Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/691 Esas
KARAR NO : 2021/646

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/12/2019
KARAR TARİHİ : 08/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin, 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre … işletme hakkı sahibi; davalının ise, işletme hakkı müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyolları kullanmış bulunan tüzelkişi olan tacir olduğunu, işletme hakkının müvekkili şirkette bulunan köprü ve otoyollardan geçişlerin 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30/5 maddesi kapsamında ücretlendirilmekte ve aynı düzenleme kapsamında ücret ödemeksizin yapılan geçişlerde; icra takibinden sonra yapılan kanuni değişiklik sonrasında geçiş ücretinin dört katı tutarında ceza uygulaması yapıldığını, bununla birlikte geçiş tarihini izleyen 15 günlük sürede geçiş ücretini ödeyenlere 6001 sayılı Kanunun 30/7 maddesi uyarınca ceza uygulaması yapılmadığını, davalının, …, … plakalı araçları ile 03/01/2017-22/09/2017 tarihleri arasında ücret ödemeksizin, işletme hakkı müvekkili şirkette olan … otoyolundan ihalli geçişler gerçekleştirdiğini, geçiş ücretleri ve bu ücretlere ait 6001 s. Kanun m.30/5 hükmünün getirdiği yasal cezanın ödenmemesi üzerine … 22.İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası icra takibine girişildiğini, davalının ise müvekkili alacaklı şirkete herhangi bir borcu olmadığı gerekçesiyle icra takibine itiraz ettiğini, itirazın haksız olduğunu belirterek, davanın kabulü ile davalının icra takibine vaki itirazının iptaline, takibin devamına, icra takibine konu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere belirlenecek icra inkâr tazminatının davalıdan tahsili ile müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Usule uygun tebligata rağmen davalı taraf davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, 6001 sayılı Kanun uyarınca işletilen köprü ve otoyollardan davalıya ait araçların ihlalli geçiş ücretleri ile cezaları ve fer’ilerinin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine davalının itirazı nedeniyle, itirazın iptali davasıdır.
Uyuşmazlık, davacının işletme hakkına sahip olduğu köprü ve otoyollardan davalının araçlarının ihlalli geçişi olup olmadığı, takip tarihi itibariyle davacının alacak talep hakkı olup olmadığı ve tutarı hususlarındadır.
… 22.İcra Dairesinin …esas takip dosyası getirtilerek incelenmiş, takibin 26.895,40-TL asıl alacak (geçiş ücreti+para cezası), 1.055,72-TL işlemiş faiz (AATUHK %9,75-yıllık), 190,03-TL KDV toplamı 28.141,15-TL alacak istemiyle başlatıldığı, davalının takibe süresinde itirazı üzerine takibin durdurulduğu, davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı vekilince yasal sürede cevap dilekçesiyle değil sonradan ileri sürülen mahkeme yetkisine ilk itirazı, usule uygun süresinde ileri sürülmüş ilk itiraz bulunmadığından ön inceleme celsesinde HMK md 117 gereği ara kararla reddedilmiştir.
Takip dosyası, davacı vekilince sunulan ihlalli geçişlere ilişkin detayları, plaka ve araç geçiş görüntülerini, tarih ve saatlerini, davalının sisteme tanımlı HGS/OGS hesaplarına ilişkin geçiş sonrası 15 gün içindeki provizyon sorgulama sonuçlarını içeren CD incelenmiş, bilirkişi raporu alınmıştır.
25/6/2010 tarih ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun “Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali” başlıklı 30.maddesinde;
“(1) Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, o güzergahın en uzun mesafesine ait geçiş ücretinin on katı tutarında idari para cezası verilir.
(2) Erişme kontrolü uygulanan karayollarında kısıtlanan ve yasaklanan işler veya hareketleri yapanlar ve yaptıranlar ile koruma alanı içine giren hayvan sahiplerine Genel Müdürlükçe yetkilendirilen personel veya trafik polisi, trafik polisinin görev alanı dışında kalan yerlerde jandarma personeli tarafından beş yüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Bu Kanunun 18 inci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca karayolları sınır çizgileri dahilinde yasaklanan fiilleri işleyenler hakkında 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu hükümleri uygulanır. Şu kadar ki; 2872 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (s) bendinde belirtilen fiillerin şehirlerarası yolcu ve yük taşımacılığı yapanlar tarafından karayolları sınır çizgileri dahilinde işlenmesi halinde uygulanacak idari para cezası beş yüz Türk Lirasından aşağı olamaz. Karayolları sınır çizgileri dahilinde yasaklanan fiillerin denetimi ile 2872 sayılı Kanunda öngörülen yaptırımların uygulanmasında, Genel Müdürlük 2872 sayılı Kanunun 12 nci maddesi uyarınca yetkilendirilmiş kuruluşlardan sayılır.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idari para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idari para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idari para cezaları 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilatın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Genel Müdürlük hesaplarına aktarılır.
(4) Birinci fıkra uyarınca ödenmesi gereken idari para cezaları ile geçiş ücretleri ödenmeden, kabahatin işlendiği araçların fenni muayeneleri ile satış ve devirleri yapılmaz.
(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından o güzergahın en uzun mesafesine ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, ( 16/5/2018 tarih ve 7144 s.K/18. maddesi ile dört kat ceza şeklinde değiştirilmiştir) genel hükümlere göre tahsil edilir.
(6) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.
(7) Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz…..” hükümlerine yer verilmiştir.
Davacı şirket, 3996 sayılı Kanun kapsamında verilen yetkiye istinaden yaptığı otoyol ve köprüyü işletme hakkı bulunan bir sermaye şirketidir.
Mahkememiz dosyası ve sunulan deliller, ihlalli geçiş kamera kayıtları, cihazların bağlı olduğu hesaplardan yapılan tahsilatlara, provizyon sorgulama sonuçlarına ilişkin kayıtlar üzerinde mali bilirkişi vasıtasıyla yapılan inceleme sonucu alınan kök ve (temerrüt tarihi, temerrüt tarihi ile takip tarihi arası işleyen faiz, faizin KDV’si yönünden kök raporda hesap yapılmaması, ayrıca iki adet ihlalli geçişle ilgili olarak davacı vekilince sunulan listedeki plakaların davalı şirket plakasından farklı olduğu gerekçesiyle bunlarla ilgili hesap yapılmaması nedeniyle davacı vekilinin yasal sürede rapora itirazı, mahkememizce incelenen ihlalli geçiş kamera görüntülerine göre bu iki geçişin de davalının dava konusu aracının geçişi olduğunun açıkça tespiti üzerine kamera görüntüleri dikkatli incelenerek davalı aracı geçişiyse bunlarla ilgili de hesap yapılması amacıyla alınan) iki ek rapor sonrası, son ve doğru hesap ikinci ek raporda yapılmış olup, alınan kök ve ek raporlarda özetle; davalı şirketin malik olduğu …, … plakalı araçlara ait tespit edilen dönem (03/01/2017-22/09/2017) içindeki ihlalli geçiş görüntülü kaydının, ayrıca ihlalli geçiş listesi ve sistem dökümü kamera kayıtlarında yer alan araç plaka görüntüleri ve kayıtları ile ihlalli geçiş nedeniyle dava konusu icra işlemi uygulanılan araç plakalarının aynı olduğu, davalıya ait … ve … plakalı araçlarla 155 adet ihlalli geçiş yapıldığı, davaya konu ihlalli geçişler için davacı şirketçe 15 gün boyunca hesap provizyon sorgulamaları yapılmışsa da herhangi bir tahsilatın yapılmadığının tespit edildiğini, davalı vekilince bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde ileri sürülen “davacının sistem arızası nedeni ile yapılan ihlalli geçişlerin karşılığında gişe memurlarına ödeme yapıldığı” iddiası yönünden dosyaya herhangi bir belge sunulmamış durumda olduğu, icra takibinin geçiş ücreti ve 6001 s. Kanunun 7144 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki hali gereği 10 kat gecikme cezası olmak üzere toplam 26.895,40-TL asıl alacak ile bu alacağa takip tarihinden önce işlemiş 1.055,72-TL faiz ve 190,03-TL KDV yönünden takip talebinde bulunulduğu, akabinde davacı tarafından 6001 sayılı Kanunda 16/05/2018 tarihinde 7144 sayılı Kanunla yapılan değişikliklerle ilgili olarak 30.maddenin 5.fıkrasına göre cezaların 4 katı oranında hesaplaması neticesinde, davacı tarafından icra takibindeki tutar güncellenerek dava dilekçesinde harca esas değer 12.210,10-TL asıl alacak, 479,28-TL işlemiş faiz, 86,27-TL KDV olmak üzere toplam 12.775,65-TL olarak talep edildiği, ancak davacı kayıtları ve delilleri üzerinde yapılan inceleme sonucu takip tarihi itibariyle talep edilebilecek tutarın (ikinci ek raporda) 12.138,00-TL asıl alacak, 470,90-TL işlemiş faiz, 84,76-TL KDV olmak üzere toplamda 12.693,66-TL hesaplandığı bildirilmiştir.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun “Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali” başlıklı 30/5.maddesi gereğince; 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. (on katı ibaresi 16/5/2018 tarih ve 7144 s.K/18. maddesi ile 4 katına düşürülmüştür.) Anılan özel kanun uyarınca işlettiği köprü ve otoyoldan ücret ödemeden geçiş nedeniyle 15 gün içinde HGS/OGS hesabından tahsil edilemeyen ücreti talep hakkı olan davacı şirketin, kanunda düzenlenen ve idari para cezası değil özel kanundan kaynaklanan ceza niteliğindeki 4 katı cezayı talep hakkı bulunduğu, ihlalli geçişe ilişkin muhataba ayrıca bir tebliğ yapılması gerektiğine dair kanunda bir hüküm de bulunmadığı, borcun ödeme zamanının kanunda düzenlendiği anlaşılmakla, davacının alacak talep hakkı bulunduğu, davalının temerrüdünün doğrudan yasada belirlenen süre nedeniyle, ihlalli geçişlerden 15 gün sonrasında oluştuğu, bu nedenle davacının işlemiş faiz de talep edebileceği, KDV Kanunu uyarınca işlemiş faiz davacı şirket açısından bir gelir kalemi olduğundan KDV Kanunu gereği faizin KDV’sinin de (davalıdan tahsil edilip vergi idaresine beyan edilerek yatırılacak tutar olmakla) talep edilebileceği, ayrıca ihlalli geçiş ücretlerine ve dört kat cezalarına, temerrüt tarihinden itibaren (davalının ticari işletmesine ilişkin ticari araçların ihlalli geçişleri olduğundan) (kamu alacağı değil ticari akdi ilişki olduğundan) değişen oranda avans faizi isteyebileceği, davalının işlettiği araçlara ilişkin HGS/OGS hesaplarını oluşturma, plakaları hesaba tanımlama, bakiyelerinin mevcudiyetini ve yeterliliğini kontrol ve ödeme yükümlülüğü bulunduğu, davalı tarafça borcun ödendiğine dair bir delilin-iddianın dosyaya sunulmamış olduğu, incelenen kamera görüntülerinde davalıya ait araçların plakalarının yer aldığı anlaşılmakla, HGS/OGS hesabından geçiş anında veya 15 günlük süresi içinde ödenmeyen geçiş ücretinin 4 katı cezasından ve diğer takip fer’ilerinden ayrıca sorumlu olduğu, nitekim davacı vekilince de dava açılırken takipteki 10 kat ceza istemi 4 kata düşürülmek suretiyle talepte bulunulmakla, davalının ödediğini ispatlayamadığı bu tutardan sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Bilirkişi tarafından son ek raporda yapılan inceleme ve hesaplamanın esas itibariyle 6001 sayılı Kanuna, dosya kapsamına uygun, denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli olduğu, davacının ihlalli geçişleri ve tahsil edemediği tutarı ispatlamış olduğu anlaşılmakla, raporda hesaplanan tutarlar üzerinden davanın aşağıdaki şekildekısmen kabulüne, davalının takibe itirazının kısmen iptaline ve takibin kabul edilen kısım yönünden ve takip tarihi sonrası ticari nitelikte hizmet sözleşmesi benzeri ticari ilişki nedeniyle değişen oranda avans faizi işletilmek suretiyle (takip talebinde %9,75 sabit oranda faiz talebi bulunduğundan taleple bağlılık ilkesi gereği bu oran aşılmadan) devamına, ayrıca alacak likit ve itiraz kısmen haksız olduğundan kabul edilen alacakla sınırlı olarak davacının %20 icra inkar tazminatı talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
Davalının … 22.İcra Müdürlüğü …Esas takip dosyasına itirazının kısmen iptaline, takibin 12.138,00-TL asıl alacak, 470,90-TL işlemiş faiz, 84,76-TL faizin KDV’si olmak üzere toplam 12.693,66-TL alacak yönünden, takip tarihi sonrası 12.138,00-TL asıl alacağa değişen oranda avans faizi (yıllık %9,75 oranını aşmamak üzere) işletilmek suretiyle aynı koşullarda devamına, fazla istemin reddine,
Kabul edilen alacağın %20’si oranında 2.538,73-TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken harç 867,10-TL olup, peşin alınan 77,48-TL’nin mahsubu ile bakiye 789,62-TL karar ve ilâm harcının davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan posta ve tebligat masrafı 182,50-TL, bilirkişi ücreti 1.300,00-TL olmak üzere toplam 1.482,50-TL yargılama giderinden davanın kabul/red oranına göre hesaplanan 1.467,67-TL yargılama gideri ile ilk dava açma gideri (başvuru, peşin harç toplamı) 121,88-TL’nin toplamı 1.589,55-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT gereğince hesap ve takdir olunan 4.080,00-TL nispi vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükteki AAÜT gereğince hesap ve takdir olunan 81,99-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Dava şartı arabuluculuk sürecinde Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul/red oranına göre 1.306,80-TL’sinin davada haksız çıkan davalıdan, 13,20-TL’sinin davacıdan 6183 sayılı Kanuna göre tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK. 341.maddesi uyarınca İstanbul BAM. nezdinde İSTİNAF yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı.08/10/2021

Katip

Hakim