Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/377 E. 2021/66 K. 29.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/377 Esas
KARAR NO : 2021/66

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 25/06/2019
KARAR TARİHİ : 29/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile … A.Ş. arasında 17.04.2019 tarihli “Hizmet Alım Sözleşmesi” İmzalandığını, müvekkili şirket tarafından saklanması korunması ve amacıyla arşiv klasörlerinin ve kutularının …’e teslim edildiğini, aklama şirketi …’e ait …’de bulunan kayıt depolama tesislerinde 11.06.2019 tarihinde yangın çıktığını, meydana gelen yangında müvekkili şirkete ait 8 kutunun yangında zayi olduğunun … tarafından bildirildiğini belirterek yangın nedeniyle zayi olan belgelere ilişkin olarak Zayi Belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE
Dava, yangında zayi olan ticari defter ve kayıtlar hakkında TTK md 82’ye göre zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nun 82.maddesine göre; “Her tacir, ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, alınan ticari mektupları, gönderilen ticari mektupların suretlerini, 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür.”
Aynı maddenin 7.fıkrasına göre ise “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.”
Davacı vekilince bildirilen deliller toplanmış, zayi olan ticari defterler ve dayanağı kayıt ve belgelere ilişkin listeler ve bunların arşiv firmasına teslim belgeleri, arşiv firması ile olan yazışmalar incelenmiş, itfaiye yangın raporu, … CBS … soruşturma dosyası Uyap kayıtları, davacı şirketin ticaret sicil, SGK kayıtları, vergi dairesi mükellefiyet kayıtları getirtilerek incelenmiş, davacı şirket hakkında herhangi bir vergi idaresi ve SGK incelemesi bulunmadığı tespit edilmiş, sayfalarca listelenen belgeler bulunması nedeniyle mali bilirkişi incelemesi yaptırılarak zayi belgesi istenen defter ve belgelerin ticari defter kaydı dayanağı belgeler olup olmadığı, yasal saklama sürelerinin geçip geçmediği hakkında mali bilirkişi vasıtasıyla bilirkişi incelemesi yaptırılarak rapor alınmıştır.
Alınan mali bilirkişi raporunda; TTK’nun belge saklama hükümlerine göre zayi olduğu iddia edilen 8 kutu içerisindeki tüm belgelerin davacı şirketin ticari defter kayıtlarının dayanağı olan ve raporda listelenen, davacı şirket çalışanlarına ilişkin özlük dosyaları olduğu, bu belgeler nedeniyle, dava tarihi olan 25.06.2019 tarihinden geriye doğru 10 yıllık saklama süresi içerisinde kalan belgeler için zayi belgesi talep edilebileceği tespit edilerek bildirilmiştir.
Davacı vekiline süre verilerek, özlük dosyalarının ait olduğu çalışanların işe giriş-ayrılış tarihleri ve listelerde davacı şirket dışındaki şirket ünvanlarının yer aldığı görüldüğünden davacı şirketle bağlantısını açıklaması-bildirmesi istenmiş, davacı vekilince istenen bilgiler ve TSG ilanları dosyaya sunulmuştur.
Davacı şirketin çalışanlarına ait listeler SGK’dan celbedilmiş, davacı şirketin Türkiye’nin farklı yerlerindeki şube ve işletmelerinde çalışanları olduğu görülmüştür.
İncelenen delillere göre davacı şirketin ve davacı şirketle birleşme-çalışanların devri yoluyla tüzel kişiliği sona eren … Tic.AŞ’nin arşivleme hizmeti aldığı dava dışı şirketin …’de bulunan arşiv deposunda 11/06/2019 tarihinde çıkan geniş çaplı yangında arşivlenen defter ve belgelerin yanmış olduğu, durumun davacı şirkete arşiv hizmeti veren firma tarafından bildirilmiş olduğu, her ne kadar yangının kesin sebebi tespit edilememiş olsa da bu hususta adli soruşturma da başlatıldığı, soruşturma sonucunda yangının kasten çıkarıldığına dair bir tespit-delil bulunmadığından soruşturmanın “kovuşturmaya yer olmadığı” kararı verilerek kapatıldığı, davanın ise zayiin öğrenildiği tarihten ve zayie neden olan yangın tarihinden itibaren 15 günlük hak düşürücü süre içinde 25/06/2019 tarihinde açılmış olduğu anlaşılmıştır.
Davacı şirketin zayi belgesi verilmesi taleplerinin kabul edilebilir olup olmadığı yönünden yapılan hukuki değerlendirme sonucunda, davacının arşivleme hizmeti satın aldığı firmanın Gebze’de bulunan arşiv deposunda meydana gelen yangının kasten çıkarıldığına dair delil ve tespit bulunmadığı gibi, kasten çıkarılmış yangın olsa bile davacının kendi iradesiyle zayie sebep olduğundan sözedilemeyeceği, bu nedenle zayi olayının davacının iradesi dışında gerçekleştiği, talep konusu ticari defterlerin ve belgelerin TTK ve VUK hükümleri kapsamında davacı şirketin kanunen tutmak zorunda olduğu ticari defterler ve bunlardaki kayıtların dayanağı olan belgeler olduğu, VUK uyarınca 5 yıl, TTK uyarınca 10 yıl saklama zorunluluğu bulunduğu, davacı şirketin yerleşim yeri-ticaret sicil adresi itibariyle mahkememizin görevli ve yetkili olduğu, bu nedenlerle davacının zayi belgesi talebinin kabul edilebilir olduğu, zayi belgesi verilmesi talep edilen işyeri çalışan özlük dosyalarının çok az bir kısmında işçilerin işe başlama tarihi yangın olayından önceki 10 yıllık saklama süresinden (11/06/2009) önceye tekabül etse de, özlük dosyalarının yıllar itibariyle devam eder nitelikte tutulan dosyalar olduğu, zayi olan özlük dosyalarının ait olduğu çalışanların işe devam-işten ayrılma tarihleri itibariyle 10 yıllık saklama süresi içine tekabül ettiği anlaşılmakla, aşağıdaki şekilde davanın kabulüne, zayi olan dosya listesi 3 sayfadan ibaret olmakla, tablolaştırılmış 3 sayfalık listenin gerekçeli karara eklenmesine ve kararın eki sayılmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜNE,
Karara ekli 3 sayfadan ibaret listede yer alan, davacı şirkete ait ticari defter kayıtlarının dayanağı olan belgeler-dosyalar (işyeri çalışanları özlük dosyaları) nedeniyle davacı şirkete ZAYİ BELGESİ verilmesine,
3 sayfalık tablolaştırılmış listenin kararın eki sayılmasına, Mahkememizce her sayfasının mühürlenmesine,
2-Alınması gereken harç 59,30-TL olup, peşin alınan 44,40-TL’nin mahsubu ile bakiye 14,90 -TL karar ve ilâm harcının davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davanın niteliği gereği yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK. 341.maddesi uyarınca İstanbul BAM. nezdinde İSTİNAF yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 29/01/2021

Katip …

Hakim …