Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/166 E. 2019/384 K. 07.05.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/166 Esas
KARAR NO : 2019/384

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 21/02/2018
KARAR TARİHİ : 07/05/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan), Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Dış Ticaret Anonim Şirketi (“Müvekkil Şirket”) ile … Anonim Şirketi (“Davalı Şirket”) arasında imzalanan 18.03.2015 tarihli Dağıtım Sözleşmesi (“Sözleşme”) ile Müvekkil Şirket, … Grubu’na ait olan çeşitli prestijli markalar altında piyasaya sürülen, dağıtım haklannın Davalı Şirkete ait olduğu ürünlerin, İran İslam Cumhuriyeti’nde (“İran Bölgesi”) pazarlanması, dağıtımı, tanıtımı ve satılması faaliyetlerini üstlendiğini, 18.03.2015 tarihli Müvekkil Şirket İle Davalı Şirket arasındaki Dağıtım Sözleşmesi), sözleşme haksız fesih edildiğinden müvekkil şirketin uğradığı zararların tazmin edilmesi gerektiğini, müvekkil şirket sözleşmenin uzun yıllar süreceği en azından davalı şirket tarafından sözleşme süresine uyulacağı düşüncesi ile önemli masraflar yaptığını, sözleşmenin haksız feshi nedeni ile yapılan masrafların karşılanması gerektiğini, davalı şirketin dürüstlük kuralına ve sözleşmeler yükümlülüklerine aykırı düşen hukuka aykırı davranışı sonucunda müvekkil şirketin stoklarında bulunan ürünleri satması imkansız hale geldiğinden zarar uğradığını, ürünlerin bedeli ve İran’da satılabilmesi için yapılan masrafların tazmini gerektiğini, sözleşmenin devam ettiği bir dönemde davalı şirketin sözleşmeye aykırı davranışı sonucunda satış izinleri İran Sağlık Bakanlığı tarafından askıya alındığından müvekkil şirketin stoklarında kalıp satılmayan ve davalı şirket tarafından siparişi iptal edilen ürünlerin satışı sonucunda elde edebileceği gelirden mahrum kaldığını, taraflar arasındaki sözleşme belirli süreli olup normal şartlarda 31.12.2017 sözleşmenin sona erme tarihi olduğunu, ancak davalı şirket sözleşmeyi süresinden önce ve haksız şekilde fesih ettiğinden müvekkil şirketin yoksun kaldığı karı talep etme zarureti doğduğunu, davalının kasıtlı veya ağır ihmal sonucu ika ettiği fiillerde İran ticareti bakımından uyumsuzluk şüpheleri olduğunu, bizzat müvekkil şirket tarafından yaratılan müşteri çevresinden sözleşmenin feshi nedeni ile artık müvekkil şirket yararlanamayacağını, yaratılan müşteri çevresinden davalı şirket sözleşmenin feshinden sonra da menfaat elde edeceğinden hakkaniyet esasına göre müvekkil şirkete denkleştirme bedeli ödenmesi gerektiğini, müvekkil şirketin dağıtım sözleşmesinin süresinden önce feshedilmesiyle düşüncesiyle yaptığı masraf ve harcamalar için kısmi talep ve dava olarak 20.000,00-TL, dağıtım sözleşmesinin haksız ve süresinden önce feshi sonucunda oluşan zarar kapsamında fesih tarihi olan 10.08.2017 tarihinden müvekkil şirketin benzeri yeni bir dağıtım işi bulabileceği süre sonuna kadar elde edebileceği kar için yargılama sırasında alacak tutarı belirli hale geldiğinde artırmak üzere belirsiz alacak talebi ve davası olarak 10.000,00-Tl, satış izni sürecinin askıya alınması sonucu elinde kalan ve bu nedenle sunamadığı ve davalı şirket tarafından da iade alınmayan 353,820 adet ürünün bedeli ve masrafları için 30.000,00-TL, satış izni sürecinin askıya alınması nedeniyle elinde kalan 353,820 adet ürünü satamaması nedeniyle mahrum kaldığı kar için 10.000,00-TL, siparişi davalı şirket tarafından iptal edilen 720.000 adet ürün nedeniyle mahrum kaldığı kar için 10.000,00-TL olmak üzere kısmi talep ve dava olarak şimdilik 50.000,00-TL dağıtım sözleşmesinin haksız ve süresinden önce feshi nedeniyle denkleştirme tazminatı/bedeli kapsamında yargılama sırasında alacak tutarı belirli hale geldiğinde artırmak üzere belirsiz alacak talebi olarak 20.000,00-TL olmak üzere toplam 100.000,00-TL alacağın yukarıda yer verilen (1), (2) ve (4) nol’u talepler için sözleşmenin haksız fesih tarihi olan 10.08.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi , (3) nol’u talep için hukuka aykırı fiilin işlendiği tarih olan 06.09.2017 tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte davalı şirketten tahsil edilerek müvekkil şirkete ödenmesine, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalı şirket üzerinde bırakılmasını dava ve talep etmiştir.
Birleşen dosya yönünden davacı Boss Kozmetik vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı şirket arasında imzalanan 18/03/2015 tarihli dağıtım sözleşmesi ile müvekkili şirketin … Grubuna ait olan çeşitli prestijli markalar altında piyasaya sürülen ve dağıtım haklarının davalı şirkete ait olduğu ürünlerin İran İslam Cumhuriyetinde pazarlanması, dağıtımı, tanıtımı ve satılması faaliyetlerini üstlendiğini, ancak taraflar arasındaki dağıtıcılık ilişkisinin ilk olarak 23/12/2008 tarihinde başladığını, 23/12/2008 tarihinde davalı şirket ile İranda kurulmuş olan … (…) arasında bir dağıtım sözleşmesi imzalandığını, 23/06/2009 tarihinde davalı şirket ile … Ltd. Şti arasında şampuan atıklarının satın alınmasına dair bir sözleşme imzalandığını, 31/01/2011 tarihinde SPN ile kurulan dağıtım sözleşmesinin feshedilerek davalı şirket ile müvekkili şirket tarafından İran’da kurulmuş … (…) şirketi arasında yeni bir dağıtım sözleşmesi imzalandığını, 01/06/2013 tarihinde davalı şirket ile … Tic. Ltd. Şti (Yeni Ünvanı ile …Ticaret A.Ş) arasında bir dağıtım sözleşmesi imzalandığını, son olarak davalı şirketin müvekkili şirket ile imzalamış olduğu dağıtım sözleşmesinden “özellikle birim fiyatlar için kullanılan yabancı para birimi açısından rahatsız” olduğunu müvekkili şirkete beyan etmiş olduğundan, 01/06/2013 tarihli dağıtım sözleşmesinin yerine geçmek üzere, bu kez müvekkili şirketin dava dışı … Dış Tic. A.Ş ve davalı şirketin birlikte taraf olduğu 18/03/2015 tarihli yeni bir dağıtım sözleşmesi imzalandığını, müvekkili şirketin 01/06/2013 tarihinde imzalanan dağıtım sözleşmesi ile faaliyet gösterirken bu defa davalı şirket ile imzalanan ve feshe konu 18/03/2015 tarihli sözleşme ile, 2017 yılında bizzat taraf olduğu bir satış işlemi haricinde denetim ve kontrol görevini üstlendiğini, 18/03/2015 tarihinden sonra dağıtıcı faaliyetlerini bizzat … Ltd. Şti yerine getirmeye başladığını, davalı şirketin … 27. Noterliğinden keşide etmiş olduğu ihtarname ile taraflar arasındaki sözleşmenin 8 ve 8.2 maddesindeki sözleşme süresine ilişkin maddelere aykırı olarak sözleşmeyi feshettiğini, müvekkili şirketin stoklarında bulunan ürünleri satması imkansız hale geldiğinden zarara uğradığını, haksız fesih sebebiyle müvekkilinin mağdur duruma düştüğünü, bu nedenlerle dağıtım sözleşmesi devam ederken davalı şirketin hukuka aykırı fiili ile sebep olduğu 10.000 TL ürün bedeli ve masrafları, 10.000 TL kar mahrumiyeti olmak üzere fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 20.000 TL, dağıtım sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle denkleştirme tazminatı / bedeli kapsamında yargılama sırasında alacak tutarı belirli hale geldiğinde artırmak üzere belirsiz alacak talebi olarak 30.000 TL olmak üzere toplam 50.000 TL’nin davalı şirketten tahsili ile müvekkiline verilmesine karar verilmesini talep etmiş, ayrıca davalı şirket ile en son imzalanan 18/03/2015 tarihli dağıtım sözleşmesinin taraflarının müvekkili şirket ile dava dışı … Limited Şirketi olduğunu, dava dışı …Tic. Ltd. Şti’nin sözleşmenin haksız ve süresinden önce feshi ile ilgili olarak uğramış olduğu zararların tazmini ve denkleştirme bedelinin ödenmesi için … 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E sayılı dosyasından davalı şirkete karşı alacak davası ikame edildiğini, bu nedenlerle HMK 166. Maddesi uyarınca her iki davanın … 2 Asliye Ticaret Mahkemesinin … E sayılı dosyası üzerinden birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı taraf, süresinde asıl dava yönünden cevap dilekçesi sunmamıştır.
Davalı … birleşen dosya yönünden cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil şirket sözleşmenin 8.3 maddesi ile kendisine tanınan olağan fesih hakkını kullanmış ve sözleşmeyi usulüne uygun olarak sona erdirdiğini, müvekkil şirketi ile davacılar arasında imzalanarak yürürlüğe giren sözleşme müvekkil şirket tarafından davacılara keşide edilen … 27. Noterliği’nin … tarihli ve … yevmiye numaralı fesih ihbarnamesi ile sonlandırıldığını, zira taraflar arasında akdedilmiş olan sözleşmenin 8.3. Maddesi müvekkil şirkete olağan fesihte bulunma, bir diğer anlatımla belirli bir fesih öneli vererek sözleşmesel ilişkiyi ileriye yönelik olarak sonlandırma yani, feshetme imkanı tanıdığını, sözleşmenin 8.3. Maddesi öncelikle tarafların sözleşmesel yükümlülüklerini ihlal etmesi halinde izlenecek prosedürü açıkladıktan sonra aynı maddenin son cümlesi müvekkil şirkete davacılara 1 ay önceden bildirimde bulunmak suretiyle herhangi bir neden göstermeksizin sözleşmeyi feshetme hakkı tanıdığını, bu çerçevede müvekkil şirket sözleşmenin 8.3. Maddesinin kendisine tanıdığı hakka dayanarak davacılara göndermiş olduğu fesih ihbarnamesi ile olağan fesih hakkını kullandığını davacılara bildirmiş ve davacılar ile olan ticari ilişkisini sonlandırma yönünde ticari bir karar aldığını, davacıların kötü niyetli ve mesnetsiz iddialarına sayın mahkemenin dikkatini önemle çekmek istediklerini, davacıların dava dilekçesinde değişen ticari şartlar şeklindeki ifadelerin sözleşmenin feshi için bir neden teşkil edemeyeceğini, davacılar dava dilekçesinde yer vermiş oldukları taleplerinde kendilerine denkleştirme bedeli ödenmesi gerektiğini iddia ettiklerini, yapılan açıklamalar çerçevesinde davacıların İRAN Bölgesi için oluşturduğu veya geliştirdiği bir müşteri çevresi olmadığını, müvekkil şirketin İran İslam Cumhuriyetinde oluşturulmuş veya geliştirilmiş bir müşteri çevresi olsaydı dahi bugün itibariyle bu müşteri çevresinden önemli bir menfaat sağlaması söz konusu olmadığını, arz izah edilen nedenlerle müvekkil şirket aleyhine haksız ve mesnetsiz olarak ikame edilen davanın esastan reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacılar yan tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE;
Asıl dava yönünden; taraflar arasındaki uyuşmazlık, dağıtım sözleşmesinden kaynaklı sözleşmenin süresinden önce ve haksız feshi nedeniyle uğranılan maddi zararların tazmini, ayrıca denkleştirme tazminatı talebine ilişkindir. Birleşen dosya yönünden uyuşmazlık; aynı sözleşmeden kaynaklı denkleştirme tazminatı ve ürünleri satamamaktan kaynaklı doğan maddi zararların tazmini istemine ilişkindir.
Davacı vekili 07/05/2019 tarihli feragat dilekçesi ile asıl dava ve birleşen dosyadaki dava yönünden davadan feragat ettiklerini bildirmiş, vekaletnamesinde davadan feragate ilişkin özel yetki bulunduğu anlaşılmıştır. Davacı vekili, duruşmadaki beyanında; davadan feragat ettiklerini beyan etmiş; davalı vekili, duruşmadaki beyanında karşılıklı yargılama gideri, vekalet ücreti talepleri bulunmadığını bildirmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun feragate ilişkin 307 ve devamındaki maddelerine göre; feragat, davacının, karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatine bağlı olmaksızın talep sonucundan kayıtsız-şartsız vazgeçmesidir. Hükmün kesinleşmesine kadar yapılabilen feragat, kesin hüküm gibi sonuç doğurur. Feragat veya kabul beyanında bulunan taraf, davada aleyhine hüküm verilmiş gibi yargılama giderlerini ödemeye mahkûm edilir.
Yukarıda yazılı yasal düzenleye göre; davanın, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri nitelikteki davalardan olduğu, davacı vekilinin talep sonucundan kayıtsız, şartsız ve tamamen vazgeçtiği, feragat sebebiyle davacı tarafın davada aleyhine hüküm verilmiş gibi yargılama giderlerinden sorumlu olduğu ancak davalı tarafın da masraf ve vekalet ücreti istemediği hususu dikkate alınarak aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
Asıl dava yönünden
1-Davanın feragat nedeniyle reddine,
2-Alınması gerekli harç 44,40- TL olup, peşin alınan 1.707,75-TL’den mahsubu ile fazla alınan 1.663,35-TL ‘nin karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, lehine vekalet ücreti takdiri yer olmadığına,
4-Davalı tarafça yapılan yargılama giderlerinin talep nedeniyle davalı üzerinde bırakılmasına, lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
6-Davalı tarafından yatırılan delil avansından yargılama sırasında yapılan masraflardan geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davalıya iadesine,
Birleşen İstanbul 4 ATM 2018/185 Esas sayılı dosya yönünden
1-Davanın feragat nedeniyle reddine,
2-Alınması gerekli harç 44,40 TL olup, peşin alınan 853,88-TL’den mahsubu ile fazla alınan 809,58-TL’nin karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, lehine vekalet ücreti takdiri yer olmadığına,
4-Davalı tarafça yapılan yargılama giderlerinin talep nedeniyle davalı üzerinde bırakılmasına, lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
6-Davalı tarafından yatırılan delil avansından yargılama sırasında yapılan masraflardan geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davalıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize ve bulunulan yer Asliye Ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 07/05/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır