Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1073 E. 2020/301 K. 09.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1073 Esas
KARAR NO : 2020/301
DAVA : Mülkiyet (Tespit İstemli)
DAVA TARİHİ : 11/12/2017
KARAR TARİHİ : 09/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan Mülkiyet (Tespit İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı kiracı arasında T.C. … Noterliği’nde 16/03/2006 tarih ve … yevmiye numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme kapsamında “1 ADET … PLAKALI, 2006 MODEL, … MARKA, … TİPTE, … ŞASİ SERİ NOLU, … MOTOR SERİ NOLU, KANAL KAZICI VE YÜKLEYİCİ” kiralandığını, kiracı, sözleşme ile kararlaştırılan finansal kiralama bedellerinin tamamını ödediğini ve davalı kiracının finansal kiralama sözleşmesi gereğince kiralanan malı devir/satın alma hakkı vuku bulduğunu, ancak davalı kiracı, Finansal kiralama sözleşmesinin sona ermesinden itibaren söz konusu aracı Noter Satış Sözleşmesi ile satın almadığını/devralmadığını, fakat aracı kullanmaya devam ettiğini, Finansal Kiralama Kanunu gereğince aracın mülkiyetinin müvekkili şirkette olması nedeniyle araca ilişkin MTV, Trafik Cezası ve diğer mali yükümlülüklerin müvekkili şirketin üzerinde kaldığını, bu nedenlerle davalıya T.C. … Noterliğinin 20/01/2017 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide edilerek sözleşmedeki 36 aylık kiralama süresinin dolduğunu ve sözleşmeye konu ekipmanın mülkiyet devrinin muhatap tarafından halen alınmadığını, 6361 sayılı kanunun 32.maddesi (mülga 3226 s.k.md.24) gereği, sözleşme sona erdiğinde sözleşmeden doğan satın alma hakkını kullanmayan kiracının finansal kiralama konusu malı derhal geri vermekle mükellef olduğunu, ayrıca 6361 s.k. 23/2. maddesinde, finansal kiralama konusu tescile tabi taşınır mala ilişkin kiracı adına satın alma hakkının doğumundan itibaren otuz günlük süre içinde bu hakkın kiracı tarafından kullanılmaması ve bu kanunun 32. maddesi uyarınca malın kiralayana iade edilmemesi durumunda, kiralayanın tek taraflı olarak kiralananı kiracıya devir ile ilgili her türlü işlemi yapabilir hükmü getirildiğini, söz konusu aracın iade edilmemesi ve devrinin alınmaması halinde, kiracının söz konusu araca ilişkin sigorta giderlerinden, çevreye ve/veya 3.kişilere vereceği zararlardan kendilerinin sorumlu olduğunu, anılan nedenlerle müvekkil … A.Ş.’nin uğrayacağı zararların da kendilerine rücu edileceğinin ihtar edildiğini, davalıya keşide edilen ihtarnamenin 23/07/2017 tarihinde şirketintaşınmış olması ve adres bırakmamış olması gerekçesiyle bila iade olduğunu, tebliğ edilemediğini, ancak taraflar arasında mün’akit sözleşmenin 85. Maddesi ile; sözleşme’ye taraf olan kiracı ve kefillerin sözleşmede beyan ettikleri adreslerin tebligat adresleri olduğu, bu adrese yapılacak tebligatların geçerli sayılacağı, adres değişikliklerine ilişkin bildirim yapılmaması halinde sözleşmede yer alan adreslere yapılan tebligatların geçerli sayılacağını kabul ve taahhüt ettikleri hükmü kayıt altına alındığını, ayrıca firmanın ticaret sicil gazetesinde kayıtlı son adresi de aynı olduğunu, herhangi bir adres değişikliği yada güncellemesi bulunmadığını, 13.12.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu Finansal kiralama konusu malın satın alınması başlıklı 23.maddesi uyarınca Finansal Kiralama Şirketi’nin tek taraflı talebi ile malın/aracın kiracı adına tescil imkanı sağlandığını, bu nedenlerle müvekkili şirketin finansal kiralama sözleşmesi nedeniyle doğmuş ve doğacak her türlü yasal hakkı saklı kalmak kaydıyla, davalı kiracı tarafından tüm kira bedelleri ödenmiş ve davalı kiracının satın alma hakkı doğmuş olduğunu, Finansal Kiralama Sözleşmesi süresinin sona ermesi nedeni ile Finansal kiralama sözleşmesine konu olan “1 ADET … PLAKALI, 2006 MODEL, … MARKA, … TİPTE, … ŞASİ SERİ NOLU, … MOTOR SERİ NOLU, KANAL KAZICI VE YÜKLEYİCİ” cinsindeki aracın mülkiyetinin davalı kiracı adına geçtiğinin tespiti ile ilgili aracın davalı adına Trafik Tesciline kaydına, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Usulüne uygun davetiye tebliğ edilmesine rağmen davalı tarafın duruşmalara iştirak etmediği ve cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde;
Dava, finansal kiralama sözleşmesinden kaynaklanan kiralamaya konu malın satın alma opsiyonu hakkına dayalı kiracı üzerine tescil edilmesi istemine ilişkindir.
6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunun 23. Maddesinin 1. fıkrasında “Finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Ancak taraflar sözleşmede, sözleşme süresi sonunda kiracının, malın mülkiyetini satın alma hakkını haiz olacağını kararlaştırabilir.” şeklinde finansal kiralama konusu malın satın alınmasına yönelik yasal düzenleme yapılmıştır.
Taraflar arasında … Noterliğinin 16/03/2006 tarih ve 10313 yevmiye numaralı finansal kiralama sözleşmesinin akdedildiği, işbu sözleşme kapsamında finansal kiralamaya konu malın kiracıya teslim edildiği, kiracı tarafından kira bedellerinin tamamen ve eksiksiz olarak kiraya verene ödendiği konularında ihtilaf yoktur.
Uyuşmazlık, sözleşme süresinin sonunda malın mülkiyetinin devrine ve özellikle sözleşmede kararlaştırılan satın alma hakkı opsiyonunun kullanılmamasının hukuki sonuçlarına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki finansal kiralama sözleşmesinin 63. maddesinde kiracının kiralananı satın alma hakkı ile ilgili hükümler düzenlenmiştir.
a) bendinde aynen ” Kiracı işbu sözleşme madde 3’de belirtilen sürenin sona erdiği tarihten itibaren 30 gün zarfında aşağıda b, c, d, e, ve f bendlerinde belirtilen şartlar çerçevesinde kiralananı EK-1 de “Sözleşme Süresi Sonunda Kiracının Kiralananı Satın Alma Bedeli” olarak gösterilen bedeli nakit olarak ve bir defada kiralayana ödemek suretiyle satın alma hakkını kullanacaktır” şeklinde kararlaştırılmıştır. Sözleşme maddesinde geçen ve EK-1′ deki özel şartlarda Satın Alma Bedeli 253 Euro olarak belirlenmiştir.
Sözleşme hükümlerinden de görüleceği üzere, kira süresinin sonunda finansal kiralamaya konu malın mülkiyetini satın alma hakkının kiracı açısından saklı tutulduğu, ancak kiracının bu hakkı kullanması için özel şartlarda belirtilen satın alma bedelinin (253 Euro) ödenmesi gerektiğini belirtmişlerdir. Dolayısıyla, satın alma bedeli ödenmeksizin kiracının satın alma hakkı opsiyonu doğmayacaktır. Bu konuda davalı şirkete seçimlik hak tanındığı anlaşılmaktadır. Davalı kiracı şirket, finansal kiralama sözleşmesinin bitimi ile birlikte sözleşmede belirtilen satın alma bedelini davacı kiraya veren şirkete ödemediğinden, ki seçimlik hakkı bu yönde kullanmıştır, söz konusu satın alma hakkı doğmamıştır. Bununla birlikte, davacı şirket … Noterliğinin 20/01/2017 tarih ve 3872 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile iş makinesinin devralınmasını, aksi halde iadesini istemiş, davalı ise bu ihtara cevap vermemiştir. Kira süresi sonunda, iş makinesinin mülkiyeti halen davacı tarafta olduğundan, fuzuli şagil konumundaki davalıdan her zaman iş makinesinin kendisine teslimini istemesi mümkündür. Somut olayda, davacının, davalıyı seçimlik hakkını mülkiyeti devralma konusunda dava yoluyla zorlama hakkı bulunmadığından, davacının bu davayı açmakta hukuki yararı da yoktur.
Somut olaya birebir benzeyen bir dava hakkında,
Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 26/04/2016 tarih ve 2015/18406 Esas, 2016/7478 Karar sayılı ilamında; “Davacı vekili, taraflar arasındaki 17.11.2000 tarihli finansal kiralama sözleşmesi gereğince müvekkiline ait iş makinesinin davalıya kiralandığını, sözleşmenin 10. maddesine göre sözleşme sona erdiğinde davalı kiracının satın alma hakkının doğacağını, devir bedelinin 50-Euro olduğunu, sözleşmenin sona ermesine rağmen davalının satın alma hakkını kullanmadığını, davalıya gönderilen 07.11.2013 tarihli ihtarnameye rağmen kiracının aracı devralmadığı gibi iade de etmediğini, mülkiyeti müvekkili şirkete ait olan zilyetliği ise davalıya devredilmiş bulunan iş makinesinin mülkiyetinin davalı … kiracıya devrine ve ilgili sicilde davalı adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, davacının tescil başvurusunun … Ticaret Odası tarafından reddedilmiş olduğu, davacı tarafından davalıya keşide edilen ihtarname ile finansal kiralamaya konu aracın 30 gün içerisinde devralınması, devralınmayacak ise nedeni bildirilerek davacı şirketin ihtarda yazılı adresine teslim edilmesinin istenildiği, bu ihtarnamenin davalıya tebliğ edildiği, 6361 sayılı Kanun’un 23. maddesi ve taraflar arasındaki finansal kiralama sözleşmesinin 10. maddesi uyarınca davanın kabulüne, … plaka nolu … marka … tipi iş makinesinin mülkiyetinin davalı şirkete geçtiğinin tespiti ile ilgili sicilde davalı adına kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı ile davalı arasında 17.11.2000 tarihli düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşmenin 10/a maddesinde; “kiralama süresi yukarıda yeralan madde 3 hükmü dairesinde sona erdiği tarihte, kiracının her parça malları Ek-1’de belirtilen bedel karşılığında satın alma hakkı vardır.” düzenlemesi getirilmiştir. Bu sözleşme hükmüyle, kiralama sözleşmesi sonunda davalıya sözleşmede gösterilen 50-Euro karşılığında iş makinesini satın alma konusunda seçimlik hak tanınmaktadır. Davacı, davalıya gönderdiği 07.11.2013 tarihli ihtarnamesinde iş makinesinin devralınmasını, aksi halde iadesini istemiş, davalı ise bu ihtara cevap vermemiştir. Kira süresi sonunda, iş makinesinin mülkiyeti halen davacı tarafta olduğundan, fuzuli şagil konumundaki davalıdan her zaman iş makinesinin kendisine teslimini istemesi mümkündür. Somut olayda, davacının, davalıyı seçimlik hakkını mülkiyeti devralma konusunda dava yoluyla zorlama hakkı bulunmadığından, davacının bu davayı açmakta hukuki yararı yoktur. Açıklanan nedenlerle, mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA…” şeklinde karar vermiştir.
Açıklanan nedenler, Emsal Yargıtay kararları uyarınca 22/03/2019 tarihli bilirkişi raporuna itibar edilmemiş, davacının davalıyı seçimlik hakkını kiralamaya konu malın mülkiyetini devir olmaya yönelik dava yoluyla zorlaması mümkün olmadığından davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: (Ayrıntısı ve Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere)
1-Davanın hukuki yarar dava şartı yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE,
2-Davanın başında peşin alınan 102,47 TL harç ile 1.010,00 TL ıslah harcından alınması gereken 54,40-TL maktu karar ve ilam harcının mahsubu ile fazladan alınan 1.058,07-TL harcın talep ve istek halinde davacıya veya vekiline İADESİNE,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-HMK 333. maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde kullanılmayan ve artan bakiye gider avansının resen davacıya veya vekiline İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 09/09/2020

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)