Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/267 Esas
KARAR NO : 2021/350

DAVA : Alacak (Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/03/2017
KARAR TARİHİ : 31/05/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirketin yurt dışında bulunan firmalarla ticari ilişki kurmasına müvekkili şirketin aracılık ettiğini ve bu hizmeti kapsamında komisyon faturaları tanzim ederek davalı tarafa gönderdiğini, davalının kendisine gönderilen toplam 32.520,39 EURO tutarındaki 3 adet komisyon faturası bedelini ödemediğini, davalının faturadan kaynaklı iş bu borcunu yapılan tüm yazılı ve sözlü ikazlara karşın ödemediğini ve … 34. İcra Müdürlüğünün… Esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibinde davalının takibe, borca, ödeme emrine, faiz oranına ve işlemiş faize itiraz ettiğini ve takibin durduğunu, davalının tüm itirazlarının haksız, yersiz ve müvekkilinin alacağını sürüncemede bırakmaya yönelik olduğunu, bu nedenlerle takibe, borca, ödeme emrine, faiz oranına ve işlemiş faize yönelik itirazın iptali ile fazlaya ilişkin ve kur farkından kaynaklanan hakları saklı kalmak kaydıyla takibin devamına, %20 icra inkar tazminatının davalıdan alınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Cevap: Dava dilekçesi ve ekleri davalıya usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş ancak davalı herhangi bir cevap dilekçesi vermemiş ve duruşmaları da takip etmediği anlaşılmıştır.
Delillerin Değerlendirilmesi, Davanın Hukuki Niteliği ve Gerekçe ;
… 34. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası, faturalar, cari hesap ekstresi, 07/08/2016 dönemlerine ait BA- BS formları, 2016 yılına ait mal ve hizmet satın alınan kişilere ilişkin belge tablosu, mail yazışmaları, davalı ile ithalatçı firmalar arasındaki … (Satış Onayı) … (Ticari fatura), sözleşme, … 47. Noterliğinin … tarih v … yevmiye nolu ihtarnamesi celp edilmiş, incelenmiştir.
Dosya, SMMM Bilirkişi … ve Bilgi Yöneticisi Yazılım Geliştirme Uzmanı …’ den oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmiş olup, bilirkişi heyeti tarafından mahkememize sunulan 20/03/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle ve sonuç olarak; ”…Davacının davalı ile dava dışı firmalar arasında ticari ilişki kurulmasına aracılık yaptığı, davacının yurt dışındaki şirketlerin siparişini verdiği ürünlerin stil ve modelleri, kaliteleri, ücretleri, sevkiyatları, paketlenmeleri, nakliyatları, ödemeleri vb. ve bu konularda çıkan sorunların çözümleri gibi alanlarda davalı şirket ile çözüm ortağı olarak çalıştığı, davacının dilekçesinde belirtilen fatura numaraları ve fatura bedellerinin elektronik postalarda e-posta eki olarak yar aldığı dava dosyasını delil olarak sunduğu, davacının aracılık faaliyetinde yer aldığı, e- posta mesajlarından net olarak anlaşılabildiği…” mütalaa edilmiştir.
Dosyanın ek rapor tanzimi amacıyla SMMM Bilirkişi …, Bilgi Yöneticisi Yazılım Geliştirme Uzmanı … ve Tekstil Mühendisi …’ ten oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmesine karar verilmiş olup, bilirkişi heyeti tarafından mahkememize sunulan 18/02/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle ve sonuç olarak; ”…27/08/2015 tarihinde davalının … e-posta adresinden davacının … e- posta adresine gönderilen e-posta yazışmasından ”…” bluzlarda davacının komisyonunun %3 olarak belirlendiği, ”…” ürünlerle ilgili davalının … müşterisine kesmiş olduğu 96.630,30 Euro tutarındaki 11/09/2015 tarihli … ve 126.000,70 Euro tutarındaki 18/09/2015 tarihli … nolu faturalardan davacının %3 komisyon hak ettiği, yine diğer işlerde tarafların anlaştığı davacının komisyonunun %3′ ten fazla olduğunun anlaşıldığı, ”…” ürünler dışındaki diğer işlerin de davacının komisyon oranının ne kadar belirlendiği konusunda dosyada herhangi bir delile rastlanmadığı, simsarlık işlerinde davacının iddia etmiş olduğu %5 komisyon oranının piyasa şartlarıyla uyumlu olduğu, 7.830,00 Euro tutarındaki 05/06/2015 tarihli … nolu ve 10.113,60 Euro tutarındaki 14/08/2015 tarihli … nolu faturaların yaptığı işler için dava dışı … şirketine kesildiği, söz konusu faturaların davalı … Tic. Ltd. Şti. tarafından kesilmediğinden davacının davalıdan komisyon talep edemeyeceği, davacının dava konusu faturalar konusu işlerde yapmış olduğu simsarlık işi için davalıdan toplam 26.925,46 Euro komisyon bedeli talep edebileceği …” mütalaa edilmiştir. Ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverişli bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiştir.
Dava, simsarlık sözleşmesinden kaynaklanan aracılık ücretinin tahsiline yönelik olarak başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Simsarlık sözleşmesi, simsarın taraflar arasında bir sözleşme kurulması imkânının hazırlanmasını veya kurulmasına aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması hâlinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir. Simsar, ancak yaptığı faaliyet sonucunda sözleşme kurulursa ücrete hak kazanır. Ücret, belirlenmemişse tarifeye, tarife yoksa teamüle göre ödenir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; davacı ile davalı şirket arasında yurt dışında bulunan firmalarla ticari ilişki kurulması ve aracılık edilmesine yönelik simsarlık sözleşmesinin akdedildiği, her ne kadar taraflar arasında yazılı veya resmi şekilde imzalanmış bir simsarlık sözleşmesi bulunmasa da, aracılık faaliyetinin konusu yurt dışında bulunan tekstil firmalarıyla irtibat kurulması, ürün seçimi, tanıtılması, pazarlanması ve ticari ilişki kurulmasına yönelik organizasyonun sağlanması olduğundan sözleşme serbesitisi ilkesi uyarınca bu türden bir simsarlık sözleşmesi için herhangi bir geçerlilik koşulunun bulunmadığı, taraflar arasında sözlü olarak dahi sözleşmenin kurulabileceği, kaldı ki davacı ile davalı şirket yetkilileri arasında gerçekleşen mail yazışmalarında davacının aracılık faaliyetine yönelik mail yazışmalarının olduğu, yazışma içeriklerinin bilgisayar mühendisi ile birlikte SMMM ve tekstil mühendisi bilirkişiler tarafından incelendiğinde davacının aracılık faaliyetine yönelik kayıtların bulunduğunun tespit edildiği, hatta bazı işler için simsarlık ücretine bağlı komisyon oranlarının dahi yazışmalarda mevcut olduğu, bu bağlamda dosyaya sunulan mail yazışmaları içeriklerinden ve bilirkişi raporundaki tespitlerden taraflar arasında simsarlık sözleşmesinin akdedildiği konusunda tereddüt bulunmamaktadır.
Davacının simsarlık sözleşmesi nedeniyle hak ettiği ücretin tespit edilmesi gerekmektedir. Ne var ki, taraflar arasında yazılı bir sözleşme bulunmadığından sözleşmeye göre simsarlık ücretinin belirlenmesi mümkün değildir. Bu bakımdan Mahkememizin 7.celsesinin 1.nolu ara kararı uyarınca bilirkişi heyetine mail yazışmalarında tarafların simsarlık faaliyetine ilişkin açıkça bir ücret belirleyip belirlemedikleri, ücret kararlaştırılmamış ise TBK 522.maddesi hükmü uyarınca tekstil mühendisi bilirkişiden davacının tarife veya teamüle göre ne kadar ücrete hak kazandığının tespit edilmesi istenilmiştir. Bu amaçla hazırlanan 18/02/2021 tarihli ek raporda bilirkişi heyeti her bir fatura ve aracılık edilen iş yönünden bütün kayıtları tek tek incelemiş ve detaylı şekilde rapor hazırlamışlardır.
Anılan ek rapor içeriğinde tablo halinde gösterildiği üzere; … şirketi yönünden 05/06/2015 tarihi 7.830,00 Euro ve 14/08/2015 tarihli 10.113,60 Euro bedelli faturalar bakımından satıcı taraf, davalı şirket olmadığı için davacının bu ticari ilişkiden komisyon bedelini talep edemeyeceği aşikardır. Esasen yukarıda değinildiği üzere, simsar ancak yaptığı aracılık faaliyet sonucunda sözleşme kurulursa ücrete hak kazanır. Aracılık faaliyetinde bulunmadığı ticari ilişki için ücret talep etmesi mümkün değildir. Bu nedenle, bahsedilen faturalar yönünden simsarlık ücretinin hesaplanmaması ve raporda dışlanması doğru olmuştur
Davacının aracılık faaliyeti sonucunda ticari / satış ilişkisi kurulan 11/09/2015 ve 18/09/2015 tarihli faturalarda, taraflar simsarlık ücretini fatura bedellinin %3 oranında olmasını kabul etmişler, bu durum mail yazışmaları içeriklerinde tespit edildiğinden bilirkişiler hesaplamayı isabetli bir şekilde bu oran üzerinden yapmışlardır. Tabloda yer alan diğer davaya konu faturalarda ise simsarlık ücreti davacı tarafından %5 komisyon oranında talep edilmiş ve faturalandırılmıştır. Bu faturalara konu aracılık faaliyetleri için yazılı bir sözleşmenin bulunmaması ve mail yazışmalarında herhangi bir kayıt olmaması nedeniyle TBK 522.maddesi uyarınca teamüle göre hareket edilmesi gerekiği kanunun emredici düzenlemesi olup, tekstil mühendisi bilirkişi %5 oranındaki simsarlık ücreti komisyonun günün piyasa rayiçlerine ve teamüle uygun olduğunu belirtmiş, mahkememizce bu görüşe itibar edilmiştir.
Nihayetinde, 18/02/2021 tarihli bilirkişi heyeti ek raporunun ayrıntılı, gerekçeli, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve delillerle uyumlu olması, tarafların ve mahkemenin denetime açık şekilde düzenlenmesi ve uyuşmazlığı giderici mahiyette olması sebebiyle hükme esas alınmış, davacının simsarlık faaliyeti nedeniyle davalıdan ek rapor doğrultusunda 26.925,46 Euro alacaklı olduğu anlaşılmakla, davalının takip dosyasına yönelik itirazının iptaline ve 26.925,46 Euro üzerinden davanın takip talebindeki şarlarla kabulüne, asıl alacağın fazlaya ilişkin kısmının reddine karar verilmiştir. Davacı takip talebinde her ne kadar işlemiş faiz talebinde de bulunmuş ise de; simsarlık ücretinden doğan alacaklara yönelik takip öncesinde davalının temerrüte düşürüldüğüne yönelik herhangi bir kayıt veya ihtar ile bu konuda sunulmuş bir delil bulunmadığından takip öncesi temerrüt söz konusu olmadığı için işlemiş faiz talebinin reddine karar verilmiştir. İcra inkar tazminatı talebi bakımından, alacağın likit ve muayyen olduğu, İİK 67.maddesindeki icra inkar tazminatına yönelik yasal koşulların oluştuğu görülmekle davacı lehine alacak tutarı gözetilerek icra inkar tazminatına hükmedilmiştir. Ancak, eldeki itirazın iptali davasına temel teşkil eden takip dosyasında alacağın yabancı para cinsinden talep edilmesi karşısında, yerleşik Yargıtay uygulamaları gereğince icra inkar tazminatına takip tarihindeki TL kur karşılığı hesap edilerek bu tutar üzerinden (%20 oranında) icra inkar tazminatı takdir edilmiştir. Söz gelimi, Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2018/1997 Esas, 2020/852 Karar sayılı ilamında “…, kabul edilen miktara göre Euro’nun takip tarihindeki TL karşılığı (1 Euro=2.804 TL) üzerinden hesaplanan miktarın % 20’si olan 12.477,80 TL icra inkar tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,..” şeklinde benzer olarak bu husus vurgulanmış, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere);
Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile;
1-Davalının … 34. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasına yönelik yapmış olduğu İTİRAZIN İPTALİ ile, takibe 26.925,46 Euro asıl alacak üzerinden DEVAMINA, fazlaya ilişkin asıl alacak kısmının ve işlemiş faiz talebinin REDDİNE,
2-Hükmedilen 26.925,46 Euro asıl alacağa takip tarihinden itibaren 3095 Sayılı Kanunun 4/a. maddesi hükmü uyarınca Devlet Bankalarının Euro cinsinden 1 yıllık vadeli mevduat hesaplarına ödediği en yüksek faiz oranının UYGULANMASINA,
3-Hükmedilen 26.925,46 Euro asıl alacağa takip tarihindeki T.C. Merkez Bankasının belirlediği efektif satış kuru (1 Euro = 3,3311 TL) karşılığı 89.691,39 TL’ nin %20′ si oranında olan 17.938,27 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Kabul edilen dava değeri (104.503,09 TL) üzerinden alınması gereken 7.138,60 TL harçtan başlangıçta peşin alınan 1.579,04 TL harcın mahsubu ile eksik kalan bakiye 5.559,56 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
5-Davacı tarafından yatırılan 1.579,04 TL peşin harç, 3.601,75 TL posta, tebligat ve bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.180,79 TL yargılama giderinden davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 4.289,46 TL’ sinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, bakiye kalan yargılama giderinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
6-Davacı yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan ve karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1. maddesi uyarınca belirlenen 13.877,79 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7-HMK’nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ancak kullanılmayarak artan bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde resen ilgili tarafa veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 31/05/2021

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)