Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/35 Esas
KARAR NO : 2020/540

DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 21/01/2019
KARAR TARİHİ : 18/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; müvekkili ile davalı arasında … 1. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu … tarih ve … numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesinin akdedildiğini, sözleşme ile mülkiyeti müvekkiline ait 1 adet 2014 model … PRİNTER (Seri no: …) ile 1 adet 2014 model … PRİNTER (Seri no: …) malların finansal kiralamaya konu edildiğini, davalının finansal kiralama sözleşmesine aykırı davranması nedeniyle müvekkili tarafından davalıya … 3. Noterliğinin …tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesinin keşide edilerek, 60 günlük yasal süre içerisinde kira borcunun ödenmesinin, aksi takdirde sözleşmenin fesih edileceğinin ve fesih süresi sonundan itibaren 3 gün içerisinde sözleşmeye konu malların teslim edilmesi gerektiğinin ihtar edildiğini, tanzim edilen ihtarnamenin davalıya usulüne uygun olarak tebliğ edildiğini, davalının kira borçlarını ödemediğini ve sözleşmesinin münfesih olduğunu, davalının mülkiyeti müvekkiline ait olan kiralamaya konu malları teslim etmediğini ve haksız zilyet durumuna düştüğünü belirterek sözleşmenin feshinin tespiti ile birlikte finansal kiralamaya konu malların müvekkiline aynen iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Dava dilekçesi ve ekleri davalıya usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş, davalı tarafından yasal süreden sonra sunulan cevap dilekçesinde özetle; ödenmediği iddia edilen paralarının tamamının … Bankası … şubesi kanalıyla ödendiğini, aynı zamanda avukatlık sair ücretlerin ise … Bankası kanalıyla ödendiğini, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
…14. Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyası, … 1. Noterliğinin … tarihli, … yevmiye numaralı ve … sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi ve ekleri, faturalar ve tesellüm belgeleri, … 3. Noterliğinin … tarihli … yevmiye numaralı kat ve fesih ihtarname ile ekleri, … 1. Noterliğinin … tarihli … yevmiye numaralı ödeme planı ihtarnamesi ve ekleri celp edilmiş, incelenmiştir.
SMMM Bilirkişi … tarafından mahkememize sunulan 25/10/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…davacının sunmuş olduğu yasal ticari defterler üzerinde yapılan incelemede; davalının, ihtarname ile talep edilen tutarın tamamının, yine ihtarnamede bildirilen 60 günlük ödeme süresi içerisinde ödeme yapmadığı, sözleşmenin fesih şartlarının oluştuğu, finansal kiralamaya konu makine ve ekipmanları davacıya süresinde teslim edilmediği mütalaa edilmiştir…” şeklinde düzenlenmiştir.
Dava, finansal kiralama sözleşmesinden kaynaklanan malın iadesi istemine ilişkindir.
Hemen belirtmek gerekir ki, taraflar arasında … 1. Noterliğinin …tarih, … yevmiye numaralı ve … sözleşme numaralı finansal kiralama sözleşmesinin akdedilmesi, finansal kiralama sözleşmesine konu malların davalı kiracıya teslim ve tesellüm belgeleri karşılığında zilyetliğinin devredilmesi, finansal kiralama bedellerinin ve ödeme planlarının sözleşmede ve … 1. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı ödeme planı ihtarnamesinde kararlaştırılması, davalının kira bedellerini ödemede temerrüte düşmesi ve ayrıca … 14. ATM’ nin … D. İş sayılı kararı ile finansal kiralamaya konu malların davacıya yediemin sıfatıyla iadesine yönelik ihtiyati tedbir kararından sonra davalının kira bedellerini davacı şirkete ödediği hususunda ihtilaf yoktur.
Davacı şirket, kira bedellerinin ödenmesi ve bakiye borcun kapatılması sebebiyle finansal kiralamaya konu malların davalıya devir yapılacağını dava dosyasına sunduğu dilekçe ile beyan ve ikrar etmiş, ancak dava tarihi itibariyle sözleşmenin fesih koşullarının oluştuğunu, davanın açılmasına davalı sebebiyet verdiği için yargılama gideri ve vekalet ücreti talebi olduğunu bildirmiştir.
Bu halde uyuşmazlık, finansal kiralama sözleşmesinin fesih koşullarının oluşup oluşmadığı ve dava tarihindeki haklılık durumu noktasında toplanmaktadır.
6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunun 31/1. maddesi Sözleşmenin İhlalini “Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir” şeklinde düzenlemiştir.
… 3. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye numaralı Fesih İhtarnamesi incelendiğinde, yukarıda değinilen yasa hükmü uyarınca finansal kiralama sözleşmesi feshedilmiş, bu durum Fesih İhtarnamesinin 2. maddesinde açıkça ve aynen “Muhataplara 6361 sayılı Finansal Kiralama kanunun 31. Maddesi ile Finansal Kiralama Sözleşmesi gereğince 2. maddede belirtilen borçlarını ihtarnamenin tebliğinden itibaren 60 gün içerisinde ödenmesini ihtar ederiz” şeklinde yazılmış bulunmaktadır. Fesih ihtarnamesinden fesih koşullarına yönelik iki önemli sonuç çıkmaktadır. Birincisi, feshin geçerliliğinin ihtarnamenin davalı kiracıya usulüne uygun olarak tebliği edilmesine, ikincisi ve daha önemlisi tebliğde finansal kiralama sözleşmesi hükümlerinin uygulanmasıdır. Taraflar arasındaki Finansal Kiralama Sözleşmesinin 34. maddesinde Kiracının Tebligat Tarzına Uyma Yükümlülüğü hüküm altına alınmıştır. Madde metninde, kiracının sözleşmede isim ve unvanın yanında belirtilen adresinin (… ) kanuni yerleşim yeri adresi olarak kabul edildiği, adres değişikliği yapıldığı takdirde bu durumun noter aracılığı ile davacı kiralayana bildirilmesi halinde bildirilen adresin yeni kanuni adres olarak kabul edileceği, herhangi bir bildirim yapılmazsa sözleşmede kararlaştırılan adresin 7201 sayılı Tebligat Kanunu uyarınca kendilerine yapılmış sayılacağını kabul edeceği kapsamlı olarak düzenlenmiştir. Anılan madde hükmünde açıkça “Kiralayan tarafından gönderilecek tebligatlarda” ibaresi ile bu tebligat tarzına davacının da uyması gerektiği konusunda kuşku yoktur. Öte yandan, sözleşmede davacının ismi yanında açıkça bir adres kararlaştırıldığı sözleşmeden görülmektedir. Yine, davacının daha sonra sözleşmede belirtilen bu adresini değiştirmiş olsa bile, noter kanalıyla davacı kiralayana bildirdiğine ilişkin dosyada delil bulunmamaktadır. O halde, sözleşmede belirtilen adrese yapılan tebligat, sözleşme hükmü uyarınca davalıya yapılmış sayılacaktır. Ne var ki, … 3. Noterliğinin … tarihli ve … yevmiye numaralı Fesih İhtarnamesi davalı kiracının sözleşmede belirtilen … adresine değil, USULSÜZ olarak … Caddesi, … adresine çıkarılmış, tebligatın da usulsüz olarak tebliğ edildiği mazbata parçasından anlaşılmıştır. Başka bir anlatımla, davacı kiralayan sözleşmedeki tebligat tarzına bizzat kendisi uymamış, usulsüz olarak fesih ihtarnamesini tebliğ etmiştir. Açıklanan nedenlerle, SMMM bilirkişinin fesih ihtarının davalıya usulüne uygun olarak yapıldığına ilişkin raporundaki tespitler hem gerekçesiz hem de yerinde olmadığından rapora da itibar edilmemiştir.
Fesih ihtarnamesinin davalı kiracıya usulüne uygun olarak tebliğ edilmemesi, finansal kiralama sözleşmesi bakımından fesih koşullarının gerçekleşmemesi sonucunu doğuracaktır. Fesih koşulları gerçekleşmediği sürece, sözleşme taraflar arasında halen ayakta ve yürürlükte olacağına göre, davalı kiracının kira bedelini ödemiş olması davanın konusuz kalmasına yol açmayacak; sadece davalı kiracının sözleşmeden doğan ve üstlendiği kira borcu edimini ifasını gerçekleştirme olarak kabul edilmesi gerekecektir. (Ayrıca, açıklanan bu gerekçe doğrultusunda finansal kiralamaya konu mallar hakkında verilen ihtiyati tedbir kararı da kaldırılmıştır.)
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2011/14632 Esas, 2012/7948 Karar sayılı ilamında:
“…Mahkemece, sözleşmede 39. madde ile özel düzenleme bulunmasına rağmen davacının davalı aleyhine keşide ettiği ihtarın Tebligat Kanununun 35. maddesine göre tebliğinin mümkün olmadığı, ilanen tebligat yapılması gerektiği halde, davalıya yapılmış usulüne uygun bir ihtarname bulunmadığı gözetilerek davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle davacının keşide ettiği ihtarnamenin davalıya usulüne uygun tebliğ edilmediği dikkate alınarak mahkemece yazılı şekilde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA,..” şeklinde karar vermiştir.
Bu itibarla, finansal kiralama sözleşmesinin usulsüz olarak tebliğ edilen fesih ihtarnamesi ile son bulmadığı, sözleşmenin halen ayakta ve geçerli olduğu, davalı kiracının kira borcunu ödemesinin sözleşme ile yüklenen edimin ifası niteliğini taşıdığı, finansal kiralama sözleşmesinin feshinin geçerli olmaması karşısında davacının davasında haksız olduğu anlaşıldığından açılan davanın reddine, davacının haklı fesih koşullarına yönelik yargılama gideri ve vekalet ücreti talebinin de açıklanan gerekçe içeriğine göre reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere);
1-Davanın REDDİNE,
2-… 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyasındaki ihtiyati tedbir kararının KALDIRILMASINA,
3-Alınması gereken 54,40 TL maktu karar ve ilam harcının başlangıçta peşin alınan 1.878,53 TL harcın mahsubu ile fazladan alınan 1.824,13 TL harcın talep ve istek halinde davacıya veya vekiline İADESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan masrafların kendi üzerinde BIRAKILMASINA, davalı tarafından herhangi bir yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine YER OLMADIĞINA,
5-HMK’ nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin ve davalının yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.18/11/2020

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)