dava, iflas tasfiyesinde düzenlenen sıra cetveline itiraz yoluyla işçilik alacağının alacağın iflas masasına kayıt kabulü talebine ilişkindir. Davanın hukuki dayanağı 2004 sayılı İİK’nun ”Sıra Cetveline İtiraz ve Neticeleri” başlıklı 235. maddesidir.
Mahkememizce davacının iflas masasına başvuru dilekçesi ve ekleri, başvuruya ilişkin iflas idare memurlarının kararı, düzenlenen ek sıra cetveli, tebligat belgesi ve ek sıra cetvelinin ilanına ilişkin gazete suretleri celbedilip incelenmiştir.
İİK 235. maddede, sıra cetveline itiraz edenlerin, cetvelin ilanından itibaren 15 gün içinde iflasa karar verilen yerdeki ticaret mahkemesine dava açmaya mecbur oldukları, 223’üncü maddenin üçüncü fıkrası hükmünün mahfuz olduğu belirtilmiştir. Maddede düzenlendiği üzere, sıra cetveline itiraz davası açma süresi 15 gündür. Süre, sıra cetvelinin ilanından itibaren başlar. İİK 166. maddedeki gazetelerde yapılan ilanlardan en son ilan tarihinden itibaren işlemeye başlar. İflas masasına alacak yazdırırken, tebligatı kabulü elverişli adres gösterilerek, Adalet Bakanlığınca çıkarılan tarifede gösterilen yazı ve tebliğ giderlerini avans olarak vermek suretiyle, İflas idaresince alınacak kararların kendisine tebliğ edilmesini istemiş olan alacaklılara, alacaklarının kabul veya ret edildiği ayrıca tebliğ edilir (İİK 223. M). Bu alacaklılar için sıra cetveline itiraz davası açma süresi, sıra cetvelinin ilanından itibaren değil, bu tebligatın yapıldığı tarihten itibaren işlemeye başlar. Çünkü 235. maddede açıkça 223. maddesi saklı tutulmuştur. İİK 223/3. fıkra son cümleye göre, bu muameleyi yaptırmış alacaklılar hakkında İflas idare memurunun kararlarına karşı kanun yolları, kendilerine tebliğ tarihinden itibaren başlar. İİK 223/3. fıkrasına göre yazı ve tebliğ giderlerini avans olarak vermek suretiyle İflas idaresinin kararlarının kendisine tebliğini istememiş olan alacaklı için, sıra cetveline itiraz davası açma süresi yukarıda belirtildiği üzere sıra cetvelinin ilanından itibaren işlemeye başlar.(İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesinin 2021/921 Esas, 2021/1043 Karar sayılı ilamı)
Somut davada, …. İflas Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile ilgili vermiş olduğu, kararın tebliği için davacı tarafça masraf yatırıldığı, red kararının e-tebligat yoluyla 14/06/2021 tarihinde tebliğ edildiği bildirilmiştir. Davanın, 24/06/2021 tarihinde yani yasal 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde açıldığının anlaşılması üzerine işin esasının incelenmesine geçilmiştir.
Talep işçilik alacağına ilişkin olup, Müflis … Dek. Ve Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti’ ile dava dışı … İnş. Ltd. Şti. Arasında organik bağ olduğu, davacının dava dışı şirkette sgk kaydı olmasına rağmen her ne kadar davalı şirket bünyesinde sigortalı gösterilmemiş ise de tüm çalışma süresi boyunca her iki şirkete tam zamanlı hizmet verdiğini, ancak hak ve alacakların ödenmesinden kaçınmak için tek şirket üzerinden sigortalı gösterildiği iddiası ile açılan kıdem ve ihbar tazminatları ve yıllık izin ücretleri talebinin iflas masasına kaydına ilişkindir.
