Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/386 Esas
KARAR NO : 2020/525

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 27/06/2019
KARAR TARİHİ : 13/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi talebinin yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … A.Ş. ve … A.Ş. (… A.Ş. ile devir yoluyla birleşmiş) ile … arasında, 21/11/2013 tarihinde arşivleme sözleşmesi yapıldığını, sözleşme kapsamında, müvekkili ve müvekkili şirketler ile birleşen şirketlerin saklamakla yükümlü olduğu evrakların, … şirketinin arşivleme hizmeti veren deposuna konduğunu, arşivleme şirketi tarafından müvekkiline 12/06/2019 tarihinde gönderilen e-posta ile; arşivleme şirketinin …’de bulunan deposunda 11/06/2019 tarihinde yangın çıktığını, yangında müvekkili şirketlere ait 94 kutu evrakın yandığının bildirildiğini, yangında zayi olan 94 kutunun, 63 kutusunun … 2004 ila 2012 yılları arasındaki evraklarını kapsadığını, 31 kutunun ise Küre grubunun 2009 ila 2013 yıllarına ait evraklarını içerdiğini beyan ederek, arşiv firmasına karşı dava açma ve fazlaya dair haklarının saklı kalması kaydı ile, meydana gelen yangında zayi olan tüm evraklara dair TTK m.82 uyarınca zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, yangında zayi olan ticari defter ve kayıtlar hakkında TTK md 82’ye göre zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nun 82.maddesine göre; “Her tacir, ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, alınan ticari mektupları, gönderilen ticari mektupların suretlerini, 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür.”
Aynı maddenin 7.fıkrasına göre ise “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.”
Davacılar vekilince bildirilen deliller toplanmış, zayi olan ticari defterler ve dayanağı kayıt ve belgelere ilişkin listeler ve bunların arşiv firmasına teslim belgeleri, arşiv firması ile olan yazışmalar incelenmiş, itfaiye yangın raporu, … CBS … soruşturma dosyası Uyap kayıtları, davacı şirketlerin ticaret sicil, SGK kayıtları, vergi dairesi mükellefiyet kayıtları getirtilerek incelenmiş, davacı mükellef şirketler hakkında herhangi bir vergi idaresi ve SGK incelemesi bulunmadığı tespit edilmiş, sayfalarca listelenen belgeler bulunması nedeniyle mali bilirkişi incelemesi yaptırılarak zayi belgesi istenen defter ve belgelerin ticari defter kaydı dayanağı belgeler olup olmadığı, yasal saklama sürelerinin geçip geçmediği hakkında mali bilirkişi vasıtasıyla bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor alınmış, ayrıca zayi olan defter ve belgelerin sayfalarca listelenen yüzlerce belgeden oluşması , hüküm fıkrasına tek tek yazılamayacak kadar fazla olması nedeniyle, hükümde rapora atıf yapılmak ve mühürlenerek hükme eklenmesine karar verilmek suretiyle hüküm kurulmuştur.
İncelenen delillere göre davacı şirketlerin ve bu şirketlere önceki yıllarda devir-birleşme yoluyla tüzel kişiliği sona ermiş olan bir kısım şirketlerin arşivleme hizmeti aldığı dava dışı şirketin …’de bulunan arşiv deposunda 11/06/2019 tarihinde çıkan geniş çaplı yangında arşivlenen defter ve belgelerin yanmış olduğu, durumun davacı şirketlere arşiv hizmeti veren firma tarafından bildirilmiş olduğu, her ne kadar yangının kesin sebebi tespit edilememiş olsa da bu hususta adli soruşturma da başlatıldığı, soruşturma sonucunda yangının kasten çıkarıldığına dair bir tespit-delil bulunmadığından soruşturmanın “kovuşturmaya yer olmadığı” kararı verilerek kapatıldığı, davanın ise zayiin öğrenildiği 12/06/2019 tarihinden itibaren 15 günlük hak düşürücü süre içinde açılmış olduğu anlaşılmıştır.
Davacı şirketlerin zayi belgesi verilmesi taleplerinin kabul edilebilir olup olmadığı yönünden yapılan hukuki değerlendirme sonucunda, davacıların arşivleme hizmeti satın aldığı firmanın …’de bulunan arşiv deposunda meydana gelen yangının kasten çıkarıldığına dair delil ve tespit bulunmadığı gibi, kasten çıkarılmış yangın olsa bile davacıların kendi iradesiyle zayie sebep olduğundan sözedilemeyeceği, bu nedenle zayi olayının davacıların iradesi dışında gerçekleştiği, talep konusu ticari defterlerin ve belgelerin TTK ve VUK hükümleri kapsamında davacı şirketlerin kanunen tutmak zorunda olduğu ticari defterler ve bunlardaki kayıtların dayanağı olan belgeler olduğu, VUK uyarınca 5 yıl, TTK uyarınca 10 yıl saklama zorunluluğu bulunduğu, davacı şirketlerin yerleşim yerleri itibariyle mahkememizin görevli ve yetkili olduğu, bu nedenle zayi belgesi talebinin kabul edilebilir olduğu sonucuna varılmakla birlikte, TTK md ….yer alan 10 yıllık azami saklama süresini geçen ticari defter ve belgeler yönünden ise zayi belgesi verilmesi talebinin ise TTK md 82 hükümleri karşısında, kanunun lafzından çıkan sonuç nedeniyle (saklama yükümlülüğü olan defter ve belgeler hakkında zayi belgesi verilebileceğinden) kabul edilemeyeceği anlaşılmakla, aşağıdaki şekilde saklama süresi sona ermemiş olan defter ve belgeler hakkında talebin kabulüne, azami saklama süresi geçenler hakkında ise talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Zayi belgesi istenen defter ve belgelerin bir kısmının, davacı şirketlere devir ve birleşme yoluyla tüzel kişiliği sona ermiş olan şirketlerin, bu devir-birleşme öncesi dönemlerine ilişkin olduğu, bir kısmının ise davacı şirketlerin eski unvanları dönemine ait olduğu görülmüştür. Hükmün olası hukuki uyuşmazlık ve incelemelerde tereddüde mahal vermemesi açısından, defter ve belgeleri hakkında zayi belgesi verilen veya talebi kısmen reddedilen şirketlerden, tüzel kişiliği sona eren şirketler ve bunların külliyen devir yoluyla birleştiği davacı şirket ile, davacılardan unvan değişikliği olan şirketler ise şu şekildedir:
-Davacı … Tic.AŞ (VKN:…- Eski Unvanı …Ltd.Şti.) ile birleşen şirketler:…Tic.AŞ, …Tic.AŞ, … Tic.AŞ, …Tic.AŞ, … Ltd.Şti, …Tic.Ltd.Şti., … AŞ, … AŞ.
-Davacı … AŞ (VKN:…- Eski Unvanı … Ltd.Şti.)
HÜKÜM:Yukarıda Açıklanan Gerekçelerle:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
Davacı şirketlere ve davacı şirketlerle devren birleşme yoluyla tüzel kişiliği sona ermiş olan şirketlere ait olan ve zayi tarihi itibariyle 10 yıllık saklama süresi dolmamış olan, dosyada alınan bilirkişi raporunun 4-5-6-7. sayfalarında listelenen defter, belge ve kayıtlarından 2009 ila 2013 arası dönemlere ait olanların tümü için davacılara zayi belgesi verilmesine,
Dosyada alınan 25/02/2020 tarihinde dosyaya sunulan toplam 10 sayfadan ibaret mali bilirkişi … tarafından hazırlanmış bilirkişi raporunun mahkememiz kararının eki sayılmasına ve karara eklenerek her sayfasının mahkemece mühürlenmesine,
Ekli bilirkişi raporunun 5. sayfasında yer alan (davacılara devrolan) …Ticaret Limited Şirketi’ne ait 2004-2005-2006-2007 defter ve belgeleri, raporun 6. sayfasında yer alan (davacılara devrolan) … Ticaret Limited Şirketi’ne ait 2006 belgeleri hakkında zayi belgesi verilmesi talebinin REDDİNE,
2-Davacılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığı anlaşılmakla, alınması gerekli 54,40-TLx4= 217,60 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 44,40-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 173,20-TL karar ve ilam harcının ve alınması gereken (yıl geçmesi sebebiyle) 54,40×4=217,60 TL başvuru harcından dava açılırken yatan 44,40 TL başvuru harcının mahsubu ile bakiye 173,20 TL eksik başvuru harcının davacı şirketlerden (her birinden 86,60 TL ayrı ayrı olmak üzere) tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davanın niteliği gereği yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK. 341.maddesi uyarınca İstanbul BAM. nezdinde İSTİNAF yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı.13/11/2020

Katip …

Hakim …