Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
ASLİYE 2.TİCARET MAHKEMESİ

DOSYA NO : 2019/138
KARAR NO : 2023/320

DAVA : MENFİ TESPİT (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/03/2019
KARAR TARİHİ : 10/04/2023

Yukarıda açık kimliği yazılı taraflar arasında görülen MENFİ TESPİT davasının mahkememizde yapılan yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalılardan … A.Ş. tarafından, davacı müvekkiller … ve … A.Ş.’nin de aralarında olduğu 4 borçlu aleyhinde … 20. İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla icra takibi başlatıldığını, takibe dayanak … Bankası T.A.O. …Şubesine ait … seri numaralı 18.000,00 TL bedelli çekin, diğer 29 adet çek ve 2 adet senedin 10.08.2018 tarihinde müvekkillerden çek lehdar… Paz. A.Ş.’nin yetkilisi …’in arabasından, arabanın camı kırılmak suretiyle çalındığını, çeklerin büyük bir kısmının, … tarafından bir sonraki gün müşterilere verilmek üzere imzalanıp kaşelenmek suretiyle cirolanmış halde olduğunu, … Cumhuriyet Başsavcılığının …Soruşturma sayılı dosyası ile suç duyurusunda bulunulduğunu, … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyası ile takip konusu çekin de aralarında bulunduğu çekler ve senetler hakkında zayi nedeniyle iptal davası açıldığını, 04.09.2018 tarihinde çalınan tüm çek ve senetler hakkında ödemeden men kararı verildiğini, çeklerin incelenmesinden, öncelikle neredeyse takiplere konu tüm çeklerin keşide tarihlerinin 31.12.2019 olmasına rağmen 31.12.2018 olarak değiştirilmiş olduğunu, bu şekilde takibe konulduğunu, değişikliklerin sahte imza ile paraflandığını, bu imzanın keşideci müvekkiline ait olmadığını, çekin çalınması sonrasında tahrif edildiğini, … 26. İcra Hukuk Mahkemesi’nin…E. Sayılı dosyası ile takibin iptali davası açıldığını, halen derdest olduğunu, gerek huzurdaki dava konusu, gerekse de yukarıda bahsettiğimiz diğer takiplere konu çeklerin incelendiğinde ciro silsilesindeki imzaların benzer olduğunu, … A.Ş.’nin cirosundan sonraki ciroların sahte olduğunu, buna rağmen tüm çeklerin de davalı … A.Ş. Tarafından takibe konulduğunu, …A.Ş.’nin iyi niyetli hamil olmadığını, ciro silsilelerindeki basit bir inceleme ile dahi şüpheli oldukları anlaşılabilen bu çekleri, haklarında hiç bir soruşturma yapmadan ve keşidecilerini aramadan almış olması, özellikle de bir finans kuruluşu olduğu dikkate alındığında, basiretli tacir olma gereklerine ve yükümlerine aykırı düştüğünü ağır kusurlu olduğunu, kötü niyetle hareket ettiğini göstermekte olup, aleyhinde kötü niyet tazminatına hükmedilmesi gerektiğini belirterek, müvekkillerinin çalıntı ve tahrifatlı çeke dayalı olarak … 20. İcra Müdürlüğünün… E. Sayılı dosyası ile açılan icra takibine konu çekten dolayı davalılara borçlu olmadıklarının tespiti ile, olayda ağır kusurlu ve kötü niyetli hareket eden davalı … A.Ş. aleyhine takibe konu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı …A.Ş.vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıların dava açmakta hukuki yararlarının bulunmadığını, … 26. İcra Hukuk Mahkemesinin… E. sayılı dosyası ile Takibin Taliki Veya İptali davası açıldığını, TTK.nun 18/2. Maddesi gereğince; Her tacirin, ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerektiğini, önlemlerini almayan tacirin kusurlu olduğunu, çeklerin bir kısmının bir sonraki gün müşterilere verilmek üzere imzalanıp kaşelenmek suretiyle cirolanmış halde arabada bulundurulmasının sonuçları basiretli bir tacirin öngörebileceği bir durum olup davacı tarafın açık kusurlu olduğunu, çekteki imzaların davacılarca kabul edildiğini, açıkça imza inkarında bulunulmadığını, müvekkilinin, haklı hamil olması gerekmediğini, yetkili ve meşru hamil olmasının yeterli olduğunu (Emsal; Yargıtay 11. HD.nin 2014/13735 E. 2014/19653 K.), SOR YAZILIM ile müvekkili arasında imzalanan Faktoring Sözleşmesinin, Alacak Bildirim Formu ve fatura suretinin de mahkemeye sunulduğunu, Faktoring işleminin, mevzuatın aradığı tüm belge ve şartlar yerine getirilerek yapıldığını., dolayısıyla çekin iktisabında her türlü araştırma görevini yerine getiren iyi niyetli müvekkili hakkında haksız açılan iş bu davanın reddi ile haksız olan davacı borçlu taraflar aleyhine, itiraz edilen tutar üzerinden %20 ‘den aşağı olamamak üzere icra inkar tazminatı ile icra takip konusu alacağın %10 ‘u oranında para cezasına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME:
Dava; icra takibine konu çekin haksız yere elinden çıktığı (çalındığı) iddiasına dayalı olarak borçlu olmadığının tespiti talebine ilişkin, İİK.nun 72/3.maddesine göre açılmış Menfi Tespit davasıdır.
2004 sayılı İİK’nın 72.maddesi gereğince; Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir.
Davalı … A.Ş.tarafından, … 20. İcra Müdürlüğünün… sayılı dosyası ile 10/01/2019 tarihinde, davacılar ile dava dışı …A.Ş.ile … Şti. aleyhine, dava konusu çeke dayanarak, 18.000,00.-TL asıl alacak, 86,55.-TL işlemiş faiz, 1.800,00.-TL çek tazminatı, 54,00.-TL Komisyon olmak üzere toplam 19.940,55.-TL üzerinden kambiyo senetlerine (çek, poliçe ve emre muharrer senet) özgü haciz yolu ile icra takibi başlattığı, davacıların da 13/04/2019 tarihinde 1 yıllık yasal hak düşürücü süre içinde 19.940,55.-TL asıl alacak üzerinden huzurdaki itirazın iptali davasını açtığı anlaşılmaktadır.
Taraflar arasında üzerinde uzlaşılan bir husus bulunmamaktadır.
Çözümlenmesi gereken sorun, dava konusu çekin rıza dışında davacıların elinden çıkıp çıkmadığı, davacıların icra ve dava konusu çek nedeniyle davalılara borçlarının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Mahkememizce alınan 29.09.2021 tarihli bilirkişi raporuyla dava konusu çekin ön yüzünde bulunan keşide tarihinin altında bulunan ve tarihin düzeltilmesine ilişkin paraf şeklindeki imzanın davacı keşideci …’a ait olmadığı tespit edilmiştir.
24.03.2022 tarihli bilirkişi raporunda; Dava dosyası ve davacı … A.Ş.’nin defter ve kayıtları üzerinde SMM bilirkişi tarafından yapılan incelemede, dava konusu çekin davacı (lehdar) firmanın defterlerinde kayıtlı olmadığı, kendisinden sonraki ciranta (davalı) Adamin İnşaat ile aralında bir ticari ilişki bulunmadığınını tespit etmiştir.
Çekin düzenleme yani keşide tarihi çeklerde bulunması gereken zorunlu unsurlardandır. Bu unsur bir geçerlilik koşulu olmanın yanı sıra, ibraz sürelerinin belirlenmesi açısından da büyük önem taşır. Çünkü ibraz sürelerinin bitimine bağlı olarak, cironun en geç ne zamana kadar yapılabileceği (TTK m. 793/1), çekten caymanın hüküm doğuracağı zamanın tespiti (TTK m. 799/1)46, protesto veya eşdeğer yöntemlerle ödememenin tespiti süreleri (TTK m. 809/1), karşılıksız çek düzenlenmesi nedeniyle idari yaptırımların uygulanmasını talep hakkının doğumu (ÇekK. M. 5/1) açılarından da düzenlenme tarihinin büyük önemi vardır. TTK’daki açık düzenleme uyarınca bir çekte düzenleme tarihinin gösterilmesi zorunludur. Aksi takdirde, diğer tüm zorunlu unsurları ihtiva etse dahi çek geçerliliğini kaybedecektir (TTK m. 780/1, e). Diğer bir anlatımla çek, tedavüle sokulmadan önce unsurları tam olmalıdır. O nedenle çek bilgileri ile ilgili bir düzeltme yapılacaksa keşideci tarafından tedavüle konulmadan tek çizgi ile iptal dilip, doğrusu yazılıp imzalanmak gerekir. Keşideciden başkasının zorunlu unsurlarda yapacağı düzeltmeler tahrifat anlamına gelir ve TCKnun da “Resmi Evrakta Sahtecilik” suçunu oluşturur.
İcra takibine ve davaya konu çekin keşide tarihi “31.12.2019” iken, üzeri tek çizgi ile çizilmek suretiyle iptal edilerek altına “31.12.2018” tarihinin yazıldığı, altının da imzalandığı (paraflandığı) anlaşılmaktadır. Bu parafın davacı keşideci …’ın eli ürünü olmadığı mahkememizce alınan ve yukarıda açıklanan 29.09.2021 tarihli bilirkişi raporuyla sabittir. Öyleyse davacıların bu çek nedeniyle borçlu olduklarından bahsedilemeyeceğinden davanın kabulüne karar vermek gerekmiş olup aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
Davanın KABULÜNE,
1-Davacıların, … 20.İcra Müdürlüğünün…sayılı dosyasına konu …Bankası T.A.O. …Şubesine ait, … seri numaralı, 18.000,00-TL bedelli çek nedeniyle BORÇLU OLMADIKLARININ TESPİTİNE,
İcra dosyasına yatan 15.864,95-TL’nin davacı …’a İSTİDATINA,
Davalıların kötü niyetli oldukları ispat edilemediğinden kötü niyet tazminatı taleplerinin REDDİNE,
2-Alınması gereken karar ve ilam harcı 1.362,14-TL olup, peşin alınan 340,54-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.021,6‬0-TL harcın DAVALILARDAN MÜŞTEREKEN VE MÜTESELSİLEN TAHSİLİYLE HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat masrafı 456,3‬0-TL, bilirkişi ücreti 1.100,00-TL’den oluşan 1.556,3‬0-TL yargılama gideri ile 44,40-TL başvuru harcı, 340,54-TL peşin harç toplamı 1.941,24-TL yargılama giderinin DAVALILARDAN MÜŞTEREKEN VE MÜTESELSİLEN TAHSİLİYLE DAVACI TARAFA VERİLMESİNE,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir olunan 9.200,00-TL vekalet ücretinin DAVALILARDAN MÜŞTEREKEN VE MÜTESELSİLEN TAHSİLİYLE DAVACIYA VERİLMESİNE,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde DAVACIYA İADESİNE,
6-Dava şartı arabuluculuk sürecinde Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle 6183 sayılı Kanuna göre tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
Dair, davacılar vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda, tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK. 341.maddesi uyarınca İstanbul BAM. nezdinde İSTİNAF yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı.10/04/2023

KATİP

HAKİM