Bu noktada ilk ihtilaf; davalı müflis şirketi çalışanı olmayan davacının işçilik alacağını, davalı müflis şirket iflas masasına kaydının mümkün olup olmadığı, davalı müflis şirket ile davacının işvereni arasında organik bağ bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Organik bağın tespitine yönelik İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesinin 2022/651 Esas, 2022/810 Karar sayılı ilamında “…Tüzel kişilik perdesinin aralanması ( Disregard of the legal entity veya Lifting the Corparete Weil) teorisinin amacı tüzel kişiliğin ayrılığı ilkesinin kötüye kullanılarak hukuki sorumluluktan kaçınmayı önlemek, hakkaniyet sağlamaktır. Perdeyi aralamak teorisiyle tüzel kişiliğin ayrılığı ilkesinin kötüye kullanıldığı durumlarda farklı tüzel kişilik savunması kabul edilmeyerek perdenin arkasındaki kişi sorumlu tutulabilmektedir. Başka bir anlatımla perdeyi aralama teorisiyle birlikte tüzel kişinin borcundan üyelerin, üyelerin borcundan tüzel kişinin ya da ana ortaklıkla yavru ortaklıkların özdeş kılınarak sorumlu tutulmasına olanak sağlanmaktadır. ( Coşkun Koçak, Tüzel Kişilik Perdesinin Aralanması 1. Uluslararası Ticaret Sempozyumu 02 Şubat 2008 Marmara Üniversitesi Hukuk FakültesiYayını s.h.58)
Emsal Yargıtay kararlarında, şirketlerin ortaklarının aynı olması, şirketlerin iç içe geçmiş olarak ticari faaliyet yürütmeleri, firmalar arasında sıklıkla işçi geçişi olması, şirketin faaliyet konularının aynı olması gibi durumlarda şirketler arasında organik bağın bulunduğu kabul edilmektedir. Emsal Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 15.11.2016 Tarihli, 2016/29064 Esas, 2016/20166 Karar sayılı ilamında, tüzel kişilik perdesinin aralanması sureti ile gerçek işveren veya organik bağ içinde olan tüm işverenlerin sorumlu tutulması gerektiği, organik bağın ise şirketlerin adresleri, faaliyet alanları, ortakları ve temsilcilerinin aynı olmasından, aralarındaki hukuki ilişkilerin tespitinden anlaşılacağı, bu şirketler arasında bulunan organik bağ sebebiyle davalının da işçilik alacaklarından sorumlu olduğu belirtilmiştir…” şeklinde somut davamızda da denetlenmelidir.
Bu kapsamda İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğüne müzekkere yazılarak; Davalıya (Tasfiye Halinde …ve Ticaret Limited Şirketi V.No:…) ve (dava dışı … İnş … Ltd Şti’ nin) ait ticaret sicil kaydı bulunup bulunmadığının, varsa ticaret sicil numarası, şirketi temsile yetkili kimselerin açık adres ve kimlik bilgileri, şirketin ticaret siciline kayıtlı son adresinin araştırılarak mahkememize bildirilmesinin istenilmiş dosyaya kazandırılmıştır. Davacının organik bağ iddiasının denetimine yönelik olarak Uyaptan yapılan incelemede İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyasından Davalı Şirket ile dava dışı … .. Ltd Şti aynı anda 2020/384 Karar sayılı ilamı ile 02/10/2020 tarihinde ayrı ayrı iflas kararı verildiği görülmüştür. Nihayetinde her iki şirketin de tek münferit yetkilisinin … olduğu, adreslerinin aynı iş merkezinde olduğu, faaliyet konularının benzerlik gösterdiği kanaati ile emsal Yargıtay uygulaması da gözetilerek organik bağın varlığına kanaat getirilmiş, davalının husumet yönünden itirazlarına itibar edilmemiştir.
Davacının talep ettiği kıdem, ihbar alacaklarının ve yıllık izin ücretlerinin oluşup oluşmadığı ve iflas masasına hangi sıradan kaydının gerektiği hususunda kayıt kabul davasına esas miktarın tespiti amacıyla bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş; Dosya Bilirkişi …’a tevdi edildiği, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 14.07.2022 tarihli bilirkişi raporu dosyaya sunulmuştur.
Dava dosyasında bulunan ve bilirkişi raporunda da zikredilen ibra evrakının ayrıca değerlendirilmesi gerekmiştir. Somut uyuşmazlıkta davacı adına düzenlenen ibranamenin, fesih tarihi ile aynı 30.01.2020 tarihli olduğu ve belgenin imzasız olduğu görülmüştür.
Türk Hukukunda ibra sözleşmesi 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda düzenlenmiş olup, kabul edilen Yasanın 132’nci maddesinde “Borcu doğuran işlem kanunen veya taraflarca belli bir şekle bağlı tutulmuş olsa bile borç, tarafların şekle bağlı olmaksızın yapacakları ibra sözleşmesiyle tamamen veya kısmen ortadan kaldırılabilir,” şeklinde kurala yer verilmiştir.
İş ilişkisinde borcun ibra yoluyla sona ermesi ise 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 420’inci maddesinde öngörülmüştür. Sözü edilen hükme göre, işçinin işverenden alacağına ilişkin ibra sözleşmesinin yazılı olması, ibra tarihi itibarıyla sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş bulunması, ibra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi, ödemenin hak tutarına nazaran noksansız ve banka aracılığıyla yapılması şarttır. Bu unsurları taşımayan ibra sözleşmeleri veya ibraname kesin olarak hükümsüzdür. Hakkın gerçek tutarda ödendiğini ihtiva etmeyen ibra sözleşmeleri veya ibra beyanını muhtevi diğer ödeme belgeleri, içerdikleri miktarla sınırlı olarak makbuz hükmündedir. Bu hâlde dahi, ödemelerin banka aracılığıyla yapılmış olması gerekir.

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 420’nci maddesinde, iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren bir ay içinde yapılan ibra sözleşmelerine geçerlilik tanınmayacağı bildirilmiştir. Aynı maddede, alacağın bir kısmının ödenmesi şartına bağlı ibra sözleşmelerinin (ivazlı ibra), ancak ödemenin banka kanalıyla yapılmış olması halinde geçerli olacağı öngörülmüştür. (… Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2019/72 Esas, 2022/228 Karar sayılı ilamı)

Somut olayda da 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01.07.2012 tarihinden sonra düzenlenen ibra sözleşmesi için yasal koşulların varlığı aranmalıdır. Somut uyuşmazlıkta davacı adına düzenlenen ibranamenin, fesih tarihi ile aynı 30.04.2019 tarihli olduğu ve davacının imzasının bulunmadığı gözetilerek geçerli bir ibranın varlığından bahsetmek mümkün değildir.
Dosya Bilirkişi …’a tevdi edildiği, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 14.07.2022 tarihli bilirkişi raporunda, iflas tarihine işlemiş faiz de hesaplanmıştır. Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin konuya ilişkin kararlarında; İİK’nın 195/1. maddesinin “Borçlunun taşınmaz mallarının rehni suretiyle temin edilmiş olan alacaklar müstesna olmak üzere iflasın açılması müflisin borçlarını muaccel kılar. İflasın açıldığı güne kadar işlemiş faiz ile takip masrafları anaya zammolunur.” hükmü uyarınca, iflas tarihine kadar doğan iflas alacağı ve fer’ileri ile takip masrafları konusunda uzman bilirkişiden rapor alınıp, belirlenen tutarın kayıt ve kabulüne karar verilmesi, İİK’nın 195. maddesine göre iflas masasına yazılacak alacakların iflas tarihi itibariyle hesaplanıp, belirlenmesi gerektiği,iflasın açılması ile ipotekle temin edilen alacaklar hariç, diğer alacaklar muaccel hale gelir ve iflasın açıldığı tarihe kadar işleyen faizler ve takip masrafları da asıl alacağa eklenerek masaya yazılacağı, İİK’nın 196/3. maddesi uyarınca asıl alacağa faiz işlemeye devam ederse de, bu ancak tasfiye bakiyesi kalırsa ayrıca ödeneceği, kayıt kabul davalarında tahsile değil, alacağın iflas masasına kaydına karar verilmekle yetinilir. Alacağın ödenmesi ancak tasfiye sonunda masa mevcudunun sıra cetveline uygun biçimde dağıtımı aşamasında gerçekleşeceği ve alacakların tam olarak ödenip ödenmeyeceğinin ancak bu aşamada anlaşılabileceğinin hükme bağlandığı, iflas masasına başvuru talebi ile kayıt kabul davaları birbirine sıkı sıkıya bağlı olduğu değerlendirilmektedir. Davacı-alacaklının iflas masasına başvuru dilekçesinde açıkça iflas tarihine kadar işlemiş faizin de talep edildiği, görülmekle davanın niteliği gereğince bilirkişi tarafından iflas tarihine kadar hesaplanan işlemiş faiz miktarının da davacı alacağı olarak masaya kaydına yönelik karar vermek gerekmiştir.
Davacı alacağının iflas masasına hangi sıradan kaydedilmesi gerekliliğine yönelik ise İİK 206/4. fıkrası gereğince, birinci sırada kaydı gereken alacaklar;
“A) İşçilerin, iş ilişkisine dayanan ve iflâsın açılmasından önceki bir yıl içinde tahakkuk etmiş ihbar ve kıdem tazminatları dahil alacakları ile iflâs nedeniyle iş ilişkisinin sona ermesi üzerine hak etmiş oldukları ihbar ve kıdem tazminatları,
B) İşverenlerin, işçiler için yardım sandıkları veya sair yardım teşkilatı kurulması veya bunların yaşatılması maksadıyla meydana gelmiş ve tüzel kişilik kazanmış bulunan tesislere veya derneklere olan borçları,
C) İflâsın açılmasından önceki son bir yıl içinde tahakkuk etmiş olan ve nakden ifası gereken aile hukukundan doğan her türlü nafaka alacakları” olarak sayılmıştır. Yani tüm işçilik alacakları 1.sıraya kaydı gereken imtiyazlı alacak değildir.
İşçilerin, iş ilişkisine dayanan ve iflâsın açılmasından önceki bir yıl içinde tahakkuk etmiş ihbar ve kıdem tazminatları dâhil alacakları ile iflâs nedeniyle iş ilişkisinin sona ermesi üzerine hak etmiş oldukları ihbar ve kıdem tazminatı alacakları imtiyazlıdır. iflâs tarihinden önce iş akdi feshedilmiş ise, iflâs tarihinden geriye doğru bir yıllık sürenin başlangıcından işten ayrılma tarihine kadar olan süredeki ücret alacağı ayrıcalıklıdır.
Somut uyuşmazlıkta, davacının iş sözleşmesinin 30.01.2020 tarihinde feshedildiği ve tazminatın da bu tarihte doğmuş olduğu, şirketin iflas tarihinin ise 02.10.2020 olup, alacakların doğum tarihinden itibaren 1 yıllık sürenin geçmediği, … İflas sayılı dosyasına istinaden açılan iflas masasına İİK m.206 uyarınca işçilik alacağı olduğundan 1.sıradan kaydına karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekili tarafından dava dilekçesi ile iflas tarihinden itibaren de ayrıca faize hükmedilmesi talep edilmiştir.
İflas anına kadar doğmuş alacaklar yine bu tarihe kadar işlemiş faizi ile birlikte masaya kaydedilir. İflasın açılmasından sonra da faiz işlemeye devam eder ancak tahakkuk edecek faiz ödemeleri 195.maddeye göre hesaplanan anaparalar ödendikten sonra bakiyesi üzerinden yapılabilir (İİK 195 ve 196.maddeleri).
Bilirkişi tarafından İİK m.195 hükmü de ayrıca gözetilerek; Davacı vekilinin iflas tarihinden itibaren faize hükmedilmesi talebi yönünden ise 2004 Sayılı İİK’ nun 195.-196.maddeleri uyarınca iflastan sonraki faiz alacaklarının 195. Madde kapsamında ana paralar ödendikten sonra kalan bakiye üzerinden karşılanacağı dikkate alınarak huzurdaki davada iflas tarihinden sonraki faiz hakkında hüküm verilemeyeceğinden bu yönde ayrıca bir hüküm tesisi yoluna gidilmemiştir.
İş hukuku yargılamasında feshin haklı olduğunu ispat yükü davalı işverene aittir. Somut olayda, işçinin iş akdinin kıdem ve ihbar tazminatı hak etmeden feshedildiğine dair belge bulunmadığı, işveren tarafından kuruma sunulan işten ayrılış bildirgesinde işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden fesih belirtildiği de nazara alınarak, feshin haksız olduğu kanaati ile bilirkişi tarafından kıdem ve ihbar tazminatı ve yıllık izin hesaplamasına itibar edilerek, İİK m.195 gereği iflas tarihine kadar işlemiş faizi ile birlikte 28.604,15-TL davacı alacağının …. İflas Müdürlüğünün … İflas sayılı dosyasına istinaden açılan iflas masasına İİK m.206 uyarınca işçilik alacağı olduğundan 1.sıradan kayıt ve kabulüne dair karar ile masaya alacak olarak kaydı uygun bulunmuştur.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
1-Davanın KABULÜ ile,
Davacının 28.604,15-TL alacağının ….İflas Müdürlüğü … İflas dosyasında istinaden açılan iflas masasına İİK m.206 uyarınca işçilik alacağı olduğundan 1. sıradan sıra cetveline kayıt ve kabulüne,
2-Kayıt kabul davaları maktu karar ve ilam harcına tabi olduğundan alınması gereken 80,70-TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 59,30-TL’ nin mahsubu ile eksik kalan bakiye 21,40- TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,

3-Davacı tarafından yatırılan bakiye 59,30 TL peşin harç, 59,30 TL başvurma harcı olmak üzere toplam 118,60 TL harca ilişkin yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yargılama nedeniyle yapılan posta ve tebligat masrafı 32,25 TL, bilirkişi ücreti 1.200,00 TL olmak üzere toplam 1.232,25 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davalı tarafından herhangi bir yargılama gideri yatırılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan anacak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, e-duruşma ile katılan taraf vekillerinin yüzüne karşı, tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 10 GÜN içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile İstanbul BAM. nezdinde İSTİNAF yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 06/12/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır