Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/223 E. 2019/792 K. 11.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/223 Esas
KARAR NO : 2019/792

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Evrakından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/09/2014
KARAR TARİHİ : 11/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Evrakından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin yetkili hamil sıfatı ile elinde bulunan 42 adet çekin dava dışı … A.Ş’ye … Kargo şirketi aracılığıyla gönderildiğini, ancak gönderinin söz konusu şirkete ulaşmadığını, 15/01/2014 tarihinde meydana gelen hırsızlıkta çeklerin çalındığını, çeklerle ilgili … 1. ATM.’de iptal davası açıldığını, davaya konu 10 adet çekin davalı … A.Ş’ye ciro edilerek teslim edildiğini, davalının çekler yönünden ödeme talebinde bulunmadığını, davalının çekleri ağır kusurlu olarak devir alması sebebi ile iade ile yükümlü olduğunu, davalının tabi olduğu mevzuat hükümlerine uymadığını ileri sürerek belirtilen çeklerin TTK’nun 792.maddesi gereğince müvekkiline geri verilmesini istemiştir.
CEVAP
Davalı (temlik eden) … AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin çeklerin meşru hamili olduğunu, müvekkili yönünden ciro silsilesinin görünüşte düzgün olmasının yeterli olduğunu, kambiyo senetlerinin kargo ile taşınmasının yasak ve sakıncalı olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, çeklerin istirdadı talebine ilişkindir.
Davaya konu çeklerin dava dışı … Kargo tarafından taşınması aşamasında çalındığı hususu sabittir.
Uyuşmazlık, daha sonra faktoring işlemine tabi tutularak davalıya temlik edildiği anlaşılan çekler yönünden davalının meşru hamil olup olmadığı, bu çeklerin davacıya iadesinin gerekip gerekmediği konularındadır.
Dosya kapsamında tarafların bildirdiği deliller toplanmış, çek asılları getirtilerek incelenmiş, factoring işlemine ilişkin sözleşme, fatura, temlik ve tevdi bordroları, Finansal Kurumlar Birliğinin duyuru mesajları incelenmiş, mali bilirkişi incelemesi yapılarak rapor alınmıştır.
Görüşüne başvurulan bilirkişi kök raporu ve ek raporunda özetle; davalı factoring şirketi ile … arasında düzenlenen 24/12/2013 tarihli Factoring Sözleşmesi gereğince çeklerin davalıya temlik edildiği, temlik edilen çeklerin taşıma sırasında kaybolmuş çekler olduğu, davalı factoring şirketinin çekleri temlik alma öncesinde makul düzeyde istihbarat çalışması yapmadığı, bu yönde kayda değer somut delil de sunmadığı, çalınan çeklerle ilgili olarak olarak Finansal Kurumlar Birliğinden tüm factoring şirketlerine 17/01/2014 tarihinde bilgi verildiği, davaya konu (5) çekin bu bildirim öncesinde (16/01/2014 tarihinde) faktoring işleminin yapıldığı dolayısı ile davacının bu çekler yönünden talep hakkının olmadığı, diğer çeklerin ise bildirim sonrasında işleme tabi tutulması nedeniyle davacının talebinin haklı olduğu görüşü bildirilmiştir.
Yargılama sırasında davalı factoring şirketi tarafından alacağın … AŞ’ye temlik edildiği, … AŞ’nin ise … AŞ çatısı altında birleştiği dosyaya bildirilmiş, temlik sonrası temlik alan şirket vekilince dava takip edilmiştir.
Yargılama sonunda mahkememizin 21/12/2015 tarihli 2014/1173 E 2015/736 K sayılı kararıyla, Finansal Kurumlar Birliğinin duyurusu sonrası davalı şirketçe factoring işlemi çerçevesinde temlik alınan 5 çek yönünden davanın kabulüne ve bu çekler yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, diğer 5 çek yönünden davanın reddine karar verilmiş olup, kararın taraflarca temyizi üzerine Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 2016/11198 E-2017/544 K sayılı kararı ile davalının temyiz istemi reddedilerek, kararda davacının çek istirdat talebi aşılarak menfi tespit hükmü kurulması nedeniyle bozulmuştur. Tarafların karar düzeltme istemi de Yargıtay tarafından reddedilmiştir.
Mahkememizin 2019/223 Esasına kaydedilen dosyada yargılamaya devam edilmiş, taraf beyanları alındıktan sonra, usul ve hukuka uygun bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
6102 sayılı TTK md.792’ye göre çek, herhangi bir surette hamilin elinden çıkmış bulunursa, hamil hakkını ispat etse bile, çek eline geçmiş olan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle veya ağır kusurlu şekilde iktisap etmiş olursa o çeki geri vermekle yükümlüdür.
Toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporuna göre, faktoring şirketi olan (temlik eden) davalının makul düzeyde istihbarat çalışması yapmadan davaya konu çekleri temlik aldığı, işleme tabi tuttuğu ilk beş (5) çekin işlem tarihi itibari ile henüz çalınma bildiriminin yapılmamış olması nedeniyle istihbarat çalışması yapmamış olmasının sonuca etkisiz olduğu dolayısı ile davalının bir kusurunun bulunmadığı, bu nedenle ilk (5) çek yönünden talebin reddine karar verilmesi gerektiği, ancak Finansal Kurumlar Birliğinin factoring şirketine bildirimi sonrası işleme tabi tutulan çekler yönünden çalıntı bildirimine rağmen çekleri teslim/temlik alması nedeniyle borçlu zararına ve ağır kusurlu hareket etmiş sayılması gerektiği sonucuna ulaşılmış, bu çekler yönünden davanın kabulüne ve çeklerin istirdadına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
… Bankası A.Ş ye ait 25/02/2014 tarihli 13.000,00 TL tutarlı … nolu; … A.Ş ye ait 20/02/2014 tarihli 8.000,00 TL tutarlı … nolu; … Bankasına ait 27/02/2014 tarihli 8,330,00 TL tutarlı … nolu; …bankası A.Ş ye ait 28/02/2014 tarihli 4.500,00 TL tutarlı … nolu ve …bank A.Ş ye ait 28/02/2014 tarihli 3.300,00 TL tutarlı … nolu çeklerin (5 adet çek) davalıdan istirdadı ile davacıya verilmesine, diğer çekler yönünden talebin reddine,
2-Davacı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesap ve taktir olunan 4.434,30-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
3-Davalı vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca red edilen miktar üzerinden hesap ve taktir olunan 3.138,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan ve red-kabul oranına göre hesaplanan 418,47-TL yargılama gideri (500,00-TL bilirkişi ücreti, 221,50-TL posta masrafı) ile 1.105,90- TL harcın toplamı (25,20-TL başvuru harcı +1.080,70 peşin harç ) 1.524,37-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafça yapılan ve red-kabul oranına göre hesaplanan 35,70- TL posta masrafının davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiyesinin davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Alınması gerekli 2.536,65-TL karar ve ilam harcından 1.080,70-TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 1.455,65-TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
8-Davalı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar düşüldüğünde geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde davalıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 15 GÜN içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile Yargıtay nezdinde TEMYİZ yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı.11/10/2019

Katip
¸

Hakim
¸