Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/224 E. 2019/962 K. 20.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/224 Esas
KARAR NO : 2019/962

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/10/2013
KARAR TARİHİ : 20/12/2019
Mahkememizin … E-… K sayılı kararının İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi’nin 2017/799 E-2018/119 K sayılı kararı ile kaldırılması ve yargılamaya yeniden devam edilmesine karar verilmesi üzerine yapılan yargılama sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin yetkili hamil olarak zilyetliğinde bulunan…Şubesine ait keşidec…Ltd.Şti. olan 30.06.2013 tarihli ve 5.369,80 TL bedelli çekin de arasında bulunduğu 67 adet çek ile birlikte 28/02/2013-01/03/2013 tarihleri arasında meydana gelen hırsızlık olayı sonucunda, müvekkiline ait …plakalı aracın bagaj bölümünde bulunan evrak çantası içinde çalındığı, akabinde…şirketi tarafından aranması üzerine, çeklerin çalındığının farkına varıldığı, bunun üzerine … C. Savcılığının … Haz. dosyası ile çekler üzerinde imzası bulunan cirantalar hakkında suç duyurusunda bulunulduğu, Bakırköy …ATM … esas ve Bakırköy …ATM … esas sayılı dosyaları ile TTK’nın 757/1-2 ve 759 m. göre çeklerin iptali için dava açıldığı, çeklerden dolayı ödemeden men kararı verilip bankalara bildirildiği, dava konusu çekle ilgili … A.Ş tarafından, 29/07/2013 tarihinde …San. Ltd.Şti tarafından … üzerinden takasa ibraz edildiği ve çek bedelinin ödenmiş olduğunun bildirildiğini, davalılardan …Ltd. Şti tarafından çek bedelinin tahsil edilmiş olması nedeniyle 30/06/2013 keşide tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte şimdilik 5.369,80 TL’nin davalılardan alınarak, müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalılardan … Ltd.Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin çek keşidecisini tanımadığını, çekin çalındığını bilmediğini, çekin ciro silsilesi içinde davalılardan …Ltd.Şti ile yapılan alışveriş sonucunda kendilerine ciro ile intikal ettiğini, …kanalıyla takasa ibraz edilmek suretiyle tahsil edildiğini, müvekkili ve ciro eden… Gıda’nın iyiniyetli olduklarının belirtilerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılardan … Ltd Şti vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin diğer davalı …Ltd.Şti’ye ürün satışı nedeniyle düzenlediği 06.03.2013 tarihli 208110 sıra numaralı fatura karşılığı olarak, dava konusu çeki ve başka bir çeki daha ciro yoluyla…Gıda’dan devraldığını, ticari ilişki çerçevesinde de kendinden sonraki cirantaya verdiğini, müvekkilinin iyiniyetli 3. şahıs olduğunu, çekin sahte, çalıntı vb. olduğunu müvekkilinin tespit etmesinin mümkün olmadığını, kötüniyet iddiasında bulunan tarafın bunu kanıtlaması gerektiğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava çek bedelinin istirdatı istemine ilişkindir.
Dava İstanbul (Kapatılan)… ATM… E dosyasıyla açılmış, mahkemenin kapanması üzerine mahkememizin … E dosyasına kaydedilmiş ve yargılamaya devam edilmiştir.
Davaya konu çekin …Limited Şirketi tarafından keşide edildiği, çekte lehtarın… A.Ş olduğu, çekin arka sayfasında ilk cirantanın … AŞ olduğu, sonraki ciroların sırasıyla… Pazarlama-…, … Limited Şirketi, …Limited Şirketi, … Şirketi olduğu, son ciranta/hamil … Limited Şirketi tarafından çekin …Şubesi’ne ibraz edildiği ve çek bedelinin… Limited şirketine ödendiği anlaşılmıştır.
Dava konusu çekin davacı… Ticaret Limited Şirketi tarafından dava dışı (lehdar) … A.Ş’den ciro yoluyla alındığı ve bu aşamada çalındığı ileri sürülmektedir.

Davadaki talep menfi tespit ve istirdat talebine ilişkin olduğundan ciro silsilesinde …AŞ ve ondan sonra gelen şirketler yönünden şirketlerin kötü niyetli olup olmadıkları, dolayısıyla yetkili hamil sıfatını taşıyıp taşımadıkları önem kazanmaktadır.
6102 s. TTK 598. madde gereğince muntazam bir ciro zinciri varsa senedi elinde bulunduran kimse hak sahibi sayılır.
TTK 599. madde gereğince önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya mevcut olan ilişkiye dayanan def’iler müracaatta bulunan hamile karşı ileri sürülemez. Bunun istisnası hamilin poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olmasıdır.
TTK md. 792’ye göre ise, “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.”
Mevcut yasal düzenleme gereğince, ciro silsilesinin düzgün olması durumunda çeki devralan hamilin iyi niyetli olması asıldır. Başka bir ifade ile elinden rızası hilafına çekin çıktığını ileri süren taraf, daha sonra çeki ele geçiren hamillerin bile bile borçlu zararına hareket ettiğini ispatlamak zorundadır. Dolayısıyla davacı, dava konusu çekte … Otomotiv cirosundan sonra yeralan cirantalar yönünden bu cirantaların kötü niyetli olduğunu ispatla yükümlüdür. Buradaki kötüniyet, senedin önceki hamilin elinden rızası hilafına çıktığını bilmek ya da bilebilecek durumda olmaktır. Somut olayla ilgili olarak yapılan bilirkişi incelemelerinde davacı ile birinci ciranta …Ltd Şti arasında ticari ilişki bulunduğu ve bu ticari ilişki gereğince çekin davacıya verildiği anlaşılmakta ise de dava konusu çekin kim tarafından çalındığı bilinmediğinden ve davalılardan… firmasına çekin ne şekilde geçtiği kanıtlanamadığından davalıların çeki kötüniyetle ele geçirdikleri (çekin çalıntı olduğunu bildikleri ya da bilebilecek durumda oldukları) ispatlanamamıştır. Kaldı ki davalılardan … ile … Şti arasında geçerli bir ticari ilişki bulunduğu ve dava konusu bu ilişki sebebiyle çekin … Şti’ne tevdi edildiği anlaşılmaktadır.
Mahkememizin …E dosyasında davanın tüm davalılar yönünden reddine dair verilen 13.03.2017 tarihli…K sayılı kararın istinaf incelemesini yapan İstanbul BAM 13 HD’nin 2017/799 E 2018/119 K sayılı kararı ile “davalılardan …Gıda Ltd Şti’nin ticaret sicil kaydının yargılama sırasında 03.02.2015 tarihinde terkin edildiğinin Ankara TSM yazısıyla tespit edildiği, bu nedenle öncelikle taraf teşkilinin sağlanması için tüzel kişiliğin ihyası gerektiği” vurgulanarak kaldırılması üzerine, davanın kaydedildiği yeni esas olan …E dosyayla yargılamaya devam edilmiş, davacı vekiline 1 ay kesin süre verilerek ve yasal sonucu (usulden red kararı verileceği) ihtar edilerek ihya davası açması için süre verilmiş ise de, ihya davası açılmadığından, tüzel kişiliği kalmamış olan bu davalı yönünden HMK md 114/1-d ve 115/2 maddeleri uyarınca ehliyet yönünden dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
Sonuç olarak; dava konusu çekin davacının rızası hilafına ve davacının temlik cirosu olmaksızın elinden çıktığı anlaşılmakta ise de, (usulden red kararı verilen …dışında kalan) davalıların kötüniyetli yahut çeki iktisapta ağır kusurlu oldukları ispatlanamadığından, davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davalılardan … Tic. Ltd. Şti’ne karşı açılan davanın ehliyet dava şartı yokluğundan usulden reddine,
2-Diğer davalılar aleyhine açılan davanın reddine,
3-Davalı taraf vekille temsil olunduğundan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesap ve taktir olunan 2.725,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalılar … ve …ne verilmesine,

4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Davacı tarafından yatırılan avansın kullanılmayan kısmının, karar kesinleştiğinde, istek halinde davacıya iadesine,
6-Alınması gerekli 44,40-TL karar harcının peşin alınan 91,75-TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 47,35-TL’nin karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda, tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya bulundukları yerdeki başka bir mahkeme aracılığıyla mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK. 341.maddesi uyarınca İstanbul BAM. nezdinde İSTİNAF yoluna başvurma hakları bulunduğu hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup anlatıldı.20/12/2019

Katip …
¸

Hakim …
¸