Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/688 E. 2022/82 K. 09.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/688 Esas
KARAR NO : 2022/82

DAVA : Sıra Cetveline İtiraz (İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetveline Yönelik Kayıt Kabul Ve Terkin Talebi (İİK 235))
DAVA TARİHİ : 26/11/2020
KARAR TARİHİ : 09/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Sıra Cetveline İtiraz (İflas Tasfiyesinde Düzenlenen Sıra Cetveline Yönelik Kayıt Kabul Ve Terkin Talebi (İİK 235)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müflis … Bankası A.Ş.’nin … 1.Asliye Ticaret Mahkemesinin 16.11.2017 tarih ve … E.sayılı dosyasından saat: 15:28 itibariyle iflasına karar verildiğini, 20.07.2016 tarihli ve … sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında alınan tedbirler doğrultusunda bir kısım kurum, şirket, dernek vb. kapatılarak Hazineye devredildiğini, Hazineye devri yapılan kurum, şirket,dernek vb.tüm hak ve alacakları Hazineye geçmesi nedeniyle müflis şirketten alacakları nedeniyle iflas masasına alacak kaydı yaptırıldığını, İflas alacaklılar defterinin … Defterdarlık KHK.İşlemleri İl Bürosu tarafından ….sırasına …,29-TL alacak kaydı yapıldığını, bu alacağın tamamı ilk sıra cetvelindeki … numaralı alacak kaydı ile mükerrer olması nedeniyle ret edildiğini, … Defterdarlık KHK. İşlemleri İl Bürosu tarafından … sırasına 89.303,98-TL.alacak kaydı yaptırıldığını, bu alacağın tamamının sıra cetvelindeki …-…-…-…-…-… numaralı kayıtlı alacak kayıtları ile mükerrer olması nedeniyle ret edildiğini, yapılan alacak kayıtlarının mükerrer olmayıp kabulü gerektiğini, … Defterdarlık KHK. İşlemleri İl Bürosu tarafından … sırasına 13,00-TL. alacak kaydı yaptırıldığını ve bu alacağın tamamını herhangi bir alacak olmaması nedeniyle ret edildiğini, … Defterdarlık KHK. İşlemleri İl Bürosu tarafından … sırasına 816,95-TL. alacak kaydı yaptırıldığını, bu alacağın tamamı ilk sıra cetvelindeki … numaralı alacak kaydıyla mükerrer olması nedeniyle ret edildiğini, … Defterdarlık KHK. İşlemleri İl Bürosu tarafından … sırasına 132.101.23-TL. Alacak kaydı yapıldığını, bu alacağın tamamı ilk sıra cetvelindeki … numaralı alacak kaydı ile mükerrer olması nedeniyle ret edildiğini, … Defterdarlık KHK. İşlemleri İl Bürosu tarafından … sırasına 342,89-TL.alacak kaydı yaptırıldığı, bu alacağın tamamının ilk sıra cetvelinde 2637 numaralı alacak kaydı ile mükerrer olması nedeniyle ret edildiğini, … Defterdarlık KHK. İşlemleri İl Bürosu tarafından … sırasına 6.548,12-TL.alacak kaydı yaptırıldığını, bu alacağın tamamının ilk sıra cetvelinde 2636 numaralı alacak kaydı ile mükerrer olması nedeniyle ret edildiğini, … Defterdarlık KHK. İşlemleri İl Bürosu tarafından 4738 sırasına 128.286,72-TL.alacak kaydı yaptırıldığını, bu alacağın 5.296,88-TL’sinin kabul edildiğini, kalan 122.989,84-TL ise ilk sıra cetvelinde 3031 numaralı alacak kaydı ile mükerrer olması nedeniyle ret edildiğini, İflas idare memurlarının kaydı yapılan tüm alacakları için ret gerekçelerinin sunulan evrak ve banka evraklarının değerlendirilmesi suretiyle alacağın olmaması, mükerrer kayıt vb. şeklinde olup genel ifadeye dayalı bir gerekçeyle ret kararı verildiğini, oysa ki hazineye devri yapılan ve kaydı yapılan alacaklar hakkındaki tüm belgelerinde yine farklı illere göre İl KHK.Bürolarınca, Milli Emlak Müdürlükleri veya Muhasebe Müdürlüklerince hazırlanan şirket, dernek, şahıs alacaklarının kayıtlarına ve yine banka kayıtlarına dayalı belgeler olduğunu;iflas idare memurlarının vermiş olduğu ret kararlarının hukuki olmayıp reddi gerektiğini, iflas masasının kamu alacaklarının reddi yerine ilgili mahkemelerde dava açması gerektiğini, iflas idare memurlarının kural olarak kamu alacağını resen araştırma görevinin olmadığını, iflas idaresinin kamu alacağını miktar bakımından aynen kabul edeceğini, fakat başka bir sıraya yazarsa kamu idaresi şikayet yoluna gideceğini, iflas idaresinin kamu alacakları için ancak borcun ödendiği veya zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle ret kararı verebileceğini, haricindeki gerekçelerle ret kararı veremeyeceğini, iflas idaresinin ilgili mahkemesinde dava açmak yerine hukuka aykırı olarak müdürlüklerini kayıt kabul davası açmaya zorladığını, bu bakımdan iflas müdürlüğünün kamu alacağını sıra cetvelin yazarak müflisin başvuracağı kanuni yollara müflis adına başvurması gerektiğini, 213 sayılı VUK.162/1.maddesinde de tasfiye ve iflas hallerinde mükellefiyetin vergi ile ilgili muamelelerin tamamen sona ermesine kadar devam eder düzenlemesi bulunduğunu, bu mükellefiyetin iflas idaresine düştüğünü, … sıra numaralı kayıtla ilgili tebligatın 16.11.2020 tarihinde müdürlüklerine tebliğ edildiğini, diğerlerinin ise 23.11.2020 tarihinde tebliğ edildiğini, davanın süresinde açıldığını, kaydı yapılan alacakların bir kısmı her şehirde kapatılan ve hazineye geçen şirketlere tasfiye işlemlerine bakan ilgili müdürlüklerce yapıldığını, bir kısmının da birimlerin vekillerince yapıldığını, … Defterdarlığı Muhakemat Müdürlüğü diğer illerin kayıtlarıyla ilgili olarak hazine adına yetkili olduğunu, iflas masasına verilen 08.01.2019 tarihli dilekçeyle yetkili olduklarını ve kayıt yapılan alacak tebligatlarının müdürlüklerine tebliğ edilmesinin talep edildiğini ve yapılan kayıtlar için toplu tebligat masrafının da ayrıca yatırıldığını beyanla kamu alacaklarının tamamı için kamu alacağının rüçhanlı 3.sıra alacak olarak müflis şirket alacaklılar defterine kayıt ve kabulüne, iflas idaresinin ret kararının iptaline, İİK.235.maddesi gereğince kayıt ve kabulünü dava ettikleri alacaklar için alacaklılar toplantısına tedbiren katılma ve oy kullanma yetkisinin verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), 29.05.2015 tarihinde 6318 karar numarası ile alınan ve 30.05.2015 tarih 29371 sayılı Resmi Gazetede ilan edilen kararı ile …Bankası AŞ.’nin kontrolüne el koyduğunu, 5411 sayılı Bankacılık Yasası 71.maddesi uyarınca …’nın yönetim ve denetimini …’ye devrettiğini, BDDK’nın 22.07.2016 tarih ve 6947 sayılı kararı ile …’nin 21.07.2016 tarih ve 9029 sayılı yazısında yer alan talebi üzerine 5411 sayılı Bankacılık kanunun 107.maddesinin son fıkrası hükmü çerçevesinde …’nın faaliyet izninin kaldırılmasına karar verildiğini, … 1.Asliye Ticaret Mahkemesinin …E.sayılı dosyasında 16.11.2017 tarihinde …’nın iflasına karar verildiğini, iflas kararının kesinleştiğini, tasfiyenin halen … 1.İflas Müdürlüğünün… sayılı dosyasından devam ettiğini, 5411 sayılı yasanın 106/3.düzenlemesi doğrultusunda …, … tarafından iflas dairesi, alacaklılar toplantısı ve iflas idaresi görev ve yetkilerini kullanarak tasfiye edildiğini, davacının davasını İİK.235.maddedeki hak düşürücü sürede açılmadığını, davanın öncelikle bu sebeple reddi gerektiğini, davacı tarafın dava konusu ettiği alacak taleplerinin büyük kısmının daha önce kaydı yapılan mükerrer alacak kayıt talepleri olduğunu emsal Yargıtay içtihatları sunularak iflas idaresinin mükerrerlikten ret kararı verebileceğini, kamu alacaklarının iflas idaresince reddinin mümkün olmadığına ilişkin bir kanun maddesi bulunmadığını, 6183 sayılı yasanın kamu alacaklısına cebri icra yetkisi kapsamında verilen ayrıcalıklı yetkileri ayrıntılı bir biçimde düzenlediğini, ancak iflas sürecinde kamu alacaklarının kayıt zorunluluğuna ilişkin özel bir düzenleme içermediğini, davacının beyanlarına bu nedenle katılınmasının mümkün olmadığını, beyanını kabul etmemekle beraber davacının dava konusu ettiği alacak kayıt taleplerinin de 6183 sayılı yasa kapsamında kamu alacağı olup olmadığının incelenmesi gerektiğini, kamu idaresinin her alacağının kamu alacağı niteliğinde olmadığını, 5411 sayılı yasanın 3.maddesi uyarınca Fon Bankası statüsünde olan müflis … Bankası A.Ş.’nin her türlü vergi, resim ve harçtan istisna olduğunu, bu nedenle hüküm kurulurken müflis bankanın yargı harçlarından muaf olduğunun gözetilmesini, süresinde açılmayan davanın esastan reddini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
… 1. İflas Müdürlüğünün … sayılı iflas dosyası, … 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı iflas kararı, dava konusu edilen alacaklarla ilgili kayıt kabul başvuru dilekçeleri ile iflas masası tarafından verilen ret kararları celp edilmiş incelenmiştir.
Dosya Emekli İflas Müdürü / Hesap Uzmanı bilirkişi …’e tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 29/11/2021 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle ve sonuç olarak;”…İflas idaresinin aynı müşteriye ait hesaplara dayalı evvelce yaptırılan ve sırasında kabul edilen … nolu kayıtla mükerrer ..’nin; … nolu kayıtla mükerrer …’nin; ..,…,…,…,…,… nolu kayıtlarla mükerrer …’nin; … nolu kayıtla mükerrer …’nin; … nolu kayıtla mükerrer …’ün; … nolu kayıtla mükerrer …’nin nolu alacak kayıtlarının mükerrerlikleri sebebiyle ret edilmesinin yerinde olduğu; Davaya konu … nolu alacak kaydı miktarına dahil olan ve evvelce … Def.KHK.İş.İl Bürosu tarafından yaptırılan … nolu kayıtta yer alan …A.Ş.’nin … nolu hesapta 273,38-TL, … nolu hesapta 1.229,40-TL. olmak üzere toplam 1.502,78-TL. toplam miktarlı alacağı iflas idaresince sıra cetvelinde 3/3.sıraya kabut edildiği, … AŞ.’nin müflis banka kayıtlarında pos hesabında görünen 1.080-TL.’ninde talep edilmemesine rağmen 4.sıraya kabul edildiği, talep edilmeyen 1.080-TL.’nin dava konusu dışında olduğu, kabul edilen 1.502,78-TL’nin davaya konu … nolu alacak talebi içinde yer aldığı ve mükerrer olduğu, mükerrer talebin iflas idaresince ret edilmesinin yerinde olduğu, Müflis banka kayıtlarında görülmeyen … nolu 13,00-TL istemli davaya konu alacak talebinin ise İflas idaresince ret edildiği, müflis banka hesaplarında görünmeyen 13-TL’nin reddine ilişkin iflas idaresi kararının yerinde olduğu…” şeklinde tespit edilmiştir. Denetime açık ve gerekçeli bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Dava, kayıt kabul istemine ilişkindir.
İİK 235. maddede, sıra cetveline itiraz edenlerin, cetvelin ilanından itibaren 15 gün içinde iflasa karar verilen yerdeki ticaret mahkemesine dava açmaya mecbur oldukları, 223’üncü maddenin üçüncü fıkrası hükmünün mahfuz olduğu belirtilmiştir. Maddede düzenlendiği üzere, sıra cetveline itiraz davası açma süresi 15 gündür. Süre, sıra cetvelinin ilanından itibaren başlar. İİK 166. maddedeki gazetelerde yapılan ilanlardan, en son ilan tarihinden itibaren işlemeye başlar. İflas masasına alacak yazdırırken, tebligatı kabule elverişli adres gösterilerek, Adalet Bakanlığınca çıkarılan tarifede gösterilen yazı ve tebliğ giderlerini avans olarak vermek suretiyle, İflas idaresince alınacak kararların kendisine tebliğ edilmesini istemiş olan alacaklılara, alacaklarının kabul veya ret edildiği ayrıca tebliğ edilir (İİK 223. M). Bu alacaklılar için sıra cetveline itiraz davası açma süresi, sıra cetvelinin ilanından itibaren değil, bu tebligatın yapıldığı tarihten itibaren işlemeye başlar.
Somut olayda, … 1. İflas Müdürlüğünün cevabi yazısında, … 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin …Esas sayılı dosyasında 16/11/2017 tarihinde iflasına karar verilen müflis … Bankası A.Ş.‘nin tasfiye işlemlerinin … 1. İflas Müdürlüğünün … iflas dosyası üzerinden, iflas idare memurları Av. …, … ile … tarafından yürütüldüğü, davacının iflas masasına … kayıt numarası ile yapılan …,29 TL, 4473 kayıt numarası ile yapılan 29.303,98 TL, … kayıt numarası ile yapılan 13,00 TL, … kayıt numarası ile yapılan 816,95 TL, … kayıt numarası ile yapılan 132.101,23 TL, … kayıt numarası ile yapılan 342,89 TL, … kayıt numarası ile yapılan 6.548,12 TL, … kayıt numarası ile yapılan 122.989,84 TL alacak taleplerinin iflas masası tarafından tüm alacakların mükerrer olması nedeni ile reddine karar verildiği, red kararının 16/11/2020 ve 23/11/2020 tarihinde tebliğ edildiği, alacaklı tarafından masraf yatırıldığı, davanın 26/11/2020 tarihinde yasal 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmış, davalının kayıt kabul davanın süresinde açılmadığına yönelik dava şartına ilişkin itirazı yerinde görülmemiş, davanın esasının incelenmesine geçilmiştir.
Davacı kamu alacaklarının iflas masası tarafından kayıt ve kabul edilmesinin zorunlu olduğunu, kamu alacağının tartışma konusu yapılamayacağını, iflas masası tarafından kamu alacaklarının masaya kayıt talebinin reddine karar verilemeyeceğini ve davacı idarenin kayıt kabul davası açmaya zorlanamayacağını iddia ederek kayıt kabul isteminin kabulünü talep etmiş; davalı iflas masası hem dava öncesinde kendisine yapılan başvurularda hem de yargılama sırasında sunduğu cevap dilekçesi ile kaydı talep edilen kamu alacaklarının daha öncesinde davacının da belirttiği üzere masaya kaydına karar verildiğini, mükerrer şekilde ikinci kez aynı alacaklar için masaya kayıt talebinde bulunulamayacağını, iflas masasının mükerrer şekilde alacak kaydına karar veremeyeceği için kayıt kabul başvurularının mükerrer kayıt sebebiyle reddine karar verilmesinde hukuka aykırılık bulunmadığını savunmuştur.
Uyuşmazlığın temeli, kamu alacaklarının mükerrer şekilde masaya kaydedilip kaydedilemeyeceği ve iflas masası tarafından mükerrer kayıt talebi sebebiyle başvurunun reddine karar verilip verilmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Bilindiği üzere, İflas masasına yazdırılan bir kamu alacağı o konudaki amme alacaklarının tahakkuku usulüne göre iflastan önce kesinleşmişse veya iflası açıldıktan sonra kesinleşirse, bu kesinleşme, iflas idaresi için de bağlayıcıdır; o (kesinleşmiş) kamu alacağının sıra cetveline kabul edilmesi gerekir. İflas idaresi, kesinleşmiş bir kamu alacağını sıra cetveline kabul etmezse (reddederse), kamu alacaklısı, sıra cetveline itiraz davası açabilir (İİK. m.235, II c.1). İflas masasına yazdırılan bir kamu alacağı o konudaki âmme alacaklarının tahakkuku usulüne göre kesinleşmiş değilse, iflas idaresinin, o kamu alacağını, hakkında hiçbir karar vermeden, sıra cetveline yazması gerekir. Bu halde müflisin o kamu alacağına karşı başvurabileceği idari yargı yoluna (idare veya vergi mahkemesinde itiraz yoluna), müflis yerine, iflas idaresi başvurur. Buna rağmen, iflas idaresi, kesinleşmemiş bir kamu alacağının sıra cetveline yazılması talebini reddederse, kamu idaresi, iflas idaresi aleyhine (m.235, II c.1 hükmüne göre) ticaret mahkemesinde sıra cetveline itiraz (kayıt kabul) davası açabilir. Bu davada, ticaret mahkemesi, kamu alacağının esası (mevcut olup olmadığı) hakkında bir inceleme yapamaz; iflas idaresinin kamu alacağına karşı idari yargı yoluna başvurmak (idare veya vergi mahkemesinde dava açma) hakkı saklı kalmak üzere, kamu alacağının sıra cetveline kaydına karar verir (Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 2014/6312 Esas, 2015/6689 Karar).
Ancak, iflas masası tarafından masaya kayıt ve kabulüne karar verilen alacakla ilgili yeniden başvuru yapılması ve alacağın kaydının istenmesi halinde mükerrer kayda neden olunacağından, hem iflasta eşitlik prensibi uyarınca alacaklılar arasındaki dengenin bozulması hem de aynı alacağın birden fazla kez tahsili mümkün olmadığından mükerrer kayıt başvurusu reddedilecektir. Kaldı ki, iflas masası tarafından daha öncesinde alacağı kayıt ve kabul edilen alacaklının, aynı alacağın masaya tekrar kaydedilmesini istemesinde hukuki yararının bulunmadığı da açıktır. Öyleyse, iflas masasına mükerrer şekilde alacak kaydı yapılmasına imkan bulunmamaktadır. Aynı durum, kamu idareleri olan alacaklılar ve kamu alacakları için de geçerlidir. Bu bakımdan, kamu alacakları ile diğer adi alacaklar arasında herhangi bir hukuki yahut statüsel bir farklılık bulunmaktadır. Öte yandan, kamu alacakları yönünden mükerrer kayıt yapılabileceği noktasında İcra ve İflas Kanununda ya da başkaca Kanunlarda özel ve ayrıksı bir düzenleme de getirilmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, bir alacak kamu alacağı niteliğinde olsa dahi, mükerrer şekilde iflas masasına kaydedilmesi ve alacağın mükerrer şekilde tahsili mümkün olmadığından iflas masası tarafından mükerrerlik sebebi ile kayıt kabul başvurusunun reddine karar verilebilecektir.
Nitekim emsal nitelikte bir olayda konuya ilişkin;
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2018/2231 E., 2021/302 K. sayılı ilamında: “…Kamu alacağının haklı olup olmadığını iflas idaresinin ya da kayıt kabul davasına bakan mahkemenin inceleme yetkisi olmayıp, bu konuda yetki idari yargıya aittir. Ancak ödeme ya da mükerrer kayıt iddialarının asliye ticaret mahkemelerinde incelenmesine yasal bir engel bulunmamaktadır….” şeklinde bu husus ifade edilmiştir.
Mahkememizce davacı tarafından iflas masasına kaydı istenen tüm alacak talepleri ile ilgili olarak özellikle mükerrerlik iddiasının da araştırılması kapsamında emekli iflas müdürü / hesap uzmanı bilirkişiden rapor alınmış, bu alada uzman bilirkişi tarafından sunulan 25/11/2021 tarihli raporda kamu alacağının niteliği, yasal geciktirici nedenler ayrıntılı olarak izah edildikten sonra tablo halinde belirtilen ve sonuç kısmında mükerrer kayıt numaraları ayrı ayrı gösterileren tüm alacakların mükerrer kayıt istemi niteliğinde olduğu, zira kaydı talep edilen tüm alacakların daha öncesinde ilgili idareler tarafından yapılan başvuru üzerine masaya kayıt ediliği tespit edilmiştir. Öyleyse, daha önce masaya kaydedilen alacakların yeniden masaya kaydının istenmesi ve mükerrer şekilde iflas masasına kaydedilmesi mümkün olmadığından yukarıda değinilen gerekçe ve emsal ilam da gözetilerek; kamu alacakları bakımından mükerrer kayıt iddialarının Mahkememizce incelenmesinde yasal bir engel bulunmaması ve aynı durumun iflas masası tarafından ret gerekçesi yapılmasında hukuka aykırılık bulunmadığından iflas masasının mükerrer kayıt sebebiyle ret gerekçesinin yerinde olduğu kanaatine varılarak davanın reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
1-Davanın REDDİNE,
2-Davacı kurum harçtan muaf olduğundan harç alınmasına YER OLMADIĞINA,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davalı yargılama sırasında kendisini bir vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca belirlenen 5.100,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
5-HMK 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde re’sen ilgili tarafa veya vekillerine İADESİNE,
Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki (2) haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.09/02/2022

Katip …
e-imza *

Hakim …
e-imza *