Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/616 E. 2021/167 K. 12.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/616 Esas
KARAR NO : 2021/167

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/11/2019
KARAR TARİHİ : 12/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 11 adet çeki hakkında … 2. ATM’nin … E. dosyasıyla zayii sebebiyle iptal ve ödeme yasağı konulması talepli çek iptal davası açıldığını, ödemeden men tedbir kararı verildiğini ve muhatap bankaya kararın gönderildiğini, iş bu çeklerden … Bankası A.Ş. nezdindeki keşidecisi … Ltd Şti olan … çek numaralı 20/01/2019 keşide tarihli keşide yeri … olan 4.800,00- TL bedelli çekle ilgili davalı tarafından mahkemeye müdahale talebinde bulunularak ödeme yasağına ilişkin ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasının talep edildiğini, … 2. ATM tarafından yetkisizlik kararı verilen dosyanın halen … 5. ATM … E sayılı dosyası ile derdest olduğunu, derdest dosyada müvekkiline çek istirdat davası açmak üzere 1 haftalık kesin süre verildiğini, yargılama devam ederken davaya konu çekin davalı tarafından … 21. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası ile icra takibine konu edildiğini, davalı tarafından çekin kendilerine ciro edildiği beyan edilmişse de, söz konusu çeklerin müvekkili elindeyken teslim ettiği … Kargo çalışanı … tarafından kaybedildiğini, anılan kişinin 13.11.2018 tarihinde … Polis Merkezi Amirliğinde vermiş olduğu ifadede “kargo takip no: …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, …, … olan 12 adet kargonun çalınmış olduğunu gördüm” şeklinde ifadede bulunduğunu , bu çeklerin kötü niyetli kişilerce ele geçirilmiş olduğu ve müvekkilinin cebri icra tehdidi altında bulunduğunu, davalının kendisinden sonraki ciro silsilesindeki cirantalarla herhangi bir ticari faaliyetinin bulunmamakta olduğunu belirterek, öncelikle dava sonuçlanıncaya kadar takibin tedbiren durdurulmasına, davalarının kabulü ile çekin davalıdan istirdadına yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle dava açılmadan evvel arabuluculuğa başvurulmaması nedeniyle davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, esasa ilişkin olarak müvekkili ile dava dışı faktoring müşterisi … arasında Faktoring Sözleşmesi imzalandığını ve dava konusu çekin anılan sözleşme kapsamında müşterisinin “… Şirketi (…)” adına düzenlemiş olduğu fatura uyarınca ciro yoluyla müvekkiline devredildiğini, bu faktoring işlemi neticesinde de müvekkili tarafından …’a finansman sağlanmak suretiyle ilgili ödemenin gerçekleştirildiğini, müvekkili firmanın keşide tarihi itibariyle davaya konu çeki bankaya ibraz ettiğinde çek tutarını tahsil edemediğini, bu nedenle … 21.İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyasıyla icra takibine konu edildiğini, müvekkilinin iyi niyetli hamil olduğunu, aksi durumun kabulünün akla – mantığa ve hayatın olağan akışına uygun düşmeyeceğini, zira hiçbir finansal kuruluş bedelsiz kalabilecek veya çalıntı olduğunu bildiği bir çek için aylar öncesinden ödeme yapmayacağını, bu bakımdan da davanın müvekkil bakımından reddi gerektiğini, keza faktoring müşterisi ile müvekkili firma arasında meşru bir hukuki ilişkinin mevcut olduğunu, bu kapsamda müvekkilinin mevzuat ile öngörülen koşular, bütün belge ve faturaları hukuka uygun bir faktoring işlemiyle devraldığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE
Dava, çek istirdat talebine ilişkindir.
Tarafların bildirdiği deliller toplanmış, dava konusu çek ön ve arka yüz görüntüsü, … 2. ATM’nin … E, … 5. ATM … E dosyaları Uyap kaydı, … 21. İM … takip dosyası celbedilerek incelenmiş, davacı vekilince sunulan … Polis Merkezi Amirliği tahkikat evrakı, davalı vekilince sunulan factoring sözleşmesi ve ekleri incelenmiştir.
Dava dilekçesindeki ihtiyati tadbir talebi gerekçeli ara karar yazılarak reddedilmiştir.
İncelenen çek suretine göre davacı çeki ilk cirantadan ciroyla alan ve cirolayan ciranta, davalı ise davacının cirosundan sonra birbirine bağlı üç ciro sonunda çeke hamil görünen taraftır.
… 5 ATM … E çek iptal davası Uyap kaydı incelendiğinde, dava konusu çekin aralarında olduğu çeklerle ilgili olarak (yetkisizlik kararı öncesi davanın açıldığı … 2 ATM dosyasından) 26.11.2018 tarihinde ödemeden men tedbir kararı verilmiş olduğu, tedbir kararının infaz edilerek muhatap bankaya bildirildiği, dosyamız davalısının anılan dosyaya başvurarak çekle ilgili ödemden men kararının çek keşide-ibraz tarihi olan 20.01.2019’da öğrendiğini ve çekin elinde-hamili olduğunu bildirdiği, davacıya ise çek istirdat davası açmak üzere süre verildiği, verilen sürede mahkememizde dava açıldığı görülmüştür.
Davalı vekilince sunulan factoring sözleşmesi ve eklerinin incelenmesinde ise, müşterisi …’a 09.10.2018 tarihli sözleşmeye istinaden kullandırılan 4.800,00 TL finansman karşılığı müşterisinin …Ticaret Ltd.Şti’den olan 25.10.2018 tarihli 4.938,30 TL bedelli faturasındaki alacağını 19.11.2018 tarihli Alacak Bildirim Formu/Ödeme Araçları Tevdi Bordrosu ile temlik almış olduğu, bu fatura alacağına ilişkin ise dava konusu çekin cirolanarak müşterisi tarafından davalıya temlik edildiği görülmüş, sözleşme işlemlerinin 6361 sayılı Kanuna ve ilgili Yönetmeliğe uygun şekilde gerçekleştirilmiş olduğu, çekin ciro zincirinde bir kopukluk bulunmadığı, Kanuna uygun factoring işlemi ile davalının çekte yetkili hamil sıfatını kazanmış olduğu, ayrıca … 2 ATM dosyasından verilen ödemeden men tedbir kararından önce davalı tarafından çekin temlik alınmış olduğu, daha sonra ibraz üzerine ödenmemesi nedeniyle icra takibine konu edildiği anlaşılmıştır.
Davacı ile davalı arasında factoring ilişkisi olmayıp, arada üç ciranta bulunmaktadır, üstelik davacının ciro imzası sonrası kargoya teslim ettiğini ve kargoda kaybolduğunu beyan ettiği çekte davacının cirosu emrine ciro olup, davacıdan sonraki ciranta davacının ciro emrindeki şirket (… Oto.) olduğu görülmektedir. Davacı cirosuna ilişkin bir imza inkarı da bulunmamaktadır. Davalı factoring şirketi ise çeki ödemeden men kararı verilmeden önce 6361 sayılı Kanuna uygun temlik almış olup, çek ciro zincirinde kopukluk da sözkonusu değildir. Dolayısıyla çekteki hamil yetkisini yasaya ve ciro zincirine uygun iktisap ettiği görünmektedir.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde yer alan “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü uyarınca, ilgili maddede belirtildiği üzere çek istirdat talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup, davacının dava konusu çekin yetkili hamili olduğunu, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve çeki elinde bulunduran şahsın kötüniyetli ve iktisabında ağır kusurlu olduğunu ayrı ayrı ispat etmesi gerekir.
Davacının dava konusu çek ciro silsilesinde ismi ve ciro imzasının bulunduğu, yani kendisinin bir noktada çekin yetkili hamili olduğunu ispatlamış sayılması gerektiği, kargo şirketi çalışanının polis merkezindeki ifadesine göre çekin davacının elinden rıza dışı çıkmış olduğu kabul edilse bile, kendisinden üç ciro sonra çeke hamil olan davalının çeki ağır kusurlu olarak veya kötüniyetle ele geçirdiğini ispatlar herhangi bir iddia veya delilin davacı tarafça dosyaya sunulmamış ve bildirilmemiş olduğu, incelenen delillere göre davalının çeke iyiniyetli hamil olduğu anlaşılmakla, davacı ile davalıdan önceki cirantalar arasında bir ticari ilişkinin bulunmaması, tek başına davalının çeki kötüniyetle-ağır kusurla iktisap ettiğini ispatlayan delil sayılamaz.
Davacı vekilince, çekin kargo ile gönderildiği esnada çalındığı hususunda tanık bildirilerek dinlenmesi talep edilmişse de, beyan edilen husus ancak çekin davacının elinden rızası dışında çıktığını ispata yarar delil niteliğinde olduğundan, davalının çeki kötüniyetli veya ağır kusurlu iktisap ettiğini ispatlayamayacağından, sonuca etkili görülmemiş ve tanıklar bu nedenle dinlenmemiştir. Ayrıca davacı taraf kendinden sonraki cirantalarla ticari ilişki olmadığına dair ticari defterlerine delil olarak dayanmış ve bilirkişi marifetiyle incelenmesini talep etmiş olup bilirkişi incelemesi için gün belirlenmişse de verilen kesin süre içinde bilirkişi ücreti yatırılmamış, ticari defterler inceleme günü ibraz edilmemiş olup bu husus tutanağa bağlanmış, davacı şirket adresi …’da olmasına rağmen davacı vekilince müvekkilinin ticari defterlerinin …’de olduğu bildirilerek orada talimatla inceleme yaptırılması talep edilmişse de son celsede talebi ara kararla değerlendirilmek suretiyle, davacı ile davalı arasında üç farklı ciro bulunduğundan davacı ile sonraki ciranta arası ilişkinin tespiti davalının kötüniyetli iktisabını kanıtlayacak delil olmadığından sonuca etkili olmamakla, davacı ticari defterlerinin incelenmesine de gerek görülmemiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davadaki talep itibariyle davacının çekin yetkili hamili olduğu, çekin rızası dışında elinden çıktığı hususları yanında ayrıca TTK md 790 uyarınca davalı son hamilin çeki kötüniyetle ve ağır kusurla iktisap ettiğini de ispatlaması zorunlu olduğundan, davacı tarafça davalının dava konusu çeki ağır kusurlu veya kötüniyetle iktisap ettiği kanıtlanamadığından, aşağıdaki şekilde davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Hüküm :Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 4.080,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
5-Alınması gerekli 59,30-TL karar harcının peşin alınan 81,98-TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 22,68-TL’nin karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, miktar itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 12/03/2021

Katip …

Hakim