Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/301
KARAR NO : 2020/549

DAVA : Mal İadesi
DAVA TARİHİ : 22/05/2019
KARAR TARİHİ : 19/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan malın iadesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkil şirket ile davalı …Tic. A.Ş.arasında 06/03/2017 tarihinde finansal kiralama sözleşmesi akdedildiğini, satıcı …Ticaret A.Ş.keşideli 08/03/2017 tarihli fatura muhteviyatının;1 adet … marka … model kazıcı yüklenici, motor seri no:…, tescil plaka no:…, şasi seri no:…, tipi:…; 1 adet … marka … model kazıcı yüklenici, motor seri no:…, tescil plaka no:…, şasi seri no:…, tipi:…; 1 adet … marka … model paletli ekskavatör, motor seri no:…, tescil plaka no:…, şasi seri no:…, tipi:…; 1 adet … marka … model paletli ekskavatör, motor seri no:…, tescil plaka no:…, şasi seri no:…, tipi:… tüm eklenti ve aksesuarları ile birlikte davalı kiracıya teslim edildiğini, kiracının borçlarını tam ve eksiksiz olarak ödemediğini, bu nedenle … 48.Noterliğinden keşide edilen … tarih ve … yevmiye sayılı ihtarname ile ödeme yükümlüğünü yerine getirmediği takdirde malın iadesini talep etmiştir.
Davalı taraf herhangi bir cevap sunmamış; ancak beyan dilekçesinde müvekkilinin konkordato kesin mühlet içerisinde olduğunu, bu nedenle verilen tedbirin kaldırılmasını, ayrıca 2018 yılı Kasım ayında taraflar arasında yapılan protokol gereği bu davanın ret olunması gerektiği yönünde beyan açıklamıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının dayandığı faturalar, dayanak belgeler, özellikle ihtarnamenin içeriği, değişik iş dosyası dikkate alındığında ihtarnamenin borçluya tebliğ durumu, tanınan ödeme süresi, buna dair dayanak belgeler, sözleşme hükümleri ve düzenlemeler karşısında sözleşmenin feshi ile malın iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
Dayanılan sözleşme içeriğine göre taraflar arasında finansal kiralamaya dair akdi ilişki bulunduğu, sözleşmenin yapıldığı, dosyanın taraflarının adı geçen sözleşmenin tarafları konumunda bulunduğu, malın iadesi için tedbiren talepte bulunduğu, taraflar arasındaki varlığı tartışmasız sözleşme hükümlerine göre davacı şirketin defter ve kayıtlarının münhasır delil niteliğinin olduğu tartışmasızdır.
Yargılama aşamasında harç eksikliği giderilmek suretiyle yargılamaya devam olunmuştur.
Ayrıca yargılama sırasında ihtiyati tedbirin kaldırılmasına yönelik yargılama yapılmış, 14/07/2020 tarihli gerekçeli ara karar ile davalının tedbire yönelik tüm itirazları gerekçeli bir şekilde ret olunmuştur.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun düzenlemesine göre; “Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etme hakkına sahiptir(madde 24/1). Kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya verdiği otuz günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi hâlinde, sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir(Madde 31/1). Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir(Madde 32/1). Sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile 30 uncu maddenin ikinci fıkrası uyarınca kiracı tarafından feshi hâllerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın üçüncü kişilere satılması hâlinde sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir. Sözleşmede aksi bir değer kararlaştırılmadıkça iade edilen malın satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından yüksek olması durumunda aradaki fark kiralayan tarafından kiracıya ödenir. İade alınan malın üçüncü kişilere finansal kiralama yöntemiyle kiralanması hâlinde de aynı esaslar uygulanır(Madde 33/1). 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu 13/02/2012 tarihi itibariyle yürürlükten kalkmıştır(Madde 52/1). Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenen finansal kiralama sözleşmeleri için bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 3226 sayılı Kanunun süreye ilişkin hükümlerinin uygulanmasına devam olunur(Geçici Madde 4/1).”
13/12/2012 tarihi itibariyle 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu yürürlüğe girmiş olup uyuşmazlığa esas sözleşme bu tarihten sonra düzenlendiğinden yukarıda açıklanan kanun hükümlerinin uygulanması gerekir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık konuları ile ilgili yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarında ihtarnameye konu borç miktarının davacı aleyhine ve davalı lehine olacak şekilde eksiksiz ve vadelerinde ödendiğine dair herhangi bir kaydın mevcut olmadığı, bu yönde davacı aleyhine somutlaştırılmış bir vakıa ve delilin mevcut olmadığı,davalı-kiracının taraflar arasında imzalanmış bulunan finansal kredi sözleşme ve ekindeki ödeme planlarına uygun bir şekilde taksitlerini eksiksiz ve vadelerinde ödeyemediği, 6361 Sayılı Yasanın 31.maddesi ile belirlenen “Bir yıl içinde sözleşmede yer alan kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödememesi nedeniyle ihtara muhatap olan kiracılarla yapılan sözleşmeler kiralayan tarafından feshedilebilir.”koşulunun gerçekleştiği, ayrıca finansal kredi sözleşmesi uyarınca muacceliyetin gerçekleştiği, davacı-kiralayan şirketin keşide ettiği ihtarname ile talep edilen tutarın ihtarname ile verilen 60 günlük süre içinde ödenmediği, 60 günlük sürenin dolduğu, ödemenin gerçekleşmediği, bu suretle temerrüdün oluştuğu,6361 Sayılı Yasanın 32.maddesinin;“Sözleşme sona erdiğinde, sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan veya bu hakkı bulunmayan kiracı finansal kiralama konusu malı derhâl geri vermekle mükelleftir.”şeklinde olduğu, sözleşme hükümleri uyarınca,sözleşmenin feshi halinde kiralananın,tüm sökme,nakliye, nakliye sigortası,taşıma ve yükleme masrafları kiracıya ait olmak üzere kiracı tarafından kiralayana iade ve teslim edilmesi gerektiği,ihtarname ile verilen 60  günlük  ödeme  süresi  içinde finansal kiralama işleminden kaynaklanan borcun ödenmemiş olması nedeniyle mal iade koşullarının gerçekleşmiş olduğu, ihtarname ile verilen sürenin dahi dolmuş olduğu, ödeme süresi içinde bu suretle ödemenin yapılmamış olduğu açıktır.
Esasen bu suret ile davalının birbirini takip eden vadelerle ödemelerini tam ve eksiksiz olarak zamanında yapmadığı,davalının ödemeye dair sunmuş olduğu başkaca belgenin de olmadığı,ödemelerin hangi sözleşme,hangi ürün ve hangi dönem ödemeleri ile ilgili olduğuna dair açık ve denetime elverişli bir açıklamanın da bulunmadığı,bu nedenle davalının mevcut beyanlarının davalı aleyhine oluşan hukuki durumu ortadan kaldırmaktan uzak olduğu,raporun da bu açıdan gerekçeli ve denetime elverişli olduğu sonucuna varılmıştır.
Hal böyle olunca 6361 sayılı Kanunun m.30/f.1 ve m.31/f.1 hükümlerine göre sözleşmede öngörülen sürenin dolduğu, sözleşmenin ihlali karşısında m.32 ve m.33 hükümleri gereği davalı kiracının finansal kiralama konusu malları,davacı kiralayana derhal geri vermekle yükümlü olduğu, davalının kira borcunu bir yıl içinde ve birbirini takip eden vadelerle düzenli şekilde ödemediğinin münhasır delil niteliğindeki davacı defter ve kayıtları ile anlaşıldığı,6361 sayılı Kanunun m.31/f.1 hükmünün koşullarının oluştuğu, buna mukabil davalının finansal kiralama bedelini ödemiş olduğunu HMK m.200 vd. hükümleri çerçevesinde açık, kesin ve belirli belgeler ile ispatlayamadığı,adı geçen sözleşme gereği davalı kiracının dava konusu malları kiralayana iade ve teslim etme yükümlülüğünü de yerine getirmediği,esasen davacının dahi bu konularda ikrarının bulunmadığı gibi bilakis inkarının mevcut olduğu, bu nedenle sözleşmesinin haklı olarak feshedildiği sonucuna varılmıştır.
Bu çerçevede davacının adı geçen sözleşmeye konu malları iadesi talebinde haklı olduğu sonucuna varılmıştır. Kaldı ki 09/11/2018 tarihine kadar borç ile sonrasına ait borç dahi halihazırda ödenmediğinden dolayı ve dayanılan protokolün açık içeriği karşısında da, davacının finansal kiralama sözleşmesinin feshini talep etmesine akdi bir engel yoktur. Bilakis davalının sunmuş olduğu protokol, davacıya finansal kiralama sözleşmesinin feshini talep noktasında dava açma hakkı dahi vermektedir.
Öte yandan 6361sayılı Kanunun m.33/f.4 hükmü gözetildiğinde kiracıya gönderilecek ihtarname tebliğ olmasa dahi İİK m.68/b hükmü gereği davacı aleyhine sonuç doğurması mümkün değildir.
Hemen belirtmek gerekir ki davalı vekili yargılama aşamasında müvekkili şirket nezdinde sadece üç adet iş makinesi bulunduğunu, daha önce verilen tedbir kararı ile … marka … model … şase numaralı iş makinesinin davacı tarafça geri alındığını, bu makine yönünden tedbir kararının infaz olunduğunu, bu nedenle makineden dolayı davanın ret olunması gerektiğini talep etmiştir. Ne var ki davalı vekilinin belirtmiş olduğu üzere adı geçen mal sadece tedbir ile davalıdan alınmıştır. O halde mahkememizce verilmiş olan bu tedbir kararı en geç HMK m.397/f.2 hükmü uyarınca nihai kararın kesinleşmesine kadar devam edebilecektir. Davacı en son bu tarihe kadar haklı olarak bu malı elinde tutabilecektir. Bu tarih bittikten sonra dahi bu malın davacı uhdesinde haklı olarak kalabilmesi ancak bu malın iadesine dair esas yönünden verilebilecek bir karar ile mümkün olabilcektir. Bu nedenle adı geçen malla ilgili iade talebi hakkında dahi esas yönünden mahkememizce karar verilmesinde davacının hukuki yararı mevcuttur. (Yargıtay 19. HD’nin 2017/5373 E. 2019/1730 K.sayılı ilamı)
Yapılan açıklamalar karşısında; 1 adet … marka … model kazıcı yüklenici, motor seri no:…, tescil plaka no:…, şasi seri no:…, tipi:…, 1 adet … marka … model kazıcı yüklenici, motor seri no:…, tescil plaka no:…, şasi seri no:…, tipi:… adet … marka …model paletli ekskavatör, motor seri no:…, tescil plaka no:…, şasi seri no:…, tipi:…, 1 adet … marka … model paletli ekskavatör, motor seri no:…, tescil plaka no:…, şasi seri no:…, tipi:… tüm eklenti ve aksesuarları ile birlikte davacıdan alınarak davalıya iadesine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının kabulüne,
1 adet … marka … model kazıcı yüklenici, motor seri no:…, tescil plaka no:…, şasi seri no:…, tipi:…, 1 adet … marka … model kazıcı yüklenici, motor seri no:…, tescil plaka no:…, şasi seri no:…, tipi:…, 1 adet … marka … model paletli ekskavatör, motor seri no:…, tescil plaka no:…, şasi seri no:…, tipi:…, 1 adet … marka … model paletli ekskavatör, motor seri no:…, tescil plaka no:…, şasi seri no:…, tipi:… tüm eklenti ve aksesuarları ile birlikte davacıdan alınarak davalıya iadesine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 90.852,3 TL harçtan; peşin alınan 5.123,25 TL, davacı tarafça yatırılan 11.271,15 TL ve 6.318,70 TL tamamlama harçlarının toplamı olan 22.713,10 TL’nin mahsup edilerek bakiye 68.139,2 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 5.123,25 TL peşin harç, 44.40 TL başvuru harcı, davacı tarafça yatırılan 11.271,15 TL ile 6.318,70 TL tamamlama harçları toplamı olan 22.757,50 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 6,40 TL vekalet harcı, 1.350,00 TL bilirkişi ücreti, 90,20 TL posta ve tebligat ücreti toplamı 1.446,60 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 79.350,00 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde bakiye avansın iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde mahkememize veya bulunulan yer asliye ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla İstanbul BAM nezdinde İstinaf yasa yolu açık olmak üzere vekillerin huzurunda ve oy birliği ile karar verildi. 19/11/2020

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …