Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/312
KARAR NO : 2022/847

DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 22/04/2021
KARAR TARİHİ : 15/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan istirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle ; finansal sözleşmeye konu ve mülkiyeti müvekkiline ait satıcısı … LTD. ŞTİ olan; 09/05/2018 tarih … fatura nolu faturaya konu; 1 ADET 2018 MODEL … MARKA… TİPİ LASTİKLİ YÜKLEYİCİ ŞAŞİ SERİ NO:… MOTOR SERİ NO:…, satıcısı … TİC. LTD. ŞTİ olan; 13/06/2018 tarih … fatura nolu faturaya konu; 1 ADET 2017 MODEL … MARKA … TİPİ PALETLİ EKSKAVATÖR ŞAŞİ SERİ NO:… MOTOR SERİ NO:…, satıcısı … LTD. ŞTİ olan ; 18/06/2018 tarih … fatura nolu faturaya konu; 1 ADET … HİDROLİK KAYA KIRICISI VE AKSESUARLARI SERİ NO:… malların davalıya finansal kiralama yolu ile kiralandığını, davalıya sözleşme içinde yer alan teslim tesellüm belgeleri, faturalar ile teslim edildiğini, sözleşme gereğince ödenmesi gereken kira borçlarının vadesinde ödenmediğini, noter yoluyla ihtarnamenin keşide olunduğunu, borç bakiyesinin altmış gün içerisinde ödenmesini, sözleşmenin feshedileceğinin ihtar edildiğini, finansal kiralama sözleşmesinin müvekkil şirketçe haklı nedenle fesih edildiğini, bu çerçevede dava konusu olan malların davalıya aynen teslimine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalının cevap dilekçesi sunmadığı açık olup davalı davayı inkar eder konumundadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının dayandığı faturalar, dayanak belgeler özellikle ihtarnamenin içeriği, ihtarnamenin borçlulara tebliğ durumu, tanınan ödeme süresi ve buna dair dayanak belgeler, sözleşme hükümleri ve düzenlemeler ve yine inceleme gününe kadar davalının sunacağı kayıt içerikleri karşısında sözleşmenin feshi ile malın iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
Dayanılan sözleşme içeriğine göre taraflar arasında finansal kiralamaya dair akdi ilişki bulunduğu, sözleşmenin yapıldığı, dosyanın taraflarının adı geçen sözleşmenin tarafları konumunda bulunduğu, malın iadesi için tedbiren talepte bulunduğu, taraflar arasındaki varlığı tartışmasız sözleşme hükümlerine göre davacı şirketin defter ve kayıtlarının münhasır delil niteliğinin olduğu tartışmasızdır.
Dava konusunun değerinin Yargıtay uygulaması gereği KDV dahil piyasa rayiç değeri yargılama sırasında 1.180.000,00 TL olarak tespit edilmiş, bu çerçevede nisbi harca ilişkin eksiklik tam olarak giderilmiş, bu suretle yargılamaya devam olunmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu hükümlerinden doğmaktadır. (04/03/2021 tarihli ve 7292 sayılı Kanununun 20.maddesinde bu Kanununun 1.maddesinde yer alan “ve finansman” ibaresi, “finansman ve tasarruf finansman” şeklinde ve 4.fıkrada yer alan “ve finansman” ibaresi, “finansman şirketleri ve tasarruf finansman” şeklinde değiştirilmiş, bu suretle Kanunun yeni adı ise Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu olarak değişmiştir.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu’nun düzenlemesine göre; “Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir(madde 24/1). Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir(Madde 31/1). Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir(Madde 32/1). Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile 30 uncu maddenin ikinci fıkrası uyarınca kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın üçüncü kişilere satılması hâlinde sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir. Sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça iade edilen malın satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından yüksek olması durumunda aradaki fark kiralayan tarafından kiracıya ödenir. İade alınan malın üçüncü kişilere finansal kiralama yöntemiyle kiralanması hâlinde de aynı esaslar uygulanır(Madde 33/1). 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu 13/02/2012 tarihi itibariyle yürürlükten kalkmıştır(Madde 52/1). Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenen finansal kiralama sözleşmeleri için bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 3226 sayılı Kanunun süreye ilişkin hükümlerinin uygulanmasına devam olunur(Geçici Madde 4/1).”
13/12/2012 tarihi itibariyle 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu yürürlüğe girmiş olup uyuşmazlığa esas sözleşme bu tarihten sonra düzenlendiğinden yukarıda açıklanan kanun hükümlerinin uygulanması gerekir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konuları ile ilgili yapılan bilirkişi kurulu incelemesi sonucunda davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarında ihtarnameye konu borç miktarının davacı aleyhine ve davalı lehine olacak şekilde eksiksiz ve vadelerinde ödendiğine dair herhangi bir kaydın mevcut olmadığı, bu yönde davacı aleyhine somutlaştırılmış bir vakıa ve delilin mevcut olmadığı,davalı-kiracının taraflar arasında imzalanmış bulunan finansal kredi sözleşme ve ekindeki ödeme planlarına uygun bir şekilde taksitlerini eksiksiz ve vadelerinde ödeyemediği, 6361 sayılı Yasanın 31.maddesi ile belirlenen “Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.”koşulunun gerçekleştiği, ayrıca finansal kredi sözleşmesi uyarınca muacceliyetin gerçekleştiği, davacı-kiralayan şirketin keşide ettiği ihtarname ile talep edilen tutarın ihtarname ile verilen altmış günlük süre içinde ödenmediği, altmış günlük sürenin dolduğu, ödemenin gerçekleşmediği, bu suretle temerrüdün oluştuğu, 6361 sayılı Yasanın 32.maddesinin;“Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir.”şeklinde olduğu, sözleşme hükümleri uyarınca,sözleşmenin feshi halinde kiralananın,tüm sökme,nakliye, nakliye sigortası,taşıma ve yükleme masrafları kiracıya ait olmak üzere kiracı tarafından kiralayana iade ve teslim edilmesi gerektiği,ihtarname ile verilen 60  günlük  ödeme  süresi  içinde finansal kiralama işleminden kaynaklanan borcun ödenmemiş olması nedeniyle mal iade koşullarının gerçekleşmiş olduğu, ihtarname ile verilen sürenin dahi dolmuş olduğu, ödeme süresi içinde bu suretle ödemenin yapılmamış olduğu açıktır.
Öncelikle belirtmek gerekir ki akdin varlığına ve akde konu olan malın teslimine dair belgelerde davalıya atfedilen yazılı sözleşme ile malın teslimine dair belgelerdeki davalıya atfedilen kaşe ve imzaların varlığına yönelik inkar mevcut değildir. Bir başka deyişle bu konulara ilişkin vakıa ve deliller tartışma konusu değildir. Buna göre fesih ve iade koşullarının tartışılması gerekir.
Dayanak belgeler ve rapor içeriği dikkate alındığında davalının birbirini takip eden vadelerle ödemelerini tam ve eksiksiz olarak zamanında yapmadığı,davalının ödemeye dair sunmuş olduğu başkaca belgenin de olmadığı, esasen ödemelerin hangi sözleşme,hangi ürün ve hangi dönem ödemeleri ile ilgili olduğuna dair açık ve denetime elverişli bir açıklamanın da bulunmadığı, bu nedenle davalı inkârının davalı aleyhine oluşan hukuki durumu ortadan kaldırmaktan uzak olduğu, raporun da bu açıdan gerekçeli ve denetime elverişli olduğu sonucuna varılmıştır.
Kaldı ki Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2014/12525E. 2014/17509K.sayılı kararında benimsendiği üzere davalı şirketin ticari defterlerinin incelenmemesi hususunun bozma nedeni yapılmamış olması, yine uyuşmazlığın niteliği itibariyle finansal kiralama sözleşmelerindeki delil sözleşmesi içeriği dikkate alındığında davalı şirketin ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılması da gerekmemektedir.
Hal böyle olunca 6361 sayılı Kanunun m.30/f.1 ve m.31/f.1 hükümlerine göre sözleşmede öngörülen sürenin dolduğu, sözleşmenin ihlali karşısında m.32 ve m.33 hükümleri gereği davalı kiracının finansal kiralama konusu malları,davacı kiralayana derhal geri vermekle yükümlü olduğu, davalının kira borcunu bir yıl içinde ve birbirini takip eden vadelerle düzenli şekilde ödemediğinin münhasır delil niteliğindeki davacı defter ve kayıtları ile anlaşıldığı,6361 sayılı Kanunun m.31/f.1 hükmünün koşullarının oluştuğu, buna mukabil davalının finansal kiralama bedelini ödemiş olduğunu HMK m.200 vd. hükümleri çerçevesinde açık,kesin ve belirli belgeler ile ispatlayamadığı,adı geçen sözleşme gereği davalı kiracının dava konusu malları kiralayana iade ve teslim etme yükümlülüğünü de yerine getirmediği,esasen davacının dahi bu konularda ikrarının bulunmadığı gibi bilakis inkarının mevcut olduğu, bu nedenle sözleşmesinin haklı olarak feshedildiği sonucuna varılmıştır.
Öte yandan 6361sayılı Kanunun m.33/f.4 hükmü gözetildiğinde kiracıya gönderilecek ihtarname tebliğ olmasa dahi İİK m.68/b hükmü gereği davacı aleyhine sonuç doğurması mümkün değildir.
Yapılan açıklamalar karşısında davacının davasının aynen kabulüne dair karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının aynen kabulüne,
Satıcısı … LTD. ŞTİ olan; 09/05/2018 tarih … fatura nolu faturaya konu; 1 ADET 2018 MODEL … MARKA … TİPİ LASTİKLİ YÜKLEYİCİ ŞAŞİ SERİ NO:… MOTOR SERİ NO:…,
Satıcısı … LTD. ŞTİ olan; 13/06/2018 tarih … fatura nolu faturaya konu;
1 ADET 2017 MODEL … MARKA … TİPİ PALETLİ EKSKAVATÖR
ŞAŞİ SERİ NO:… MOTOR SERİ NO:…,
Satıcısı … LTD. ŞTİ olan ; 18/06/2018 tarih … fatura nolu faturaya konu;
1 ADET … HİDROLİK KAYA KIRICISI VE AKSESUARLARI SERİ NO:462 malların,
Davalıdan alınarak davacıya iadesine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince 1.180,000,00 TL üzerinden alınması gereken 80.605,8‬0 TL harçtan peşin alınan 8.538,75TL ile 8.931,54 TL, 2.681,17 TL tamamlama harcı toplamı olan ‭‭20.151,46‬ TL’nin mahsup edilerek ‭60.454,34‬‬ TL bakiye ilam harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 8.538,75TL peşin harç ile 8.931,54 TL, 2.681,17 TL tamamlama harcı, 59,30 TL başvuru harcı toplamı olan 20.210,76 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 2.500,00 TL bilirkişi ücreti, 338,00 TL posta ve tebligat ücreti toplamı ‭2.838‬,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 142.400,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Ayrıca … 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin …D.İş sayılı dosyasından verilen 09/04/2021 günlü tedbir kararında belirtilen 910,00TL vekalet ücretinin ve 165,50 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde bakiye avansın iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize veya bulunulan yer asliye ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla İstanbul BAM nezdinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere davacı vekilinin huzurunda davalının yokluğunda ve oy birliği ile karar verildi.15/12/2022

Başkan

Üye

Üye

Katip