Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/197 E. 2021/861 K. 07.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/197 Esas
KARAR NO : 2021/861

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Banka Garanti Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/11/2019
KARAR TARİHİ : 07/12/2021

Osmaniye 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) 2019/400 E-2020/47 K sayılı dosyasından verilen 11/02/2020 tarihli Yetkisizlik kararının kesinleşmesi üzerine mahkememize tevzi edilen İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Banka …Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … 1. İcra Müdürlüğü… icra sayılı dosyası ile davalı banka tarafından davacı kuruma verilen teminat mektubunun ilamsız takibe konu edildiğini, borçlu- davalının kendilerine atfedilebilecek bir sorumluk veya bankadan talep edilebilecek bir borç mevcut değil beyanı ile takibe itiraz ettiğini ve takibin durduğunu, … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında Kamu İhale Kanunun 34. Maddesinin son cümlesi, “her ne suretle olursa olsun idarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz” maddesi kapsamında kurulan 21.05.2019 tarihli ara karar ile … tarih … sayılı ve 3.800,00-TL bedelli teminat mektubuna konulan tedbirin kaldırıldığını, teminat mektubunun paraya çevrilmesi noktasında kurumun haklılığının tespit edildiğini, bunun üzerine davalı banka tarafından müvekkili kurum hesabına 3.800,00-TL ödendiğini ancak teminat mektubuna konu meblağa bankanın teminat mektubunda kayıtsız şartsız ödemeyi taahhüt ettiği işlemiş olan yasal faizler yanında icra takibinden kaynaklı masraflar ve vekalet ücreti hesaba katılmadan ödendiğini, takibe konu itirazın iptali davası açılmadan önce işlem bankacılık düzenlemelerinden ve işlemlerinden kaynaklandığından zorunlu olarak arabuluculuğa başvurulduğunun, ancak anlaşmanın sağlanamadığının, davalı bankaya takip öncesi faiz ve takip sonrası işleyen faiz ile takip giderleri ve icra vekalet ücreti açısından takibe devam edilmesi adına … 1. İcra Müdürlüğü … icra sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ile kurum tarafından davalı bankadan ödemenin talep edildiği 13.08.2018 tarihi ile davalı banka tarafından ödeme yapılan 10.07.2019 tarihleri arası işleyen 314,45-TL faiz ve bu tutarın %20’si oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine ve yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı vekili tarafından sunulan 03.01.2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; öncelikle açılan davayı kabul etmediklerini, yetkili mahkemenin HMK 6. Maddesine göre İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, … Asliye Ticaret Mahkemesinin …Esas sayılı dosyasından verilen 03.07.2018 tarihli ihtiyati tedbir kararının halen devam ederken, davacı kurumun bunu bilmesine rağmen ve kötü niyetli olarak müvekkili bankaya karşı söz konusu teminat mektubunun nakde çevrilmesi için … 1. İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyası ile ilamsız takip başlattığını, başlatılan icra takibine itiraz ettiklerini , daha sonra müvekkili bankanın … Şubesi tarafından 10.07.2019 tarihli işlem ile teminat mektubu tutarı olan 3.800,00-TL tutarın … İl Sağlık Müdürlüğünün … Bankası A.Ş. Nezdinde ki hesabına ödendiğini beyanla açılan davanın reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, DAVANIN HUKUKİ NİTELİĞİ VE GEREKÇE ;
Dava, davacı kurumun kendisi lehine dava dışı …Ltd. Şti. Tarafından davalı banka tarafından düzenlenmiş kesin teminat mektubunun taahhüt edilenden geç olarak paraya çevrilmesinden kaynaklı alacağın tahsili talebine yönelik itirazın iptali istemine ilişkindir.
Dosyanın incelenmesinde; Davacı kurum ile dava dışı yüklenici … Ltd.Şti. arasında 13.01.2016 tarihli 52.152,50 TL’lık mal alımına (ilaç ve türevleri) ilişkin sözleşme imzalandığı, bankanın … Şubesi tarafından dava dışı yüklenici …Şti. Lehine … tarih, … no.lu ve 3.800,00 ‘lık 30.04.2019 vadeli kesin teminat mektubu Sağlık Bakanlığı muhataplı olarak verildiği, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 05.07.2018 tarih ve … E. sayılı dosyası üzerinden teminat mektubunun nakde çevrilmesinin ihtiyati tedbir yoluyla önlenmesine karar verildiği, davacı kurumun … tarih ve … sayılı yazı ile yukarıda belirtilen 3.800,00 TL’lık teminat mektubunun davalı bankadan tazmin edilmesini tatep ettiği, bankanın … tarih ve … sayılı yazılı cevabında, … Asliye Ticaret Mahkemesinin … tarih ve … E. dosyası üzerinden verilen tedbir kararı nedeniyle, teminat mektubunun nakde çevrilmesinin mümkün olmadığı davacı kuruma bildirildiği, açtığı icra takibi davacı kurumun … 1.İcra Müdürlüğünün 08.04.2019 tarih ve … E. sayılı dosyası ile genel haciz yoluyla davalı banka aleyhine ilamsız icra takibi açtığı, … Asliye Ticaret Mahkemesinin …E. sayılı dosyası üzerinden 21.05.2019 tarihinde verilen ara karar ile 3.800,00 TL’lık teminat mektubuna konulan tedbirin kaldırılmasına karar verildiği, Davalı bankanın tedbir kararının kendisine tebliğ edilmesine müteakip dosya içeriğindeki karşılıklı beyan bilgilerine göre 10.07.2019 tarihinde 3.800,00 TL’lık teminat mektubu bedelini …nezdinde davacı kurum hesabına EFT havalesi yoluyla gönderdiği anlaşılmıştır.
Dosya Emekli Banka Müdürü Bilirkişisi …’e tevdi edildiği, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 12.07.2021 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle ve sonuç olarak; davalı bankanın mahkeme kararına istinaden hareket ettiğinden bahisle teminat mektubunun davacının talep tarihinde nakde çevirmemesinden dolayı kendisine yasal bir sorumluluk atfedilemeyeceği yönünde görüş bildirilmiştir.
Banka teminat mektupları üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğinde olması sebebiyle bir tür garanti sözleşmesidir. Üçüncü kişinin fiilini taahhüdün düzenlendiği yeni TBK’nun 128 m (mülga Borçlar Kanunu’nun 110. M) göre, “ Bir üçüncü şahsın fiilini başkasına taahhüt eden kimse, bu üçüncü şahıs tarafından taahhüdün ifa edilmemesi halinde zarar ve ziyan tediyesine mecburdur.” Banka teminat mektubunda da banka, üçüncü kişi konumunda olan lehtarın edimini ifa etmemesi veya teminat mektubunda belirtilen diğer risklerin ortaya çıkması halinde, muhatabın uğrayacağı zararları karşılamayı taahhüt etmektedir.
Davalı bankanın KESİN ve 30.04.2019 vadeli olarak davacı kuruma verdiği teminat mektubunda; “…adı geçen taahhüdünü ilgili kanun, sözleşme ve şartname hükümlerine göre kısmen veya tamamen yerine getirmediği takdirde, protesto çekmeye, hüküm ve adı geçenin iznini almaya gerek kalmaksızın ve adı geçen ile idareniz arasında ortaya çıkacak herhangi bir uyuşmazlık ve bunun akıbet ve kanuni neticeleri nazarı itibara alınmaksızın yukarıda yazılı tutarı ilk yazılı talebiniz üzerine nakden ve tamamen ve talep tarihinden ödeme tarihine kadar geçen günlere ait kanuni faiziyle birlikte ödeyeceğimizi bankanın imza etmeye yetkili temsilcisi ve sorumlusu sıfatıyla banka ad ve hesabına taahhüt ve beyan ederiz. “; denilmiştir. Muhatap davacı kuruma verilen teminat mektubu metnine göre, mektup lehtarı (… Ltd.Şti) ile mektup muhatabı (Davacı kurum) arasındaki olası uyuşmazlık dikkate alınmaksızın ve mektup lehtarının (…Ltd.Şti) iznini almaya hacet olmaksızın ilk yazılı talep üzerine nakden ve tamamen davalı bankaca ödeme garantisi verilmiştir.
Davalı bankanın teminat mektubunu ödememe gerekçesi … Asliye Ticaret Mahkemesinin 05.07.2018 tarih ve … E. dosyası üzerinden verilen tedbir kararı olup, bu karar 6100 sayılı yasanın 389 ve devam maddeleri gereğince, mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme nedeniyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi halinde ihtiyati tedbir kararı verilebilir.
Davanın açılması ile hüküm arasında geçen zaman içinde müddeabihin çeşitli şekillerde istenmeyen değişikliklere maruz kalması veya maruz bırakılması mümkündür. Bu değişiklikler sonucu davanın sonunda elde edilecek hükmün icrası, mümkün olmayabilir veya çok güçleşebilir. İşte ortaya çıkan bu tehlikeyi bertaraf etmek amacıyla ihtiyati tedbir müessesesi kabul edilmiştir.(Pekcanıtez H.; Atalay O.; Özekes M., Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, 13. Basım, Ankara 2012, S. 873)
HMK’ nun 389. maddesinde ihtiyati tedbirin şartları düzenlenmiş olup, söz konusu maddede; meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı ya da tamamen imkânsız hâle geleceği veya gecikmesinde sakınca bulunması yahut ciddi bir zararın ortaya çıkacağı endişesi bulunan hâller, genel bir ihtiyatî tedbir sebebi ve şartı olarak kabul edilmiştir. Mahkemece, ihtiyatî tedbir yargılamasının gerektirdiği inceleme ve ispat kuralları dikkate alınarak, yapılan incelemeden sonra, bu sakınca veya zararı ortadan kaldıracak tedbire karar verilmesi mümkün olacaktır.
Mahkemece verilen kararın konusu doğrudan teminat mektubunun paraya çevrilmesine engel nitelikte olup, bu kararın daha sonra aynı mahkemece kaldırılması halinde dahi verilen kararın gereklerine tüm muhatapların verildiği tarih itibariyle uymaları anayasal zorunluluktur. 6100 sayılı HMK m.389 vd. Maddelerinde ihtiyadi tedbir kararına itiraz, Durum ve koşulların değişmesi sebebiyle tedbirin değiştirilmesi veya kaldırılması düzenlediği gibi m.398 ile tedbire muhalefetin cezası da düzenlemiştir. Bu takdirde tüzel kişi basiretli tacir konumunda olan davalı bankanın mahkeme kararına istinaden tedbiri uygulamamasında usul ve yasaya bir aykırlık bulunmamaktadır. Kaldi ki huzurdaki davanın davalısı konumunda olan bankanın verilen tedbir kararından yasal bir menfaati olmadığı gibi, bu tedbir kararının verildiği yargılamanın tarafı da değildir. Aynı zamanda … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/419 E. sayılı dosyası üzerinden 21.05.2019 tarihinde verilen ara karar ile 3.800,00 TL’lık teminat mektubuna konulan tedbirin kaldırılmasına karar verilmesinden sonra, Davalı bankanın tedbir kararının kendisine tebliğ edilmesine müteakip dosya içeriğindeki karşılıklı beyan bilgilerine göre 10.07.2019 tarihinde 3.800,00 TL’lık teminat mektubu bedelini … nezdinde davacı kurum hesabına EFT havalesi yoluyla gönderdiği somut dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Ayrıca HMK m.399 maddesinde de lehine ihtiyati tedbir kararı verilen taraf, ihtiyati tedbir talebinde bulunduğu anda haksız olduğu anlaşılır yahut tedbir kararı kendiliğinden kalkar ya da itiraz üzerine kaldırılır ise haksız ihtiyati tedbir nedeniyle uğranılan zararının tazminine yönelik ayrıca ve özel olarak düzenleme bulunduğu da görülmektedir. Bu haliyle teminat mektubunun gecikmeli tazmininde ortada somut bir tedbir kararı olduğundan, davalı bankaya bir kusur isnat ettirilemeyeceği değerlendirilerek ve HMK m.389 vd. uyarınca davalı bankanın tedbir kararına yasal olarak riayet etmesi gerekliliğince, mevcut tedbir kararından lehine sonuç doğuran konumda olmayan davalı bankanın talep edilen alacak kalemlerinden sorumlu olmadığı kanaati ile aşağıdaki şekilde hüküm vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
1-Davanın REDDİNE,
2-Davacı taraf harçlardan muaf olduğu için harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davalının kendisini vekille temsil ettirdiği anlaşıldığından dava sonunda red edilen miktar üzerinden hesaplanan vekalet ücreti tutarı A.A.Ü.T.’nin Genel Hükümlerinin 13/2 maddesi gereğince dava sonunda kabul veya red edilen miktarı geçemeyeceğinden vekalet ücreti olarak karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca toplam 314,45- TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin davacıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
6-HMK 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde re’sen ilgili tarafa veya vekillerine İADESİNE,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren miktar itibariyle kesin olmak üzere açıkça okunup anlatıldı.07/12/2021

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır