Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/168 E. 2022/197 K. 14.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/168 Esas
KARAR NO : 2022/197

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/03/2020
KARAR TARİHİ : 14/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …tarafından davalıya satılarak teslim olunan 30.09.2018 tarihli 22.515,50.-TL bedelli, 10.12.2018 tarihli 1.254,00.-TL bedelli, 05.10.2018 tarihli 15.134,73.-TL bedelli, 12.10.2018 tarihli 1.880,00.-TL bedelli, 19.10.2018 tarihli 4.825,39.-TL bedelli, 23.10.2019 tarihli 8.208,97.-TL bedelli, 23.10.2018 tarihli 4.015,43.-TL bedelli, 24.10.2018 tarihli 4.825,39.-TL bedelli, 25.10.2018 tarihli 17.307,91.-TL bedelli, 31.10.2018 tarihli 17.099,57.-TL bedelli, 31.10.2018 tarihli 49.302,11.-TL bedelli, 31.10.2018 tarihli 29.806,74.-TL bedelli, 31.10.2018 tarihli 10.967,67.-TL bedelli, 13.11.2018 tarihli 43.398,45.-TL bedelli, 13.11.2018 tarihli 19.977,92.-TL bedelli, 30.11.2018 tarihli 4.411,14.-TL bedelli, 11.12.2018 tarihli 15.757,74.-TL bedelli, 18.12.2018 tarihli 6.864,28.-TL bedelli, 21.12.2018 tarihli 4.576,19.-TL bedelli, 31.12.2018 tarihli 408,00.-TL bedelli, 14.03.2019 tarihli 8.348,00.-TL bedelli, 11.02.2019 tarihli 2.176,00.-TL bedelli faturalar muhteviyatı emtea bedelleri ile cari hesaptan kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla … 23 İcra Müdürlüğü’nün …E sayılı dosyası ile genel haciz yoluyla takip başlatılarak borçluya 7 örnek ödeme emri gönderildiğini, ödeme emrine karşı süresinde yetkiye ve borca itiraz edilerek takip durmuşsa da ileri sürülen itiraz nedenlerinin yerinde olmadığını, müvekkili … Sigorta şirketi kredi (ticari alacak) sigortaları branşında faaliyet gösterdiğini, sigortalısı … A.Ş.’nin davalı şirkete satarak teslim ettiği dökümü yapılan faturalar ve cari hesaptan kaynaklanan alacağını tahsil edememesi üzerine Kredi Sigortası Poliçesi kapsamında sigortalısı … şirketine 230.673,58.-TL tazminat ödemesi yaparak TTK md 1472 uyarınca ödediği kısım alacağa kanunen halef olduğunu, … şirketinin tazminat ödendikten sonra halen 30.469,14.-TL alacağının bulunduğunu, davalının itirazının iptali ile duran takibin devamını, haksız ve kötü niyetli davalı yanın %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini, yargılama masrafları ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Dava dilekçesi ve ekleri davalı tarafa usulüne uygun olarak tebliğ edilmesine rağmen davalının herhangi bir cevap dilekçesi sunmadığı ve yargılama sürecinde duruşmalara iştirak etmediği görülmüştür.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
Huzurdaki dava; …A.Ş. Yönünden taraflar arasındaki ticari ilişki nedeniyle düzenlendiği iddia edilen faturalardan kaynaklı cari hesap alacağı iddiasına dayalı olarak … 23. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasına borçlu tarafından yapılan itirazın iptali ile takibin devamı ve icra inkar tazminatı istemine ilişkin iken;
Davacı … Şubesi yönünden ise diğer davacıya sigorta poliçesi kapsamında yapılan ödemelerin davalıdan tahsiline yönelik … 23. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasına borçlu tarafından yapılan itirazın iptali ile takibin devamı ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.
Doktrinde objektif dava birleşmesi ya da kümülatif dava yığılması olarak adlandırılan kurum, Kanunumuzda “davaların yığılması” terimi benimsenerek düzenlenmiştir. Davaların yığılmasının usul ekonomisine ve çelişkili kararlar verilmesini engellemeye hizmet ettiği kabul edilmektedir.
Davacının aynı davalıya karşı olan birbirinden bağımsız birden fazla talebini, aralarında bir derecelendirme ilişkisi yani aslilik- ferilik ilişkisi kurmadan aynı dava dilekçesinde ileri sürmesine davaların yığılması denir. Bu dava çeşidinde taleplerin tümü birbirinden bağımsız, eş değer ve aynı derecede öneme sahiptir. Her bir talep farklı edimlerin gerçekleştirilmesine yönelmiştir.
Davaların yığılması söz konusu olduğunda, görünüşte tek dava, gerçekte ise talep sayısınca dava mevcuttur. Her bir talep için dava dilekçesinde vakıaların ayrı ayrı belirtilmesi ve ispat edilmesi gerekir. Mahkeme de her bir talep hakkında ayrı ayrı inceleme yapacaktır, taleplerden birinin kabulüne diğerinin ise reddine karar verebilir. Yani, görünüşte tek hüküm, gerçekte ise talep sayısınca hüküm mevcuttur. Mahkeme, taleplerin tümü hakkında ayrı ayrı karar vermek ve bunları hüküm fıkrasında göstermek zorundadır. Mahkemenin, taleplerin tümü hakkında tek ve aynı şekilde karar verme zorunluluğu yoktur. Dava şartları, her bir talep bakımından ayrı ayrı belirlenir (Pekcanıtez, H./Özekes, M./Akkan, M./ Taşkorkmaz, H.:Medeni Usul Hukuku, C. II, s:1092,1093 vd).
Dava yığılması halinde birbirinden bağımsız her talep her bir talep için vekalet ücretinin de bağımsız değerlendirileceğine dair yasada ve buna bağlı olarak AAÜT’nde de bir hüküm bulunmadığından tek dava açıldığı gözetilerek taleplerin toplam değeri ve kabul ya da reddedilen miktarların toplamı esas alınarak tek vekalet ücreti hesaplanmalı her bir talep için ayrı ayrı ücret takdir edilmemelidir. (Z. Gözütok, Hüküm Kurma Esasları ve Gerekçe, I. Baskı, Ankara 2017, s. 87).
Bu açıklamalara göre dosyamızda davacının mahkememize ilettiği tek dava dilekçesi ile birden fazla talepte bulunduğu, dava şartlarının ve hukuki yararın bulunup bulunmadığının her bir dava yönünden ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. (Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 2021/751 Esas, 2021/1231 Karar sayılı ilamı)
Davacılardan …Şubesi yönünden dosyanın incelenmesinde; … 23. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasında bu davacının herhangi bir alacak talebinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Yani takibe alacaklı sıfatıyla taraf konumunda değildir. İtirazın iptali davaları, icra takibine sıkı sıkıya bağlı davalardandır. İtirazın iptali davasında, icra dairesinin yetkisine itiraz halinde, yetkili icra dairesinden ödeme emri tebliğ edilmesi, HMK’nın 114/2. maddesi anlamında özel dava şartıdır. Davacı …Şubesi usulüne uygun icra takibine taraf olmaksızın huzurdaki itirazın iptali davasını ikame ettiği anlaşılmakla; Davanın davacı …Şubesi yönünden özel dava şartı yokluğundan usulden reddine dair karar vermek gerekmiştir.
Davacılardan … Şubesi yönünden dosyanın incelenmesinde; davalı …’ün bu davacı ile yapılan arabuluculuk görüşmelerine mazeret bildirmeksizin katılmadığı; dosya kapsamında 17/02/2020 tarihli arabuluculuk son tutanağından anlaşılmaktadır. 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu m.18/A hükmünün 11.fıkrası “Taraflardan birinin geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi durumunda toplantıya katılmayan taraf, son tutanakta belirtilir ve bu taraf davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulur. Ayrıca bu taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilmez. Her iki tarafın da ilk toplantıya katılmaması sebebiyle sona eren arabuluculuk faaliyeti üzerine açılacak davalarda tarafların yaptıkları yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılır.” şeklinde düzenlenmiştir. Somut uyuşmazlıkta da davalı tarafın geçerli bir mazeret göstermeksizin ilk toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faaliyetinin sona ermiş olduğu, arabuluculuk tutanağından anlaşılmaktadır. Bu haliyle yargılama giderinin dava açılmadan evvel arabuluculuk görüşmelerine mazeret bildirmeksizin katılmaması sebebiyle 6325 s. HUAK 18/A-11.fıkrası uyarınca davalıdan alınmasına, davalı yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirmesine rağmen dava açılmadan evvel arabuluculuk görüşmelerine mazeret bildirmeksizin katılmaması sebebiyle 6325 s. HUAK 18/A-11.fıkrası uyarınca davalı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına dair hüküm fıkrası oluşturulmuştur.
Davacı … Yönünden ise dava şartlarına yönelik bir eksiklik bulunmadığından esas yönünden değerlendirme yapılması gereklidir.
… 23. İcra Müdürlüğünün …Esas sayılı takip dosyası celbedilerek incelendiğinde, davacı şirket tarafından 261.142,72-TL cari hesap alacağı için başlatılan ilamsız takibe davalı borçlunun süresinde itirazı üzerine takibin durdurulmuş olduğu, icra dosyası içeriğine göre borçlu tarafından tebliğ için gider avansı yatırılıp itiraz dilekçesi alacaklıya tebliğ edilmemiş olduğundan davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmış olduğu görülmüştür.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; taraflar arasındaki ticari ilişki nedeniyle düzenlendiği iddia edilen faturalardan kaynaklı cari hesap alacağı iddiasına dayalı olduğundan ticari defterlerin delil niteliği ve tacirler arası fatura tanzim delil niteliği hakkında mevzuat düzenlemeleri uyarınca uyuşmazlığın tahlili gereklidir.
Ticari defterlerin delil olmasına ilişkin düzenleme HMK 222.maddede yer almaktadır. Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden veya taraflardan birinin talebi üzerine karar verebilir (HMK m.222/1). Ticari defterlerin, ticari davalarda delil olarak kabul edilebilmesi için, kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulmuş, açılış ve kapanış onayları yaptırılmış ve defter kayıtlarının birbirini doğrulamış olması şarttır (HMK m.222/2). Bu şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerektiği ise üçüncü fıkrada düzenlenmiştir. Açılış veya kapanış onayları bulunmayan ve içerdiği kayıtlar birbirini doğrulamayan ticari defter kayıtları, sahibi aleyhine delil olur. (HMK m.222/4).
Ticari defterler uyumlu değil ise muntazam tutulmuş olsun veya olmasın sahibi aleyhine delil olacaktır. Ancak defterlerden biri muntazam olsa da her iki defter de sahibi aleyhine kayıt içeriyor ise aleyhe delil sayılma yönünden öncelikle iddiasını ispat yükü altında olan taraf defterleri aleyhine delil sayılmalıdır. Yani ispat yükü altında olan taraf kendi defterindeki aleyhe kayıtları bertaraf edecek şekilde karşı tarafın aleyhine olan ticari defterler kayıtlarından yararlanmamalıdır. Bunun sonucu ise aleyhe kayıtların uyuşmayan kısmından ispat yükü altında olan tarafın yararlanamayacağı kabul edilmelidir. Çünkü ispat yükü, uyuşmazlık konusu hususlar için olup, karşı tarafın ileri sürmediği bir husus için ispat yükü de söz konusu olamayacağından bu sonuca varılması usul kurallarının da temel bir sonucudur”.(Yargıtay 15. 2017/23 2018/2735K.sayılı ilamı)
… Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılarak re’sen seçilecek bir mali bilirkişi vasıtasıyla davalının ticari defter ve belgeleri üzerinde ve tüm dosya kapsamında bilirkişi incelemesi yaptırılmış; Dosya talimat mahkemesinden döndükten sonra; davacının ticari defter ve belgeler üzerinde inceleme yapılmak üzere bir mali bilirkişi ile sigortacı bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir.
Dosya Mali Müşavir Bilirkişi …ve Sigorta Tahkim Komisyonu Bilirkişisi …’a tevdi edildiği, bilirkişi tarafından dosyaya sunulan 24.08.2021 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle ve sonuç olarak; Takip konusu faturaların Davacı Şirketin Ticari Defter kayıtlarında yer aldığı, Takip tarihinden sonra 19.09.2019 tarihinde kredi sigortalısı … şirketine tazminat ödemesi olarak 230.673,58 TL miktarında ödeme yaptığı ve Davacı Şirketin Davalı yandan 30.469,16 TL bakiye alacağının kaldığı tespit edilmiştir.
Davacı Sigortacı … tarafından, sigortalısı …’nin, Başlangıç tarihi 01.01.2018, tarihi 31.12.2018, Sigorta konusu Aciz Hali Teminatı, Poliçe numarası … olan … Poliçesi ile sigortalandığının tespiti karşısında; avacı Şirket …’nin Ticari Defter Kayıtlarında Davalı …’ün Davacı …’ne 261.174.74 TL Borçlu olduğunun tespiti, kapsamında davacı Sigorta Şirketi …tarafından, …’ne yapılan ödeme bedelinin 230.673,58 TL olduğu bilirkişi heyeti tarafından tespit edilmiştir. Bu haliyle Davacı …Şubesi tarafından diğer davacı …A.Ş. ‘ye aralarındaki sigorta ilişkisi kapsamında yapmış olduğu ödeme de nazara alınarak davanın … 23. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasına borçlu tarafından yapılan itirazın iptali talebi olması; , davacı şirket tarafından 261.142,72-TL cari hesap alacağı için başlatılan ilamsız takibin bulunması karşısında davanın davacı … yönünden kısmen kabulü ile, davalının … 23.İcra Müdürlüğü … Esas sayılı takip dosyasına itirazının kısmen iptaline, takibin 30.469,16-TL alacak yönünden, takip tarihi sonrası alacağa değişen oranda avans faizi işletilmek suretiyle devamına, fazla istemin reddine, karar vermek gerekmiştir.
İcra ve İflas Kanunu’nun 67. maddesinin 2. fıkrası hükmünce, icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için, borçlunun takip sırasında ödeme emrine itiraz etmesi ve alacaklının alacağını mahkemede dava ederek haklı çıkması yasal koşullardandır. Bunlardan başka, alacağın likit ve belli olması da gerekir. Alacağın gerçek miktarı belli, sabit veya borçlu tarafından belirlenebilmesi için bütün unsurlar bilinmekte ya da bilinmesi gerekmekte, böylece borçlu tarafından borcun tutarının tahkik ve tayini mümkün ise; başka bir ifadeyle borçlu yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilir durumda ise alacağın likit ve muayyen olduğunun kabulü zorunludur. (Yargıtay 3.Hukuk Dairesinin 2021/3214 Esas, 2021/7424 Karar sayılı ilamı) Dosya kapsamında somut olay özelinde; davacılar arasında sigorta ilişkisi bulunması ve sigortacı konumundaki davacı Davacı …Şubesi tarafından davacı …A.Ş. ‘ye ödeme yapılması olgusu da nazara alınarak davalı tarafça borçlu olunan miktarın, sabit veya borçlu tarafından belirlenebilir durumda olması; Davanın davacı … Yönünden kabul edilen alacak olan 30.469,16-TL’ nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsiliyle davacı …’ye verilmesine, dair aşağıdaki şekilde hüküm vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: (Gerekçesi ve Ayrıntısı Yukarıda Açıklandığı Üzere);
1-Davanın davacı … yönünden kısmen kabulü ile,
Davalının … 23.İcra Müdürlüğü… Esas sayılı takip dosyasına itirazının kısmen iptaline, takibin 30.469,16-TL alacak yönünden, takip tarihi sonrası alacağa değişen oranda avans faizi işletilmek suretiyle devamına, fazla istemin reddine,
2-Davanın davacı … Yönünden kabul edilen alacak olan 30.469,16-TL’ nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsiliyle davacı …A.Ş.’ye verilmesine,
3-Davanın davacı … Şubesi yönünden dava şartı yokluğundan usulden reddine,
4-Kabul edilen dava değeri (30.469,16 TL) üzerinden alınması gereken 2.081,34 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 3.153,96 TL, harcın mahsubu ile fazladan alınan bakiye 1.072,62 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep edilmesi halinde davacıya veya vekiline İADESİNE.
5-Alınması gerekli ve davacı tarafından yatırılan bakiye 2.081,34-TL peşin harç, 54,40 TL başvurma harcı, 2.350,00 TL bilirkişi ücreti, 282,25 TL posta ve tebligat masrafı olmak üzere toplam 4.767,99-TL yargılama giderinin dava açılmadan evvel, davası reddolunan davacı … Şubesi ile yapılan arabuluculuk görüşmelerine mazeret bildirmeksizin katılmaması sebebiyle 6325 sayılı HUAK m. 18/A-11.fıkrası uyarınca davalıdan alınarak davacılara VERİLMESİNE,
6-Davalı taraf herhangi bir yargılama gideri yatırmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1 maddesi uyarınca belirlenen 5.100,00- TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
8-Davalı yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirmesine rağmen dava açılmadan evvel arabuluculuk görüşmelerine mazeret bildirmeksizin katılmaması sebebiyle 6325 s. HUAK 18/A-11.fıkrası uyarınca davalı lehine vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA,
9-Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk sarf ücretinin dava açılmadan evvel … Büro dosya numaralı, …Arabuluculuk numaralı, davacı …Şubesi ile yapılan arabuluculuk görüşmelerine mazeret bildirmeksizin katılmaması sebebiyle davalıdan tahsil edilerek HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
10-6183 sayılı Kanuna göre dava şartı arabuluculuk sürecinde dava açılmadan evvel …Büro dosya numaralı, … Arabulucuk numaralı arabuluculuk dosyasında, Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin tarafların haklılık durumlarına göre;
a)154.02 TL’sinin davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
b)1.165,98 TL’nin davacı … A.Ş.’den alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
11-HMK’nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize ve bulunulan yer Asliye Ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.14/03/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır