Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/1230 E. 2019/182 K. 05.03.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/1230 Esas
KARAR NO : 2019/182

DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 16/12/2016
KARAR TARİHİ : 05/03/2019

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … tarafında müvekkili şirkete keşide olunan …bank AŞ … Şubesine ait 31/08/2016 keşide tarihli ve 60.000 TL bedelli çekin müvekkil şirketinde yedinde iken kaybolduğunu, anılan çekin kaybolması üzerine müvekkil şirket tarafından çekin zayi nedeniyle iptali istemiyle … 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E sayılı dosyası ile dava açıldığını, mahkemece ödeme yasağı kararı verildiğini, dava konusu çekin gerçek ve meşru hamilinin müvekkil şirket olduğunu, çekin arkasında müvekkil şirketin kaşesinin bulunmadığını ve çekin arkasında yer alan ciro /ciro imzasının da müvekkil şirket yetkilisine ait olmadığını, çekin arkasındaki ciro imzası ile …’ın imzasını gösterir imza beyannamesi karşılaştırmalı şekilde inceleniğinde açık , sözde ciro imzasının …’ın imzası ile uzaktan yakından alakası bulunmadığını, iki imzanın birbiriyle hiçbir ilgisinin bulunmadığını, öte yandan çekin arkasındaki ciro imzası ile şirket oraklarına ait imza sirkülerindeki imzaların mukayese edildiğinde sözde ciro imzasının müvekkil şirket ortaklarından olmadığının da anlaşılabileceğini, davalının kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğunu, belirterek dava konusu çekin muhafaza altına alınması ve takip konusu edilmemesi için takibin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, …bank AŞ … Şubesine ait 31/08/2016 keşide tarihli ve 60.000 TL bedelli çekin gerçek ve meşru hamil olan müvekkil şirkete iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı davaya herhangi bir cevap vermemiştir.
GEREKÇE;
Dava, çekin istirdadı istemine ilişkindir.
6102 Sayılı TTK’nun 757/1 maddesi uyarınca, iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebilir. Aynı yasanan 758/1 maddesi uyarınca poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde mahkeme dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir.
TTK’nun 790.maddesi uyarınca cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı taktirde yetkili hamil sayılır. Aynı yasanın 792.maddesi uyarınca çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.
Kıymetli evrakın yetkili hamili olduğunu ve istem dışı elinden çıktığını ileri süren davacı, halen kıymetli evrakın hamili konumunda olan kişilere karşı istirdat isteminde bulunabilir. Böyle bir iddiada bulunan davacının söz konusu davadaki kanıt yükü, kendisinin davaya konu ettiği kıymetli evrakın son yetkili hamili olduğu ve hali hazırda hamil konumunda olan davalının kıymetli evrakı iktisabında kötüniyetli yahut ağır kusurlu olduğunu ortaya koymak olmalıdır. Buna göre hali hazırda hamil durumunda olan davalının kötüniyet ya da ağır kusurunu ispat zımmında, ciro zincirindeki bir kopukluk, çalıntı olduğu bilinmesine rağmen kıymetli evrakın devralınması gibi unsurlar belirleyici olabilecektir. (Benzer Yargıtay 11.HD.12/12/2014 Tarih, 2014/13735 Esas 2014/19653Karar Sayılı Kararı)
Dava ve takip konusu çek aslı ile icra dosyası getirtilerek dosya içerisine alınmış, yapılan araştırmada gerçek kişi davalı adına tescil edilmiş ticari işletme veya esnaf işletmesi bulunmadığı anlaşılmıştır.
Davacının dava dilekçesi ile birlikte ihtiyati tedbir talep ettiği anlaşılmış olup, dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin yetkili hamili bulunduğu ve fakat rızası dışında eliden çıkan …bank A.Ş. … Mahallesi Şubesi’ne ait … seri numaralı 31/08/2016 keşide tarihli, 60.000,00 TL bedelli çekin davalının elinde bulunduğunu, öncelikle gerek müvekkili şirketin gerekse keşidecinin telafisi imkansız bir zarara düçar olmamasını teminen ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, takdiren teminatsız olarak, mahkemenin aksi kanaatinde ise uygun bir teminat mukabilinde dava konusu çekin muhafaza altına alınmasını ve takip yapılmamasını, şayet takip yapılmış ise anılan takibin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece verilen 18/01/2017 tarihli ara kararla; ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile, dava konusu …bank A.Ş. … Şubesi’ne ait, … seri numaralı, 31/08/2016 keşide tarihli, 60.000,00 TL bedelli çek yönünden; çek bedelinin %15 oranında (9.000,00-TL) nakit teminat ya da kesin banka teminat mektubu sunulması halinde söz konusu çeke dayalı olarak davalı tarafından davacı hakkında dava tarihinden sonra başlatılacak icra takiplerinin önlenmesine, Dava tarihinden önce başlatılmış icra takibi bulunduğunun bildirilmesi halinde anılan takibin durdurulması yönündeki ihtiyati tedbir talebinin ayrıca değerlendirilmesine, Dava tarihinden sonra başlatılmış icra takibi bulunduğunun bildirilmesi halinde anılan takibin durdurulması yönündeki ihtiyati tedbir talebinin mahkemece belirlenen teminat yatırıldıktan sonra ilgili icra dairesine takibin durdurulması için yazı yazılmasına, karar verilmiştir.
Feri Müdahil … vekili, tedbir talepli olarak sunduğu feri müdahale dilekçesine özetle; müvekkilinin, borçlu olduğu, davacı … Tic. Ltd. Şti.’ne olan borcuna karşılık, …bank A.Ş. … şubesine ait, … Seri numaralı 31/08/2016 keşide tarihli 60.000,00 TL.lık dava konusu çeki verdiğini, davacının, emrine yazılı bu çeki kaybettiğini, davacı … Tic. Ltd. Şti.’nin kendi emrine yazılı olan ve arkasını ciro etmeden kaybettiğini belirttiği çekle ilgili olarak, … 4. Asliye ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile çek iptali ve ödeme yasağı davası açtığını, … 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin çek hakkında ödeme yasağı kararı verdiğini, çek iptal davası devam ederken, davalı tarafın … 4. Asliye Ticaret Mahkemesine başvurarak çekin elinde olduğunu belirttiğini, … 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin, davacı tarafa çeki geri alma davası açmak için süre verdiğini, verilen süre içerisinde davacının mahkemede işbu davayı açtığını, bu davalar devam ederken, davalının çeki … 15. İcra Dairesinin … esas sayılı dosyası ile icraya koyduğunu, bu çek hakkında … 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile ödeme yasağı kararı bulunduğunu, müvekkili hakkında ödeme yasağı bulunan çek bedelini davalıya ödemesi ve ödeme yasağı kararı alan, ve çek için de iade davası açan davacı … Tic. Ltd. Şti.’nin bu davaları kazanması halinde ödeme yasağına rağmen parayı davalıya ödeyen müvekkilinin ayrıca davacıya karşı da borçlu konumuna geleceğini, müvekkilinin çeki ödeme yasağı olduğu için ödemediğini, ancak davalının, müvekkili hakkında … 15. İcra Dairesinin … esas sayılı dosyası ile icra takibi yaptığını ancak çek hakkında ödeme yasağı olduğu için, müvekkilinin çekin bedelini icra dosyasına da yatıramadığını, diğer taraftan da cebri icra tehdidi altında kaldığını, bu nedenle mahkemece verilecek karar sonucunda paranın kime ödeneceği ortaya çıkacağından ve bu durum müvekkilini de etkileyeceğinden, müdahale talebinde bulunmak mecburiyeti doğduğunu, açıklanan nedenlerle; davacı yanında feri müdahil olarak davaya katılmalarına, … 15. İcra Dairesinin … Esas sayılı icra takip dosyası kapsamında başlatılan icra takibinin ihtiyati tedbir kararı verilerek durdurulmasına talep etmiştir.
Mahkemece verilen 09/04/2018 tarihli ara karar ile feri müdahilin ihtiyati tedbir talebinin usule uygun olmaması nedeniyle reddine karar verilmiştir.
… 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/817 Esas, 2017/1229 Karar sayılı kesinleşmiş mahkeme kararı getirtilmiş olup, buna göre; dosyamız davacısı … Ltd Şti’ nin 05/08/2016 tarihinde dava konusu istirdatı istenen çek hakkında çekin TTK 757 vd. Maddeleri gereğince iptalini talep ettiği, yapılan yargılama sırasında birer hafta aralıklarla gerekli ilanların yapıldığı, son ilan tarihinden itibaren işlemeye başlayan 3 aylık süre içerisinden dosyamız davalısı …’nin vekili aracılığıyla 07/11/2016 tarihli dilekçe ile çekin kendilerinde bulunduğunu bildirdikleri ve fakat çek aslını mahkemeye ibraz etmedikleri, bunun üzerine yapılan yargılama sonucu mahkemece çekin zayi nedeni ile iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Davalı … duruşmadaki beyanında: Söz konusu çek benim o dönemde çalıştığım Kaf Peyzaj şirketine komisyon karşılığı verilmiştir. İçeriğini bilmiyorum orada muhasebeciydim ve muhasebesine bakıyordum, o gün ben dışarıda olduğum için firma sahibi … çeki tahsil etmem için bana verdi. Arkasındaki ciro bana aittir. Ben çeki tahsil etmeye gittim, çek karşılıksız çıktı. Çeki yazdırdım, daha sonra çeki firma sahibine geri verdim, şu an benim o firmayla herhangi bir bağım yoktur. Oradan ayrıldım. Söz konusu çekin daha sonraki akıbeti hakkında herhangi bir bilgim yoktur, 2016 yılı içerisinde Kaf Peyzaj şirketinde sigortalı çalışandım bu nedenle dilekçe sundum, ayrıca savcılıkta ifade verdim. Olay az önce ifade ettiğim şekilde gelişmiştir. Firmayı da bıraktım. Çekle ilgili bilgim yok. Bu davanın benim üzerinden kalkıp Kaf Peyzaj üzerine devam etmesini istiyorum, bende mağdur oldum, demiştir.
Davalının duruşmadaki beyanlarından anlaşıldığı üzere; dava konusu çekte lehtar olarak adı geçen davacının usulüne uygun olmayan bir şekilde ciro yapılarak şeklen davalıya ciro ve teslim edildiği görülmekte ise de davalının, söz konusu çeki davacıdan değil, o dönem yanında çalıştığı dava dışı bir şirkete komisyon karşılığı verildiği ancak buna dair kaşe ve imza bulunmadığı, firma sahibi tarafından çekin tahsili için davalıya verildiği, ancak usulüne uygun olarak kendisine yapılmış bir ciro işlemi bulunmadığı ve daha sonra usulüne uygun olmayan bir şekilde çeki geri verdiği, çekle ilgili bir bilgisi olmadığını, firmayı da bıraktığını beyan ettiğine göre, davalının çeki iktisabında kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğu, usulüne uygun temlik veya tahsil cirosu olmaksızın çeki teslim alarak muhatap banka şubesine ibraz ettiği, bu nedenle çekin iktisabında ağır kusurlu olan hamil olarak çeki iade yükümlülüğü altında bulunduğu anlaşılmakla; davacının iddiasının sübut bulduğu kanaatine varılarak davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın kabulü ile …bank A.Ş … Şubesine ait … seri nolu 31/08/2016 keşide tarihli 60.000,00-TL bedelli, …-…’e ait çekin davalıdan istirdatı ile davacıya iadesine,
2-Alınması gereken harç 4.098,60-TL olup, peşin alınan 1.024,65-TL’nin mahsubu ile bakiye 3.073,95-TL karar ve ilâm harcının davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan ilk dava açma gideri 1.058,15-TL, posta ve tebligat masrafı 194,40-TL, olmak üzere toplam 1.252,55-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince taktir olunan 6.950,00-TL nispi vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına, lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından yargılama sırasında yapılan masraflar ile karar tebliğ giderlerinden geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
7- Davalı tarafından yatırılan delil avansından yargılama sırasında yapılan masraflardan geriye kalan avansın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davalıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin, davalının ve feri müdahil vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 HAFTA içerisinde mahkememize ve bulunulan yer Asliye Ticaret mahkemesine dilekçe ile başvurmak koşuluyla istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 05/03/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır