Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/109 Esas
KARAR NO : 2022/418

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/02/2021
KARAR TARİHİ : 27/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket aleyhine … 14.İcra Müdürlüğü … E.sayılı dosya ile başlatılan kambiyo senedine müstenit takipte ödeme emri müvekkili şirket münhasır yetkilisi … kovit teşhisi ile solunum cihazına bağlı şekilde tedavi görmekte iken tebliğ edildiğini, bu sebeple takibe itirazın süresinde yapılamadığını, itirazın … 24. İcra Hukuk Mahkemesinin… Esas sayılı dosyası ile süre yönünden reddedildiğini, müvekkili şirketin takip konusu çek nedeniyle alacaklı olduğunu iddia eden davalıya borçlu olmadığını, çekin müvekkili şirket tarafından …A.Ş. lehine ciro edilerek usulüne uygun olarak devredildiğini, satın alınan malın karşılığı fatura da kesildiğini, çeki …’dan sonra aynı grup şirketlerinden …Tic.Ltd.Şti cirolayıp, daha sonra …A.Ş. cirolayıp buradan da icra dosyası dışı 3.kişi Süzerteks Mensucat ünvanlı şirkete kargo ile ulaştırmak isterken çekin kargoda çalındığını, müvekkili şirketin … ile ticari ilişkisinin gerçek olduğunu, satın aldığı malların bedelini takibe konu çek ile ödediğini, faturasının kesildiğini, çeki elinde son bulunduran ve alacaklı olduğunu iddia eden … ile herhangi bir ticari, kişisel, hukuki bağının olmadığını, çeki elinde bulunduran son yetkili hamil… Tic.A.Ş’den sonra gelen ve hepsi şahıs olan sonraki cirantalarla da şirketinin herhangi bir bağının olmadığını, ciro silsilesinin bozulduğunun müvekkilinin ve dava dışı cirantaların ticari defterlerinin incelenmesi ile ortaya çıkacağını, … Şirketler grubundaki yetkililerin ve çalışanlarının bu konuyla ilgili tanıklıklarına başvurulması durumunda da beyanlarının doğruluğunun sübuta ereceğini, müvekkili şirket dışında takibe uğrayan … Şirketlerinin de, kendilerinden sonra gelen hiçbir ciro sahibi şahıs ve şirketle ticari, hukuki ya da fiili bir ilişkilerinin olmadığını, müvekkili şirketin, …’ten sonra gelen ilk ilgisiz ciranta olan …ile herhangi bir ticari alışverişte bulunmadığını, aynı şekilde …’nin ciro ile çeki devrettiği diğer cirantalarla da ne şimdi ne de geçmişte herhangi bir ticari iş ve işlem gerçekleştirilmediğini, takibe konu edilen çekin kasıtlı olarak takibe konduğunu belirterek, icra takibinin uygun oranda bir teminat karşılığında tedbiren durdurulmasına, takip dosyasındaki borç şirketine ait olmadığından borca itirazlarımızın kabulü ile yargılama sonunda haksız, dayanaksız ve kötü niyetli takibin iptaline, davalının % 20’den az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının, satın almış olduğu malın karşılığında çeki cirolayarak dava dışı …AŞ. şirketine verdiğini beyan ettiğini, davacının çekteki imzasına bir itirazının olmadığını, davacının iddiasının çekte cirosu bulunan dava dışı ….A.Ş. şirketinin söz konusu çeki davadışı Süzerteks şirketine gönderdiği esnada kargoda kaybolduğu, bu nedenle de …A.Ş. şirketinden sonra ciro silsilesinin bozulduğu yönünde olduğunu, dava konusu çek incelendiğinde ciroların birbirini takip ettiği ve ciro silsilesinde bir kopukluk bulunmadığının görüleceğini, TTK 790. maddesine göre meşru hamilin teselsül eden cirolardan anlaşılacağını, takip konusu çekte ciro silsilesinde bir kopukluk bulunmadığına göre müvekkilinin TTK’nun 790. maddesine göre yetkili ve meşru hamil olduğunu, davacı çekin çalındığını iddia etmiş ise de çekin ciro yoluyla geçmesi nedeniyle müvekkilinin çekin çalıntı olup olmadığı hususunda bir bilgisinin olmadığını, bu nedenle müvekkilinin iyi niyetli olduğunu, kambiyo senetlerinde geçerli olan mücerretlik ilkesi gereğince davacının dava dışı … şirketi ile davadışı …arasında ticari ilişkinin bulunmadığı yönündeki iddiasının davacının çekten ötürü sorumluluğunu ortadan kaldıramayacağını, TTK’nun 687.maddesine göre bile bile borçlunun zararına hareket etmediği sürece, şahsi def’iler dahi iyiniyetli yetkili hamile karşı ileri sürülemez iken davacının bir şahsi def’i bile ileri sürmediğini, aksine dava konusu çeki, satın almış olduğu mal karşılığında dava dışı … şirketine verdiğini beyan ettiğini belirterek, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, davanın reddine, davacının %20’den az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, İİK md 72/3 kapsamında kambiyo takibi sonrası menfi tespit istemine ilişkindir.
Dava dilekçesindeki ihtiyati tedbir talebi, İİK md 72/2 uyarınca takip sonrası menfi tespit davasında takibin durdurulmasına karar verilemeyeceğinden reddedilmiş, daha sonra dilekçeyle talep ettiği İİK md 72/3 hükmü uyarınca icra veznesine girecek paraların alacaklıya verilmemesine dair tedbir talebi ise mahkememizin 12/02/2021 tarihli gerekçeli ara kararıyla %15 teminat karşılığında kabul edilmiş, teminat davacı tarafça yasal sürede yatırılarak tedbir kararı takip dosyasında infaz edilmiştir. Bu husus icra müdürlüğünce yapılan yazışma ile de teyit edilmiştir.
… 14.İM … E takip dosyası celbedilip incelendiğinde, 21/11/2020 keşide tarihli 22.500,00 TL bedelli çeke dayanarak işlemiş faiz, çek tazminatı ve komisyonu toplamı 25.044,66 TL alacak istemiyle (çek tazminatından sadece dava dışı keşidecinin sorumlu olduğu belirtilerek) davalı tarafından davacı ciranta ve dava dışı keşideci ile diğer cirantalar aleyhine başlatılan kambiyo senetlerine özgü ilamsız takip dosyasının kesinleşmiş ve derdest olduğu görülmüştür.
Dava değeri olarak sadece asıl alacak-çek bedeli bildirilerek peşin harç yatırılmışsa da, takip sonrası menfi tespit davası nedeniyle doğru dava değeri takip çıkış rakamı olmakla birlikte takip talebinde davacıdan çek tazminatı talep edilmediğinden, doğru dava değeri çek tazminatı düşülmüş haliyle takip çıkış rakamı olan 22.794,66 TL olduğundan, eksik peşin harç davacı vekiline yatırtılmıştır.
Tarafların bildirdiği deliller toplanmış, takip dosyası, dayanak çek aslı, … CBS … Soruşturma dosyasından verilen yetkisizlik kararı üzerine dosyanın gönderildiği … CBS …Soruşturma dosyası Uyap kayıtları, … 11. ATM … E zayi nedeniyle iptal davası Uyap kayıtları, … 24.İcra HM …E, … E, … 25.İcra HM …E dosyaları Uyap kayıtları, davalının ticaret sicil ve vergi dairesi mükellefiyet kayıtları celbedilmiş, davalının Uyap’taki dava sorgulama kayıtlarıyla birlikte incelenmiştir.
Takip ve dava konusu çek aslı incelendiğinde, keşidecisinin dava dışı … olduğu, çekin hamiline çek olduğu, davacının çekte ilk sıradaki ciranta olduğu, davalının ise 7.sıradaki ciranta olduğu ve çeki sonraki sıradaki hamilden iade alarak yetkili hamil olduğu, çekin ibrazında zayi iptal davasından verilen ödemeden men tedbir kararı nedeniyle ödeme yapılmamış olduğu, çekin ciro zincirinde bir kopukluk bulunmadığı görülmüştür.
Davacı vekilince müvekkilinin ticari defterlerinin, çeki ticari ilişki çerçevesinde iktisap ettiğini-aldığını ileri sürdüğü dava dışı keşidecinin ticari defterlerinin mali bilirkişi vasıtasıyla incelenmesi talep edilmişse de, çekle ilgili bir imza inkarı bulunmadığı, davada ciro zincirinde 4. Sırada yer alan dava dışı şirketin çeki ciroladıktan sonra kargoyla ciroladığı kişiye gönderirken çalındığı-kaybolduğu iddiasına dayanıldığı, davacının çek ciro silsilesinde yer aldığı, ciranta olduğunun açıkça görüldüğü, bu hususun ayrıca mali bilirkişi incelemesiyle ispatı gerekmediği de dikkate alındığında, yapılması istenen mali bilirkişi incelemesinin dosyaya katkısı bulunmadığından, usul ekonomisi ilkesi de gözetilerek bu talep reddedilmiştir.
Dava dışı ciranta tarafından yapılan suç duyurusu üzerine … CBS … Soruşturma dosyasından verilen yetkisizlik kararı sonrası dosyanın gönderildiği … CBS … Soruşturma dosyasında davalı hakkında bir soruşturma başlatılmadığı, doğrudan KYOK kararı verilmiş olduğu, itiraz reddedilmek suretiyle bu kararın kesinleştiği görülmüştür.
Davalının Uyap’tan alınan dava sorgulamalarında, sadece iki adet kambiyo evrakından kaynaklanan davalı olduğu dosya bulunduğu görülmüştür.
Kanundaki atıf nedeniyle çeklerde de uygulanan 6102 sayılı TTK 687.maddesinde;” Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez, meğer ki hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun. Alacağın temliki yoluyla yapılan devirlere ilişkin hükümler saklıdır.” hükmüne yer verilmiştir.
6102 sayılı TTK 790. maddesi uyarınca, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır.
TTK 818/c maddesi yollamasıyla çekler hakkında da uygulanacak TTK 677. maddesine göre, “imzaların istiklali” prensibi benimsenmiş olup, ciro imzalarından biri sahte bile olsa, düzgün ciro silsilesi yer alan diğer imzaların geçerliliği etkilenmez.
Tüm dosya kapsamı, incelenen deliller kapsamında yapılan hukuki değerlendirme sonucunda, birinci sırada ciranta olan davacının takip dayanağı çekle ilgili imza inkarı veya başka bir mutlak veya şahsi def’i ileri sürmediği, sadece kendisinden sonraki cirantanın elinden çekin rızası dışında çıktığı, bu nedenle ciro silsilesinin koptuğu ve davalının iyiniyetli hamil sayılamayacağı iddiasına dayanıldığı, sebepten mücerret kayıtsız şartsız borç ikrarı niteliğindeki kambiyo evrakı nedeniyle menfi tespit davasında ispat yükünün davacı üzerinde olduğu, davalının çekin çalındığını-kaybolduğunu bilerek bile bile davacı borçlunun zararına hareket ederek kötüniyetli veya ağır kusurlu iktisap ettiğinin davacı tarafça ispatlanması gerektiği, çekin ciro silsilesinde bir kopukluk bulunmadığı, bu nedenle davalının yetkili hamil sıfatı bulunduğu, incelenen delillere göre davalının çeki borçlu zararına hareket ederek kötüniyetli veya ağır kusurlu ele geçirdiğinin ispatlanamadığı anlaşılmakla, davanın reddine karar vermek gerekmiştir. Ayrıca tedbir kararı takip dosyasında infaz edilmiş olduğundan, davalının bu nedenle kavuşamadığı alacağın (dava değeri 22.794,66 TL üzerinden) %20’si oranında tazminatın İİK md 72/4 uyarınca davacıdan tahsiliyle davalıya verilmesine, aynı fıkra uyarınca dava alacaklı lehine sonuçlandığından tedbir kararı kendiliğinden ortadan kalkacağından, mahkememizce verilmiş tedbir kararının emredici kanun hükmü gereği kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın REDDİNE,
Takip konusu alacağın %20’si oranında 4.558,93-TL icra tazminatının davacıdan tahsiliyle davalıya verilmesine,
İİK m.72/4 hükmü gereği mahkememiz dosyasından verilen 12/02/2021 tarihli ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına,
2- Alınması gereken karar ve ilam harcı 80,70 TL olup, peşin alınan 384,25 TL ve tamamlama harcı olan 5,03 TL harcın mahsubu ile bakiye 308,58 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından herhangi bir yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı yargılama sırasında kendisini vekille temsil ettirdiğinden, yürürlükteki AAÜT’ne göre hesap ve takdir olunan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
6-HMK 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştikten sonra ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK. 341.maddesi uyarınca İstanbul BAM. nezdinde İSTİNAF yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı.27/05/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır