Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/467 E. 2021/149 K. 05.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/467 Esas
KARAR NO : 2021/149

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/07/2019
KARAR TARİHİ : 05/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin 3996 Sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre … işletme hakkı sahibi, davalının ise işletme hakkı müvekkil şirkette bulunan köprü ve otoyolları kullanmış tüzel kişi tacir olduğunu, işletme hakkı müvekkilinde bulunan köprü ve otoyollardan geçişler 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğümün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30/5 maddesi kapsamında ücretlendirilmekte olup, aynı düzenleme kapsamında ücret ödemeksizin yapılan geçişlerde, icra takibinden sonra yapılan kanun değişikliği sonrası geçiş ücretinin 4 katı tutarında ceza uygulaması yapıldığı, bununla birlikte geçiş tarihini izleyen 15 günlük sürede geçiş ücretini ödeyenlere 6001 sayılı Kanunun 30/7 maddesi uyarınca ceza uygulaması yapılmadığını, davalının …, …, …, … plakalı araçları ile 17/01/2018- 16/04/2018 tarihleri arasında ücret ödemeksizin köprü ve otoyol geçişi yaptığını, bedeli ödenmeyen geçiş ücretleri ve bu ücretlere ait (4 kat) yasal cezalar topl,mı 213.170,50 TL olup, süresi içinde ödenmemesi üzerine icra takibi başlatıldığını, davalının ise takibe itiraz dilekçesinde “42.634,10 TL’lik geçiş ücreti borcu bulunduğu, geri kalan borcu kabul etmediği” gerekçesiyle icra takibine itiraz ettiğini, icra takibinden sonra 7144 sayılı Kanunun 18. maddesi ile 6001 sayılı Kanunun 30. maddesinde değişiklik yapılarak uygulanan ceza katsayısının ondan dörde düşürüldüğünü, bu nedenle davada, ceza uygulamalarındaki kanuni değişiklik sonrasında oluşan hukuki durum dikkate alınarak cezaların 4 kat olarak talep edildiği, dava değerinin ise takipte itiraz edilmeyen 42.634,10 TL’lik geçiş ücreti düşülmek suretiyle, bu tutara işletilen 4 kat ceza ile, takipte ve davada talep edilen toplam asıl alacağa isabet eden işlemiş faiz ile faizin KDV’si şeklinde bu tutara göre belirlenerek harçlandırıldığını belirterek, davalının … 19. İcra Dairesinin … E sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline, takibin devamına, alacağın likit olması nedeniyle davalı aleyhine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Usule uygun tebligata rağmen davaya cevap verilmemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE
Dava, 6001 sayılı Kanun uyarınca işletilen köprü ve otoyollardan davalıya ait araçların ihlalli geçiş ücretleri ile cezaları ve fer’ilerinin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine davalının kısmi itirazı nedeniyle, itirazın iptali davasıdır.
Uyuşmazlık, davacının işletme hakkına sahip olduğu köprü ve otoyollardan davalının araçlarının ihlalli geçişi olup olmadığı, takip tarihi itibariyle davacının alacak talep hakkı olup olmadığı ve tutarı hususlarındadır.
… 19. İcra Dairesinin …E takip dosyası getirtilerek incelenmiş, takibin 02.05.2018 tarihinde, 468.975,10 TL asıl alacak (geçiş ücreti+10 kat ceza), 5.615,35 TL işlemiş faiz, 1.010,75 TL faizin KDV’si toplamı 475.601,21 TL alacak istemiyle başlatıldığı, davalının takibe süresinde kısmi itirazı üzerine takibin kısmen (itiraz edilmeyen 42.634,10 TL ihlalli geçiş ücreti dışında kalan kısım yönünden) durdurulduğu, davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içinde ve yasal değişiklikle cezaların 10 kattan 4 kata düşürülmesi nedeniyle, itiraz edilmemiş olan 42.634,10 TL ihlalli geçiş ücretine ilişkin (itiraz edilmiş olan ve yasal değişiklik nedeniyle düşürülen) 4 kat ceza, ihlalli geçiş ücretinin ve 4 kat cezasının oluşturduğu asıl alacağa isabet eden işlemiş faiz ile bu faizin KDV’si toplamı 173.548,27 TL alacak yönünden itirazın iptali talebiyle açıldığı anlaşılmıştır.
Takip dosyası, davacı vekilince ihlalli geçişlere ilişkin detayları, plaka ve araç geçiş görüntülerini, tarih ve saatlerini, davalının sisteme tanımlı HGS/OGS hesaplarına ilişkin geçiş sonrası 15 gün içindeki provizyon sorgulama sonuçlarını içeren CD dosyaya sunulmuş, CD içeriğinde yer alan ihlalli geçiş tarih ve plaka bilgisine ilişkin listelerin kağıt ortamında da sunulması sağlanarak davalı tarafa tebliğ edilmiş, ihlalli geçtiği ileri sürülen araçların Uyap’ta yer alan trafik tescil kayıtları dosyaya alındığında davalıya ait araçlar olduğu görülmüş, davalının ticaret sicil ve vergi dairesi kayıtları celbedilerek incelendiğinde bilanço usulüne göre defter tutan birinci sınıf tacir olduğu anlaşılmıştır.
25/6/2010 tarih ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun “Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali” başlıklı 30.maddesinde;
“(1) Genel Müdürlük işletimindeki otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yaptığı tespit edilen araç sahiplerine Genel Müdürlük tarafından, o güzergahın en uzun mesafesine ait geçiş ücretinin on katı tutarında idari para cezası verilir.
(2) Erişme kontrolü uygulanan karayollarında kısıtlanan ve yasaklanan işler veya hareketleri yapanlar ve yaptıranlar ile koruma alanı içine giren hayvan sahiplerine Genel Müdürlükçe yetkilendirilen personel veya trafik polisi, trafik polisinin görev alanı dışında kalan yerlerde jandarma personeli tarafından beş yüz Türk Lirası idari para cezası verilir. Bu Kanunun 18 inci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca karayolları sınır çizgileri dahilinde yasaklanan fiilleri işleyenler hakkında 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu hükümleri uygulanır. Şu kadar ki; 2872 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (s) bendinde belirtilen fiillerin şehirlerarası yolcu ve yük taşımacılığı yapanlar tarafından karayolları sınır çizgileri dahilinde işlenmesi halinde uygulanacak idari para cezası beş yüz Türk Lirasından aşağı olamaz. Karayolları sınır çizgileri dahilinde yasaklanan fiillerin denetimi ile 2872 sayılı Kanunda öngörülen yaptırımların uygulanmasında, Genel Müdürlük 2872 sayılı Kanunun 12 nci maddesi uyarınca yetkilendirilmiş kuruluşlardan sayılır.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen idari para cezaları ile geçiş ücretleri ve ikinci fıkrasında yer alan idari para cezaları tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu sürede ödenmeyen geçiş ücretleri ve idari para cezaları 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir. Vergi daireleri tarafından tahsil edilen geçiş ücretleri, tahsilatın yapıldığı ayı takip eden ayın sonuna kadar Genel Müdürlük hesaplarına aktarılır.
(4) Birinci fıkra uyarınca ödenmesi gereken idari para cezaları ile geçiş ücretleri ödenmeden, kabahatin işlendiği araçların fenni muayeneleri ile satış ve devirleri yapılmaz.
(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından o güzergahın en uzun mesafesine ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, ( 16/5/2018 tarih ve 7144 s.K/18. maddesi ile dört kat ceza şeklinde değiştirilmiştir) genel hükümlere göre tahsil edilir.
(6) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından ücretsiz geçiş yapan araçlar, işletici şirket tarafından bu maddenin yedinci fıkrasında öngörülen sürenin bitimini takip eden ilk iş gününde en yakın trafik kuruluşuna bildirilir.
(7) Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz…” hükümlerine yer verilmiştir.
Davacı şirket, 3996 sayılı Kanun kapsamında verilen yetkiye istinaden yaptığı otoyol ve köprüyü işletme hakkı bulunan bir sermaye şirketidir.
Mahkememiz dosyası ve sunulan deliller, ihlalli geçiş kamera kayıtları, cihazların bağlı olduğu hesaplardan yapılan tahsilatlara ilişkin kayıtlar üzerinde mali bilirkişi vasıtasıyla yapılan inceleme sonucu alınan raporda özetle; davalıya ait …, …, …, … plakalı araçlara ait tespit edilen dönem içindeki ihlali geçiş görüntülü kaydının, ayrıca ihlali geçiş listesi ve sistem dökümü provizyon sorgularını içeren tablonun bulunduğu, kamera kayıtlarında yer alan araç plaka görüntüleri ve kayıtları ile ihlalli geçiş nedeniyle dava konusu icra işlemi uygulanılan araç plakalarının aynı olduğu, davalıya ait yukarıda belirtilen plakalı araçların yapmış olduğu ihlalli geçişlerın davalı tarafından kabul edildiği, ihlali geçişlere ait ücret toplamlarının 42.634,10 TL. olduğu, buna 4 kat ceza uygulandığı ve ceza tutarın 170.536,40 TL. olduğu ve bu uygulamanın 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30.maddesinin 5. bendine göre uygun olduğu, davalı tarafından işlemiş faiz ve KDV talebine yönelik yapılan itirazın ise yersiz olduğu, zira 3065 sayılı Katma Değer vergisi Yasası’nın 24/c maddesinde ; “Vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler İle servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler” matraha dahil edildiğinin kanunda düzenlendiği, bu tespitlerin birlikte değerlendirilmesi neticesinde davalının kabul ettiği 42.634,10 TL, geçiş ücretinin mahsubundan sonra bakiye kalan 170.536,40 TL. ceza, 2.552,43 TL. takip öncesi faiz ve bu faize ait 459,44 TL. KDV olmak üzere toplamda 173.548,27 TL. borçtan sorumlu olması gerektiği görüşü bildirilmiştir.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun “Geçiş ücretini ödememe ve güvenliğin ihlali” başlıklı 30/5.maddesi gereğince; 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. (on katı ibaresi 16/5/2018 tarih ve 7144 s.K/18. maddesi ile 4 katına düşürülmüştür.) Anılan özel kanun uyarınca işlettiği köprü ve otoyoldan ücret ödemeden geçiş nedeniyle 15 gün içinde HGS/OGS hesabından tahsil edilemeyen ücreti talep hakkı olan davacı şirketin, kanunda düzenlenen ve idari para cezası değil özel kanundan kaynaklanan ceza niteliğindeki 4 katı cezayı talep hakkı bulunduğu, ihlalli geçişe ilişkin muhataba ayrıca bir tebliğ yapılması gerektiğine dair kanunda bir hüküm de bulunmadığı, borcun ödeme zamanının kanunda düzenlendiği anlaşılmakla, davacının alacak talep hakkı bulunduğu, davalının temerrüdünün doğrudan yasada belirlenen süre nedeniyle, ihlalli geçişlerden 15 gün sonrasında oluştuğu, bu nedenle davacının işlemiş faiz de talep edebileceği, KDV Kanunu uyarınca işlemiş faiz davacı şirket açısından bir gelir kalemi olduğundan KDV Kanunu gereği faizin KDV’sinin de (davalıdan tahsil edilip vergi idaresine beyan edilerek yatırılacak tutar olmakla) talep edilebileceği, ayrıca araçlar ticari faaliyette kullanılan araçlar olduğundan davacının değişen oranlarda avans faizi isteyebileceği, davalının işlettiği araçlara ilişkin HGS/OGS bakiyelerinin mevcudiyetini ve yeterliliğini kontrol ve ödeme yükümlülüğü bulunduğu, davalı tarafça borcun ödendiğine dair bir delilin de sunulmamış olduğu anlaşılmakla, HGS/OGS hesabından geçiş anında veya 15 günlük süresi içinde ödenmeyen geçiş ücretinin 4 katı cezasından ve diğer takip fer’ilerinden ayrıca sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Bilirkişi tarafından yapılan inceleme ve hesaplamanın 6001 sayılı Kanuna, dosya kapsamına, denetime ve hüküm kurmaya elverişli olduğu, davacının ihlalli geçişleri ve tahsil edemediği tutarı ispatlamış olduğu anlaşılmakla davanın kabulüne, davalının takibe kısmi itirazının iptaline ve takibin itiraz edilen kısım yönünden de devamına, ayrıca alacak likit ve itiraz kısmen haksız olduğundan davacının %20 icra inkar tazminatı talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
Davalının … 19.İcra Müdürlüğü … Esas takip dosyasına yaptığı kısmi itirazının iptaline, takibin (itiraz edilen kısım yönünden) 170.536,40-TL (dört kat cezadan ibaret) asıl alacak, 2.552,43-TL işlemiş faiz, 459,44-TL faizin KDV’si olmak üzere toplam 173.548,27-TL alacak yönünden, asıl alacak kısmına takip sonrası değişen oranlarda avans faizi işletilmek suretiyle aynı koşullarda devamına,
Alacağın %20’si oranında 34.709,65-TL icra inkâr tazminatının davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken harç 11.855,08-TL olup, peşin alınan 585,77 -TL’nin mahsubu ile bakiye 11.269,31-TL karar ve ilâm harcının davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan ilk dava açma gideri 630,17-TL, posta ve tebligat masrafı 159,80-TL, bilirkişi ücreti 450,00 TL olmak üzere toplam 1.239,97-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince taktir olunan 20.437,09 -TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Dava şartı arabuluculuk sürecinde Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin, davada haksız çıkan davalıdan 6183 sayılı Kanuna göre tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK. 341.maddesi uyarınca İstanbul BAM. nezdinde İSTİNAF yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 05/03/2021

Katip …

Hakim …