Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/554 Esas
KARAR NO : 2021/332

DAVA : Ticaret Sicil Memurunun Kararına İtiraz
DAVA TARİHİ : 07/10/2020
KARAR TARİHİ : 26/05/2021

Mahkememizde görülmekte olan Ticaret Sicil Memurunun Kararına İtiraz davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin … nezdinde 13/01/2020 tarihinde kaydı yapılarak faaliyete başladığını, 04/05/2020 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurulu toplantısında bütün pay sahiplerinin hazır bulunması ve hiçbir ortağın itiraz etmemesiyle şirket unvanının değiştirilmesine oy birliği ile karar verildiğini ve mevcut unvanın sadeleştirilerek … Anonim Şirketi olarak tescil edilmesi için … Ticaret Sicil Müdürlüğüne başvuruda bulunulduğunu, unvan değişikliğine ilişkin Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından ret kararı verildiğini ve ret kararına itiraz ettiklerini, … Başkanlığının unvan değişikliği talepli başvuruyu ilk ret kararında gerekçe olarak sadece … unvanı kullanılamayacağını, ikinci gerekçede ise Bakanlık ve SPK’ dan izne tabi olduğu gerekçesine dayanmasının ve yeni bir gerekçe ileri sürmesinin yönetmeliğe aykırı olduğunu, 28/09/2020 tarihinde yapılan 13/05/2020 makbuz tarihli unvan değişikliği talepli başvuruya karşı 30/09/2020 tarihinde ”… tek başına kullanımı izne tabi olup, ilgili izinler alındıktan sonra tescile başvuru yapılmalıdır.” ve ”unvanda bulunan sektörler, meşgale ile uyumlu olmalıdır.” gerekçeleri ile ret kararı verildiğini, Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından tüm ret gerekçelerinde farklı ve tutarsız sebepler ileri sürülerek müvekkilinin taleplerinin hukuksuz bir şekilde geri çevrildiğini, bu nedenlerle davacı şirket unvanının …’ nden … Şirketi olarak tescil edilmesinin reddi yönünde … Başkanlığının kararının iptali ile unvanın talep doğrultusunda tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu tescil başvurusuna ilişkin bir ret kararı verilmediğini, ret kararının bulunmasının dava şartı olması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesini, esas yönünden ise müvekkilinin Türk Ticaret Kanununun m.32 hükmü çerçevesinde işlem yaptığını, işletme konusunun yer alması gerektiği için dava konusu tescil evrakının iade edildiğini, şirket unvanlarından işletme konusunun anlaşılmasının gerektiği, yani iade gerekçesinde olduğu üzere sektör adının bulunması gerektiği hususunun düzenlendiğini, dava konusu şirketin ”…” ifadesini kullanması istemesi halinde, öncelikle şirket amaç ve konusunu değiştirmesi gerektiği ve ”…” alanında hizmet verebilmesi için de Bakanlıktan izin alması gerektiğini, dava konusu şirketin; yani esas sözleşmesinde ”…” alanında danışmanlık ve ”…” sektörüne teknik- yazılımsal programlar geliştirdiği anlaşılan şirketin unvanında şirket amaç ve konusunu açıklayan bir ifadeye yer vermesi gerektiği haldi, unvanında tek başına ”…” ifadesine yer vermesinin şirket amaç ve konusuna uygun olmadığı ve yine bu bakımdan da 3.kişileri yanıltacağı açık olduğu gibi, bu yönde bir değişikliğin hem şirket esas sözleşmesinin amaç ve konuya ilişkin bölümünde Bakanlık iznine tabi olduğu için bu izin alındıktan sonra yapılması gerektiği açık olduğundan; müvekkilinin iadesinin hukuka uygun olduğunu, bu nedenlerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
…na unvan değişikliği hakkında yapılan başvuru ve itiraz dilekçeleri, 05/06/2020 tarihli, 11/06/2020 tarihli ve 30/09/2020 tarihli ret kararları, name kod listesi, şirket kuruluş sözleşmesi, emsal şirket kayıtları, İTO ve MERSİS de finans kolunun davacı şirketin iştigal alanı olduğunu gösterir belgeler, tahakkuk fişi, 2020 yılına ait noter onaylı genel kurul toplantı tutanağı, genel kurulda hazır bulunanlar listesi, … Şirketi Genel Kurulunun Çalışma Esas ve Usulleri Hakkında İç Yönerge, … Ticaret Sicil Müdürlüğü yazı cevabı celp edilmiş, incelenmiştir.
Dava, ticaret sicil memurunun kararına itiraz istemine ilişkindir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; davacı …nin 2020 yılı Olağanüstü Genel Kurulunda yapılan toplantı sonrasında şirketin ticaret unvanın 3.numaralı karar ile “…” olarak tadil edilmesine oy birliği ile karar verildiği, akabinde ticaret unvanı değişikliğine yönelik tescil ve ilan işlemleri için davalı … Sicil Müdürlüğüne başvuru yapıldığı, ancak davalı tarafından unvan değişikliğine yönelik tescil başvurusunun reddine karar verildiği görülmüştür. Davacı unvan değişikliğine yönelik tescil başvurusunun reddine ilişkin 30/09/2020 tarihli kararın iptalini ve değiştirilen unvanın tescilini talep etmektedir
İptal istemine konu, Ticaret Sicil Müdürlüğünün … KB makbuz numaralı 30/09/2020 tarihli ret kararında “Finans tek başına kullanımı izne tabi olup, ilgili izinler alındıktan sonra tescile başvuru yapılmalıdır. Unvanda bulunan sektörler, meşgale ile uyumlu olmalıdır.” gerekçesi ile tescil başvurusu reddedilmiştir. Bu ret gerekçesine varılırken izne tabi olma hususunda, önceki yapılan başvurularla ilgili finans kuruluşlarının değişiklik işlemlerinin Bakanlık ve SPK iznine tabi olduğu hususuna dayanılmıştır.
Uyuşmazlığın temeli, ticaret sicil müdürlüğünün tescil başvurusunun reddine ilişkin gerekçesinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Kuruluş ve Esas Sözleşme Değişikliği İşlemleri Ticaret Bakanlığı İznine Tabi Olan Şirketler İzin Tebliği’nin 5 inci maddesinde, kuruluşu ve esas sözleşme değişikliği işlemleri TİCARET BAKANLIĞININ İZNİNE TABİ OLAN ŞİRKETLER sayılmıştır.
Bankalar (5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’nun 6 ve 16 ncı maddeleri uyarınca Bankaların kuruluş ve tüm sözleşme değişiklikleri Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) iznine tabidir. Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır).
Finansal Kiralama Şirketleri (6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 4 ve 10 uncu maddeleri uyarınca Finansal Kiralama Şirketlerinin kuruluş ve tüm sözleşme değişiklikleri BDDK iznine tabidir. Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.)
Faktoring Şirketleri (6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 4 ve 10 uncu maddeleri uyarınca Finansal Kiralama Şirketlerinin kuruluş ve tüm sözleşme değişiklikleri BDDK iznine tabidir. Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.)
Finansman Şirketleri (6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 4 ve 10 uncu maddeleri uyarınca Finansal Kiralama Şirketlerinin kuruluş ve tüm sözleşme değişiklikleri BDDK iznine tabidir. Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.)
Tüketici Finansmanı ve Kart Hizmetleri Şirketleri (Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan izin alınmalıdır.)
…Şirketleri (…Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmelik’in 4 ve 7 nci maddeleri uyarınca … Şirketlerinin kuruluş ve tüm sözleşme değişiklikleri BDDK iznine tabidir. Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.) ​
Sigorta Şirketleri (5684 Sayılı Sigortacılık Kanununun 8 inci maddesi uyarınca Sigorta Şirketlerinin tüm esas sözleşme değişiklikleri Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşüne tabidir. Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.)
Holdingler (Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde Bakanlığımızdan izin alınmalıdır.)
Döviz Büfesi İşleten Şirketler (Yetkili Müesseseler) (Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2018-32/45)’in 5 inci, 17 nci ve 18 inci maddeleri uyarınca yetkili müesseselerin (eski döviz büfesi işleten şirketler) kuruluşları, adres ve unvan değişikliği sonucunu doğuran esas sözleşme değişiklikleri ile ortaklarında değişikliğe sebep olan pay devir işlemleri Hazine ve Maliye Bakanlığının iznine tabidir. Ancak hem kuruluşta hem de her türlü esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.)
Umumi Mağazacılıkla Uğraşan Şirketler (Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde Bakanlığımızdan izin alınmalıdır.)​
Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Şirketleri (Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde Bakanlığımızdan izin alınmalıdır.)
Ürün İhtisas Borsası Şirketleri (Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde Bakanlığımızdan izin alınmalıdır.)
Bağımsız Denetim Şirketleri (Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde Bakanlığımızdan izin alınmalıdır.)
Gözetim Şirketleri (Uluslararası Gözetim Şirketi Statüsüne İlişkin Tebliğ (Ürün Güvenliği ve Denetimi: (2015/24) )’nin 6 ncı maddesi uyarınca Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğünce uluslararası gözetim şirketi belgesi verilen anonim şirketlerin esas sözleşme değişiklikleri ayrıca Genel Müdürlüğümüz iznine tabidir.)
Teknoloji Geliştirme Bölgesi Yönetici Şirketleri (Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği’nin 11 inci maddesi uyarınca kuruluşta ve her türlü esas sözleşme değişikliklerinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan izin alınır. Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.)
Serbest Bölge Kurucusu ve İşleticisi Şirketler (6745 sayılı Serbest Bölgeler Kanununun 2 nci maddesi uyarınca serbest bölge kurucusu ve işleticisi şirketlerin kuruluşu Cumhurbaşkanı iznine tabidir. Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.)
6362 SAYILI SERMAYE PİYASASI KANUNUNA TABİ ŞİRKETLER:
Portföy Yönetim Şirketleri (Portföy Yönetim Şirketleri Ve Bu Şirketlerin Faaliyetlerine İlişkin Esaslar Tebliği (Iıı-55.1) 7 nci maddesi uyarınca kuruluş ve 24 üncü maddesi uyarınca esas sözleşme değişikliği Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) iznine tabidir. Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.)
Aracı Kurumlar (Menkul Değerler/Kıymetler) Şirketleri (Yatırım Kuruluşlarının Kuruluş Ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliği (III-39.1) 8 inci maddesi uyarınca kuruluş ve esas sözleşme değişikliği SPK iznine tabidir. Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.)
Yatırım Ortaklıkları (Menkul/Gayrimenkul/Girişim Sermayesi) Şirketleri ( Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-48.5) 9 uncu maddesi uyarınca kuruluş ve esas sözleme değişikliği SPK iznine tabidir. Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-48.1) 9 uncu maddesi uyarınca kuruluş ve esas sözleme değişikliği SPK iznine tabidir. Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-48.3) 8 inci maddesi uyarınca kuruluş ve esas sözleme değişikliği SPK iznine tabidir. Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.)
Gayrimenkul Değerleme Şirketleri (Sermaye Piyasası Mevzuatı Çerçevesinde Gayrimenkul Değerleme Hizmeti Verecek Şirketler İle Bu Şirketlerin Kurulca Listeye Alınmalarına İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ (Seri: VIII, No: 35) hükümleri uyarınca listeye alınan anonim şirketlerin esas sözleşme değişiklileri SPK iznine tabidir. Sadece esas sözleşme değişiklikleri için Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.)
Halka Açık Şirketler (Sermaye Piyasası Kanununa göre faaliyet gösteren halka açık şirketlerin esas sözleşme değişiklikleri SPK’nın iznine tabidir. Sadece esas sözleşme değişiklikleri için Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır. Ancak, kayıtlı sermaye sistemine kabul edilen Sermaye Piyasası Kanununa tabi halka açık anonim şirketlerin kayıtlı sermaye tavanı içinde yapacakları sermaye artışları bakımından Bakanlığımız izni aranmamaktadır.)
Varlık Kiralama Şirketleri (Zira Sertifikaları Tebliği (III-61.1) nin 12 nci maddesi uyarınca kuruluş ve esas sözleşme değişiklikleri SPK’nın iznine tabidir. Hem kuruluşta hem de esas sözleşme değişikliklerinde ayrıca Bakanlığımızdan da izin alınmalıdır.)
Kuruluş ve esas sözleşme değişilikliklerinde Bakanlık ve SPK iznine tabi olan tüm şirketler gösterilmiştir. Ne var ki, davacı şirketin sicil kayıtları, esas sözleşmesi ve şirketin faaliyetine ilişkin iştigal ettiği konular tek tek incelendiğinde, yukarıda belirtilen Bakanlık ve SPK iznine tabi şirketlerin hiç birinin kapsamına girmediği açıktır. Başka bir anlatımla, vergi dışı mali konularda danışmanlık yapmak üzere kurulan şirketin Bakanlık ve SPK iznine tabi olan şirketlerden olmadığı, dolayısıyla ticaret unvanının değişikliğine yönelik tescil işleminde Bakanlık ve SPK’ dan izin almasına gerek bulunmadığı, davalı sicil müdürlüğünün bu yöndeki ret gerekçesinin yerinde olmadığı konusunda duraksama yoktur.
Her tacir, bir ticaret unvanı seçmeye ve kullanmaya, işletmesini ve unvanını tescil ettirmeye mecburdur. Anonim, limited ve kooperatif şirketler, işletme konusu gösterilmek ve Kanunun 46 ncı maddesi hükmü saklı kalmak şartıyla, ticaret unvanlarını serbestçe seçebilirler. Ticaret unvanlarında, “anonim şirket”, “limited şirket” ve “kooperatif” ibarelerinin bulunması şarttır. Bu şirketlerin ticaret unvanında gerçek bir kişinin adı veya soyadı yer aldığı takdirde, şirket türünü gösteren ibareler baş harflerle veya başka bir şekilde kısaltma yapılarak yazılamaz. Bir ticaret unvanına, şube unvanı da dahil olmak üzere, Türkiye’nin herhangi bir sicil dairesinde daha önce tescil edilmiş bulunan diğer bir unvandan ayırt edilmesi için gerekli olduğu takdirde ek yapılır. Tacirin kimliği, işletmesinin genişliği, önemi ve finansal durumu hakkında, üçüncü kişilerde yanlış bir görüşün oluşmasına sebep olacak nitelikte bulunmamak, gerçeğe ve kamu düzenine aykırı olmamak şartıyla; her ticaret unvanına, işletmenin özelliklerini belirten veya unvanda yer alan kişilerin kimliklerini gösteren ya da hayali adlardan ibaret olan ekler yapılabilir. (Ticaret Sicil Yönetmeliği m.42,43,44.)
Davacı şirketin tadil ettiği ve tescilini istediği ticaret unvanın şirketin faaliyet alanı ve sicil kayıtları nazara alındığında iştigal konusu ile uyumlu olduğu, davalı sicil müdürlüğünün bu konudaki ret gerekçesinin yerinde olmadığı, ayrıca seçilen unvanın sektörle bir uyumsuzluğu bulunmadığı, yukarıda değinilen mevzuat hükümlerine aykırı bir unvan da seçilmediğinden davalı sicil müdürlüğünün ret kararının iptaline, davacı şirketin tadil ettiği ticaret unvanın tescil ve ilanına karar verilmiştir. Davalı sicil müdürlüğü, sicil kayıtlarının oluşturulmasında ve kanuna uygun tescil işlemlerinin gerçekleştirilmesinde Kanun ile görevlendirilmiş bir kurum olup, eldeki dava yönünden TTK 32. vd. md. uyarınca yasal hasım konumunda bulunduğundan davacı lehine yargılama gideri ve vekalet ücreti takdir edilmemiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere );
Davanın KABULÜ ile;
1-… Ticaret Sicil Müdürlüğünün … tarih ve … KB makbuz sayılı tescil başvurusunun iadesi ve reddine ilişkin kararın İPTALİNE; davacı şirketin 04/05/2020 tarihli olağanüstü genel kurul toplantı tutanağının 3 sayılı kararı uyarınca şirketin ticaret unvanının ”…” olarak TESCİLİNE,
2-İş bu tescil kararının bir suretinin Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde İLAN EDİLMESİNE,
3-Alınması gereken 59,30 TL harçtan, başlangıçta peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile eksik kalan bakiye 4,90 TL harcın davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı tarafından yapılan masrafların davanın niteliği ve davalının yasal hasım olması nedeniyle kemdi üzerinde BIRAKILMASINA, davacı lehine aynı gerekçelerle vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
5-Davalı tarafından herhangi bir yargılama gideri yapılmadığı anlaşıldığından bu hususta KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
6-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleşiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 26/05/2021

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)