Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/435 E. 2020/202 K. 25.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/435
KARAR NO : 2020/202

DAVA : Kayyımlık (Ticari Şirkete Kayyım Atanması)
DAVA TARİHİ : 17/07/2019
KARAR TARİHİ : 25/06/2020

Mahkememizde görülmekte olan kayyımlık (Ticari Şirkete Kayyım Atanması) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi ile; … 11.Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı iş ortaklığı sözleşmesi ile … Müdürlüğünden alınan … kayıt nolu beş yıl sürelik 12 adet genel maksat helikopteri kiralaması işini ifa ettiğini, ortak menfaatleri korumak adına açılan davaların değişik zamanlarda pilot ortak tarafından davalıya ihtar edildiğini, davalının ortaklık adına katılımı sağlanamadığını, dava temsilindeki eksikliğin giderilmesi için temsilci kayımı tayini iki haftalık yetki ve süre verildiğini, … 5.AHM’nin …E.sayılı dava dosyası ile zararın tazmini için dava açıldığını, … 12.İdare Mahkemesinin …E.sayılı dosyası ile milyonlarca lira zararın önlenmesi için dava açıldığını, ortaklığın hukuki iş, işlem ve davalarında temsil için yeminli mali müşavir …’ın temsilci kayyımı olarak atanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilinin ise cevap dilekçesi ile; …, … Tic. A.Ş. ve … Tic. Ltd. Şti. firmalarının bir araya gelerek oluşturdukları adi ortaklık ile … Müdürlüğü arasında Türkiye ve komşu ülkelerde çıkacak yangınlarla mücadele edilmesi adına yurt dışından helikopter kiralanmasına ilişkin sözleşme imzalandığını, şimdiye kadar elde ettikleri kârdan müvekkilin payını vermemek amacıyla ortaklığın tasfiyesi olduğunu, adi ortaklığın menfaatine olan davalara katılmaması ya da kayıtsız kalması söz konusu olmayıp … firmasının yukarıda belirtilen güvensiz eylemlerine rağmen hukuki iş ve işlemlerinin tamamında tüm yetkinin kendisine verilmesini talep etmesinden kaynaklandığını, davacıların dilekçelerinde belirttikleri davaların ve başvuruların hiçbirinden müvekkilini haberdar etmediklerini, müvekkilden beyan alınmadığını, … 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin …E.sayılı dosyasında “…’in tek yetkili olmasına ve HMK gereği tüm ortakların katılımının sağlanmasına, …’in bu hususlarda alacağı tüm kararların ve yapacağı tüm işlemlerin ortaklığın kararları ve işlemleri olarak kabulüne karar verilmiştir.” şeklinde bir karar alındığını, … 5.Asliye Hukuk Mahkemesinin …E.sayılı dosyası, … 12.İdare Mahkemesinin …E.sayılı dosyasında hizmet alımına ilişkin sözleşmenin feshi yani adi ortaklığın sona erdirilerek kamu hizmetinin durdurulması talep edildiğini, bu taleplerine müvekkilin katılmasını beklemek ticari hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacıların açmış olduğu haksız davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerine bırakılmasını savunmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık dava dilekçesinde dayanılan dava dosyalarının içerikleri ve celbedilecek tutanaklar gözetildiğinde ve dayanılan vakıalar nedeniyle dava tarihi itibari ile adi ortaklığa temsilci atanmasının haklı sebebinin oluşup oluşmadığı, oluşmuş ise kimin atanması gerektiği noktasında toplanmaktadır.
Taraflar arasında adi ortaklık ilişkisinin bulunduğu, dava dilekçesinde dayanılan … 2.ATM’nin …E., … 5.AHM …E., … 12.İdare Mahkemesinin …E.sayılı dosyalarda dayanılan nedenler çerçevesinde adi ortaklığa temsilci tayin olunması için talepte bulunulduğu, bu aşamada … 2.ATM’nin …E.sayılı dava dosyasında mahkemece davacı şirkete adi ortaklığa temsilci tayin edilmesi için süre verildiği, ancak bu aşamadan önce dosyamız davalısı şirketin adı geçen dosyaya davacı olarak katılmasının temin edilmesine yönelik olarak bir ara karar bulunmadığı, süre verilmediği, bu yönden dosyamız davalısına herhangi bir nedenle tebligat yapıldığına dair tespit bulunmadığı, ayrıca adi ortaklığın tarafları arasında … 8.ATM nezdinde 2018 yılından itibaren ortaklıktan çıkma veya çıkarılmaya ilişkin …E.sayılı davanın görüldüğü, davanın 11/04/2019 tarihi itibariyle hükme bağlandığı, bu dosyadaki asıl davada davacının … ile davalısının … Tic. A.Ş. olduğu, asıl davanın 11/04/2019 tarihi itibariyle reddine dair karar verildiği tartışmasızdır.
Mahkememizce yapılacak incelemede öncelikle adı geçen ve farklı mahkemelerde görülen ve yukarıda açıklanan üç dava dosyasında, mahkememizde görülen dosyanın taraflarının oluşturduğu adi ortaklığın temsili için kayyım atanmasına dair talebin dava tarihi itibariyle açılması gereken bir dava olup olmadığı, bu yöne ilişkin davacının davayı erken açıp açmadığı,buna göre dava tarihi itibariyle yararın doğup doğmadığı hususlarının irdelenmesi gerekir.
Yargıtay 15.H.D. yerleşik kararlarında da belirtildiği üzere “Adi ortaklık iki veya daha fazla kişinin emekleri veya mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri bir sözleşmedir (TBK’nın 620/1 maddesi). TBK’nın 624. maddesine göre adi ortaklık sözleşmesinde aksi kararlaştırılmamış ise ortaklığın kararları bütün ortakların oybirliği ile alınır. Ortaklığa ait mal ve haklar elbirliği ile tüm ortaklara ait olur. TBK’nın 638. maddesi hükmünce ortaklar birlikte veya bir temsilci aracılığı ile, üçüncü bir kişiye karşı ortaklık ilişkisi çerçevesinde üstlendikleri borçlardan aksi kararlaştırılmamış ise müteselsilen sorumlu olurlar. Adi ortaklığın tüzel kişiliği olmadığı gibi adi ortaklık olarak takip ve dava ehliyeti bulunmamaktadır. Takip ve davanın adi ortakların tamamı ya da yönetim ve temsil yetkisini haiz ortak tarafından yapılıp açılması gerekmektedir.”
O halde adi ortaklık adına açılacak davanın aksi öngörülmediği sürece tüm adi ortakların katılımı ile açılması zorunludur.Ne var ki somut olayda da olduğu gibi adi ortakların husumet ve benzeri nedenlerle birlikte dava açamamaları halinde,dava açmak isteyen adi ortağın,açmak istediği dava yönünden “bu davaya diğer adi ortağın iştirakini veya muvafakatını” sağlaması gerekir.Bunun için öncelikle dava açmak isteyen adi ortağın ,diğer adi ortağa “iştirak veya muvafakat” konusunda bilgilendirmesi,kendisine bu noktada gerekli ve yeterli imkanı öncelikle tanıması,uzlaşmanın olmadığının açıklığa kavuşması halinde ise adi ortaklığa temsilci atanması için dava yoluna gitmesi gerekir.(Yargıtay 19 H.D.2015/10177E.2016/2187K.sayılı ilamından hareket edilmiştir.)
Somut olay açısından davacı vekili dava dilekçesiyle, … 5.Asliye Hukuk Mahkemesinin …E.,… 12.İdare Mahkemesinin …E.sayılı dava dosyalarında adi ortaklığın yapılan iş nedeniyle zarar ettiği iddiası ile davalar açmış,yine … 2.ATM’nin …E.sayılı dava dosyasında da dosyamız davacıları jet yakıtı, helikopter yakıtı tedarik ve teslim hizmetleri anlaşması çerçevesinde fahiş fatura kesilerek ortaklığın zarara uğratıldığı iddiası ile başka bir davalı şirkete yönelik davalar açmıştır. Oysaki davacı şirketlerin, bu dava açılmadan önce davanın açılması noktasında dosyamız davalısından,”davaya iştirak etmesi veya muavafat alınması” amacına yönelik bir başvurusunu belgeyen evrak ve hatta bu yöne ilişkin somutlaştırılmış ve dayandığı bir vakıa bulunmamaktadır.Hatta davalı dahi bu konularda bilgilendirilmediğini açıkça belirtmiştir.Hal böyle olunca mahkememizde davanın açıldığı tarih itibariyle adi ortaklığın davalarda temsili için kayyım atanmasına yönelik olarak açılmış bu dava bir anlamda erken açılmıştır.
Elbette dava açıldığı tarih itibariyle yarar oluşmamış olsa dahi HMK m.115/f.3 hükmü çerçevesinde dava şartı olan yararın sonradan tamamlanabilmesi de mümkün görülebilir.Ne var ki dava tarihi itibariyle gerekli aşamalar tamamlanmadan dava açılması haksız olmakla birlikte dava açıldıktan sonra kayyım atanmasına esas olan dava dosyalarında da bu yararın tamamlanma imkanı kalmamıştır.Zira … 2.Asliye Ticaret Mahkemesinin …E.sayılı dava dosyasına istinaden görülen yargılama aşamasında, dava öncesi kendisinden muvafakat alınmayan davalı şirket davaya katılmış, vekaletname sunmak suretiyle kendisini temsil ettirmiş,nitekim mahkeme, adi ortaklığa temsil kayyımı atanması için süre verdiği halde bu ara karar sonucunu beklemeyerek bilirkişi incelemesine başvurmuştur.Öte yandan yine bu davanın açılmasına esas olan … 5.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …E.sayılı dava dosyasında,yine dosyamız davacısı davadan feragat etmiş,… 12.İdare Mahkemesinin … E.sayılı dava dosyasında ise davacıların açmış oldukları dava ehliyet yönünden ret olunmuş,bu şekilde davaların mahkemelerde görülme durumu sona ermiştir.Bu nedenle açılan bu davalar halihazırda ilk derece mahkemelerinde görülmediğinden yarar eksikliğinin giderilmesi de mümkün olmamıştır.
Bu şekilde mahkememizde kayyım atanmasına esas olan dava dosyalarının fiilen görülmekte olmamaları karşısında artık mahkememizce adi ortaklığın temsiline esas olabilecek vakıalar ortadan kalkmış ve mahkememizde açılan dava konusuz hale gelmiştir.
Davacının açmış olduğu dava konusuz kalmış olsa da HMK m.331 hükmünün bu noktada dikkate alınması gerekecek.Zira HMK .331 hükmüne göre davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde,davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerinin takdiri gerekir.Yukarıda açıklandığı üzere davanın açılmış olduğu tarih itibariyle mahkememizde erken açılmış bir dava söz konusudur.Bu itibarla dava tarihi itibariyle davacı haksız olduğu gibi dava açıldıktan sonra bu durumu davacı lehine telafi edebilecek durum ise ortadan kalkmıştır.
Yapılan açıklamalar karşısında,davacılar tarafından mahkememizde açılan davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına,dava tarihi itibariyle davacı haksız görüldüğünden alınması gereken 54,40TL harçtan, en başta alınan 44,40TL harcın mahsubu ile bakiye 10,00TL harcın davacılardan tahsili ile hazineye irad kaydına,dava tarihi itibariyle davacılar haksız olmakla 3.400,00TL vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalıya verilmesine, davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerlerinde bırakılmasına, davalı tarafından masraf yapılmadığından karar verilmesine yer olmadığına,karar kesinleştikten sonra tarafların depo ettikleri avansın talep halinde iade olunmasına dair karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacılar tarafından mahkememizde açılan davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına,
2-Dava tarihi itibariyle davacılar haksız görüldüğünden alınması gereken 54,40TL harçtan, en başta alınan 44,40TL harcın mahsubu ile bakiye 10,00TL harcın davacılardan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Dava tarihi itibariyle davacılar haksız olmakla 3.400,00TL vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerlerine bırakılmasına,
5-Davalı tarafından masraf yapılmadığından karar verilmesine yer olmadığına,
6-Karar kesinleştikten sonra tarafların depo ettikleri avansın talep halinde iade olunmasına,
Kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize veya bulunulan yer asliye ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla İstanbul BAM nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere vekillerin huzurunda ve oy birliği ile karar verildi.25/06/2020

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır